۷۷۲
ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
(۱۲ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط یک کاربر دیگر نشان داده نشد) | |||
خط ۱: | خط ۱: | ||
== دعاهاى روز عيد غدير == | == دعاهاى روز عيد غدير == | ||
براى روز غدير دعاهايى وارد شده كه در اينجا | براى روز غدير دعاهايى وارد شده كه در اينجا مى آوريم. پيش از شروع دعاها يادآور مى شويم، مؤمنى كه قصد خواندن دعايى را دارد لازم است به چند نكته توجه داشته باشد: | ||
نخست خود را از آلودگى پاک كند، و پس از آن لباس | نخست خود را از آلودگى پاک كند، و پس از آن لباس پاک و تميز پوشيده و وضو بگيرد. | ||
سپس خود را مرتب كرده و در جاى پاكيزه و شريف - تا جايى كه | سپس خود را مرتب كرده و در جاى پاكيزه و شريف - تا جايى كه مى تواند - رو به قبله با حالتى مؤدبانه بنشيند. | ||
در پيشگاه قادر متعال همواره خود را گناهكار دانسته و با حالت خضوع و خشوع و اظهار فقر و بيچارگى، در حالى كه عظمت و لطف و بخشش خدا را در نظر دارد آماده دعا شود. | در پيشگاه قادر متعال همواره خود را گناهكار دانسته و با حالت خضوع و خشوع و اظهار فقر و بيچارگى، در حالى كه عظمت و لطف و بخشش خدا را در نظر دارد آماده دعا شود. | ||
خط ۲۰: | خط ۲۰: | ||
دعا را بيش از حد معمول تند نخواند. | دعا را بيش از حد معمول تند نخواند. | ||
دعاهايى كه خواندن آنها در روز | دعاهايى كه خواندن آنها در روز [[غدیر]] مستحب است: | ||
=== دعاى صبح روز غدير<ref>اقبال الاعمال: ج ۲ ص ۲۷۶.</ref> === | === دعاى صبح روز غدير<ref>اقبال الاعمال: ج ۲ ص ۲۷۶.</ref> === | ||
بامداد روز عيد غدير، پيش از انجام اعمال اين روز، دعايى را بخوانيم كه | بامداد روز عيد غدير، پيش از انجام اعمال اين روز، دعايى را بخوانيم كه [[حضرت محمّد صلی الله علیه و آله|پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله]] آن را در روز غدير خوانده، و به وسيله آن از هر شرى به خدا پناه برده است. آن دعا اين است: | ||
بسم | بسم الله الرحمن الرحيم. بِسْمِ اللَّهِ خَيْرِ الْأَسْمَاءِ. ِ بِسْمِ اللَّهِ رَبِ الْآخِرَةِ وَ الْأُولَى، وَ رَبِّ الْأَرْضِ وَ السَّمَاءِ. ِ الَّذِي لَا يَضُرُّ مَعَ اسْمِهِ كَيْدُ الْأَعْدَاءِ وَ بِهَا تُدْفَعُ كُلُّ الْأَسْوَاءِ وَ بِالْقَسَمِ بِهَا يُكْفَى مَنِ اسْتَكْفَى. | ||
اللَّهُمَّ أَنْتَ رَبُّ كُلِّ شَيْءٍ وَ خَالِقُهُ وَ بَارِئُ كُلِّ مَخْلُوقٍ وَ رَازِقُهُ وَ مُحْصِي كُلِّ شَيْءٍ وَ عَالِمُهُ وَ كَافِي كُلِّ جَبَّارٍ وَ قَاصِمُهُ وَ مُعِينُ كُلِّ مُتَوَكِّلٍ عَلَيْهِ وَ عَاصِمُهُ وَ بِرُّ كُلِّ مَخْلُوقٍ وَ رَاحِمُهُ لَيْسَ لَكَ ضِدٌّ فَيُعَانِدُكَ [فيعادك] وَ لَا نِدٌّ فَيُقَاوِمُكَ وَ لَا شَبِيهٌ فَيُعَادِلُكَ تَعَالَيْتَ عَنْ ذَلِكَ عُلُوّاً كَبِيراً. | اللَّهُمَّ أَنْتَ رَبُّ كُلِّ شَيْءٍ وَ خَالِقُهُ وَ بَارِئُ كُلِّ مَخْلُوقٍ وَ رَازِقُهُ وَ مُحْصِي كُلِّ شَيْءٍ وَ عَالِمُهُ وَ كَافِي كُلِّ جَبَّارٍ وَ قَاصِمُهُ وَ مُعِينُ كُلِّ مُتَوَكِّلٍ عَلَيْهِ وَ عَاصِمُهُ وَ بِرُّ كُلِّ مَخْلُوقٍ وَ رَاحِمُهُ لَيْسَ لَكَ ضِدٌّ فَيُعَانِدُكَ [فيعادك] وَ لَا نِدٌّ فَيُقَاوِمُكَ وَ لَا شَبِيهٌ فَيُعَادِلُكَ تَعَالَيْتَ عَنْ ذَلِكَ عُلُوّاً كَبِيراً. | ||
خط ۲۱۲: | خط ۲۱۲: | ||
خدايا درود فرست بر محمد و آلمحمد، چنانچه دستور پيروى تو را دادند، و از نافرمانيت نهى كردند و بندگانت را به يگانگيت راهنمايى كردند. | خدايا درود فرست بر محمد و آلمحمد، چنانچه دستور پيروى تو را دادند، و از نافرمانيت نهى كردند و بندگانت را به يگانگيت راهنمايى كردند. | ||
خدايا من از تو | خدايا من از تو مى خواهم به حق محمد پيامبرت و گرامى و برگزيده و امين تو و فرستاده ات به سوى خلق و به حق، اميرمؤمنان و پيشواى دين و رهبر سفيدرويان، آن وصى با وفا و صدیق اکبر و جداكننده بين حق و باطل و گواه تو و راهنمايى كننده بر تو و آشكار كننده دستورت و جهادكننده در راهت آن كه نگيردش (و ناراحتش نكند) درباره تو ملامت ملامت كننده اى كه درود فرستى بر محمد و آل محمد، و مرا قرار دهى در اين روزى كه براى ولى خود پيمان ([[امامت]]) را در گردن خلق خود بستى و كامل گرداندى براى آنها دين را، از عارفان به حرمتش و اقراركنندگان به فضل او از آزادشدگان و رهاشدگانت از آتش، و شاد مكن نسبت به من حسودانم را در نعمت هايت. | ||
خدايا، چنانچه آن را عيد بزرگ خود قرار داده اى و ناميدى آن را در آسمان روز عهد معهود و در زمين روز پيمان گرفتن و انجمن بازخواست شده، درود فرست بر محمد و آل محمد، و روشن كن به وسيله اش ديدگان ما را، و گردآور به دستش پراكندگى ما را، و گمراهمان مكن پس از آن كه هدايتمان كردى، و قرارمان ده از سپاسگزاران نعمت هايت، اى مهربان ترين مهربانان. | خدايا، چنانچه آن را عيد بزرگ خود قرار داده اى و ناميدى آن را در آسمان روز عهد معهود و در زمين روز پيمان گرفتن و انجمن بازخواست شده، درود فرست بر محمد و آل محمد، و روشن كن به وسيله اش ديدگان ما را، و گردآور به دستش پراكندگى ما را، و گمراهمان مكن پس از آن كه هدايتمان كردى، و قرارمان ده از سپاسگزاران نعمت هايت، اى مهربان ترين مهربانان. | ||
خط ۲۲۲: | خط ۲۲۲: | ||
پروردگار من و پروردگارتان در موفق شدن به مقصودم و برآورده شدن حاجاتم و آسان شدن كارهايم. | پروردگار من و پروردگارتان در موفق شدن به مقصودم و برآورده شدن حاجاتم و آسان شدن كارهايم. | ||
خدايا از تو خواهم به حق محمد و آل محمد كه درود فرستى بر محمد و آل محمد، و لعنت كنى كسى را كه انكار كند حق اين روز را و انكار كند حرمتش را و جلوگيرى كرد از راه تو براى خاموش كردن نورت، ولى خدا هم نمى خواهد جز آن كه نورش را آشكار كند. | خدايا از تو خواهم به حق محمد و آل محمد كه درود فرستى بر محمد و آل محمد، و [[لعن|لعنت]] كنى كسى را كه انكار كند حق اين روز را و انكار كند حرمتش را و جلوگيرى كرد از راه تو براى خاموش كردن نورت، ولى خدا هم نمى خواهد جز آن كه نورش را آشكار كند. | ||
خدايا گشايش ده به كار خاندان محمد پيامبرت، و بر طرف كن از ايشان و به وسيله ايشان از اهل ايمان گرفتارى ها و محنت ها را. | خدايا گشايش ده به كار خاندان محمد پيامبرت، و بر طرف كن از ايشان و به وسيله ايشان از اهل ايمان گرفتارى ها و محنت ها را. | ||
خط ۲۲۹: | خط ۲۲۹: | ||
=== دعاى ندبه === | === دعاى ندبه === | ||
مرحوم | مرحوم [[سید بن طاووس]] در «اقبال الاعمال» با اسنادش، دعاى ندبه را از نوشته هاى جناب محمد بن حسين بزوفرى نقل مى كند، كه او مى گويد: | ||
دعاى ندبه، دعاى صاحب الزمان عليه السلام است، و مستحب است كه در چهار عيد؛ يعنى جمعه، | دعاى ندبه، دعاى صاحب الزمان عليه السلام است، و مستحب است كه در چهار عيد؛ يعنى جمعه، [[عید غدیر]]، عيد فطر و عيد قربان خوانده شود<ref>بحار الانوار: ج ۱۰۲ ص ۱۰۴.</ref>: | ||
الحَمدُ للَّه رَبِّ العالَمينَ، وَ صَلَّى اللَّهُ عَلى سَيِّدِنا مُحَمَّدٍ نَبيِّهِ وَ آلِهِ وَ سَلَّمَ تَسليماً.<ref>اين فقره در «اقبال الاعمال» به اين گونه نقل شده است: الحمد للَّه الذى لا اله الا هو، و له الحمد رب العالمين، و صلى اللَّه على محمد نبيه و آله و سلم تسليماً. اقبال الاعمال: ص ۶۰۴ .</ref> | الحَمدُ للَّه رَبِّ العالَمينَ، وَ صَلَّى اللَّهُ عَلى سَيِّدِنا مُحَمَّدٍ نَبيِّهِ وَ آلِهِ وَ سَلَّمَ تَسليماً.<ref>اين فقره در «اقبال الاعمال» به اين گونه نقل شده است: الحمد للَّه الذى لا اله الا هو، و له الحمد رب العالمين، و صلى اللَّه على محمد نبيه و آله و سلم تسليماً. اقبال الاعمال: ص ۶۰۴ .</ref> | ||
