هند

جشن ‏هاى غدير در هند

جشن ‏هاى سراسرى غدير كه هر ساله در سالروز عيد غدیر خم در هيجدهم ذى حجه برگزار مى ‏شود از شاخص‏ ترين آئين ه‏اى يادبود غدير است و تأثير اجتماعى آن در حفظ محتواى غدير در اذهان عموم مردم فوق‏ العاده است.

در زمان آل بویه در ايران و عراق و در حكومت فاطمیان در شام و مصر و يمن جشن ‏هاى غدير به طور مفصل گرفته مى‏ شد و اهميت خاصى براى آن قائل بودند. از زمان صفویه تا زمان ما همه ساله مراسم غدير با شور خاصى برگزار مى‏ شود و در ايران، عراق، لبنان، پاكستان و هند جشن‏ هاى مفصلى به اين مناسبت برگزار مى ‏گردد.

غدير و نوروز در هند

پیامبر اسلام‏ صلی الله علیه و آله بعد از سپرى شدن ۳۵۲۴ روز از مبدأ هجرت، در عيد قربان سال دهم برابر با ۱۹/۱۲/۱۰ شمسى مشغول مناسک حج بود. ايشان به هنگام بازگشت از حجةالوداع در روز ۱۸ ذى‏ حجه، در حالى كه ۳۵۳۲ روز از مبدأ هجرت گذشته بود، برابر با ۲۷/۱۲/۱۰ شمسى و مطابق با ۱۸ مارس ۶۳۲ ميلادى، وقتى به نزديک محل جحفه -  كه غدير خم در آن قرار دارد - رسيد، فرشته وحى از جانب پروردگار آیه ابلاغ را نازل فرمود.

علامه شعرانى در اين رابطه مى ‏نويسد: من از زيج هندى استخراج كردم كه تحول آفتاب به برج حمل در سال دهم هجرى، چهارشنبه ۲۱ ذى‏ حجه، سه روز پس از غدير خم بود، و جشن گرفتن پس از سه روز هم مناسب است. بنابراين، عيد سعيد غدير با ايام نوروز كاملاً انطباق دارد. به ويژه كه با حركت تقديمى نقطه اعتدال بهارى به پيشواز از اين عيد سعيد، وارد برج حوت شده است.

بحث در اين باره مفصلاً در محل خود آمده است. در اينجا اشاره ‏اى داريم به تقارن غدير و نوروز در هند:

در مناطق هند و پاكستان و افغانستان نيز نوروز جشن گرفته مى ‏شود، ولى بيشتر به شيعيان اختصاص دارد و صبغه الهى دارد. چرا كه جشن نوروزشان ساگرد غدير است. در برخى شهرهاى مهم افغانستان، مردم هر سال هنگام نوروز منتظر عَلَمى با نام مبارک اميرالمؤمنين‏ عليه السلام هستند، با نام «جهنده سخى» ؛ كه «سخى» به معناى شاه ‏مردان است و لقب حضرت اميرالمؤمنين‏ عليه السلام خوانده مى‏ شود.

در ايالت كشمير هند نيز، علما و احزاب شيعه خواستار تعطيلى نوروز به عنوان غدير شده ‏اند. مردم نوروز را به عنوان عيد اللَّه الاكبر غدير مى‏ شناسند. لذا خانه تكانى كرده و لباس نو مى‏ پوشند و سفره نذر حضرت اميرالمؤمنين ‏عليه السلام مى ‏اندازد. در پاكستان هر سال ساعت نصب حضرت اميرالمؤمنين‏ عليه السلام را استخراج مى‏ كنند، چرا كه آن را پاک ‏ترين ساعت سال مى ‏دانند، و هر ساله در نوروز «جشن تاج پوشى على ‏عليه السلام» برگزار مى ‏شود.

براى توضيح بيشتر مراجعه شود به عنوان: نوروز.

مقاله درباره غدير

غديرِ سال ۱۴۲۳ براى اولين بار برنامه بى ‏سابقه ‏اى را تجربه كرد. افرادى از مليت‏ هاى مختلف جهان فراخوانده شدند، تا در برنامه ‏اى كه گفتمان ملت‏ ها درباره غدير را تداعى مى ‏كرد، احساس خود را از اين واقعه در مقاله‏ اى به تصوير كشند.

در اين برنامه ۲۱۴ نفر از ۳۶ كشور جهان با ۲۷ زبان مختلف شركت كردند، كه همه سعى كرده بودند دريافت درونى‏ شان را از واقعه عظيم غدير نشان دهند، و برداشت خود را با ذوق و سليقه ‏اى كه ظرافت اين ماجرا مى‏ طلبد، با زيباترين كلام به رشته قلم درآورند، كه يكى از اين كشورها هند است.

براى توضيح بيشتر مراجعه شود به عنوان: غدیر در احساس ملت‏ ها (کتاب).

نماز جماعت غدير در هند

در اينجا گزارشى از سنت اقامه نماز جماعت عيد غدير در هند ارائه مى‏ كنيم:

تاريخچه سنت برپايى نماز جماعت عيد غدير به زمان پيامبر اكرم‏ صلى الله عليه وآله بر مى‏ گردد. بنا بر آنچه در «المقنعه» شيخ مفيد: ص ۲۰۳ و «الكافى فى الفقه» ابوالصلاح حلبى: ص ۱۶۰ آمده، اولين نماز را خود پيامبرصلى الله عليه وآله در عيد غدير اقامه فرموده ‏اند.

اميرالمؤمنين‏ عليه السلام هم در دوران خلافت ظاهرى خود، در يک روز كه غدير با جمعه مصادف شده بود، به جاى نماز جمعه نماز عید غدیر را اقامه كرده، و در خطبه آن به طور مفصل از فضائل عيد اللَّه الاكبر غدير سخن به ميان مى‏ آورند. از جمله مى ‏فرمايند كه رسول‏ خداصلى الله عليه وآله ايشان را به آن امر فرموده‏ اند. خبر اين نماز و خطبه در چندين منبع در روايت حضرت امام رضا علیه السلام آمده است.

به روايت آقا ضياءالدين عراقى در «شرح تبصره» شيخ مفید هم اين نماز را همراه هزاران نفر به جمعيت آن دوران در كرخ بغداد اقامه كرده ‏اند.

ظاهراً اين نماز بين شیعيان مشهور و متداول بوده است؛به طورى كه به تعبير مرحوم وحيد بهبهانى در مصابيح الظلام:ج ۲ ص ۳۶ و ج ۸ ص ۲۶۰،از كارهايى است كه حتى زن‏ ها و بچه ‏هاى اهل‏ سنت نيز يقين به صدور آن از شيعيان دارند.

برخى از تاريخ‏ نگاران اهل ‏سنت هم - البته با لحن خاصى -خبر از بر پايى اين نماز توسط شیعیان داده‏ اند.از جمله نويرى در نهايه الارب: ج ۱ ص ۱۸۴،به نقل از «گزيده الغدير»: ص ۸۱ .

در دوره معاصر هم اقامه نماز عيد غدير توسط سيد محمدباقر مشهدى در شهر لكنهوى هند و برخى ديگر از مساجد اين شهر نيز صورت گرفته است.