آیه میثاق غدیر (کتاب): تفاوت میان نسخه‌ها

جز
بدون خلاصۀ ویرایش
(۱۱ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۲ کاربر نشان داده نشد)
خط ۲۸: خط ۲۸:
}}
}}


«'''آيه ميثاق غدير»''' تألیف غلامرضا صادقى‏ فرد است در اين كتاب طى نوزده فصل، مفصل در مورد آيه ميثاق:


«آيه ميثاق غدير» تألیف غلامرضا صادقى‏ فرد است در اين كتاب طى نوزده فصل، مفصل در مورد آيه ميثاق:
{{قرآن|وَاذْكُرُوا نِعْمَةَ اللَّهِ عَلَيْكُمْ وَمِيثَاقَهُ الَّذِي وَاثَقَكُمْ بِهِ ...}} سخن گفته، و تحقيق جامع و از جهات مختلف در مورد اين آيه شريفه است.
== نویسنده==
'''غلامرضا صادقی فرد''' (متولد ۱۳۴۰ش) پژوهشگر و نویسنده عالی مقام، دارنده عنوان نویسنده برگزیده کشور در هفتمین دوره کتاب سال ولایت است.
==تألیفات==
ایشان آثار متعددی در زمینه تفسیر آیات داردند که در این‌جا به عناوین آنها اشاره می‌کنیم:
{{ستون|۲}}
* «[[آیه ولایت (کتاب)|آیه ولایت]]»،
* «انا انزلناه فی لیله القدر: بررسی تحلیلی سوره مبارکه قدر»،
* «اهل بیت علیهم السلام: بررسی و تحلیلی آیه شریفه انما یرید الله»،
* «سبحان الذی اسری بعبده»،
* «[[ثم نبتهل (کتاب)|ثم نبتهل]]»،
* «[[همیشه با صادقان (کتاب)|همیشه با صادقان]]»،
* «آیه اولوالامر»،
* «آیه استخلاف نظامنامه امامت الهی»،
* «ووثیابک فطهر»،
* «لیلة المبیت»،
* «[[و این میثاق خداست (کتاب)|و این میثاق خداست، نگاهی به فریضه شهادت ثالثه]]»،
* «روشنتر از خورشید (سخنان حضرت صدیقه طاهره در مسجد پیامبر)»،
* «خدا و امیر شهیدان رسالت»،
* «[[آیه تبلیغ، آیه اکمال (کتاب)|آیه تبلیغ، آیه اکمال]]»،
* «غدیر خم در سوره آل ابی طالب»،
* «[[اللهم وال من والاه (کتاب)|اللهم وال من والاه]]»،
* «[[آیه میثاق غدیر (کتاب)|آیه میثاق غدیر]]»،
* «[[آیه تبلیغ، آیه اکمال (کتاب)|آیه تبلیغ، آیه اکمال]]»،
* «[[انا صراط الله المستقیم (کتاب)|انا صراط الله المستقیم]]»،
* «ولسوف یعطیک ربک فترضی»،
* «شمیم یاس».
{{پایان}}
 
== محتوای کتاب ==
کتاب «آیۀ میثاق غدیر» به بررسی تحلیلی هفتمین آیه از سورۀ مائده می‌پردازد:«وَٱذْكُرُوا نِعْمَةَ ٱللهِ عَلَیْكُمْ وَمِیثَاقَهُ ٱلَّذِی وَاثَقَكُمْ بِهِ إِذْ قُلْتُمْ سَمِعْنَا وَأَطَعْنَا وَٱتَّقُوا ٱللهَ إِنَّ ٱللهَ عَلِیمٌ بِذَاتِ ٱلصُّدُورِ»؛ «و ذکر کنید نعمت خدا را بر خودتان و میثاق او را؛ آن میثاقی را که او آن را با شما در زمانی «مواثقه»‌ کرده است که شما گفتید: ما شنیدیم و اطاعت کردیم. و تقوای خدا را پیشه کنید. به درستی که خداوند کاملاً آگاه است به آن چه به پنهانِ سینه‌ها تعلّق دارد».