خط ۲۹۰: | خط ۲۹۰: | ||
=== دعاى نماز عيد غدير === | === دعاى نماز عيد غدير === | ||
يكى ديگر از ادعيه روز | يكى ديگر از ادعيه روز [[غدیر]] دعاى بعد بعد از دو ركعت نماز است<ref>الاقبال: ص ۴۷۶. بحار الانوار: ج ۹۸ ص ۳۰۳.</ref>: رَبَّنا إِنَّنا سَمِعْنا مُنادِياً يُنادِي لِلْإِيمانِ أَنْ آمِنُوا بِرَبِّكُمْ... ، كه در نمازهاى روز غدير آمده است. | ||
=== دعاى نماز ديگر عيد غدير === | === دعاى نماز ديگر عيد غدير === | ||
خط ۲۹۶: | خط ۲۹۶: | ||
=== ى. دعا براى تعجيل در فرج === | === ى. دعا براى تعجيل در فرج === | ||
دعاى ديگرى كه در روز | دعاى ديگرى كه در روز [[غدیر]] مستحب است بر آن اصرار داشته باشيم و با تضرّع و زارى از [[خداوند]] بخواهيم، دعا براى تعجيل در فرج حضرت بقیة اللَّه الاعظم حجة بن الحسن العسكرى عليه السلام است، زيرا فرج آن بزرگوار فرج محمد صلى الله عليه و آله و آل محمد عليهم السلام است، و گشايشى براى تمامى پيامبران و جانشينان الهى آنان از آدم تا خاتم عليهم السلام، و فرج همه خلايق از جن و انس است. | ||
اين خواست اساسى و دعاى بزرگى است كه با استجابت آن در درگاه حضرت احديت و صدور امر فرج، فلب مقدس امام زمان عليه السلام شاد، و خوشبختى و سعادت و كمال بشر را در پى دارد. پس نبايد در اين روز از آن غافل بود. چنانچه پيامبران و جانشينان آنان عليهم السلام پيش از تولد آن وجود مقدس، براى تعجيل در فرجش دعاى بسيار نموده اند. | اين خواست اساسى و دعاى بزرگى است كه با استجابت آن در درگاه حضرت احديت و صدور امر فرج، فلب مقدس امام زمان عليه السلام شاد، و خوشبختى و سعادت و كمال بشر را در پى دارد. پس نبايد در اين روز از آن غافل بود. چنانچه پيامبران و جانشينان آنان عليهم السلام پيش از تولد آن وجود مقدس، براى تعجيل در فرجش دعاى بسيار نموده اند. | ||
انتظار فرج - چنانچه در برخى روايات به آن اشاره شده - از برترين اعمال است. | انتظار فرج - چنانچه در برخى روايات به آن اشاره شده - از برترين اعمال است. [[حضرت محمّد صلی الله علیه وآله|پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله]] فرموده است: برترين اعمال امت من انتظار فرج است.<ref>بحار الانوار: ج ۵۲ ص ۱۲۸ ح ۲۱: قال رسول اللَّه صلى الله عليه و آله: افضل اعمال امتى انتظار الفرج من اللَّه عزوجل.</ref> | ||
حضرت بقية اللَّه الاعظم عليه السلام نيز ما را به دعا در تعجيل فرج امر فرموده است: وَ أَكْثِرُوا الدُّعَاءَ بِتَعْجِيلِ الْفَرَجِ فَإِنَّ ذَلِكَ فَرَجُكُمْ<ref>كمال الدين: ص ۴۸۵ ح ۴.</ref>: براى تعجيل در فرج بسيار دعا كنيد، كه آن فرج شماست. | حضرت بقية اللَّه الاعظم عليه السلام نيز ما را به دعا در تعجيل فرج امر فرموده است: وَ أَكْثِرُوا الدُّعَاءَ بِتَعْجِيلِ الْفَرَجِ فَإِنَّ ذَلِكَ فَرَجُكُمْ<ref>كمال الدين: ص ۴۸۵ ح ۴.</ref>: براى تعجيل در فرج بسيار دعا كنيد، كه آن فرج شماست. | ||
خط ۳۰۶: | خط ۳۰۶: | ||
در روز غدير كه درهاى آسمان و ابواب رحمت الهى گشوده مى شود و روز استجابت دعاست، بهترين فرصت براى دعا در تعجيل فرج مى باشد. | در روز غدير كه درهاى آسمان و ابواب رحمت الهى گشوده مى شود و روز استجابت دعاست، بهترين فرصت براى دعا در تعجيل فرج مى باشد. | ||
درخواست چنين حاجتى را | درخواست چنين حاجتى را مى توان با عبارت مختلفى از خدا خواست، مانند: | ||
أللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ وَ عَجِّلْ فَرَجَهُمْ: پروردگارا، بر محمد و آل محمد صلوات بفرست، و در فرج آنان شتاب كن. | أللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ وَ عَجِّلْ فَرَجَهُمْ: پروردگارا، بر محمد و آل محمد صلوات بفرست، و در فرج آنان شتاب كن. | ||
خط ۳۱۹: | خط ۳۱۹: | ||
=== دعاهاى كلى === | === دعاهاى كلى === | ||
در روايت روز | در روايت روز [[عید غدیر]] را روز بسيار طلب كردن ناميده اند.<ref>اقبال الاعمال: ج ۲ ص ۲۶۰: يوم طلب الزيادة.</ref> فزون طلبى از خداوند و پافشارى در دعا از خصوصيات كسانى است كه از روحى سالم برخوردار هستند، و چون رحمت واسعه و كرم بى حد و حساب پروردگار را باور دارند، به خواهش هاى اندک و حقير قانع نشده و با توجه به فقر و نادانى خويش در پيشگاه خداوند بزرگ به افق هاى وسيع ترى از نيازمندى هاى خود مى نگرند. گر چه اين نگاه موجب آن نمى شود كه از كمترين حوائج خود غافل شوند و به عنايت و فضل و كرم حضرت حق در همه زمينه ها سخت محتاج هستند. | ||
دعاهايى كه از پيشوايان معصوم عليهم السلام نقل شده به ما مى آموزند كه چگونه بايد دعا كرد. اميرالمؤمنين على عليه السلام در دعاى كميل اين گونه از خداوند طلب مى كند: | دعاهايى كه از پيشوايان معصوم عليهم السلام نقل شده به ما مى آموزند كه چگونه بايد دعا كرد. اميرالمؤمنين على عليه السلام در دعاى كميل اين گونه از خداوند طلب مى كند: | ||
خط ۳۲۵: | خط ۳۲۵: | ||
...وَ اجْعَلْنِي مِنْ أَحْسَنِ عَبِيدِكَ نَصِيباً عِنْدَكَ وَ أَقْرَبِهِمْ مَنْزِلَةً مِنْكَ وَ أَخَصِّهِمْ زُلْفَةً لَدَيْكَ: | ...وَ اجْعَلْنِي مِنْ أَحْسَنِ عَبِيدِكَ نَصِيباً عِنْدَكَ وَ أَقْرَبِهِمْ مَنْزِلَةً مِنْكَ وَ أَخَصِّهِمْ زُلْفَةً لَدَيْكَ: | ||
خداوندا، بندگانى كه در نزد تو بهره اى دارند مرا از بهترينشان، و آنان كه جايگاهى در پيش تو دارند مرا از | خداوندا، بندگانى كه در نزد تو بهره اى دارند مرا از بهترينشان، و آنان كه جايگاهى در پيش تو دارند مرا از نزديک ترينشان، و آنان كه تقرّبى دارند مرا از خالصان ايشان قرار ده. | ||
عاجزانه از خدا بخواهيم تا ما را داخل كند در هر نيكى و خيرى كه محمد و آل محمد عليهم السلام را داخل كرده است، و ما را بيرون كند از هر شرّى كه محمد و آل محمد عليهم السلام را خارج نموده است. | عاجزانه از خدا بخواهيم تا ما را داخل كند در هر نيكى و خيرى كه محمد و آل محمد عليهم السلام را داخل كرده است، و ما را بيرون كند از هر شرّى كه محمد و آل محمد عليهم السلام را خارج نموده است. | ||
از خدا بخواهيم بهترين ها را به ما عطا كند، و در كثرت دعا و | از خدا بخواهيم بهترين ها را به ما عطا كند، و در كثرت دعا و زياده خواهى براى خود و براى همه مؤمنان از مرد و زن كوتاهى نكنيم. گمان نكنيم كه خيلى زياد و بيش از حد خواسته ايم، و هماره به خاطر داشته باشيم كه نيازمندى هاى آفريدگان از جن و انس و از نخستين تا آخرينشان در پيشگاه خداوند متعال بسيار حقير و ناچيز است. | ||
=== دشمنان اهلبيت عليهم السلام در ادعيه و زيارات<ref>غدير در قرآن: ج ۱ ص ۲۴۵ - ۲۴۹.</ref> === | === دشمنان اهلبيت عليهم السلام در ادعيه و زيارات<ref>غدير در قرآن: ج ۱ ص ۲۴۵ - ۲۴۹.</ref> === | ||
درباره مشاركت در ظلم | درباره مشاركت در ظلم [[سقیفه]] رواياتى وارد شده كه محدوده هاى آن را نشان مى دهد، و بايد هر مسلمانى مواظب باشد كه مبادا حركتى از او سر زند كه معنايش امضا بر [[صحیفه ملعونه]] باشد. | ||
