آيه ۵۸ اسراء و غدیر: تفاوت میان نسخه‌ها

جز
بدون خلاصۀ ویرایش
(۸ نسخهٔ میانیِ ایجادشده توسط همین کاربر نشان داده نشد)
خط ۱۰: خط ۱۰:
| شأن نزول =  
| شأن نزول =  
| مکان نزول = مکه
| مکان نزول = مکه
| موضوع =  
| موضوع = هلاکت مردمان به‌دلیل تکذیب حجت‌های الهی و جانشینی حضرت مهدی در سرزمین آنان
| صوت = صوت ۵۸ اسراء.mp3
| صوت = صوت ۵۸ اسراء.mp3
| ترجمه صوتی = ترجمه ۵۸ اسراء.mp3
| ترجمه صوتی = ترجمه ۵۸ اسراء.mp3
}}
}}
'''آیه ۵۸ سوره اسراء''' در [[خطبه غدیر]] برای ترسیم هلاکت مردمان به‌دلیل تکذیب حجت‌های الهی و جانشینی حضرت مهدی علیه السلام در سرزمین آنان آمده است.


== آیه‌ای درباره دشمنان غدیر ==
موقعیت تاریخی استفاده از آیه ۵۸ سوره اسراء در [[خطبه غدیر]] چنین توصیف شده است: پيامبر صلى الله عليه و آله در قسمتی از بخش ششم خطبه غدير، مسئله غصب خلافت را به‌طور صريح مطرح كرد. سپس حضرت غاصبان را لعنت كرد و هشدار بعدى خود را آيه ۵۸ سوره اسراء القاء کرد و به‌مناسبت آن نام [[حضرت مهدی علیه السلام در خطبه غدیر|حضرت مهدى‏ عليه السلام]] به‌ميان آمد.
 
از نظر برخی محققان، پيامبر صلى الله عليه و آله در خطابه غدير بر اساس آیه ۵۸ سوره اسراء علت هلاكت اقوام قبل از قيامت را در دو جهت تفسیر کرده است: اینکه علت هلاكت سرزمين‌‏ها [[تکذیب]] آنان نسبت به آيات و حجج الهى است؛ اینکه هلاک سرزمين‏‌ها قبل از قيامت انجام خواهد پذیرفت و امام مهدی علیه السلام مالک و فرمانروای این سرزمین‌ها خواهد شد.
 
== آیه‌ای مربوط به مقابله با دشمنان غدیر ==
آیه ۵۸ سوره اسراء از جمله آیات مورداستفاده در غدیر برای تبیین مراحل امتحان الهی غدیر درباره دشمنان آن قلمداد شده است. برخی محققان مبنای استفاده از این آیه را چنین تبیین کرده‌اند: بزرگ‏‌ترين [[امتحان الهى با اميرالمؤمنين عليه السلام|امتحان بشریت]] در غدير امتحانى همه‌جانبه بود كه [[اتمام حجت]] آن به نحو کامل انجام گرفت و براى هيچ كس به هيچ دليل و بهانه‌اى راه گريز نماند.
آیه ۵۸ سوره اسراء از جمله آیات مورداستفاده در غدیر برای تبیین مراحل امتحان الهی غدیر درباره دشمنان آن قلمداد شده است. برخی محققان مبنای استفاده از این آیه را چنین تبیین کرده‌اند: بزرگ‏‌ترين [[امتحان الهى با اميرالمؤمنين عليه السلام|امتحان بشریت]] در غدير امتحانى همه‌جانبه بود كه [[اتمام حجت]] آن به نحو کامل انجام گرفت و براى هيچ كس به هيچ دليل و بهانه‌اى راه گريز نماند.


خط ۲۶: خط ۳۱:


