آیه میثاق غدیر (کتاب): تفاوت میان نسخه‌ها

جز
بدون خلاصۀ ویرایش
(۱۸ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۴ کاربر نشان داده نشد)
خط ۱: خط ۱:
== کتب برگزیده غدیر ==
{{جعبه اطلاعات کتاب
يكى از كتب برگزيده و تأليفات ارزشمند در موضوع غدير اين كتاب است:
| عنوان =   آیه میثاق غدیر
| تصویر = 20240503135427!phpO5ABLU.png
| توضیح_تصویر = بررسی تحلیلی آیه میثاق غدیر
| نام‌های دیگر = 
| نویسنده = غلامرضا صادقی‌فرد
| ویراستار = 
| تصویرگر = 
| شاعر = 
| تاریخ نگارش = 
| زبان =  فارسی
| مترجم = 
| نام ترجمه فارسی = 
| مترجم فارسی =
| تحقیق یا تدوین =
| موضوع = غدیر خم -- جنبه‌های قرآنی
| مذهب =  شیعه
| ناشر = تاسوعا
| محل نشر = مشهد
| سال نشر = ۱۳۹۳ ش
| نوع چاپ = 
| تعداد جلد =  ۱ ج
| تعداد صفحه = ۱۰۰۰ ص
| قطع = 
| شابک = [https://opac.nlai.ir/opac-prod/search/briefListSearch.do?command=FULL_VIEW&id=3582999&pageStatus=1&sortKeyValue1=sortkey_title&sortKeyValue2=sortkey_author ۹۷۸-۹۶۴-۵۷۴۹-۷۶-۵‬‬]
| شماره ملی = ۳۵۸۲۹۹۹
| نسخه الکترونیکی = 
}}


«آيه ميثاق غدير» ، غلامرضا صادقى‏ فرد، فارسی، چاپى، تاسوعا، مشهد، چاپ اول، سال ۱۳۹۳ ش، وزيرى،۹۹۸ ص. در اين كتاب طى نوزده فصل، مفصل در مورد آيه ميثاق: «و اذكروا نعمة اللَّه عليكم و ميثاقه الذى واثقكم به...» سخن گفته، و تحقيق جامع و از جهات مختلف در مورد اين آيه شريفه است.
«'''آيه ميثاق غدير»''' تألیف غلامرضا صادقى‏ فرد است در اين كتاب طى نوزده فصل، مفصل در مورد آيه ميثاق:


فهرست اين كتاب از اين قرار است:
{{قرآن|وَاذْكُرُوا نِعْمَةَ اللَّهِ عَلَيْكُمْ وَمِيثَاقَهُ الَّذِي وَاثَقَكُمْ بِهِ ...}} سخن گفته، و تحقيق جامع و از جهات مختلف در مورد اين آيه شريفه است.
== نویسنده==
'''غلامرضا صادقی فرد''' (متولد ۱۳۴۰ش) پژوهشگر و نویسنده عالی مقام، دارنده عنوان نویسنده برگزیده کشور در هفتمین دوره کتاب سال ولایت است.
==تألیفات==
ایشان آثار متعددی در زمینه تفسیر آیات داردند که در این‌جا به عناوین آنها اشاره می‌کنیم:
{{ستون|۲}}
* «[[آیه ولایت (کتاب)|آیه ولایت]]»،
* «انا انزلناه فی لیله القدر: بررسی تحلیلی سوره مبارکه قدر»،
* «اهل بیت علیهم السلام: بررسی و تحلیلی آیه شریفه انما یرید الله»،
* «سبحان الذی اسری بعبده»،
* «[[ثم نبتهل (کتاب)|ثم نبتهل]]»،
* «[[همیشه با صادقان (کتاب)|همیشه با صادقان]]»،
* «آیه اولوالامر»،
* «آیه استخلاف نظامنامه امامت الهی»،
* «ووثیابک فطهر»،
* «لیلة المبیت»،
* «[[و این میثاق خداست (کتاب)|و این میثاق خداست، نگاهی به فریضه شهادت ثالثه]]»،
* «روشنتر از خورشید (سخنان حضرت صدیقه طاهره در مسجد پیامبر)»،
* «خدا و امیر شهیدان رسالت»،
* «[[آیه تبلیغ، آیه اکمال (کتاب)|آیه تبلیغ، آیه اکمال]]»،
* «غدیر خم در سوره آل ابی طالب»،
* «[[اللهم وال من والاه (کتاب)|اللهم وال من والاه]]»،
* «[[آیه میثاق غدیر (کتاب)|آیه میثاق غدیر]]»،
* «[[آیه تبلیغ، آیه اکمال (کتاب)|آیه تبلیغ، آیه اکمال]]»،
* «[[انا صراط الله المستقیم (کتاب)|انا صراط الله المستقیم]]»،
* «ولسوف یعطیک ربک فترضی»،
* «شمیم یاس».
{{پایان}}