در دعاها و زيارات ائمه عليهم السلام نيز با دقت تمام اين مسئله مورد توجه قرار گرفته، كه نمونه هايى از آن را ذكر مى كنيم<ref>به زيارت هاى اميرالمؤمنين و امام حسين و امام زمان عليهم السلام و دعاى صنمى قريش مراجعه شود.</ref>: | در دعاها و زيارات ائمه عليهم السلام نيز با دقت تمام اين مسئله مورد توجه قرار گرفته، كه نمونه هايى از آن را ذكر مى كنيم<ref>به زيارت هاى اميرالمؤمنين و امام حسين و امام زمان عليهم السلام و دعاى صنمى قريش مراجعه شود.</ref>: | ||
خط ۳۵۴: | خط ۳۵۴: | ||
===== ب) جهات كلى پيروى ===== | ===== ب) جهات كلى پيروى ===== | ||
در مواردى جهت | در مواردى جهت گيرى هاى كلى از [[صحیفه ملعونه]]، مانند اظهار محبت به آنان و تسليم در برابر امرشان و تمايل به آنان و پذيرش دين و مذهبشان به ميان آمده است؛ و كلماتى حاكى از اين مفاهيم به كار گرفته شده است: | ||
«مُحِبّيهم»: دوستانشان، | «مُحِبّيهم»: دوستانشان، | ||
خط ۳۶۴: | خط ۳۶۴: | ||
«الْمائِلين الَيْهم»: متمايلين به سوى آنان، | «الْمائِلين الَيْهم»: متمايلين به سوى آنان، | ||
«الْمُبايِعين لَهُم»: | «الْمُبايِعين لَهُم»: [[بیعت]] کنندگان با آنان، | ||
«مَنْ والاهم»: كسانى كه ولايت آنان را پذيرفته اند، | «مَنْ والاهم»: كسانى كه ولايت آنان را پذيرفته اند، | ||
خط ۳۷۹: | خط ۳۷۹: | ||
===== ج) صف آرايىِ اتباع ===== | ===== ج) صف آرايىِ اتباع ===== | ||
در مواردى صف آرايىِ اتباع صحيفه در برابر اهل | در مواردى صف آرايىِ اتباع صحيفه در برابر [[اهل بیت علیهم السلام]] و مخالفت آنان با ايشان و خوار كردن و ظلم به آنان و غصب حقوقشان و انكار ولايتشان، و حتى قتل آنان و جنگيدن با ايشان و مباح شمردن خون و حرمتشان، و نيز دور كردن ايشان از مقامشان و زمينه سازى براى دشمنانشان مطرح شده است. | ||
در اين موارد با ارجاع ضمير به اهل بيت عليهم السلام عباراتى از اين قبيل به كار رفته است: | در اين موارد با ارجاع ضمير به اهل بيت عليهم السلام عباراتى از اين قبيل به كار رفته است: | ||
خط ۴۲۰: | خط ۴۲۰: | ||
===== د) اصول اعتقادى منحرف ===== | ===== د) اصول اعتقادى منحرف ===== | ||
در موارد ديگرى سخن از پايه هاى اعتقادى اصحاب صحيفه به ميان آمده، كه مطالبى از قبيل پذيرفتن دين صحيفه و دعوت به آن و پذيرش | در موارد ديگرى سخن از پايه هاى اعتقادى اصحاب صحيفه به ميان آمده، كه مطالبى از قبيل پذيرفتن دين صحيفه و دعوت به آن و پذيرش منصب هاى دنيوى كه در سايه صحيفه به دست مى آيد، و ايجاد شک و شبهه درباره كفر اصحاب صحيفه از جمله آن هاست. | ||
در اين باره كلمات زير جلب توجه مى كند، كه ضمير در آنها به دشمنان اهل بيت عليهم السلام باز مى گردد: | در اين باره كلمات زير جلب توجه مى كند، كه ضمير در آنها به دشمنان اهل بيت عليهم السلام باز مى گردد: | ||
خط ۴۳۵: | خط ۴۳۵: | ||
در مواردى حتى رضايت به گفتار و كردار اصحاب صحيفه الحاق به آنان حساب شده است، و عبارات دقيقى در بيان انواع رضايت قلبى نسبت به اعمال آنان ذكر شده، كه از نمونه هاى آن عمل به روش هاى اصحاب صحيفه و اظهار رضايت به گفتار و كردار آنان و رضايت به قتل اهل بيت عليهم السلام و تصديق حكم هاى صادره از سوى پيروان صحيفه است؛ و در قالب عبارات زير ذكر شده كه ضماير به اهل بيت عليهم السلام باز مى گردد: | در مواردى حتى رضايت به گفتار و كردار اصحاب صحيفه الحاق به آنان حساب شده است، و عبارات دقيقى در بيان انواع رضايت قلبى نسبت به اعمال آنان ذكر شده، كه از نمونه هاى آن عمل به روش هاى اصحاب صحيفه و اظهار رضايت به گفتار و كردار آنان و رضايت به قتل اهل بيت عليهم السلام و تصديق حكم هاى صادره از سوى پيروان صحيفه است؛ و در قالب عبارات زير ذكر شده كه ضماير به اهل بيت عليهم السلام باز مى گردد: | ||
«كُلُّ مُسْتَنٍّ بِما سَنَّ اعْدائَهُمْ الى يَوْمِ الْقِيامَةِ»: همه كسانى كه تا روز قيامت به سنت هايى كه دشمنان اهل | «كُلُّ مُسْتَنٍّ بِما سَنَّ اعْدائَهُمْ الى يَوْمِ الْقِيامَةِ»: همه كسانى كه تا روز قيامت به سنت هايى كه دشمنان [[اهل بیت علیهم السلام]] پايه گذارى كرده اند عمل نمايند، | ||
«مَنْ سَمِعَ بِظُلْمِ اعْدائِهِمْ فَرَضِىَ بِهِ»: هركس كه ظلم دشمنان ايشان را بشنود و به آن راضى شود، | «مَنْ سَمِعَ بِظُلْمِ اعْدائِهِمْ فَرَضِىَ بِهِ»: هركس كه ظلم دشمنان ايشان را بشنود و به آن راضى شود، | ||
خط ۴۴۸: | خط ۴۴۸: | ||
===== و) عموميت پيروان در زمان و مكان ===== | ===== و) عموميت پيروان در زمان و مكان ===== | ||
در بيان عموميت پيروان صحيفه ملعونه نسبت به زمان ها و مكان ها، و حتى موجودات از جن و انس، عبارات قابل توجهى ديده مى شود كه همه طرفداران و ياوران صحيفه و | در بيان عموميت پيروان صحيفه ملعونه نسبت به زمان ها و مكان ها، و حتى موجودات از جن و انس، عبارات قابل توجهى ديده مى شود كه همه طرفداران و ياوران صحيفه و [[سقیفه]] تا روز قيامت از اولين و آخرين، بلكه از همه خلايق را در بر مى گيرد: | ||
«اللهمَّ الْعَنْ اوَّلَ ظالِمٍ ظَلَمَ حَقَّ مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ وَ آخِرَ تابِعٍ لَهُ عَلى ذلِكَ»، | «اللهمَّ الْعَنْ اوَّلَ ظالِمٍ ظَلَمَ حَقَّ مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ وَ آخِرَ تابِعٍ لَهُ عَلى ذلِكَ»، | ||
خط ۴۵۶: | خط ۴۵۶: | ||
«مِنَ الْخَلائِقِ اجْمَعينَ الى يَوْمِ الدّينِ»، | «مِنَ الْخَلائِقِ اجْمَعينَ الى يَوْمِ الدّينِ»، | ||
كه معناى مجموع اين سه عبارت چنين مى شود: خدايا، اولين ظالم حق آل محمد تا آخرين | كه معناى مجموع اين سه عبارت چنين مى شود: خدايا، اولين ظالم حق آل محمد تا آخرين [[تابعین]] او بر اين ظلم را از جن و انس، از همه خلايق اولين و آخرين تا روز قيامت را لعنت كن. | ||
== دعا در مسير غدير<ref>واقعه قرآنى غدير: ص ۶۱ - ۶۳.</ref> == | == دعا در مسير غدير<ref>واقعه قرآنى غدير: ص ۶۱ - ۶۳.</ref> == | ||
پس از مراسم حجةالوداع و در روز هفدهم ذى الحجة، كاروان | پس از مراسم حجةالوداع و در روز هفدهم ذى الحجة، كاروان [[حضرت محمّد صلی الله علیه وآله|پیامبر صلی الله علیه و آله]] به وادى «قُدَيد» رسيد كه تا غدير كمتر از يک روز ديگر فاصله داشت. | ||
آبادى «قديد» در آغاز وادى قرار داشت و «غدير خم» در انتهاى همين وادى بود. با ورود به آبادى كاروان توقف كرد و مردم براى استراحت از راهى كه شبانه طى شده بود پياده شدند. | آبادى «قديد» در آغاز وادى قرار داشت و «غدير خم» در انتهاى همين وادى بود. با ورود به آبادى كاروان توقف كرد و مردم براى استراحت از راهى كه شبانه طى شده بود پياده شدند. | ||
با نزول كاروان در | با نزول كاروان در قدید و فرا رسيدن هنگام نماز، صف ها آماده شد. | ||
پيامبر بعد از نماز صداى خود را بلند كرد به گونه اى كه همه بشنوند: | پيامبر بعد از نماز صداى خود را بلند كرد به گونه اى كه همه بشنوند: | ||
«اللّهُمَّ هَبْ لِعَلِىٍّ الْمَوَدَّةَ فِى صُدُورِ الْمُؤْمِنينَ وَ الْهَيْبَةَ وَ الْعَظَمَةَ فى صُدُورِ الْمُنافِقينَ»: «خدايا، به على محبت در سينه مؤمنين و هيبت و عظمت در سينه | «اللّهُمَّ هَبْ لِعَلِىٍّ الْمَوَدَّةَ فِى صُدُورِ الْمُؤْمِنينَ وَ الْهَيْبَةَ وَ الْعَظَمَةَ فى صُدُورِ الْمُنافِقينَ»: «خدايا، به على محبت در سينه مؤمنين و هيبت و عظمت در سينه [[منافقین]] عنايت فرما». | ||