== موقعيت تاريخى ==
== موقعيت تاريخى ==
موقعیت تاریخی استفاده از آیه ۵۸ سوره اسراء در [[خطبه غدیر]] چنین توصیف شده است: پيامبر صلى الله عليه و آله در قسمتی از بخش ششم خطبه غدير، مسئله غصب خلافت را به‌طور صريح مطرح كرد و فرمود: «به‌زودى بعد از من امامت را به‌عنوان پادشاهى و جایگاهی غاصبانه قرار مى‌‏دهند». سپس حضرت غاصبان را لعنت كرد و پس از اشاره به آيات [[آیه ۳۱ تا ۳۵ الرحمن و غدیر|۳۱ تا ۳۵ سوره الرحمن]]، [[آيه ۱۷۹ آل عمران و غدیر|آيه ۱۷۹ سوره آل‏‌ عمران]]، هشدار بعدى آيه ۵۸ سوره اسراء بود كه به‌مناسبت آن نام حضرت مهدى‏ عليه السلام به‌ميان آمد.
موقعیت تاریخی استفاده از آیه ۵۸ سوره اسراء در [[خطبه غدیر]] چنین توصیف شده است: پيامبر صلى الله عليه و آله در قسمتی از بخش ششم خطبه غدير، مسئله غصب خلافت را به‌طور صريح مطرح كرد و فرمود: «به‌زودى بعد از من امامت را به‌عنوان پادشاهى و جایگاهی غاصبانه قرار مى‌‏دهند». سپس حضرت غاصبان را لعنت كرد و پس از اشاره به آيات [[آیه ۳۱ تا ۳۵ الرحمن و غدیر|۳۱ تا ۳۵ سوره الرحمن]]، [[آيه ۱۷۹ آل عمران و غدیر|آيه ۱۷۹ سوره آل‏‌ عمران]]، هشدار بعدى آيه ۵۸ سوره اسراء بود كه به‌مناسبت آن نام [[حضرت مهدی علیه السلام در خطبه غدیر|حضرت مهدى‏ عليه السلام]] به‌ميان آمد.


اين قسمت از خطبه غدير همان عبارت خطبه در [[آیه ۴۵ حج و غدیر|آيه ۴۵ سوره حج]] است؛ ولى در چند نسخه عبارت به‌گونه‌‏اى ديگر بود، كه هم اقتباس از آيه‌اى ديگر است و هم ادامه آن اشاره به حضرت مهدى‏ عليه السلام است و حاكى از امتحانى بزرگ در تصديق و تكذيب حجج الهى ‏عليهم السلام است كه سزاى آن قبل از آخرت، در دنيا گريبان‌گير عاملان آن خواهد بود. تضمين آيه در كلام حضرت هم بدين صورت است كه جمله {{قرآن|نَحْنُ مُهْلِكُوهَا}} به {{متن عربی|اللهُ مُهلِكُها}} تغيير يافته است.<ref>غدیر در قرآن، ج۲، ص۲۵۸.</ref>
اين قسمت از خطبه غدير همان عبارت خطبه در [[آیه ۴۵ حج و غدیر|آيه ۴۵ سوره حج]] است؛ ولى در چند نسخه عبارت به‌گونه‌‏اى ديگر بود، كه هم اقتباس از آيه‌اى ديگر است و هم ادامه آن اشاره به حضرت مهدى‏ عليه السلام است و حاكى از امتحانى بزرگ در تصديق و تكذيب حجج الهى ‏عليهم السلام است كه سزاى آن قبل از آخرت، در دنيا گريبان‌گير عاملان آن خواهد بود. تضمين آيه در كلام حضرت هم بدين صورت است كه جمله {{قرآن|نَحْنُ مُهْلِكُوهَا}} به {{متن عربی|اللهُ مُهلِكُها}} تغيير يافته است.<ref>غدیر در قرآن، ج۲، ص۲۵۸.</ref>
خط ۳۶: خط ۴۱:


== تحليل اعتقادى ==
== تحليل اعتقادى ==
از نظر برخی محققان، پيامبر صلى الله عليه و آله در خطابه غدير بر اساس آیه ۵۸ سوره اسراء علت هلاكت اقوام قبل از قيامت را در كوتاه‏‌ترين عبارت تفسير كرده است؛ این تفسیر از سوی این محققان در دو جهت چنین صورت‌بندی شده است:
از نظر برخی محققان، پيامبر صلى الله عليه و آله در [[خطبه غدیر|خطابه غدير]] بر اساس آیه ۵۸ سوره اسراء علت هلاكت اقوام قبل از قيامت را در كوتاه‏‌ترين عبارت تفسير كرده است؛ این تفسیر از سوی این محققان در دو جهت چنین صورت‌بندی شده است:


