بیعت: تفاوت میان نسخه‌ها

چند روزى از ماجراى سقيفه و غصب [[خلافت]] نگذشته بود كه مأموران سقيفه با در دست داشتن مدركى به نام صحيفه، صاحب غدير را كشان كشان براى بيعت اجبارى با ابوبكر به مسجد آوردند.

على ‏عليه السلام فرمود: آيا كسى از اصحاب پيامبر هست كه با تو در اين مطلب حضور داشته؟ عمر گفت: خليفه پيامبر راست مى‏ گويد. من هم از پيامبر شنيدم همانطور كه ابوبكر گفت. ابوعبيده و سالم مولى ابى‏ حذيفه و معاذ بن جبل هم گفتند: راست مى‏ گويد، ما اين مطلب را از پيامبر شنيديم.

ابوبكر گفت: از كجا اين مطلب را دانستى؟ ما تو را از آن مطلع نكرده بوديم! حضرت فرمود: اى زبیر و تو اى سلمان و تو اى اباذر و تو اى [[مقداد بن عمرو کندی|مقداد]]، شما را به خدا و به اسلام قسم مى‏ دهم، آيا از پیامبر صلی الله علیه و آله نشنيديد كه در حضور شما مى‏ فرمود:

حضرت در پاسخ فرمود: ... به خدا قسم هرگز ترس آن نداشتم كه كسى براى خلافت خود را بالا بگيرد و با ما اهل‏ بيت در آن نزاع كند و آنچه شما انجام داديد حلال به شمارد! گمان ندارم پيامبر صلى الله عليه وآله در روز غدير خم براى احدى حجتى و براى گوينده ‏اى سخنى باقى گذاشته باشد.

قسم مى‏ دهم كسانى را كه از پيامبر صلى الله عليه وآله در روز غدير خم شنيدند كه مى ‏فرمود: «مَنْ كُنْتُ مَوْلَاهُ فَهَذَا عَلِيٌّ مَوْلَاهُ اللَّهُمَّ وَالِ مَنْ وَالاهُ وَ عَادِ مَنْ عَادَاهُ وَ انْصُرْ مَنْ نَصَرَهُ وَ اخْذُلْ مَنْ خَذَلَهُ»، برخيزند و به آنچه شنيده ‏اند شهادت دهند.

بار دوم كه اهل سقيفه به خانه اميرالمؤمنين‏ عليه السلام حمله كردند، و درب خانه را آتش زدند و شكستند و بدون اجازه وارد شدند و حضرت زهرا و حضرت محسن‏ عليهما السلام را بين در و ديوار قرار دادند و جراحات سنگينى بر ايشان وارد كردند كه منجر به شهادت هر دو گل پيامبر صلى الله عليه وآله گرديد، و طناب به گردن اميرالمؤمنين‏ عليه السلام انداختند و شمشيرها بر سر [[امیرالمؤمنین (لقب)|امیرالمؤمنین‏ علیه السلام]] گرفتند و به اجبار آن حضرت را براى بيعت به مسجد آوردند، در همان حال ابوبكر بر فراز [[سخنرانی|منبر]] بود و عمر مى‏ گفت: بيعت كن وگرنه تو را مى‏ كشيم!

در چنين حالتى مولا اميرالمؤمنين ‏عليه السلام فرمود: اى مسلمانان، اى مهاجرين و انصار، شما را به خدا قسم مى‏ دهم آيا از پيامبر صلى الله عليه و آله نشنيديد كه در روز غدير خم چه مى‏ فرمود؟!!

به [[امام باقر علیه السلام]] عرض شد: مردم گمان مى ‏كنند بيعت ابوبكر كه مردم بر او اتفاق كردند مورد رضاى خدا بود، چرا كه [[خداوند]] امت محمد صلى الله عليه وآله را بعد از رحلت او به فتنه نمى ‏اندازد!!

در خطبه غدير، همه مردم هنوز از هضم يک مرحله از فرازهاى غير عادى [[خطبه غدیر]] عبور نمى‏ كردند كه با مطلب تازه ‏ترى رو به رو مى‏ شدند. گاهى به نظر مى‏ رسد كه شايد بسيارى از مخاطبين غدير فقط مى‏ شنيدند و به خاطر مى ‏سپردند، و تجزيه و تحليل مطالب را به فرصتى ديگر موكول مى ‏كردند!

در نظر بگيريد كه پيامبرى مى ‏خواست در آخرين ماه ‏هاى عمر خود همه قوانين باقى مانده اسلام را يک جا به مسلمين بياموزد، در حالى كه تا آن روز براى تعليم يک دهم آن هم فرصت نيافته بود. چگونه چنين كارى ممكن بود؟ اوج [[بلاغت]] و سخنورى آنجا خود را نشان داد كه اين هدف مى‏ خواست در خطبه ‏اى يک ساعته انجام شود.