آنگاه براى زمينه سازى جدى براى غدير على عليه السلام را فرا خواند و در حضور مردم فرمود: | آنگاه براى زمينه سازى جدى براى غدير على عليه السلام را فرا خواند و در حضور مردم فرمود: | ||
خط ۴۷۷: | خط ۴۷۷: | ||
اميرالمؤمنين عليه السلام هم اين دعا را تكرار كرد و پيامبر صلى الله عليه و آله آمين گفت. همچنين پيامبر صلى الله عليه و آله فرمود: يا على، هر دعايى براى خود دوست دارى بنما تا آمين بگويم. | اميرالمؤمنين عليه السلام هم اين دعا را تكرار كرد و پيامبر صلى الله عليه و آله آمين گفت. همچنين پيامبر صلى الله عليه و آله فرمود: يا على، هر دعايى براى خود دوست دارى بنما تا آمين بگويم. | ||
[[امیرالمؤمنین علی علیه السلام|امیرالمؤمنین علیه السلام]] هم سه بار اين دعا را تكرار كرد: | |||
«اللّهُمَّ ثَبِّتْ مَوَدَّتى فى قُلُوبِ الْمُؤْمِنينَ وَ الْمُؤْمِناتِ اِلى يَوْمِ الْقِيامَةِ»: «خدايا، مودت و محبت مرا تا روز قيامت در قلوب مردان و زنان مؤمن ثابت و پايدار فرما»، و پيامبر صلى الله عليه و آله آمين گفت. | «اللّهُمَّ ثَبِّتْ مَوَدَّتى فى قُلُوبِ الْمُؤْمِنينَ وَ الْمُؤْمِناتِ اِلى يَوْمِ الْقِيامَةِ»: «خدايا، مودت و محبت مرا تا روز قيامت در قلوب مردان و زنان مؤمن ثابت و پايدار فرما»، و پيامبر صلى الله عليه و آله آمين گفت. | ||
خط ۴۸۹: | خط ۴۸۹: | ||
نزول اين آيات به معناى استجابت دعاى پيامبر اكرم صلى الله عليه و آله و اميرالمؤمنين عليه السلام بود، كه مردم از سرعت استجابت اين دعا تعجب كردند. | نزول اين آيات به معناى استجابت دعاى پيامبر اكرم صلى الله عليه و آله و اميرالمؤمنين عليه السلام بود، كه مردم از سرعت استجابت اين دعا تعجب كردند. | ||
پيامبر صلى الله عليه و آله فرمود: «يا على، خداوند آيه اى از كتابش درباره تو نازل كرده و براى تو در قلب هر مؤمنى محبت قرار داده است». | پيامبر صلى الله عليه و آله فرمود: «يا على، [[خداوند]] آيه اى از كتابش درباره تو نازل كرده و براى تو در قلب هر مؤمنى محبت قرار داده است». | ||
سپس فرمود: «الْحَمْدُ للَّهِ الَّذى جَعَلَ قُلُوبَ الْمُؤْمِنينَ تَتُوقُ اِلَيْكَ بِالْمَوَدَّةِ»: | سپس فرمود: «الْحَمْدُ للَّهِ الَّذى جَعَلَ قُلُوبَ الْمُؤْمِنينَ تَتُوقُ اِلَيْكَ بِالْمَوَدَّةِ»: | ||
خط ۴۹۹: | خط ۴۹۹: | ||
اِنّى سَأَلْتُ رَبّى اَنْ يُوالِىَ بَيْنى وَ بَيْنَكَ فَفَعَلَ، وَ سَأَلْتُ رَبّى اَنْ يُواخِىَ بَيْنى وَ بَيْنَكَ فَفَعَلَ، وَ سَأَلْتُ رَبّى أَنْ يَجْعَلَكَ وَصِيّى فَفَعَلَ: | اِنّى سَأَلْتُ رَبّى اَنْ يُوالِىَ بَيْنى وَ بَيْنَكَ فَفَعَلَ، وَ سَأَلْتُ رَبّى اَنْ يُواخِىَ بَيْنى وَ بَيْنَكَ فَفَعَلَ، وَ سَأَلْتُ رَبّى أَنْ يَجْعَلَكَ وَصِيّى فَفَعَلَ: | ||
من از پروردگارم خواستم كه بين من و تو | من از پروردگارم خواستم كه بين من و تو [[ولایت]] قرار دهد، و خدا پذيرفت؛ و از او خواستم بين من و تو برادرى قرار دهد، او پذيرفت؛ و از او خواستم تو را [[جانشین]] من قرار دهد، و او پذيرفت. | ||
اين مراسمِ دعا و آمين و استجابت فورى الهى با نزول آيه در حضور مردم و تفاصيلى كه ذكر شد، يک مقطع استثنايى در زندگانى پيامبر صلى الله عليه و آله به شمار مى آمد كه همه را مبهوت و متعجب كرد و در آستانه غدير مقام عظيم على بن ابى طالب عليه السلام را در پيشگاه خداوند روشن ساخت. | اين مراسمِ دعا و آمين و استجابت فورى الهى با نزول آيه در حضور مردم و تفاصيلى كه ذكر شد، يک مقطع استثنايى در زندگانى پيامبر صلى الله عليه و آله به شمار مى آمد كه همه را مبهوت و متعجب كرد و در آستانه غدير مقام عظيم على بن ابى طالب عليه السلام را در پيشگاه خداوند روشن ساخت. | ||
خط ۵۰۶: | خط ۵۰۶: | ||
آرزوى هر شيعه است كه اى كاش زمان به عقب برمىگشت و در غدير حاضر بود و با مولايش دست بيعت مى داد و به آن حضرت تبريک مى گفت. | آرزوى هر شيعه است كه اى كاش زمان به عقب برمىگشت و در غدير حاضر بود و با مولايش دست بيعت مى داد و به آن حضرت تبريک مى گفت. | ||
اى كاش اميرالمؤمنين عليه السلام اكنون زنده بود، و هر ساله در روز غدير به حضورش شرفياب مى شديم و با او تجديد | اى كاش اميرالمؤمنين عليه السلام اكنون زنده بود، و هر ساله در روز غدير به حضورش شرفياب مى شديم و با او تجديد [[بیعت]] مى كرديم و بار ديگر به او تهنيت مى گفتيم. | ||
تحقق اين آرزو چندان مشكل نيست. زيارت اميرالمؤمنين عليه السلام در غدير و جملاتى كه در ادعيه آمده مى توان اين آرزو را جستجو كرد. | تحقق اين آرزو چندان مشكل نيست. زيارت اميرالمؤمنين عليه السلام در غدير و جملاتى كه در ادعيه آمده مى توان اين آرزو را جستجو كرد. | ||
دعاهاى مختصر و مفصلى براى روز غدير وارد شده است كه خواندن آنها نوعى تجديد عهد و | دعاهاى مختصر و مفصلى براى روز غدير وارد شده است كه خواندن آنها نوعى تجديد عهد و پیمان با خدا و رسول و ائمه عليهم السلام به شمار مى آيد و مى توان به عنوان «تجديد بيعت» از آن ياد كرد. | ||
مضامين والاى اين دعاها، در قالب شكرگزارى و اظهار عقايد يک شيعه در | مضامين والاى اين دعاها، در قالب شكرگزارى و اظهار عقايد يک شيعه در [[ولایت]] و [[برائت]] و دعا براى آينده عقايد اوست كه مىتوان آنها را تحت سه عنوان «ولايت»، «برائت» و «مباركى روز غدير» خلاصه كرد. در اينجا جملات غديرى كه در ادعيه آمده و در هر كدام به نوعى مسئله غدير مطرح شده را مى آوريم. ذيلاً به مضامين بعضى از دعاهاى روز غدير اشاره مى شود<ref>اين مضامين از دعاهايى كه در كتاب «الاقبال» سيد ابن طاووس: ص ۴۶۰ به بعد مذكور است انتخاب شده است. در عوالم العلوم: ج ۳/۱۵ ص ۲۱۵ - ۲۲۰ نيز ذكر شده است.</ref>: | ||
=== الف) غدير را پذيرفتيم === | === الف) غدير را پذيرفتيم === | ||
خط ۵۲۱: | خط ۵۲۱: | ||
خدايا، پروردگارا، ما شنيديم مناديى براى ايمان ندا مى كند كه به پروردگارتان ايمان بياوريد. ما نيز ايمان آورديم ... . | خدايا، پروردگارا، ما شنيديم مناديى براى ايمان ندا مى كند كه به پروردگارتان ايمان بياوريد. ما نيز ايمان آورديم ... . | ||
پروردگارا، ما - به منت و لطف تو - دعوت كننده ات را پاسخ مثبت داديم و پيرو پيامبر صلى الله عليه و آله شديم و او را تصديق كرديم و همچنين مولاى مؤمنان را تصديق كرديم، و به جبت و طاغوت كافر شديم. خدايا ولايتى را كه پذيرفته ايم همراهمان قرار ده... . | پروردگارا، ما - به منت و لطف تو - دعوت كننده ات را پاسخ مثبت داديم و پيرو پيامبر صلى الله عليه و آله شديم و او را تصديق كرديم و همچنين مولاى مؤمنان را تصديق كرديم، و به [[جبت و طاغوت]] كافر شديم. خدايا ولايتى را كه پذيرفته ايم همراهمان قرار ده... . | ||
=== ب) معرفت غديرم ده === | === ب) معرفت غديرم ده === | ||
خط ۵۴۷: | خط ۵۴۷: | ||
خدايا، تو را شكر كه بعد از پيامبر صلى الله عليه و آله ما را به امامان عليهم السلام هدايت كردى كه آنان كمال دين و تمام نعمت بودند، و با اين هدايت بود كه اسلام را به عنوان دين ما پسنديدى. | خدايا، تو را شكر كه بعد از پيامبر صلى الله عليه و آله ما را به امامان عليهم السلام هدايت كردى كه آنان كمال دين و تمام نعمت بودند، و با اين هدايت بود كه اسلام را به عنوان دين ما پسنديدى. | ||
