آیه ۴۵ حج و غدیر: تفاوت میان نسخه‌ها

| عرض =  

| تصویر = آیه ۴۵ سوره حج.png

| اندازه تصویر =  

| توضیح_تصویر =  

| عنوان = آیه ۴۵ حج و غدیر

| سوره = حج

| آیه = ۴۵

| جزء = ۱۷

| شأن نزول =  

| مکان نزول = مدینه

| موضوع =  

| صوت = صوت ۴۵ حج.mp3

| ترجمه صوتی = ترجمه ۴۵ حج.mp3

در اين امتحان عظيم، هم جهاتى كه مى‏ توانست سر منشأ آزمايش باشد متعدد بود، و هم عللى كه مى ‏توانست انگيزه شيطانى براى سقوط در امتحان باشد در جلوه هاى مختلف به ميان آمد.

پيامبر صلى الله عليه و آله در خطابه بلند خود، اين شرايط امتحان را براى مردم تبيين فرمود تا با آمادگى كامل به استقبال آن بروند. اين آينده تلخِ امتحان را حضرتش در غدير به اشارت و صراحت پيش ‏بينى فرمود و مراحل چنين امتحان بزرگى را با استشهاد به ۱۱ آيه تضمين شده در [[خطبه غدیر]] بيان فرمود. از جمله اين آيات آيه ۴۵ سوره حج است:

«چه بسا آبادى كه آن را هلاک كرديم در حالى كه ظالم بود، پس خانه‏ هايشان بر سقف ‏ها فرو ريخته و چاه‏ هاى متروک شده و كاخ‏ هاى مرتفع محكم بر جاى مانده است».

اين آيه از چهار بُعد قابل بررسى است:

{{متن عربی|مَعاشِرَ النّاسِ، انَّهُ ما مِنْ قَرْيَةٍ الاّ وَ اللَّه مُهْلِكُها بِتَكْذيبِها وَ كَذلِكَ يُهْلِكُ الْقُرى وَ هِىَ ظالِمَةٌ كَما ذَكَرَ اللَّه تَعالى وَ هذا عَلِىٌّ امامُكُمْ وَ وَلِيُّكُمْ وَ هُوَ مَواعيدُ اللَّه، وَاللَّه يُصَدِّقُ ما وَعَدَهُ}}

اى مردم، هيچ سرزمين آبادى نيست مگر آنكه خداوند آن را به خاطر تكذيب فرستادگان الهى هلاک مى‏ كند، و اين گونه خداوند آبادى ‏ها را از بين مى ‏برد در حالى كه ظالم هستند -  همان گونه كه خداى تعالى ذكر فرموده است -  و اين على امام شما و وليِّتان است و او وعده الهى است و خدا آنچه وعده داده را به ظهور مى ‏رساند.<ref>اسرار غدير: ص ۱۵۰ پاورقى ۵ از نسخه «الف» و «د».</ref>

=== موقعيت تاريخى ===

در اواسط خطابه غدير، در حالى كه پيامبر صلى الله عليه و آله به مقاصد منافقين اشاره مى‏ كند و نام اصحاب صحيفه را به ميان مى ‏آورد و مسئله غصب شدن خلافت را مطرح مى ‏كند، سخن را به مردم منعطف مى ‏نمايد كه بدانند اگر سردمداران سقيفه مقصرند، مردم هم در فتنه آنان مورد آزمايش الهى قرار مى ‏گيرند و اگر آنان را يارى كنند در اعمالشان شريک بوده مستحق عذاب الهى هستند.

در چنين موقعيتى حضرت با [[اقتباس]] آيه مزبور، مضمون آن را در كلام خود آورده است.

اين اقتباس از غايب آوردن ضمير و مضارع آوردن فعل در «يُهْلِكُ الْقُرى» معلوم مى‏ شود كه در آيه ماضىِ متكلم و به صورت «أَهْلَكْناها» است.

آنچه در اين فراز جلب توجه مى‏ كند جمله كَما «ذَكَرَ اللَّه تَعالى» است كه حضرت به صراحت استناد خود به قرآن را يادآور شده است.

=== موقعيت قرآنى ===

در قرآن چندين آيه با اين مضمون آمده كه الفاظ سوره حج بيشتر بر كلمات اين فراز خطبه قابل انطباق است. در سوره هود نيز آمده كه {{قرآن|وَ كَذلِكَ أَخْذُ رَبِّكَ إِذا أَخَذَ الْقُرى وَ هِىَ ظالِمَةٌ}}<ref>هود /  ۱۰۲.</ref> و در سوره قصص آمده كه {{قرآن|... وَ ما كُنَّا مُهْلِكِى الْقُرى إِلاّ وَ أَهْلُها ظالِمُونَ}}<ref>قصص /  ۵۹.</ref> در موارد بسيارى كه در قرآن سخن از هلاک شدن امم انبياى گذشته توسط عذاب الهى و به خاطر تكذيبشان به ميان آمده، همين مضمون مطرح شده است.

آيه سوره حج از آيه۴۲ آغاز مى ‏شود كه خداوند به پيامبرش مى‏ فرمايد: «اگر تو را تكذيب مى‏ كنند قبل از تو قوم نوح و عاد و ثمود و قوم ابراهيم و قوم لوط و اصحاب مدين و اصحاب موسى پيامبرانشان را تكذيب نموده ‏اند و خدا آنان را هلاک نموده است».

 

 

 

 

 

با در نظر گرفتن نكات فوق، مطالب زير از اين فراز خطبه استفاده مى ‏شود:

 

 

 

انواع تكذيب نسبت به ساحت مقدس على‏ عليه السلام ظلم به اوست و مصداق ظالمى است كه از سوى خداوند مستحق هلاک است چرا كه مى‏ فرمايد:

 

«هيچ سرزمينى نيست مگر آنكه خداوند به خاطر تكذيبش اهل آن را هلاک مى ‏كند»، و به دنبال آن كلمه «كَذلِكَ» را به عنوان ربط دو جمله به كار مى‏ برد و سپس مى‏ فرمايد:

 

 

 

 

 

[[رده:قرآن و غدیر]]