=== جهت اول: علت هلاک سرزمين ‏ها ===
=== جهت اول: علت هلاک سرزمين ‏ها ===
علت هلاكت سرزمين‌‏ها [[تکذیب]] آنان نسبت به آيات و حجج الهى است.اين همان بلايى است كه هيچ سرزمينى در سراسر جهان خالى از آن نيست. اگر چه خوبان در بين هر جمعيتى بسيارند، تكذيب‌كنندگان هميشه در اكثريت‌اند، خواه اين تكذيب قلبی باشد، خواه زبانی و خواه عملی. عمومیت آیه به اكثريت باز مى‏‌گردد و موارد استثناء به‌قدرى كم هستند كه به‌شمار نمى‌‏آيند. خداوند هم آن اقلیت را از هلاكت نجات مى‌دهد، همچنان كه اصحاب حضرت نوح و حضرت لوط عليهما السلام را نجات داد و بقيه را هلاک كرد.<ref>غدیر در قرآن، ج۲، ص۲۵۹.</ref>  
علت هلاكت سرزمين‌‏ها [[تکذیب]] آنان نسبت به آيات و حجج الهى است. اين همان بلايى است كه هيچ سرزمينى در سراسر جهان خالى از آن نيست. اگر چه خوبان در بين هر جمعيتى بسيارند، تكذيب‌كنندگان هميشه در اكثريت‌اند، خواه اين تكذيب قلبی باشد، خواه زبانی و خواه عملی. عمومیت آیه به اكثريت باز مى‏‌گردد و موارد استثناء به‌قدرى كم هستند كه به‌شمار نمى‌‏آيند. خداوند هم آن اقلیت را از هلاكت نجات مى‌دهد، همچنان كه اصحاب حضرت نوح و حضرت لوط عليهما السلام را نجات داد و بقيه را هلاک كرد.<ref>غدیر در قرآن، ج۲، ص۲۵۹.</ref>  


=== جهت دوم: هلاک سرزمين‏‌ها قبل از قيامت ===
=== جهت دوم: هلاک سرزمين‏‌ها قبل از قيامت ===
عبارت «قبل از روز قيامت» قید موجود در آیه برای هلاكت سرزمين‌‏ها نشان‌دهنده سپردن اختيار آنها به حضرت مهدى‏ عليه السلام است. قيد مذكور در آيه «تا روز قيامت» نيست، بلكه «قبل از روز قيامت» است و اين به‌معناى هدف خاصى است كه بايد قبل از روز قيامت انتظار تحقق آن را داشت.  
عبارت «قبل از روز قيامت» قید موجود در آیه برای هلاكت سرزمين‌‏ها نشان‌دهنده سپردن اختيار آنها به حضرت مهدى‏ عليه السلام است. قيد مذكور در آيه «تا روز قيامت» نيست، بلكه «قبل از روز قيامت» است و اين به‌معناى هدف خاصى است كه بايد قبل از روز قيامت انتظار تحقق آن را داشت.  


اين مطلب را حضرت با افزودن جمله {{متن عربی|وَ مُمَلِّكُهَا الامامَ الْمَهْدِىَّ|ترجمه=و مالک آن را امام مهدی قرار می‌دهد}} بيان نموده است. معنای این عبارت اين است كه خداوند مى‏‌توانست سزاى تكذيب‌كنندگان را به روز قيامت واگذارد، ولى براى تحقق ولايت مطلقه حضرت مهدى ‏عليه السلام قبل از روز قيامت آنان را هلاک مى‏‌كند و سرزمين‏‌ها را از تصرف آنان خارج کرده و تحت اختيار آن حضرت قرار مى‌‏دهد. يک جمله هم به‌عنوان تأكيد اين وعده الهى ضميمه سخن فرموده كه {{متن عربی|وَ اللَّه مُصَدِّقٌ ما وَعَدَهُ|ترجمه=خدا وعده خود را عملی می‌کند}}. پيداست كه اراده پروردگار به تحقق چنين مهمى قبل از روز قيامت تعلق گرفته است.<ref>غدیر در قرآن، ج۲، ص۲۶۰؛ واقعه قرآنى غدير، ص۹۷؛ سخنرانى استثنائى غدير، ص۱۷۹-۱۸۶.</ref>
اين مطلب را حضرت با افزودن جمله {{متن عربی|وَ مُمَلِّكُهَا الامامَ الْمَهْدِىَّ|ترجمه=و مالک آن را امام مهدی قرار می‌دهد}} بيان نموده است. معنای این عبارت اين است كه خداوند مى‏‌توانست سزاى تكذيب‌كنندگان را به روز قيامت واگذارد، ولى براى تحقق ولايت مطلقه حضرت مهدى ‏عليه السلام قبل از روز قيامت آنان را هلاک مى‏‌كند و سرزمين‏‌ها را از تصرف آنان خارج کرده و تحت اختيار آن حضرت قرار مى‌‏دهد. يک جمله هم به‌عنوان تأكيد اين وعده الهى ضميمه سخن فرموده كه {{متن عربی|وَ اللَّه مُصَدِّقٌ ما وَعَدَهُ|ترجمه=خدا وعده خود را عملی می‌کند}}. پيداست كه اراده پروردگار به تحقق چنين مهمى قبل از روز قيامت تعلق گرفته است.<ref>غدیر در قرآن، ج۲، ص۲۶۰؛ واقعه قرآنى غدير، ص۹۷؛ سخنرانى استثنائى غدير، ص۱۷۹-۱۸۶.</ref>