خدايا ما تابع پيامبر و اميرالمؤمنين صلوات اللَّه عليهما و آلهما هستيم، و به جبت و طاغوت و | خدايا ما تابع پيامبر و اميرالمؤمنين صلوات اللَّه عليهما و آلهما هستيم، و به جبت و طاغوت و بت هاى چهارگانه و تابعين آنها كفر مى ورزيم، و از هر كس كه آنان را دوست بدارد از اول تا آخر روزگار بيزاريم. خدايا، ما را با امامانمان محشور فرما. | ||
خدايا، ما برى و بيزار هستيم از هر كس كه با امامان روى جنگ داشته باشد، از جن و انس از اولين و آخرين. | خدايا، ما برى و بيزار هستيم از هر كس كه با امامان روى جنگ داشته باشد، از جن و انس از اولين و آخرين. | ||
خط ۵۶۶: | خط ۵۶۶: | ||
در بسيارى از دعاها و زيارات - به خصوص آنچه مربوط به شب و روز غدير است - ناگفته هايى از مسئله غدير به چشم مى خورد كه در هيچ روايت ديگرى يافت نمى شود. | در بسيارى از دعاها و زيارات - به خصوص آنچه مربوط به شب و روز غدير است - ناگفته هايى از مسئله غدير به چشم مى خورد كه در هيچ روايت ديگرى يافت نمى شود. | ||
در مواردى شأن نزول آيات و در مواردى استشهاد به | در مواردى شأن نزول آيات و در مواردى استشهاد به آيه هاى [[قرآن]] و در مواردى مصداق قرار دادن غدير براى آيه مزبور مطرح شده است. | ||
جمع آورى و چينش اين ادعيه و زيارات به عنوان بخشى بسيار مهم از مباحث غديرى و مجموعه قرآنى غدير است، و ناگفته هايى از غدير از اين جلوه استفاده شود. | جمع آورى و چينش اين ادعيه و زيارات به عنوان بخشى بسيار مهم از مباحث غديرى و مجموعه قرآنى غدير است، و ناگفته هايى از غدير از اين جلوه استفاده شود. | ||
خط ۵۷۸: | خط ۵۷۸: | ||
تبيين پيام غدير در بُعد قرآنى آن | تبيين پيام غدير در بُعد قرآنى آن | ||
از سوى ديگر از مجموع دعاها و زيارات مربوط به غدير جهت گيرى هاى جالبى درباره ارتباط قرآنى غدير به دست مى آيد. گاهى يک موضوع - مانند نعمت - از چند ديدگاه قرآنى مورد توجه واقع شده است. گاهى يک آيه - مانند آيه | از سوى ديگر از مجموع دعاها و زيارات مربوط به غدير جهت گيرى هاى جالبى درباره ارتباط قرآنى غدير به دست مى آيد. گاهى يک موضوع - مانند نعمت - از چند ديدگاه قرآنى مورد توجه واقع شده است. گاهى يک آيه - مانند [[کمال دین|آيه اکمال]] - از چند جهت مورد تبيين قرار گرفته است. گاهى يک فراز از زيارت بيانگر تفسير چند آيه است. | ||
شكى نيست كه اكثر مطالب اين بخش استخراج شده از ادعيه و زيارات مربوط به ايام غدير است، به خصوص زيارت مفصل اميرالمؤمنين عليه السلام در روز غدير كه شامل مطالب بسيار مهم و متعددى در اين زمينه است. | شكى نيست كه اكثر مطالب اين بخش استخراج شده از ادعيه و زيارات مربوط به ايام غدير است، به خصوص زيارت مفصل اميرالمؤمنين عليه السلام در روز غدير كه شامل مطالب بسيار مهم و متعددى در اين زمينه است. | ||
خط ۵۹۶: | خط ۵۹۶: | ||
* پنجم: نتيجه گيرى هاى خاص از هر فراز ادعيه و زيارات | * پنجم: نتيجه گيرى هاى خاص از هر فراز ادعيه و زيارات | ||
با توجه به اينكه برخى از آيات و روايات مورد استشهاد در اين روايات در | با توجه به اينكه برخى از آيات و روايات مورد استشهاد در اين روايات در فصل هاى ديگرِ كتاب «غدير در قرآن» مفصلاً مورد بحث قرار گرفته، در پاورقى ها آدرس بحث مفصل در آن كتاب ارائه خواهد شد. | ||
اين نكته نيز فراموش نشود كه آوردن مؤيدات از روايات ديگر بدان جهت است كه آنچه در متن زيارات آمده اكثراً به صورت اشاره است و براى تبيين آن آوردن احاديثى كه همان معنى در آنها به صراحت و با تفصيل بيشتر بيان شده ضرورى به نظر مى رسد، تا بحث ارتباط قرآنى غدير كامل شود. | اين نكته نيز فراموش نشود كه آوردن مؤيدات از روايات ديگر بدان جهت است كه آنچه در متن زيارات آمده اكثراً به صورت اشاره است و براى تبيين آن آوردن احاديثى كه همان معنى در آنها به صراحت و با تفصيل بيشتر بيان شده ضرورى به نظر مى رسد، تا بحث ارتباط قرآنى غدير كامل شود. | ||
خط ۶۲۰: | خط ۶۲۰: | ||
۱. سوره رعد، آيه ۷: «إِنَّما أَنْتَ مُنْذِرٌ وَ لِكُلِّ قَوْمٍ هادٍ»، در دعاى ندبه. | ۱. سوره رعد، آيه ۷: «إِنَّما أَنْتَ مُنْذِرٌ وَ لِكُلِّ قَوْمٍ هادٍ»، در دعاى ندبه. | ||
۲. سوره فاطر، آيه ۳۲ - ۳۵: «ثُمَّ أَوْرَثْنَا الْكِتابَ الَّذِينَ اصْطَفَيْنا مِنْ عِبادِنا، فَمِنْهُمْ ظالِمٌ لِنَفْسِهِ وَ مِنْهُمْ مُقْتَصِدٌ وَ مِنْهُمْ سابِقٌ بِالْخَيْراتِ بِإِذْنِ اللَّهِ ذلِكَ هُوَ الْفَضْلُ الْكَبِيرُ. جَنَّاتُ عَدْنٍ يَدْخُلُونَها يُحَلَّوْنَ فِيها مِنْ أَساوِرَ مِنْ ذَهَبٍ وَ لُؤْلُؤاً وَ لِباسُهُمْ فِيها حَرِيرٌ. وَ قالُوا الْحَمْدُ للَّهِ الَّذِى أَذْهَبَ عَنَّا الْحَزَنَ إِنَّ رَبَّنا غفور شَكُورٌ. الَّذِى أَحَلَّنا دارَ الْمُقامَةِ مِنْ فَضْلِهِ لا يَمَسُّنا فِيها نَصَبٌ وَ لا يَمَسُّنا فِيها لُغُوبٌ»، در دعاى نمازى كه از امام صادق | ۲. سوره فاطر، آيه ۳۲ - ۳۵: «ثُمَّ أَوْرَثْنَا الْكِتابَ الَّذِينَ اصْطَفَيْنا مِنْ عِبادِنا، فَمِنْهُمْ ظالِمٌ لِنَفْسِهِ وَ مِنْهُمْ مُقْتَصِدٌ وَ مِنْهُمْ سابِقٌ بِالْخَيْراتِ بِإِذْنِ اللَّهِ ذلِكَ هُوَ الْفَضْلُ الْكَبِيرُ. جَنَّاتُ عَدْنٍ يَدْخُلُونَها يُحَلَّوْنَ فِيها مِنْ أَساوِرَ مِنْ ذَهَبٍ وَ لُؤْلُؤاً وَ لِباسُهُمْ فِيها حَرِيرٌ. وَ قالُوا الْحَمْدُ للَّهِ الَّذِى أَذْهَبَ عَنَّا الْحَزَنَ إِنَّ رَبَّنا غفور شَكُورٌ. الَّذِى أَحَلَّنا دارَ الْمُقامَةِ مِنْ فَضْلِهِ لا يَمَسُّنا فِيها نَصَبٌ وَ لا يَمَسُّنا فِيها لُغُوبٌ»، در دعاى نمازى كه از [[امام صادق علیه السلام]] در اعمال روز غدير وارد شده است. | ||
۳. سوره آل عمران، آيه ۱۹۳: «رَبَّنا إِنَّنا سَمِعْنا مُنادِياً يُنادِى لِلْإِيمانِ أَنْ آمِنُوا بِرَبِّكُمْ فَآمَنَّا رَبَّنا فَاغْفِرْ لَنا ذُنُوبَنا وَ كَفِّرْ عَنَّا سَيِّئاتِنا وَ تَوَفَّنا مَعَ الْأَبْرارِ»، در دعايى كه بعد از نماز روز عيد غدير مى خوانيم آمده است. | ۳. سوره آل عمران، آيه ۱۹۳: «رَبَّنا إِنَّنا سَمِعْنا مُنادِياً يُنادِى لِلْإِيمانِ أَنْ آمِنُوا بِرَبِّكُمْ فَآمَنَّا رَبَّنا فَاغْفِرْ لَنا ذُنُوبَنا وَ كَفِّرْ عَنَّا سَيِّئاتِنا وَ تَوَفَّنا مَعَ الْأَبْرارِ»، در دعايى كه بعد از نماز روز عيد غدير مى خوانيم آمده است. | ||
خط ۶۵۸: | خط ۶۵۸: | ||
۲۰. سوره مائده: آيه ۳: «الْيَوْمَ أَكْمَلْتُ لَكُمْ دِينَكُمْ وَ أَتْمَمْتُ عَلَيْكُمْ نِعْمَتِى وَ رَضِيتُ لَكُمُ الْإِسْلامَ دِيناً»، در دعاى بعد از نماز عيد غدير آمده است. | ۲۰. سوره مائده: آيه ۳: «الْيَوْمَ أَكْمَلْتُ لَكُمْ دِينَكُمْ وَ أَتْمَمْتُ عَلَيْكُمْ نِعْمَتِى وَ رَضِيتُ لَكُمُ الْإِسْلامَ دِيناً»، در دعاى بعد از نماز عيد غدير آمده است. | ||
۲۱. سوره مدثر، آيه ۴۶: «وَ كُنَّا نُكَذِّبُ بِيَوْمِ الدِّينِ»، در دعاى بعد از نماز | ۲۱. سوره مدثر، آيه ۴۶: «وَ كُنَّا نُكَذِّبُ بِيَوْمِ الدِّينِ»، در دعاى بعد از نماز [[عید غدیر]] آمده است. | ||
۲۲. سوره مائده، آيه ۳: «الْيَوْمَ أَكْمَلْتُ لَكُمْ دِينَكُمْ وَ أَتْمَمْتُ عَلَيْكُمْ نِعْمَتِى وَ رَضِيتُ لَكُمُ الْإِسْلامَ دِيناً»، در دعاى بعد از نماز روز عيد غدير آمده است. | ۲۲. سوره مائده، آيه ۳: «الْيَوْمَ أَكْمَلْتُ لَكُمْ دِينَكُمْ وَ أَتْمَمْتُ عَلَيْكُمْ نِعْمَتِى وَ رَضِيتُ لَكُمُ الْإِسْلامَ دِيناً»، در دعاى بعد از نماز روز عيد غدير آمده است. | ||
خط ۶۹۴: | خط ۶۹۴: | ||