عجيب‏ تر آن بود كه كارى به اين عظمت و اهميت فقط با يک جمله كوتاه در بليغ ‏ترين نوع خود فيصله يافت و همه حلال‏ ها و حرام‏ ها تا روز قيامت تبيين گرديد. اين يک اقدام بى‏ نظير در خطابه غدير بود كه تا امروز هر شنونده‏ اى را به حيرت واداشته است.

پيامبر صلى الله عليه وآله در اين باره با اشاره به كثرت حلال و حرام، و عدم امكان بيان همه آنها به صورت يكجا، اعلام كرد كه وقتى از شما براى دوازده امام بعد از خود -  كه امامتشان تا روز قيامت است -  بیعت بگيرم، در واقع همه احكام الهى را براى شما گفته ‏ام، و شما را در هر عصر و زمانى به مبلغينى سپرده ‏ام، كه همانند من هستند و هر چه بگويند سخن من است. بنابراين، در هيچ زمانى احدى نخواهد ماند كه از قوانين دينش بى‏ خبر بماند.

«سَيَقُولُ لَكَ الْمُخَلَّفُونَ مِنَ الْأَعْرابِ شَغَلَتْنا أَمْوالُنا وَ أَهْلُونا، يَقُولُونَ بِأَلْسِنَتِهِمْ ما لَيْسَ فِى قُلُوبِهِمْ، قُلْ فَمَنْ يَمْلِكُ لَكُمْ مِنَ اللَّه شَيْئاً إِنْ أَرادَ بِكُمْ نَفْعاً بَلْ كانَ اللَّه بِما تَعْمَلُونَ خَبِيراً»<big><ref>فتح /  ۱۱. </ref>:</big>

«به زودى بر جاى ماندگان از اعراب خواهند گفت: اموال و خانواده ما مشغولمان كرده است. آنان در زبانشان چيزى را مى‏ گويند كه در قلبشان نيست. بگو پس چه كسى در برابر خدا به نفع شما اختيارى دارد اگر او نفعى را براى شما بخواهد؛ بلكه خداوند به آنچه انجام مى‏ دهيد آگاه است» .

«إِذْ تَلَقَّوْنَهُ بِأَلْسِنَتِكُمْ وَ تَقُولُونَ بِأَفْواهِكُمْ ما لَيْسَ لَكُمْ بِهِ عِلْمٌ وَ تَحْسَبُونَهُ هَيِّناً وَ هُوَ عِنْدَ اللَّه عَظِيمٌ»<big><ref>نور /  ۱۵.</ref>:</big>

«آن هنگام كه با زبانتان با او ملاقات مى‏ كنيد و با دهانتان مى‏ گوييد آنچه بدان آگاهى نداريد، و اين كار را سهل مى ‏انگاريد در حالى كه نزد خداوند عظيم است» .

'''متن خطبه غدير'''

 

از [[جبرئیل]] خواستم كه از خداوند بخواهد تا مرا از [[ابلاغ غدیر|ابلاغ]] اين مطلب به شما معاف بدارد، زيرا از كمى متقين و زيادى [[منافقین]] و افساد ملامت كنندگان و حيله‏ هاى مسخره كنندگان اسلام اطلاع دارم، كسانى كه خداوند در كتابش آنان را چنين توصيف فرموده كه با زبانشان مى‏ گويند آنچه در قلب‏هايشان نيست و اين كار را سهل مى‏ شمارند در حالى كه نزد خداوند عظيم است.<big><ref> اسرار غدير: ص ۱۳۹ بخش ۲. </ref></big>

 

'''موقعيت قرآنى'''

 

[[پیامبر صلی الله علیه و آله]] در آخرين مرحله از [[خطبه غدیر]]، بيعتِ لسانى انجام شد و حضرت فرمودند: «خداوند دستور داده تا قبل از بيعت با دست، از زبان‏ هاى شما اقرار بگيرم» . سپس مطلبى را كه مى‏ بايست همه مردم به آن اقرار مى‏ كردند تعيين كردند كه خلاصه آن اطاعت از [[ائمه اثنی عشر|دوازده امام ‏علیهم السلام]] و عهد و پيمان بر عدم تغيير و تبديل و بر رساندن پيام غدير به نسل‏ هاى آينده و غائبان از غدير بود. در ضمن بيعت با دست هم حساب مى‏ شد زيرا حضرت فرمودند: «بگوئيد با جان و زبان و دستمان بيعت مى‏ كنيم» .