خطبه پيامبر رحمت‏ صلى الله عليه و آله در غدير خم
== محتوای کتاب ==
کتاب «آیۀ میثاق غدیر» به بررسی تحلیلی هفتمین آیه از سورۀ مائده می‌پردازد:«وَٱذْكُرُوا نِعْمَةَ ٱللهِ عَلَیْكُمْ وَمِیثَاقَهُ ٱلَّذِی وَاثَقَكُمْ بِهِ إِذْ قُلْتُمْ سَمِعْنَا وَأَطَعْنَا وَٱتَّقُوا ٱللهَ إِنَّ ٱللهَ عَلِیمٌ بِذَاتِ ٱلصُّدُورِ»؛ «و ذکر کنید نعمت خدا را بر خودتان و میثاق او را؛ آن میثاقی را که او آن را با شما در زمانی «مواثقه»‌ کرده است که شما گفتید: ما شنیدیم و اطاعت کردیم. و تقوای خدا را پیشه کنید. به درستی که خداوند کاملاً آگاه است به آن چه به پنهانِ سینه‌ها تعلّق دارد».
 
مسیر بحث در این کتاب بدین‌ گونه است که ابتدا تلاش شده تا با هدایتِ واژه‌ها و تركیبهای «آیۀ میثاق غدیر» و نیز هدایت آیات دیگری از قرآن، روشن شود كه این آیه در ارتباط با چه واقعه‌ای نازل شده و پس از انجام این مهم، به تحلیل واقعه‌ای پرداخته شده است که این آیه به آن اشاره و یا به وقوع آن تصریح می‌کند.
 
در این اثر، پس از بحثهای قرآنی پیرامون «آیۀ میثاق غدیر» و نیز پس از بحثهایی پیرامون «میثاق» و «بیعت»، به طرح نکاتی در خصوصِ «بعثت دوازده نقیب در امت پیامبر رحمت صَلی اللهُ عَلیه و آله » پرداخته شده و پس از آن بحثی در مورد «شهادت ثالثه در اذان» مطرح شده که برای طرحِ آن، از هدایتِ آیه‌ای از «سورۀ مبارکۀ حمد» و نیز از هدایتِ «آیۀ میثاق غدیر» و هم‌چنین  از هدایتِ فرمایشی از فرمایشهای پیامبر رحمت صَلی اللهُ عَلیه و آله  در «حجّة الوداع» بهره گرفته شده است.
 
در این آیه، خدا جلَ جَلاله  از اعطای نعمتی ویژه و بزرگ به مخاطبان آیه که تمام مؤمنان هستند، خبر ‏می‌دهد و خبر می‌دهد که این نعمت به همراه میثاقی اعطا شده که خداوند جلَ جَلاله  آن را به خودش نسبت داده و تمام ‏مؤمنانِ مخاطب اوّلیۀ آیه را با آن متعهد ساخته است.
 
همچنین در این آیه، خدا جلَ جَلاله  خبر از آن داده است که بعضی از مخاطبانِ آیه، در همان شرایط، ‏در شرایطی که دائماً باید این «نعمت» و آن «میثاق» را «ذکر» کنند، قصدهای پلیدی را در درون ‏خودشان دارند و خداوند جلَ جَلاله  به آنان هشدار می‌دهد که دست از این نقشه کشی ها بردارند. ‏
 
== فهرست مطالب ==
{{کشویی}}
* خطبه پيامبر رحمت‏ صلى الله عليه و آله در غدير خم


'''مقدمه'''
'''مقدمه'''