۳۸. سوره مائده، آيه ۳: «الْيَوْمَ أَكْمَلْتُ لَكُمْ دِينَكُمْ وَ أَتْمَمْتُ عَلَيْكُمْ نِعْمَتِى وَ رَضِيتُ لَكُمُ الْإِسْلامَ دِيناً»، در دعاى بعد از نماز روز عيد غدير از امام صادق عليه السلام آمده است. | ۳۸. سوره مائده، آيه ۳: «الْيَوْمَ أَكْمَلْتُ لَكُمْ دِينَكُمْ وَ أَتْمَمْتُ عَلَيْكُمْ نِعْمَتِى وَ رَضِيتُ لَكُمُ الْإِسْلامَ دِيناً»، در دعاى بعد از نماز روز عيد غدير از امام صادق عليه السلام آمده است. | ||
۳۹. سوره صافات، آيه ۲۴: «وَ قِفُوهُمْ إِنَّهُمْ مَسْؤُلُونَ»، در دعاى بعد از نماز روز عيد غدير از امام صادق | ۳۹. سوره صافات، آيه ۲۴: «وَ قِفُوهُمْ إِنَّهُمْ مَسْؤُلُونَ»، در دعاى بعد از نماز روز عيد غدير از [[امام صادق علیه السلام]] آمده است. | ||
۴۰. سوره زخرف، آيه ۴: «وَ إِنَّهُ فِى أُمِّ الْكِتابِ لَدَيْنا لَعَلِىٌّ حَكِيمٌ»، در دعاى بعد از نماز روز عيد غدير از امام صادق عليه السلام آمده است. | ۴۰. سوره زخرف، آيه ۴: «وَ إِنَّهُ فِى أُمِّ الْكِتابِ لَدَيْنا لَعَلِىٌّ حَكِيمٌ»، در دعاى بعد از نماز روز عيد غدير از امام صادق عليه السلام آمده است. | ||
خط ۷۲۰: | خط ۷۲۰: | ||
آنگاه كه دوران رسالت پيامبر صلى الله عليه و آله سرآمد ولىّ خود على بن ابى طالب عليه السلام را به عنوان هدايتگر مردم منصوب نمود، چرا كه او ترساننده مردم بود و هر قومى هدايتگرى مى خواهد. | آنگاه كه دوران رسالت پيامبر صلى الله عليه و آله سرآمد ولىّ خود على بن ابى طالب عليه السلام را به عنوان هدايتگر مردم منصوب نمود، چرا كه او ترساننده مردم بود و هر قومى هدايتگرى مى خواهد. | ||
لذا در حالى كه مردم در برابر او بودند فرمود: هر كس من صاحب | لذا در حالى كه مردم در برابر او بودند فرمود: هر كس من [[صاحب اختیار]] او هستم على صاحب اختيار اوست. خدايا دوست بدار هر كس او را دوست بدارد و دشمن بدار هر كس او را دشمن بدارد و يارى كن هر كس او را يارى كند و خوار كن هر كس او را خوار كند. | ||
== فرهنگ سازى غدير در ادعيه<ref>تبليغ غدير در سيره معصومين عليهم السلام: ص ۱۳۲ - ۱۳۷.</ref> == | == فرهنگ سازى غدير در ادعيه<ref>تبليغ غدير در سيره معصومين عليهم السلام: ص ۱۳۲ - ۱۳۷.</ref> == | ||
خط ۷۴۸: | خط ۷۴۸: | ||
در فرازى از دعاهاى روز غدير سه مفهوم فرهنگى گنجانده شده است: | در فرازى از دعاهاى روز غدير سه مفهوم فرهنگى گنجانده شده است: | ||
يكى اينكه غدير پاسخ مثبت به دعوت خداست و در نتيجه انكار غدير رويگردانى از خالق جهان به حساب مى آيد. دوم اينكه تصديق غدير معادل با تكفير | يكى اينكه غدير پاسخ مثبت به دعوت خداست و در نتيجه انكار غدير رويگردانى از خالق جهان به حساب مى آيد. دوم اينكه تصديق غدير معادل با تكفير [[سقیفه]] است و اين معادله هرگز بر هم زدنى نيست. سوم اينكه ما بر سر اين اعتقاد هيچ شكى نداريم و با كمال شجاعت در روز قيامت پاسخگو خواهيم بود. در اين قسمت از دعاى غدير مى خوانيم: | ||
اللَّهُمَّ صَدَّقنا وَ اَجَبنا داعِىَ اللَّهِ وَ اتَّبَعنَا الرَّسولَ فى مُوالاةِ مَولانا وَ مَولَى المُؤمِنينَ اَميرِالمُؤمِنينَ عَلِىِّ بنِ اَبى طالِبٍ ... . اَللَّهُمَّ رَبَّنا اِنَّنا سَمِعنا مُنادِياً يُنادى لِلايمانِ اَن آمِنوا بِرَبِّكُم، فَآمَنّا ... . فَاِنّا يا رَبَّنا بِمَنِّكَ وَ لُطفِكَ اَجَبنا داعيكَ وَ اتَّبَعنَا الرَّسولَ وَ صَدَّقناهُ وَ صَدَّقنا مَولَى المُؤمِنينَ وَ كَفَرنا بِالجِبتِ وَ الطّاغوتِ، فَوَلِّنا ما تَوَلَّينا ...<ref>بحار الانوار: ج ۹۵ ص ۲۹۹.</ref>: | اللَّهُمَّ صَدَّقنا وَ اَجَبنا داعِىَ اللَّهِ وَ اتَّبَعنَا الرَّسولَ فى مُوالاةِ مَولانا وَ مَولَى المُؤمِنينَ اَميرِالمُؤمِنينَ عَلِىِّ بنِ اَبى طالِبٍ ... . اَللَّهُمَّ رَبَّنا اِنَّنا سَمِعنا مُنادِياً يُنادى لِلايمانِ اَن آمِنوا بِرَبِّكُم، فَآمَنّا ... . فَاِنّا يا رَبَّنا بِمَنِّكَ وَ لُطفِكَ اَجَبنا داعيكَ وَ اتَّبَعنَا الرَّسولَ وَ صَدَّقناهُ وَ صَدَّقنا مَولَى المُؤمِنينَ وَ كَفَرنا بِالجِبتِ وَ الطّاغوتِ، فَوَلِّنا ما تَوَلَّينا ...<ref>بحار الانوار: ج ۹۵ ص ۲۹۹.</ref>: | ||
خط ۷۵۴: | خط ۷۵۴: | ||
خدايا ما تصديق كرديم و اجابت نموديم دعوت كننده تو را و پيرو پيامبر صلى الله عليه و آله شديم درباره ولايت مولايمان و مولاى مؤمنان اميرالمؤمنين على بن ابى طالب ... . | خدايا ما تصديق كرديم و اجابت نموديم دعوت كننده تو را و پيرو پيامبر صلى الله عليه و آله شديم درباره ولايت مولايمان و مولاى مؤمنان اميرالمؤمنين على بن ابى طالب ... . | ||
خدايا، پروردگارا، ما شنيديم مناديى براى ايمان ندا مى كند كه به پروردگارتان ايمان بياوريد. ما نيز ايمان آورديم ... . پروردگارا، ما - به منت و لطف تو - دعوت كننده ات را پاسخ مثبت داديم و پيرو پيامبر صلى الله عليه و آله شديم و او را تصديق كرديم و همچنين مولاى مؤمنين را تصديق كرديم، و به جبت و طاغوت كافر شديم. خدايا ولايتى را كه پذيرفته ايم همراهمان قرار ده. | خدايا، پروردگارا، ما شنيديم مناديى براى ايمان ندا مى كند كه به پروردگارتان ايمان بياوريد. ما نيز ايمان آورديم ... . پروردگارا، ما - به منت و لطف تو - دعوت كننده ات را پاسخ مثبت داديم و پيرو پيامبر صلى الله عليه و آله شديم و او را تصديق كرديم و همچنين مولاى مؤمنين را تصديق كرديم، و به [[جبت و طاغوت]] كافر شديم. خدايا ولايتى را كه پذيرفته ايم همراهمان قرار ده. | ||
=== فرهنگ سازى «غدير ميثاق آسمانى» === | === فرهنگ سازى «غدير ميثاق آسمانى» === | ||
خط ۷۶۰: | خط ۷۶۰: | ||
* اول اينكه ولايتِ غدير عهدى بر همه خلق است. | * اول اينكه ولايتِ غدير عهدى بر همه خلق است. | ||
* دوم اينكه معرفت به غدير و اقرار بر اساس اين معرفت لازم است. | * دوم اينكه معرفت به غدير و [[اقرار]] بر اساس اين معرفت لازم است. | ||
* سوم اينكه تابلوى بلندِ «عيد بزرگ» فقط بر سر درِ غدير نصب شده كه روزى است پر از پيمان هاى الهى. | * سوم اينكه تابلوى بلندِ «عيد بزرگ» فقط بر سر درِ غدير نصب شده كه روزى است پر از پيمان هاى الهى. | ||
* چهارم اينكه بايد با غدير چشم ما روشن و قلب ما نورانى شود و بركت آن بر سر ما ببارد و نظام امورمان بر اساس غدير چيده شود. | * چهارم اينكه بايد با غدير چشم ما روشن و قلب ما نورانى شود و بركت آن بر سر ما ببارد و نظام امورمان بر اساس غدير چيده شود. | ||
خط ۷۷۳: | خط ۷۷۳: | ||
=== فرهنگ سازى «برائت از دشمن غدير» === | === فرهنگ سازى «برائت از دشمن غدير» === | ||
قسمتى از دعاهاى غدير، فرهنگ سپاسگزارى همراه برائت از دشمنان غدير را بستر سازى مى كند. تشكر به خاطر كدام جهت غدير؟ نفرين به كدام دشمن غدير؟ شكرانه معرفت به حرمت غدير و هدايت با نور غدير. لعنت بر منكر حق اين روز و زير پا گذارنده حرمت آن و مقابله كننده با عظمت آن. فرازى از دعاى روز غدير را كه آموزش دهنده چنين فرهنگى است مرور مى كنيم: | قسمتى از دعاهاى غدير، فرهنگ سپاسگزارى همراه [[برائت]] از دشمنان غدير را بستر سازى مى كند. تشكر به خاطر كدام جهت غدير؟ نفرين به كدام دشمن غدير؟ شكرانه معرفت به حرمت غدير و هدايت با نور غدير. لعنت بر منكر حق اين روز و زير پا گذارنده حرمت آن و مقابله كننده با عظمت آن. فرازى از دعاى روز غدير را كه آموزش دهنده چنين فرهنگى است مرور مى كنيم: | ||