{{قرآن|وَاذْكُرُوا نِعْمَةَ اللَّهِ عَلَيْكُمْ وَمِيثَاقَهُ الَّذِي وَاثَقَكُمْ بِهِ ...}} سخن گفته، و تحقيق جامع و از جهات مختلف در مورد اين آيه شريفه است.
مسیر بحث در این کتاب بدین‌ گونه است که ابتدا تلاش شده تا با هدایتِ واژه‌ها و تركیبهای «آیۀ میثاق غدیر» و نیز هدایت آیات دیگری از قرآن، روشن شود كه این آیه در ارتباط با چه واقعه‌ای نازل شده و پس از انجام این مهم، به تحلیل واقعه‌ای پرداخته شده است که این آیه به آن اشاره و یا به وقوع آن تصریح می‌کند.
 
در این اثر، پس از بحثهای قرآنی پیرامون «آیۀ میثاق غدیر» و نیز پس از بحثهایی پیرامون «میثاق» و «بیعت»، به طرح نکاتی در خصوصِ «بعثت دوازده نقیب در امت پیامبر رحمت صَلی اللهُ عَلیه و آله » پرداخته شده و پس از آن بحثی در مورد «شهادت ثالثه در اذان» مطرح شده که برای طرحِ آن، از هدایتِ آیه‌ای از «سورۀ مبارکۀ حمد» و نیز از هدایتِ «آیۀ میثاق غدیر» و هم‌چنین  از هدایتِ فرمایشی از فرمایشهای پیامبر رحمت صَلی اللهُ عَلیه و آله  در «حجّة الوداع» بهره گرفته شده است.
 
در این آیه، خدا جلَ جَلاله  از اعطای نعمتی ویژه و بزرگ به مخاطبان آیه که تمام مؤمنان هستند، خبر ‏می‌دهد و خبر می‌دهد که این نعمت به همراه میثاقی اعطا شده که خداوند جلَ جَلاله  آن را به خودش نسبت داده و تمام ‏مؤمنانِ مخاطب اوّلیۀ آیه را با آن متعهد ساخته است.
 
همچنین در این آیه، خدا جلَ جَلاله  خبر از آن داده است که بعضی از مخاطبانِ آیه، در همان شرایط، ‏در شرایطی که دائماً باید این «نعمت» و آن «میثاق» را «ذکر» کنند، قصدهای پلیدی را در درون ‏خودشان دارند و خداوند جلَ جَلاله  به آنان هشدار می‌دهد که دست از این نقشه کشی ها بردارند.


== فهرست مطالب ==
== فهرست مطالب ==
{{کشویی}}
* خطبه پيامبر رحمت‏ صلى الله عليه و آله در غدير خم


=== خطبه پيامبر رحمت‏ صلى الله عليه و آله در غدير خم ===
'''مقدمه'''
 
=== '''مقدمه''' ===


=== فصل اول: پیشگفتاری بر تحلیل آیه میثاق غدیر ===
==== فصل اول: پیشگفتاری بر تحلیل آیه میثاق غدیر ====
# فضاى نزول آيه ميثاق غدير
# فضاى نزول آيه ميثاق غدير
# نگاهى به خط سير حكومت حاكمانى با نام سقيفه
# نگاهى به خط سير حكومت حاكمانى با نام سقيفه
خط ۵۲: خط ۸۹:
# آيه ميثاق غدير و واقعه غدير خم
# آيه ميثاق غدير و واقعه غدير خم


=== فصل دوم: مروری بر «آیه میثاق غدیر» ===
==== فصل دوم: مروری بر «آیه میثاق غدیر» ====


=== فصل سوم: کلمه ها و ترکیب های آیه میثاق غدیر ===
==== فصل سوم: کلمه ها و ترکیب های آیه میثاق غدیر ====
# «و...»
# «و...»
# «اذكروا»
# «اذكروا»
خط ۷۰: خط ۱۰۷:
# «عليم بذات الصدور»
# «عليم بذات الصدور»