==== اشارات دیگر به حضرت مهدی علیه السلام در خطبه غدیر ====
==== اشارات دیگر به حضرت مهدی علیه السلام در خطبه غدیر ====
خط ۵۰: خط ۵۵:


[[امام باقر علیه السلام]] نيز در اين باره مى‏‌فرمايد: {{متن عربی |يَفْتَحُ اللَّه لَهُ شَرْقَ الارْضِ وَ غَرْبَها|ترجمه=خداوند براى او شرق و غرب زمين را فتح مى‏‌كند}}.<ref>بحارالانوار، ج۵۲، ص۲۹۱.</ref> در شب معراج نيز خداوند به پيامبرش چنين خبر داد: {{متن عربی |لاطَهِرَنَّ الارْضَ بِآخَرِهِمْ مِنْ اعْدائى وَ لامَكِّنُهُ مَشارِقَ الارْضِ وَ مَغارِبَها|ترجمه=به‌وسيله آخرين امامان زمين را از دشمنانم پاک مى‏‌نمايم و شرق و غرب زمين را تحت اختيار او قرار مى‌‏دهم}}.<ref>بحارالانوار، ج۵۲، ص۳۱۲، ح۵.</ref>
[[امام باقر علیه السلام]] نيز در اين باره مى‏‌فرمايد: {{متن عربی |يَفْتَحُ اللَّه لَهُ شَرْقَ الارْضِ وَ غَرْبَها|ترجمه=خداوند براى او شرق و غرب زمين را فتح مى‏‌كند}}.<ref>بحارالانوار، ج۵۲، ص۲۹۱.</ref> در شب معراج نيز خداوند به پيامبرش چنين خبر داد: {{متن عربی |لاطَهِرَنَّ الارْضَ بِآخَرِهِمْ مِنْ اعْدائى وَ لامَكِّنُهُ مَشارِقَ الارْضِ وَ مَغارِبَها|ترجمه=به‌وسيله آخرين امامان زمين را از دشمنانم پاک مى‏‌نمايم و شرق و غرب زمين را تحت اختيار او قرار مى‌‏دهم}}.<ref>بحارالانوار، ج۵۲، ص۳۱۲، ح۵.</ref>
== منبع ==
* غدير در قرآن: ج ۲ ص۲۵۸ - ۳۶۱.
* واقعه قرآنى غدير: ص ۹۷.
* سخنرانى استثنائى غدير: ص۱۷۹ - ۱۸۶ .


== پانویس ==
== پانویس ==
{{پانویس}}
{{پانویس}}
[[رده:قرآن و غدیر]]
 
==منابع==
{{منابع}}
* '''اسرار غدیر'''؛ محمدباقر انصاری، تهران: نشر تک، ۱۳۸۴ش.
* '''بحارالانوار الجامعة لدرر اخبار الائمة الاطهار'''؛ محمدباقر بن محمدتقی مجلسی، بیروت: دار إحياء التراث العربی، ۱۴۰۳ق.
* '''سخنرانی استثنائی غدیر'''؛ محمدباقر انصاری، قم: انتشارات دلیل ما، ۱۳۸۶ش.
* '''غدیر در قرآن، قرآن در غدیر'''؛ محمدباقر انصاری، قم: انتشارات دلیل ما، ۱۳۸۷ش.
* '''واقعه قرآنی غدیر: گزارش سفر یک‌ماهه پیامبر برای اعلان ولایت در سایه آیات قرآنی'''؛ محمدباقر انصاری، قم: انتشارات دلیل ما، ۱۳۸۶ش.
{{پایان منابع}}
[[رده:آیات مربوط به مقابله با دشمنان غدیر]]