الحَمدُ للَّهِ الَّذى عَرَّفَنا فَضلَ هذَا اليَومِ وَ بَصَّرَنا حُرمَتَهُ وَ كَرَّمَنا بِهِ وَ شَرَّفَنا بِمَعرِفَتِهِ وَ هَدانا بِنُورِهِ ... . اللَّهُمَّ اِنّى اَسأَلُكَ ... ، اَن تَلعَنَ مَن جَحَدَ حَقَّ هذَا اليَومِ وَ اَنكَرَ حُرمَتَهُ فَصَدَّ عَن سَبيلِكَ ِلاِطفاءِ نُورِكَ»<ref>بحار الانوار: ج ۹۵ ص ۳۲۰.</ref>: | الحَمدُ للَّهِ الَّذى عَرَّفَنا فَضلَ هذَا اليَومِ وَ بَصَّرَنا حُرمَتَهُ وَ كَرَّمَنا بِهِ وَ شَرَّفَنا بِمَعرِفَتِهِ وَ هَدانا بِنُورِهِ ... . اللَّهُمَّ اِنّى اَسأَلُكَ ... ، اَن تَلعَنَ مَن جَحَدَ حَقَّ هذَا اليَومِ وَ اَنكَرَ حُرمَتَهُ فَصَدَّ عَن سَبيلِكَ ِلاِطفاءِ نُورِكَ»<ref>بحار الانوار: ج ۹۵ ص ۳۲۰.</ref>: | ||
خط ۷۸۰: | خط ۷۸۰: | ||
=== فرهنگ سازى «سپاس بر كمال دين» === | === فرهنگ سازى «سپاس بر كمال دين» === | ||
اراده خدا تعلق گرفته كه | اراده خدا تعلق گرفته كه [[کمال دین]] خود را با غدير اعلام كند. اينكه قله دين و كمال نعمت هايش را ولايت على عليه السلام قرار داده شكرى عظيم لازم دارد، كه به وسيله آن از خدا قدردانى مى كنيم. در دعاى غدير اين بُعد فكرى ساخته مى شود آنجا كه مى گوييم: | ||
الحَمدُ للَّهِ الَّذى جَعَلَ كَمالَ دينِهِ وَ تَمامَ نِعمَتِهِ بِوِلايَةِ اَميرِالمُؤمِنينَ عَلِىِّ بنِ اَبى طالِبٍ عَلَيهِ السَّلامُ<ref>بحار الانوار: ج ۹۵ ص ۳۲۱.</ref>: | الحَمدُ للَّهِ الَّذى جَعَلَ كَمالَ دينِهِ وَ تَمامَ نِعمَتِهِ بِوِلايَةِ اَميرِالمُؤمِنينَ عَلِىِّ بنِ اَبى طالِبٍ عَلَيهِ السَّلامُ<ref>بحار الانوار: ج ۹۵ ص ۳۲۱.</ref>: | ||
خط ۷۸۹: | خط ۷۸۹: | ||
توجه و عنايت خاص به حضرت مهدى عليه السلام و ظهور حضرت در دعاهاى مخصوص روز غدير خم، نشان دهنده اين ارتباط عميق است. به عنوان نمونه به متون بعضى از دعاها اشاره و به بيان آن خواهيم پرداخت: | توجه و عنايت خاص به حضرت مهدى عليه السلام و ظهور حضرت در دعاهاى مخصوص روز غدير خم، نشان دهنده اين ارتباط عميق است. به عنوان نمونه به متون بعضى از دعاها اشاره و به بيان آن خواهيم پرداخت: | ||
در اعمال روز غدير، دعايى را | در اعمال روز غدير، دعايى را [[سید بن طاووس]] از شيخ مفيد نقل مى كند كه در بخشى از آن مى خوانيم: | ||
اللهُمَّ انّى أسألُكَ بِحَقِّ مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ، أن تُصَلِّىَ عَلى مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ، وَ أن تَلعَنَ مَن جَحَدَ حَقَّ هذَا اليَومِ وَ أنكَرَ حُرمَتَهُ. فَصَدَّ عَن سَبيلِكَ لإطفاءِ نُورِكَ. فَأبَى اللَّهُ إلا أن يُتِمَّ نُورَهُ. اللهُمَّ فَرِّج عَن أهلِ بَيتِ مُحَمَّدٍ صلى الله عليه و آله نَبيِّكَ، وَ اكشِف عَنهُم وَ بِهِم عَنِ المُؤمِنينَ الكُرُباتِ. اللهُمَّ املأ الأرضَ بِهِم عَدلاً، كَما مُلِئَت ظُلماً وَ جَوراً، وَ أنجِز لَهُم ما وَعَدتَهُم، إنَّكَ لا تُخلِفُ الميعاد: | اللهُمَّ انّى أسألُكَ بِحَقِّ مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ، أن تُصَلِّىَ عَلى مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ، وَ أن تَلعَنَ مَن جَحَدَ حَقَّ هذَا اليَومِ وَ أنكَرَ حُرمَتَهُ. فَصَدَّ عَن سَبيلِكَ لإطفاءِ نُورِكَ. فَأبَى اللَّهُ إلا أن يُتِمَّ نُورَهُ. اللهُمَّ فَرِّج عَن أهلِ بَيتِ مُحَمَّدٍ صلى الله عليه و آله نَبيِّكَ، وَ اكشِف عَنهُم وَ بِهِم عَنِ المُؤمِنينَ الكُرُباتِ. اللهُمَّ املأ الأرضَ بِهِم عَدلاً، كَما مُلِئَت ظُلماً وَ جَوراً، وَ أنجِز لَهُم ما وَعَدتَهُم، إنَّكَ لا تُخلِفُ الميعاد: | ||
خط ۷۹۷: | خط ۷۹۷: | ||
اى خدا ! تو بر اهل بيت رسولت محمد صلى الله عليه و آله فرج و گشايش عطا فرما، و غم و آلام آنها را برطرف گردان، و به بركت آنان از دل مؤمنان هر هم و غم و اندوهى را برطرف ساز. | اى خدا ! تو بر اهل بيت رسولت محمد صلى الله عليه و آله فرج و گشايش عطا فرما، و غم و آلام آنها را برطرف گردان، و به بركت آنان از دل مؤمنان هر هم و غم و اندوهى را برطرف ساز. | ||
اى خدا ! به وجود آنها زمين را از عدل و داد پر گردان، چنانكه پر از ظلم و عدوان گرديده است، و وعده فرج و سلطنت الهيه را كه به ايشان | اى خدا ! به وجود آنها زمين را از عدل و داد پر گردان، چنانكه پر از ظلم و عدوان گرديده است، و وعده فرج و سلطنت الهيه را كه به ايشان داده اى منجّز گردان، كه تو هرگز خلاف وعده نخواهى كرد. | ||
همچنين در دعاى ديگرى در روز غدير خم آمده است: ارْزُقْنَا نَصْرَ دِينِكَ مَعَ وَلِيٍ هَادٍ مِنْ أَهْلِ بَيْتِ نَبِيِّكَ، وَ اجْعَلْنَا تَحْتَ رَايَتِهِ، وَ فِي زُمْرَتِهِ شُهَدَاءَ صَادِقِينَ مَقْتُولِينَ فِي سَبِيلِكَ وَ عَلَى نُصْرَةِ دِينِكَ: | همچنين در دعاى ديگرى در روز غدير خم آمده است: ارْزُقْنَا نَصْرَ دِينِكَ مَعَ وَلِيٍ هَادٍ مِنْ أَهْلِ بَيْتِ نَبِيِّكَ، وَ اجْعَلْنَا تَحْتَ رَايَتِهِ، وَ فِي زُمْرَتِهِ شُهَدَاءَ صَادِقِينَ مَقْتُولِينَ فِي سَبِيلِكَ وَ عَلَى نُصْرَةِ دِينِكَ: | ||
(خدايا) به ما توفيق ده كه دين تو را يارى كنيم، در حالى كه با ولى و امامى از اهل | (خدايا) به ما توفيق ده كه دين تو را يارى كنيم، در حالى كه با ولى و امامى از اهل بیت پيامبرت باشيم، و ما را تحت فرمان و زير پرچم حضرت مهدى عليه السلام قرار ده، و ما را از جمله شهدا قرار بده، كه به صدق و راستى در راه تو و در مبارزه با دشمنان تو قيام كرده و به شهادت رسيده اند. | ||
از اين دو عبارت و عبارات مشابه ديگرى كه در بعضى دعاها آمده، به چند نكته مى توان اشاره كرد: | از اين دو عبارت و عبارات مشابه ديگرى كه در بعضى دعاها آمده، به چند نكته مى توان اشاره كرد: | ||
خط ۸۱۳: | خط ۸۱۳: | ||
شيعيان و محبين اميرالمؤمنين عليه السلام موظف اند در تمام اوقات به اين امر مهم و خطير بپردازند. | شيعيان و محبين اميرالمؤمنين عليه السلام موظف اند در تمام اوقات به اين امر مهم و خطير بپردازند. | ||
ولى مسلّم است كه در بعضى از حالات و اوقات، به دعا نمودن براى تعجيل فرج تأكيد فراوان شده است. يكى از آن اوقات روز | ولى مسلّم است كه در بعضى از حالات و اوقات، به دعا نمودن براى تعجيل فرج تأكيد فراوان شده است. يكى از آن اوقات روز مبارک عيد غدير است، چرا كه در روز عيد غدير، خداوند متعال به خاطر عظمت اين روز عزيز حاجات شيعيان و دوستداران حضرت [[امیرالمؤمنین علی علیه السلام|امیرالمؤمنین علیه السلام]] را به هدف اجابت مى رساند. | ||
پس سزاوار است كه دوستان و ارادتمندان حضرتش به خاطر سپاسگزارى و تشكر از نعمت عظماى ولايت، دعاى خود را براى تعجيل فرج آخرين وارث غدير قرار داده، و در اين روز شريف بر اين امر خطير و مهم زياد دعا نمايند. | |||
صاحب كتاب «مكيال المكارم» روز عيد غدير را يكى از اوقات مهمى برشمرده است كه سزاوارتر است شيعيان بيشتر به ياد امام زمان عليه السلام باشند و بيشتر براى فرج او دعا كنند. | |||
ايشان در كتاب ارزشمند خود «مكيال المكارم» مى نويسد: | |||
تأكيد بسيارى كه در روز [[عید غدیر]] براى دعا كردن شده، به خاطر اين است كه روز غدير روزى است كه خداوند در آن با اعلام ولايت اميرالمؤمنين و ائمه طاهرين عليهم السلام جانشينى رسول خدا صلى الله عليه و آله را به آن اختصاص داده است. و امروزه و در زمان ما آن ولايت از آن مولاى ما حضرت صاحب الزمان عليه السلام است، كه از پدران بزرگوارش به ارث برده است. | |||