=== فصل چهارم: نعمت و میثاق خدا در زمان و مکانی ویژه و راه ذکر آن ===
==== فصل چهارم: نعمت و میثاق خدا در زمان و مکانی ویژه و راه ذکر آن ====
# كتاب‏ هاى تمام پيامبران‏ عليهم السلام «ذكر» است
# كتاب‏ هاى تمام پيامبران‏ عليهم السلام «ذكر» است
# ذكر بودن ويژگى مشترک قرآن و كتاب‏ هاى آسمانى ديگر
# ذكر بودن ويژگى مشترک قرآن و كتاب‏ هاى آسمانى ديگر
خط ۸۱: خط ۱۱۸:
# ذكر نعمت و ميثاق خدا در روز و ساعتى مشخص
# ذكر نعمت و ميثاق خدا در روز و ساعتى مشخص


=== فصل پنجم: فرمان به ذکر تنها نعمتی که خدا آن را نعمت می داند ===
==== فصل پنجم: فرمان به ذکر تنها نعمتی که خدا آن را نعمت می داند ====
# تنها نعمتى كه خدا جل جلاله آن را نعمت مى ‏داند
# تنها نعمتى كه خدا جل جلاله آن را نعمت مى ‏داند
# تلاشى براى شناخت اين يک نعمت
# تلاشى براى شناخت اين يک نعمت


=== فصل ششم: عهد، مبایعه، میثاق، اقرار و ادای شهادت ===
==== فصل ششم: عهد، مبایعه، میثاق، اقرار و ادای شهادت ====
# عهد: شکستن عهد
# عهد: شکستن عهد
# مبایعه و [[بیعت]]:  الف) کیفیت مبایعه.  ب) اقدام برای مبایعه.  ج)[[بیعت منافقین با امیر المومنین علیه السلام|شکستن مبایعه]].
# مبایعه و [[بیعت]]:  الف) کیفیت مبایعه.  ب) اقدام برای مبایعه.  ج)[[بیعت منافقین با امیر المومنین علیه السلام|شکستن مبایعه]].
خط ۹۳: خط ۱۳۰:
# نتیجه بحث
# نتیجه بحث


=== فصل هفتم: «سمعنا و اطعنا» تعهدی قطعی برای همیشه ===
==== فصل هفتم: «سمعنا و اطعنا» تعهدی قطعی برای همیشه ====
# ميثاق و اقرار و شهادت
# ميثاق و اقرار و شهادت
# عهدى با عبارت «سمعنا و اطعنا»
# عهدى با عبارت «سمعنا و اطعنا»
خط ۹۹: خط ۱۳۶:
# اقرار رسمى مؤمنان
# اقرار رسمى مؤمنان


=== فصل هشتم: مواثقه با میثاق خدا ===
==== فصل هشتم: مواثقه با میثاق خدا ====
# ميثاق خدا
# ميثاق خدا
# ميثاق فردى و ميثاق جمعى
# ميثاق فردى و ميثاق جمعى
# راهى براى مواثقه ميثاق خدا
# راهى براى مواثقه ميثاق خدا


=== فصل نهم ===
==== فصل نهم ====
# ذكر نعمت و ميثاق خدا
# ذكر نعمت و ميثاق خدا
# ذكر نعمت
# ذكر نعمت
خط ۱۱۲: خط ۱۴۹:
# رابطه «ذكر» با تبليغ شاهدان به غايبان
# رابطه «ذكر» با تبليغ شاهدان به غايبان


=== فصل دهم: اقرارى همگانى در يک واقعه ===
==== فصل دهم: اقرارى همگانى در يک واقعه ====
# اعمال همگانى و اعمال جمعى
# اعمال همگانى و اعمال جمعى
# جنس اعطاى نعمت در آيه ميثاق غدير
# جنس اعطاى نعمت در آيه ميثاق غدير
خط ۱۲۱: خط ۱۵۸:
# نتيجه مهم
# نتيجه مهم


