عبدالله بن حنطب قرشی

عبداللَّه بن حنطب قرشی مخزومی، یکی از صحابه که حدیث غدیر را نقل کرده است. سیوطی در «احیاء المیت» و حافظ طبرانی خطبه پیامبر صلی الله علیه و آله در غدیر را از عبداللَّه بن حنطب روایت کرده است.

جایگاه راوی

عبدالله بن حنطب بن الحارث بن عبید بن عمر بن مخزوم، از قبیله مخزوم و قریش بود و در منابع رجالی درباره صحابی بودن او اختلاف وجود دارد. برخی مانند ابن حجر گفته‌اند که درباره صحابیت او اختلاف نظر است. ابن ابی حاتم رازی ذکر کرده که او صحابی بوده و همچنین در کتاب الإصابة تصریح کرده که او صحابی است، ابن عبد البر نیز همین دیدگاه را داشته و افزوده است: احادیث او دارای اضطراب در سند است.بنا بر برخی منابع درباره صحابیت او اختلاف است.

ابن حبان در کتاب «الثقات» و نیز کتاب «الصحابة» آورده که صحابیت او توسط برخی قطعی دانسته شده است. همچنین ابن حبان بر اساس شرط خود مبنی بر ذکر فقط کسانی که صحابتشان برایش ثابت شده، او را در جمع صحابه ذکر کرده است.

در مورد حدیث او، نقل شده که سند احادیثش درباره فضائل ابوبکر و عمر، اضطراب دارد و قابل پذیرش نیست.بخاری نزد صحت سند حدیث او را تأیید کرده. اما ترمذی در روایاتش اشاره کرده که حدیث او مرسل است و عبدالله بن حنطب پیامبر صلی الله علیه وآله را درک نکرده.

حدیث غدیر

از عبدالعزیز بن مطلب بن عبدالله بن حنطب، از پدرش و از جدش نقل شده است: رسول خدا صلی‌الله‌علیه‌وآله در جحفه برای ما خطبه‌ای ایراد فرمود و گفت: «آیا من از خودتان به شما سزاوارتر نیستم؟» گفتند: بله ای رسول خدا. فرمود: «من درباره دو چیز از شما سؤال می‌کنم: درباره قرآن و درباره عترت خودم.»

از مطلب بن عبدالله بن حنطب، از پدرش نقل شده است: رسول خدا صلی‌الله‌علیه روز جمعه برای ما خطبه‌ای ایراد فرمود و گفت: «ای مردم!... شما را به دوست داشتن ذوالقربای خودم، یعنی برادرم و پسر عمویم علی بن ابی‌طالب سفارش می‌کنم؛ چرا که او را جز مؤمن دوست نمی‌دارد و جز منافق دشمن نمی‌دارد. هر کس او را دوست داشته باشد، مرا دوست داشته است و هر کس با او دشمنی کند، با من دشمنی کرده است و هر کس با من دشمنی کند، خداوند عزوجل او را عذاب خواهد کرد.»