چون مؤمن در اين روز تسلط غاصبين و غلبه ظالمين و مخفى بودن آن ولى خدا را مى بيند، لذا محبتش نسبت به امام عصر عليه السلام او را وا مى دارد كه براى تعجيل امر ظهور آن حضرت دعا كند. | |||
ديگر آنكه روز غدير، روز تجديد عهد و پيمان و بيعت با وارثان غدير است. | |||
پس دعا كردن براى تعجيل فرج، يكى از مصاديق تجديد عهد و پيمان است. شاهد اين مطلب دعائى است كه مرحوم سيد بن طاووس در كتاب شريف «اقبال الاعمال» در اعمال روز غدير آورده است: | |||
اللَّهُمَ فَرِّجْ عَنْ أَهْلِ بَيْتِ مُحَمَّدٍ صلی الله علیه و آله نَبِيِّكَ وَ اكْشِفْ عَنْهُمْ وَ بِهِمْ عَنِ الْمُؤْمِنِينَ الْكُرُبَاتِ اللَّهُمَّ امْلَإِ الْأَرْضَ بِهِمْ عَدْلًا كَمَا مُلِئَتْ ظُلْماً وَ جَوْراً وَ أَنْجِزْ لَهُمْ مَا وَعَدْتَهُمْ إِنَّكَ لا تُخْلِفُ الْمِيعاد: | |||
خداوندا، بر اهل بيت پيامبرت حضرت محمد صلى الله عليه و آله فرج و گشايش مرحمت فرما، و از ايشان و از مؤمنان به خاطر آنها غصه ها و بلاها را بر طرف كن. | |||
خداوندا، زمين را به وسيله آنان از عدل و داد پر كن، همان گونه كه از جور و ستم پر شده باشد، و به آنچه به ايشان وعده داده اى وفا كن، همانا كه تو خلف وعده نمى كنى.<ref>مكيال المكارم: ج ۲ ص ۴۹،۴۸. اقبال الاعمال: ص ۴۸۰. بحار الانوار: ج ۹۸ ص ۳۰۷.</ref> | |||
همچنين در دعاى ديگرى كه مرحوم علامه مجلسى از ادعيه روز غدير شمرده چنين مى خوانيم: | |||
... وَ اجْعَلْنِي مِنْ أَوْلِيَائِكَ وَ أَنْصَارِكَ الَّذِينَ تُعِزُّ بِهِمْ دِينَكَ وَ تَنْتَقِمُ بِهِمْ مِنْ عَدُوِّكَ وَ تَخْتِمُ لَهُمْ بِالسَّعَادَةِ وَ الشَّهَادَةِ وَ تُحْيِيهِمْ حَيَاةً طَيِّبَةً وَ تُقَلِّبُهُمْ مُنْقَلَباً كَرِيماً<ref>بحار الانوار: ج ۹۸ ص ۳۱۴.</ref>: | |||
... و مرا از اولياء و يارانت قرار ده؛ كسانى كه دينت را به وسيله آنها عزت مى بخشى، و به سبب آنها از دشمن انتقام مى گيرى، و عاقبت آنها را به سعادت و خوشبختى و شهادت ختم مى كنى. زنده مى كنى آنها را با حيات و زندگى طيبه، و بر مى گردانى برگرداندنى بزرگوارانه. | |||
بنابراين، با توجه به اين ادعيه وارد شده از امام معصوم عليه السلام در مى يابيم كه بايد در روز عيد غدير بيشتر از روزهاى ديگر به ياد آخرين وارث غدير يعنى امام عصر و زمان حضرت مهدى عليه السلام بوده، و نسبت به آن بزرگوار اداى احترام نماييم، و با دعا نمودن نسبت به تعجيل ظهورش، خود را مشمول دعاهاى آن حضرت نموده، و باعث رضايت خاطر آن عزيز باشيم. | |||
== نكاتى در مورد دعا در روز غدير<ref>غدير از ديدگاه اهل سنت (جبّاران): ص ۱۴۸ - ۱۵۰.</ref> == | |||
در مورد دعا در روز غدير و ادعيه روز [[غدیر]]، از اين منظر مى توان سخن گفت: | |||
خداوند در قرآن كريم مى فرمايد: «قُلْ مَا يَعْبَأُ بِكُمْ رَبِّي لَوْلَا دُعَاؤُكُمْ»<ref>فرقان / ۷۷.</ref>: بگو اگر دعايتان نباشد پروردگارم به شما توجه نخواهد كرد. | |||
دعا ضرورت زندگى انسان است. زندگى بدون دعا موجى است سردرگم كه در نهايت سر به مرداب ماديت دنيا خواهد كوبيد. | |||
دعا آهنگ زندگى و بانگ جرس كاروانى است كه رو به مقصود دارد. زندگى در دعا جوانه مى زند، با دعا رشد مى كند و ثمر مى دهد. | |||
بنابراين، با صرف نظر از اينكه انسان حاجتى داشته باشد يا دربند استجابت و برآورده شدن حاجتش باشد، دعا برنامه هميشگى و نياز دائمى زندگى انسان مؤمن است. ولى گاهى موقعيتى خاص و فرصتى ويژه پيدا مى شود كه دعا در آن مى شكفد به بار مى نشيند و وجود انسان را حلاوت مى بخشد. | |||
روز غدير يكى از بهترين فرصت ها و موقعيت هاى ويژه دعاست. | |||
[[امام رضا علیه السلام]] مى فرمايد: روز غدير روزى است كه دعا در آن مستجاب مى شود.<ref>اقبال الاعمال: ص ۴۶۴.</ref> | |||
به همين جهت، براى اين روز علاوه بر دعاهايى كه در تعقيب نمازهاى مستحبى و به مناسبت هاى مختلف در اين روز وارد شده، چند دعاى مستقل نيز وارد شده است. | |||
=== محور دعاهاى غدير === | |||
محور اصلى در دعاهاى روز غدير نعمت [[ولایت]] است. دعا كننده در اين روز به بيان هاى مختلف درباره اين نعمت بزرگ با خداى خويش سخن مى گويد: | |||
* گاهى اين نعت عظمى را ياد كرده و خدا را براى آن شكر و سپاس مى گزارد. | |||
* گاهى از خدا مى خواهد كه اين نعمت را از او سلب نكند و در تمام عمر بر آن پايدار و استوار بماند. | |||
* گاهى از خدا مى خواهد همان طور كه اين كرامت را به او داده و او را شايسته پذيرش ولايت كرده، از گناهانش چشم پوشيده لغزش هايش را ببخشد. | |||
* گاهى مى خواهد كه توفيقش دهد، تا به لوازم ولايت ملتزم باشد؛ اطاعت محض از ولىّ را - كه شرط اساسى ولايت است - براى او ميسّر نمايد و او را توفيق دهد با دشمنان ائمه عليهم السلام دشمنى ورزد و با دوستانشان دوستى كند. | |||
در فرازى از دعاى صبح روز [[غدیر]] كه به نام دعاى وقت زينت مشهور است، چنين مى خوانيم: ما دوستدار على عليه السلام و دوستدار دوستان اوييم. | |||
همان طور كه امر كردى با او دوستى مى كنيم و با دشمنانش دشمنى مى كنيم. از هر كس از او بيزارى جويد بيزارى مى جوييم، و بغض آنان را كه بغض او در دل دارند در دل مى پروريم، و به آنان كه محبت او دارند محبت مى ورزيم.<ref>اقبال الاعمال: ص ۴۷۴.</ref> | |||
گاهى شئوون مختلف و مقامات متعدد ائمه عليهم السلام را ياد مى كند و با ذكر آنها قلب خود را جلا مى دهد، و اوج عظمت اولياى دين را به تماشا مى نشيند، و با درودهاى پى درپى روح خود را به آن ارواح پاک متصل مى كند و در اقيانوس بيكران فضائل انسانى شناور مى شود. در يكى از دعاهاى روز غدير مى خوانيم: | |||
اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ الْأَئِمَّةِ الْقَادَةِ وَ الدُّعَاةِ السَّادَةِ وَ النُّجُومِ الزَّاهِرَةِ وَ الْأَعْلَامِ الْبَاهِرَةِ وَ سَاسَةِ الْعِبَادِ وَ أَرْكَانِ الْبِلَادِ وَ النَّاقَةِ الْمُرْسَلَةِ وَ السَّفِينَةِ النَّاجِيَةِ الْجَارِيَةِ فِي اللُّجَجِ الْغَامِرَةِ<ref>اقبال الاعمال: ص ۴۹۲.</ref>: | |||
خدايا درود فرست بر محمد و آل محمد. آن پيشوايان رهبر، دعوت كنندگان سَرور، ستارگان درخشان و نشانه هاى واضح. | |||
آنان كه امر بندگان تو را تدبير مى كنند، و اركان آبادى زمينند، و معجزه اى كه مردم را به آن آزموده اى، و كشتى نجاتى كه در گرداب هاى ژرف روان است. | |||
الهى! درود فرست بر محمد و آل محمد، خزانه داران علمت، پايه هاى مستحكم توحيد و يگانه پرستى، ستون هاى دين و معادن بزرگوارى. آنان كه از ميان آفريدگانت برگزيدى، و از بين بندگانت اختيار كردى. آن متقيان پاكيزگان، نجيبيان و نيكان. بابى كه مردم به آن آزمايش مى شوند: | |||
هر كس در آن در آمد نجات يافت، و هر كس سر باز زد سقوط كرد. | |||
خديا ! درود فرست بر محمد و آل محمد. اهل ذكر كه فرمودى از ايشان بپرسيم. خويشاوندان كه امر به محبتشان كردى و حقشان را واجب نمودى، و بهشت را سرمنزل كسانى قرار دادى كه از ايشان پيروى كنند. | |||
الهى درود فرست بر محمد و آل محمد. چنانكه آنان به طاعت تو امر كردند و از معصيت تو بازداشتند، و بندگانت را به يگانگى تو راهنمايى كردند. | |||
== منبع == | |||
دانشنامه غدیر،جلد ۹،صفحه ۳۹۶. | |||
== پانویس == | == پانویس == | ||
[[رده:آداب غدیر]] |
ویرایش