=== فصل اول: پیشگفتاری بر تحلیل آیه میثاق غدیر ===
==== فصل اول: پیشگفتاری بر تحلیل آیه میثاق غدیر ====
# فضاى نزول آيه ميثاق غدير
# فضاى نزول آيه ميثاق غدير
# نگاهى به خط سير حكومت حاكمانى با نام سقيفه
# نگاهى به خط سير حكومت حاكمانى با نام سقيفه
خط ۲۳: خط ۸۹:
# آيه ميثاق غدير و واقعه غدير خم
# آيه ميثاق غدير و واقعه غدير خم


=== فصل دوم: مروری بر «آیه میثاق غدیر» ===
==== فصل دوم: مروری بر «آیه میثاق غدیر» ====


=== فصل سوم: کلمه ها و ترکیب های آیه میثاق غدیر ===
==== فصل سوم: کلمه ها و ترکیب های آیه میثاق غدیر ====
# «و...»
# «و...»
# «اذكروا»
# «اذكروا»
خط ۴۱: خط ۱۰۷:
# «عليم بذات الصدور»
# «عليم بذات الصدور»


=== فصل چهارم: نعمت و میثاق خدا در زمان و مکانی ویژه و راه ذکر آن ===
==== فصل چهارم: نعمت و میثاق خدا در زمان و مکانی ویژه و راه ذکر آن ====
# كتاب‏ هاى تمام پيامبران‏ عليهم السلام «ذكر» است
# كتاب‏ هاى تمام پيامبران‏ عليهم السلام «ذكر» است
# ذكر بودن ويژگى مشترک قرآن و كتاب‏ هاى آسمانى ديگر
# ذكر بودن ويژگى مشترک قرآن و كتاب‏ هاى آسمانى ديگر
خط ۵۲: خط ۱۱۸:
# ذكر نعمت و ميثاق خدا در روز و ساعتى مشخص
# ذكر نعمت و ميثاق خدا در روز و ساعتى مشخص


=== فصل پنجم: فرمان به ذکر تنها نعمتی که خدا آن را نعمت می داند ===
==== فصل پنجم: فرمان به ذکر تنها نعمتی که خدا آن را نعمت می داند ====
# تنها نعمتى كه خدا جل جلاله آن را نعمت مى ‏داند
# تنها نعمتى كه خدا جل جلاله آن را نعمت مى ‏داند
# تلاشى براى شناخت اين يک نعمت
# تلاشى براى شناخت اين يک نعمت


=== فصل ششم: عهد، مبایعه، میثاق، اقرار و ادای شهادت ===
==== فصل ششم: عهد، مبایعه، میثاق، اقرار و ادای شهادت ====
# عهد: شکستن عهد
# عهد: شکستن عهد
# مبایعه و [[بیعت]]:  الف) کیفیت مبایعه.  ب) اقدام برای مبایعه.  ج)[[بیعت منافقین با امیر المومنین علیه السلام|شکستن مبایعه]].
# مبایعه و [[بیعت]]:  الف) کیفیت مبایعه.  ب) اقدام برای مبایعه.  ج)[[بیعت منافقین با امیر المومنین علیه السلام|شکستن مبایعه]].
خط ۶۴: خط ۱۳۰:
# نتیجه بحث
# نتیجه بحث


=== فصل هفتم: «سمعنا و اطعنا» تعهدی قطعی برای همیشه ===
==== فصل هفتم: «سمعنا و اطعنا» تعهدی قطعی برای همیشه ====
# ميثاق و اقرار و شهادت
# ميثاق و اقرار و شهادت
# عهدى با عبارت «سمعنا و اطعنا»
# عهدى با عبارت «سمعنا و اطعنا»
خط ۷۰: خط ۱۳۶:
# اقرار رسمى مؤمنان
# اقرار رسمى مؤمنان


=== فصل هشتم: مواثقه با میثاق خدا ===
==== فصل هشتم: مواثقه با میثاق خدا ====
# ميثاق خدا
# ميثاق خدا
# ميثاق فردى و ميثاق جمعى
# ميثاق فردى و ميثاق جمعى
# راهى براى مواثقه ميثاق خدا
# راهى براى مواثقه ميثاق خدا


=== فصل نهم ===
==== فصل نهم ====
# ذكر نعمت و ميثاق خدا
# ذكر نعمت و ميثاق خدا
# ذكر نعمت
# ذكر نعمت
خط ۸۳: خط ۱۴۹:
# رابطه «ذكر» با تبليغ شاهدان به غايبان
# رابطه «ذكر» با تبليغ شاهدان به غايبان


