احسان کردن به مؤمنین

از نام‏هاى روز غدير «يوم صلة الاخوان» است. از سنت ‏هاى حسنه، احسان نمودن اعم از هديه دادن و انفاق كردن است، كه فرموده‏ اند: احسان و نيكى مال و عمر را زياد مى ‏كند.[۱]

گاهى با تبسم به صورت برادر دينى خود به او احسان شده، و گاهى عبور دادن شخصى از خيابان نوعى احسان است، و گاهى قرض دادن به برادر دينى احسان محسوب مى ‏شود. گاهى گوش دادن به مشكل برادر دينى احسان است، و گاهى قدم برداشتن براى رفع گرفتارى برادر دينى احسان به او است.

در اين روز شريف كه بهترين زمان براى احسان است و ثواب آن مضاعف بر روزهاى ديگر است، ائمه معصومين‏ عليهم السلام ما را امر به احسان فرموده‏ اند.

يكى از موارد احسان، نيكى به برادر دينى در روز غدير است بدون آنكه او درخواستى داشته باشد. اگر قبل از درخواست برادر دينى به او احسان و اكرام و انفاق كند، مانند كسى است كه اين روز را روزه بگيرد و شب آن روز هم به عبادت مشغول باشد.

اميرالمؤمنين‏ عليه السلام: عُودُوا رَحِمَكُمُ اَللَّهُ بَعْدَ اِنْقِضَاءِ مَجْمَعِكُمْ بِالتَّوْسِعَةِ عَلَى عِيَالِكُمْ وَ اَلْبِرِّ بِإِخْوَانِكُمْ... ،وَ تَبَارُّوا يَصِلِ اَللَّهُ أُلْفَتَكُمْ ... ، وَ تَبَارُّوا يَصِلِ اَللَّهُ أُلْفَتَكُمْ :[۲]

پس از پايان اجتماعتان به برادران خود نيكى كنيد. در روز غدير به يكديگر نيكى كنيد، كه خداوند الفت و مهربانى بين شما ايجاد خواهد كرد. نيكى كردن در در اين روز موجب فزونى مال و افزايش عمر مى ‏شود.

مُحَمَّدُ بْنُ أَحْمَدَ بْنِ دَاوُدَ عَنْ أَبِي عَلِيٍّ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدِ بْنِ عَمَّارٍ اَلْكُوفِيِّ قَالَ حَدَّثَنَا أَبِي قَالَ حَدَّثَنَا عَلِيُّ بْنُ اَلْحَسَنِ بْنِ فَضَّالٍ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ عَبْدِ اَللَّهِ بْنِ زُرَارَةَ عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدِ بْنِ أَبِي نَصْرٍ قَالَ: كُنَّا عِنْدَ اَلرِّضَا عَلَيْهِ اَلسَّلاَمُ وَ اَلْمَجْلِسُ غَاصُّ بِأَهْلِهِ فَتَذَاكَرُوا يَوْمَ اَلْغَدِيرِ ...فَقَالَ اَلرِّضَا عَلَيْهِ اَلسَّلاَمُ : ... فَأَفْضِلْ عَلَى إِخْوَانِكَ فِي هَذَا اَلْيَوْمِ[۳]:

احمد بن محمد گفت: در مجلس حضرت رضاعليه السلام بوديم در حالى كه مجلس پر بود از جمعيت و درباره روز غدير گفتگو مى‏ كردند.

حضرت رضا عليه السلام (به من) فرمود:

در اين روز به برادران ايمانيت بخشش كن.

وَ عَنْ زِيَادِ بْنِ مُحَمَّدٍ عَنْ أَبِي عَبْدِ اَللَّهِ عَلَيْهِ اَلسَّلاَمُ قَالَ: يَنْبَغِي لَكُمْ أَنْ تَتَقَرَّبُوا إِلَى اَللَّهِ فِيهِ بِالْبِرِّ وَ اَلصَّوْمِ وَ اَلصَّلاَةِ وَ صِلَةِ اَلرَّحِمِ وَ صِلَةِ اَلْإِخْوَانِ، فَإِنَّ اَلْأَنْبِيَاءَ كَانُوا إِذَا أَقَامُوا أَوْصِيَاءَهُمْ فَعَلُوا ذَلِكَ وَ أَمَرُوا بِهِ : [۴]

حضرت صادق ‏عليه السلام فرمود:

شايسته است كه در روز غدير با نيكى و نماز و روزه و صله دادن به برادران ايمانى خود به خداوند تقرب جوييد، زيرا پيامبران‏ عليهم السلام الهى وقتى اوصياء خود را معرفى مى ‏كردند اين عمل را انجام داده و به اين عمل امر مى‏ كردند.

عن المفضل بن عمر، قال: قال الصادق‏ عليه السلام: ذلك يوم صلة الاخوان: [۵]

روز غدير روز بحشش به برادران ايمانى است.

عَنْ أَبِي اَلْحَسَنِ اَللَّيْثِيِّ عَنْ أَبِي عَبْدِ اَللَّهِ جَعْفَرِ بْنِ مُحَمَّدٍ عَلَيْهِ السَّلاَمُ ، أَنَّهُ قَالَ لِمَنْ حَضَرَهُ مِنْ مَوَالِيهِ وَ شِيعَتِهِ: ...

(فى يوم الغدير) اكثر بِرّهم (اخوانك) ، اِقْضِ حَوَائِجَ إِخْوَانِكَ إِعْظَاماً لِيَوْمِكَ : [۶]

حضرت صادق‏ عليه السلام براى جمعى از دوستان و شيعيانش كه نزد وى بودند فرمود: در روز عيد غدير جهت بزرگداشت اين روز به برادران ايمانيت بسيار نيكى كن، و نيازهاى آنان را بر آورده ساز.

پانویس

  1. الاقبال: ص ۴۶۳.
  2. بحار الانوار: ج ۹۷ ص ۱۱۷، به نقل از مصباح الزائر.
  3. تهذيب الاحكام: ج ۶ ص ۲۴.
  4. وسائل الشيعة: ج ۱۰ ص ۴۴۴. مصباح المتهجد: ص ۷۳۶.
  5. بحار الانوار: ج ۹۸ ص ۳۲۳، به نقل از العدد القوية.
  6. بحار الانوار: ج ۹۸ ص ۳۰۲، به نقل از اقبال الاعمال.