کشف المهمّ فی طریق خبر غدیر خم (کتاب)
«كشف المهم في طريق خبر غدير خم»[۱] نوشته سید هاشم بحرانی (متوفی 1107ق) اثری به زبان عربی در موضوع کلام اسلامی است که به اثبات خلافت امام علی علیه السلام و حدیث غدیر می‌پردازد. این کتاب توسط سید مرتضی آل شبر حسینی موسوی تحقیق شده است، تنها نسخه خطی موجود از این کتاب در کتابخانه رضویه نگهداری می‌شود که در زمان مؤلف استنساخ و با نسخه اصلی مقابله شده است. محقق کتاب به تخریج روایات، مقابله متن با مصادر اصلی و ویرایش متن برای تسهیل خواندن پرداخته است
 | |
| اطلاعات کتاب | |
|---|---|
| مذهب | شیعه |
| زبان | فارسی |
| تعداد جلد | ۱ ج |
نویسنده
سید هاشم بن سلیمان توبِلی بحرانی (حدود ۱۰۵۰ق-۱۱۰۷ق یا ۱۱۰۹ق) مشهور به علامه بحرانی، از فقها، محدثین و مفسرین برجسته شیعه در قرن یازدهم و اوایل قرن دوازدهم قمری بود. او در روستای کتکان از توابع توبلی بحرین متولد شد و نسبش به امام کاظم علیه السلام می‌رسید.
بحرانی تحصیلات خود را عمدتاً در بحرین گذراند و سفرهایی نیز به نجف و مشهد داشت. پس از درگذشت محمد بن ماجد ماحوزی، مرجعیت فقهی و مسند فتوایی بحرین را برعهده گرفت. او همچنین به امر قضاوت و رسیدگی به امور حسبه می‌پرداخت.
علامه بحرانی از علمای اخباری بود و در گردآوری کتب حدیث پیشینیان تلاش بسیاری کرد. او بیش از 75 اثر تألیف کرد که مهم‌ترین آنها "البرهان فی تفسیر القرآن" است. شیخ حر عاملی، صاحب کتاب وسائل الشیعه، از شاگردان برجسته او بود.
با وجود جایگاه علمی و اجتماعی بالا، هیچ رساله فتوایی از او باقی نمانده است. برخی این را نشانه تقوای او می‌دانند که از نوشتن رساله فتوایی خودداری کرده است. بحرانی در سال 1107 یا 1109ق درگذشت و در گورستان ماتینی بحرین دفن شد.
مشخصات کتاب
کتابشناسی اين كتاب از اين قرار است:
كشف المهم فى طريق خبر غدير خم[۲]، سيد هاشم بن سليمان بحرانى (كتكتانى، م ۱۱۰۷ ق). تحقيق: احياء تراث السيد هاشم البحرانى (قم)، عربى، ناشر: همان، وزيرى، ۲۲۹ ص.
محتوای کتاب
اين كتاب شامل مقدمه و سه باب است:
- آنچه از طريق شيعه در قضيه غدير خم آمده است: شامل سى و شش طريق.
- آنچه از طريق عامه آمده است: شامل هشتاد و هشت طريق است.
- آنچه شيعه در تصريح پيامبر صلى الله عليه وآله درباره خلافت اميرالمؤمنين عليه السلام نقل نمودهاند: شامل سى و چهار حديث است. نسخه اى از اين كتاب در كتابخانه آستان قدس رضوى با خط نسخ، نگاشته شده در سال ۱۱۰۱ ق، همراه با دو كتاب ديگر از مؤلف موجود است.
متن كامل خطبه غدير[۳]
خوشبختانه متن مفصل و كامل خطبه غدير در نُه كتاب از مدارک معتبر شيعه كه هم اكنون در دست مى باشد و به چاپ هم رسيده، با اسناد متصل نقل شده است. رواياتِ اين نُه كتاب به سه طريق منتهى مى شود. از جمله سيد بحرانى در كتاب «كشف المهم»[۴] خطبه مفصل غدير را از مدارک اصلى و معتبر نقل كرده است.