=== فصل دهم: اقرارى همگانى در يک واقعه ===
==== فصل دهم: اقرارى همگانى در يک واقعه ====
# اعمال همگانى و اعمال جمعى
# اعمال همگانى و اعمال جمعى
# جنس اعطاى نعمت در آيه ميثاق غدير
# جنس اعطاى نعمت در آيه ميثاق غدير
خط ۹۲: خط ۱۵۸:
# نتيجه مهم
# نتيجه مهم


=== فصل یازدهم: سمع طاعت مطلق ===
==== فصل یازدهم: سمع طاعت مطلق ====
حق اطاعت مطلق و عصمت
حق اطاعت مطلق و عصمت


خط ۹۹: خط ۱۶۵:
ب) اطاعت مطلق از افرادى كه معصومند
ب) اطاعت مطلق از افرادى كه معصومند


=== فصل دوازدهم: تحلیلی از آیه میثاق غدیر ===
==== فصل دوازدهم: تحلیلی از آیه میثاق غدیر ====
'''۱. مقطع اول: «و اذكروا نعمه اللَّه عليكم»'''
'''۱. مقطع اول: «و اذكروا نعمه اللَّه عليكم»'''
# مخاطبان آیه
# مخاطبان آیه
خط ۱۵۰: خط ۲۱۶:
بررسی نتیجه ها و تحلیل آیه در یک نگاه
بررسی نتیجه ها و تحلیل آیه در یک نگاه


=== فصل سیزدهم: تلاشی برای شناخت نعمت و میثاق و اقرار آیه میثاق غدیر ===
==== فصل سیزدهم: تلاشی برای شناخت نعمت و میثاق و اقرار آیه میثاق غدیر ====
 
# پيشنهادهايى براى شناخت نعمت و ميثاق
# پيشنهادهايى براى شناخت نعمت و ميثاق
# عدم سازگارى اين پيشنهادها با آيه
# عدم سازگارى اين پيشنهادها با آيه
خط ۱۵۹: خط ۲۲۴:
# غدير خم، جايگاه اعطا و اتمام نعمت و مواثقه ميثاق و اقرار و اداى شهادت
# غدير خم، جايگاه اعطا و اتمام نعمت و مواثقه ميثاق و اقرار و اداى شهادت


=== فصل چهاردهم: واقعه غدیر خم ===
==== فصل چهاردهم: واقعه غدیر خم ====
 
# نام «ميثاق غدير» بر روى هفتمين آيه از سوره مائده
# نام «ميثاق غدير» بر روى هفتمين آيه از سوره مائده
# مرورى گذرا بر بخش ‏هايى از خطبه پيامبر صلى الله عليه و آله در غدير خم
# مرورى گذرا بر بخش ‏هايى از خطبه پيامبر صلى الله عليه و آله در غدير خم
خط ۱۶۶: خط ۲۳۰:
# نكاتى چند در گزارش مسلم نيشابورى از غدير خم
# نكاتى چند در گزارش مسلم نيشابورى از غدير خم


=== فصل پانزدهم: مذاكره ذكر نعمت و ميثاق خدا در غدير خم بخشى از «تواصوا بالحق و تواصوا بالصبر» ===
==== فصل پانزدهم: مذاكره ذكر نعمت و ميثاق خدا در غدير خم بخشى از «تواصوا بالحق و تواصوا بالصبر» ====
 
# عواقب امتناع از ذكر نعمت و ميثاق خدا در غدير خم
# عواقب امتناع از ذكر نعمت و ميثاق خدا در غدير خم
# تبليغ شاهدان به غايبان
# تبليغ شاهدان به غايبان
خط ۱۸۰: خط ۲۴۳:
# حكم فردى كه مى‏ تواند در مورد غدير خم بنويسد و ننويسد
# حكم فردى كه مى‏ تواند در مورد غدير خم بنويسد و ننويسد


=== فصل شانزدهم: اقرار و ذكر نعمت و ميثاق خدا در غدير خم همه در سوره مباركه حمد ===
==== فصل شانزدهم: اقرار و ذكر نعمت و ميثاق خدا در غدير خم همه در سوره مباركه حمد ====
 