=== فصل یازدهم: سمع طاعت مطلق ===
==== فصل یازدهم: سمع طاعت مطلق ====
حق اطاعت مطلق و عصمت
حق اطاعت مطلق و عصمت


خط ۱۲۸: خط ۱۶۵:
ب) اطاعت مطلق از افرادى كه معصومند
ب) اطاعت مطلق از افرادى كه معصومند


=== فصل دوازدهم: تحلیلی از آیه میثاق غدیر ===
==== فصل دوازدهم: تحلیلی از آیه میثاق غدیر ====
'''۱. مقطع اول: «و اذكروا نعمه اللَّه عليكم»'''
'''۱. مقطع اول: «و اذكروا نعمه اللَّه عليكم»'''
# مخاطبان آیه
# مخاطبان آیه
خط ۱۷۹: خط ۲۱۶:
بررسی نتیجه ها و تحلیل آیه در یک نگاه
بررسی نتیجه ها و تحلیل آیه در یک نگاه


=== فصل سیزدهم: تلاشی برای شناخت نعمت و میثاق و اقرار آیه میثاق غدیر ===
==== فصل سیزدهم: تلاشی برای شناخت نعمت و میثاق و اقرار آیه میثاق غدیر ====
 
# پيشنهادهايى براى شناخت نعمت و ميثاق
# پيشنهادهايى براى شناخت نعمت و ميثاق
# عدم سازگارى اين پيشنهادها با آيه
# عدم سازگارى اين پيشنهادها با آيه
خط ۱۸۸: خط ۲۲۴:
# غدير خم، جايگاه اعطا و اتمام نعمت و مواثقه ميثاق و اقرار و اداى شهادت
# غدير خم، جايگاه اعطا و اتمام نعمت و مواثقه ميثاق و اقرار و اداى شهادت


=== فصل چهاردهم: واقعه غدیر خم ===
==== فصل چهاردهم: واقعه غدیر خم ====
 
# نام «ميثاق غدير» بر روى هفتمين آيه از سوره مائده
# نام «ميثاق غدير» بر روى هفتمين آيه از سوره مائده
# مرورى گذرا بر بخش ‏هايى از خطبه پيامبر صلى الله عليه و آله در غدير خم
# مرورى گذرا بر بخش ‏هايى از خطبه پيامبر صلى الله عليه و آله در غدير خم
خط ۱۹۵: خط ۲۳۰:
# نكاتى چند در گزارش مسلم نيشابورى از غدير خم
# نكاتى چند در گزارش مسلم نيشابورى از غدير خم


=== فصل پانزدهم: مذاكره ذكر نعمت و ميثاق خدا در غدير خم بخشى از «تواصوا بالحق و تواصوا بالصبر» ===
==== فصل پانزدهم: مذاكره ذكر نعمت و ميثاق خدا در غدير خم بخشى از «تواصوا بالحق و تواصوا بالصبر» ====
 
# عواقب امتناع از ذكر نعمت و ميثاق خدا در غدير خم
# عواقب امتناع از ذكر نعمت و ميثاق خدا در غدير خم
# تبليغ شاهدان به غايبان
# تبليغ شاهدان به غايبان
خط ۲۰۹: خط ۲۴۳:
# حكم فردى كه مى‏ تواند در مورد غدير خم بنويسد و ننويسد
# حكم فردى كه مى‏ تواند در مورد غدير خم بنويسد و ننويسد


=== فصل شانزدهم: اقرار و ذكر نعمت و ميثاق خدا در غدير خم همه در سوره مباركه حمد ===
==== فصل شانزدهم: اقرار و ذكر نعمت و ميثاق خدا در غدير خم همه در سوره مباركه حمد ====
 
# سوره حمد در خطبه پيامبر صلى الله عليه و آله در غدير خم
# سوره حمد در خطبه پيامبر صلى الله عليه و آله در غدير خم
# تاريخچه اين بحث از اين كتاب
# تاريخچه اين بحث از اين كتاب
خط ۲۲۱: خط ۲۵۴:
# «اعطاى نعمت» و «اقرار» و «ميثاق» همه به صورت دسته جمعى.    الف) دسته جمعى بودن اعطاى نعمت و اقرار و ميثاق در سوره حمد.    ب) اجتماعى با محوريت «الذين انعمت عليهم».  ج) يک محور براى تنها جامعه الهى.    د) نگاهى به دلالت وجود عناوين مختلف براى محوريت تنها جامعه الهى
# «اعطاى نعمت» و «اقرار» و «ميثاق» همه به صورت دسته جمعى.    الف) دسته جمعى بودن اعطاى نعمت و اقرار و ميثاق در سوره حمد.    ب) اجتماعى با محوريت «الذين انعمت عليهم».  ج) يک محور براى تنها جامعه الهى.    د) نگاهى به دلالت وجود عناوين مختلف براى محوريت تنها جامعه الهى


=== فصل هفدهم: ميثاقى براى بعثت دوازده نقيب پيامبر صلى الله عليه و آله ===
==== فصل هفدهم: ميثاقى براى بعثت دوازده نقيب پيامبر صلى الله عليه و آله ====
بعثت اين نقبا و كتاب ‏هاى عامه
بعثت اين نقبا و كتاب ‏هاى عامه


=== فصل هجدهم: «اشهد ان علياً اميرالمؤمنين و ولى اللَّه» سومين شهادت اذان، بخشى از فرمان خدا در آيه ميثاق غدير ===
==== فصل هجدهم: «اشهد ان علياً اميرالمؤمنين و ولى اللَّه» سومين شهادت اذان، بخشى از فرمان خدا در آيه ميثاق غدير ====
۱. بهترين ذكر براى شهادت ثالثه
۱. بهترين ذكر براى شهادت ثالثه


خط ۲۶۰: خط ۲۹۳:
۳. امتناع از ادای این شهادت و یا مانع شدن از آن
۳. امتناع از ادای این شهادت و یا مانع شدن از آن


=== فصل نوزدهم: تعهد خداوند در برابر ميثاق خودش، ميثاق غدير خم ===
==== فصل نوزدهم: تعهد خداوند در برابر ميثاق خودش، ميثاق غدير خم ====
#تعهد خداوند
#خداوند در مورد اعمالش مورد پرسش و بازخواست قرار نمى‏ گيرد
#وعده‏ هاى خدا و عمل كردن بر اساس وعده‏ ها
#هدايت مؤمنان يكى از تعهد هاى قطعى الهى
#نصرت و فلاح مؤمنان، يكى ديگر از تعهد هاى الهى
#پذيرش ولايت مؤمنان، يكى ديگر از تعهد هاى قطعى خدا
#خدايا! بپذير ولايت هر فردى را كه ولايت امير ابرارعليه السلام را بپذيرد
#و اين ميثاق خداست و ميثاق خدا به خدايى خدا هميشه زنده است.
{{پایان}}


# تعهد خداوند
# خداوند در مورد اعمالش مورد پرسش و بازخواست قرار نمى‏ گيرد
# وعده‏ هاى خدا و عمل كردن بر اساس وعده‏ ها
# هدايت مؤمنان يكى از تعهد هاى قطعى الهى
# نصرت و فلاح مؤمنان، يكى ديگر از تعهد هاى الهى
# پذيرش ولايت مؤمنان، يكى ديگر از تعهد هاى قطعى خدا
# خدايا! بپذير ولايت هر فردى را كه ولايت امير ابرارعليه السلام را بپذيرد
# و اين ميثاق خداست و ميثاق خدا به خدايى خدا هميشه زنده است.
{{پایان}}
== منبع ==
== منبع ==
دانشنامه غدیر،جلد ۲،صفحه ۱۱۷
دانشنامه غدیر،جلد ۲،صفحه ۱۱۷
[[رده: میراث مکتوب غدیر]]
[[رده:آثار مربوط به ارتباط قرآن و غدیر]]