# سوره حمد در خطبه پيامبر صلى الله عليه و آله در غدير خم
# سوره حمد در خطبه پيامبر صلى الله عليه و آله در غدير خم
# تاريخچه اين بحث از اين كتاب
# تاريخچه اين بحث از اين كتاب
خط ۱۹۲: خط ۲۵۴:
# «اعطاى نعمت» و «اقرار» و «ميثاق» همه به صورت دسته جمعى.    الف) دسته جمعى بودن اعطاى نعمت و اقرار و ميثاق در سوره حمد.    ب) اجتماعى با محوريت «الذين انعمت عليهم».  ج) يک محور براى تنها جامعه الهى.    د) نگاهى به دلالت وجود عناوين مختلف براى محوريت تنها جامعه الهى
# «اعطاى نعمت» و «اقرار» و «ميثاق» همه به صورت دسته جمعى.    الف) دسته جمعى بودن اعطاى نعمت و اقرار و ميثاق در سوره حمد.    ب) اجتماعى با محوريت «الذين انعمت عليهم».  ج) يک محور براى تنها جامعه الهى.    د) نگاهى به دلالت وجود عناوين مختلف براى محوريت تنها جامعه الهى


=== فصل هفدهم: ميثاقى براى بعثت دوازده نقيب پيامبر صلى الله عليه و آله ===
==== فصل هفدهم: ميثاقى براى بعثت دوازده نقيب پيامبر صلى الله عليه و آله ====
بعثت اين نقبا و كتاب ‏هاى عامه
بعثت اين نقبا و كتاب ‏هاى عامه


=== فصل هجدهم: «اشهد ان علياً اميرالمؤمنين و ولى اللَّه» سومين شهادت اذان، بخشى از فرمان خدا در آيه ميثاق غدير ===
==== فصل هجدهم: «اشهد ان علياً اميرالمؤمنين و ولى اللَّه» سومين شهادت اذان، بخشى از فرمان خدا در آيه ميثاق غدير ====
۱. بهترين ذكر براى شهادت ثالثه
۱. بهترين ذكر براى شهادت ثالثه


خط ۲۳۱: خط ۲۹۳:
۳. امتناع از ادای این شهادت و یا مانع شدن از آن
۳. امتناع از ادای این شهادت و یا مانع شدن از آن


=== فصل نوزدهم: تعهد خداوند در برابر ميثاق خودش، ميثاق غدير خم ===
==== فصل نوزدهم: تعهد خداوند در برابر ميثاق خودش، ميثاق غدير خم ====
 
#تعهد خداوند
# تعهد خداوند
#خداوند در مورد اعمالش مورد پرسش و بازخواست قرار نمى‏ گيرد
# خداوند در مورد اعمالش مورد پرسش و بازخواست قرار نمى‏ گيرد
#وعده‏ هاى خدا و عمل كردن بر اساس وعده‏ ها
# وعده‏ هاى خدا و عمل كردن بر اساس وعده‏ ها
#هدايت مؤمنان يكى از تعهد هاى قطعى الهى
# هدايت مؤمنان يكى از تعهد هاى قطعى الهى
#نصرت و فلاح مؤمنان، يكى ديگر از تعهد هاى الهى
# نصرت و فلاح مؤمنان، يكى ديگر از تعهد هاى الهى
#پذيرش ولايت مؤمنان، يكى ديگر از تعهد هاى قطعى خدا
# پذيرش ولايت مؤمنان، يكى ديگر از تعهد هاى قطعى خدا
#خدايا! بپذير ولايت هر فردى را كه ولايت امير ابرارعليه السلام را بپذيرد
# خدايا ! بپذير ولايت هر فردى را كه ولايت امير ابرارعليه السلام را بپذيرد
#و اين ميثاق خداست و ميثاق خدا به خدايى خدا هميشه زنده است.
# و اين ميثاق خداست و ميثاق خدا به خدايى خدا هميشه زنده است
{{پایان}}


== منبع ==
== منبع ==
دانشنامه غدیر،جلد ۲،صفحه ۱۱۷
دانشنامه غدیر،جلد ۲،صفحه ۱۱۷
[[رده: میراث مکتوب غدیر]]
[[رده:آثار مربوط به ارتباط قرآن و غدیر]]