مهندسی تبلیغ غدیر در خانواده
مهندسى تبليغ غدير در خانواده
هر خانواده اى به نوبه خود وظيفه دارد فرمان پيامبرصلى الله عليه وآله را به نحو احسن اطاعت نموده و نسبت به عملكرد خويش در جهت تربيت فرزندانِ غديرى مطمئن گردد، و اين جز با «مهندسى تبليغ غدير در خانواده» امكان پذير نيست.
در اين جا به صورت كلى با عناوينى از اين طرح در 5 قسمت آشنا مى شويم:[۱]
قسمت اول : مفهوم پدران حاضر و غايب در تبليغ غدير
وقتى پيامبرصلى الله عليه وآله براى تبليغ غدير دستور «فَليُبَلِّغِ الحاضِرُ الغائِبَ» را صادر مىكند هر شرطى درباره آن باشد درباره «الوالِدُ الوَلَدَ» هم صدق مىكند، زيرا هر دو «اِلى يَومِ القيامَةِ» است.
براى فهميدن معناى حاضر و غايب ۶ نكته را بايد در نظر بگيريم:
الف. «حاضر» يعنى كسى كه در خدمت مبلّغ اعظم غدير براى دريافت معارف آن حضور داشته، و «غايب» كسى است كه با عدم حضورش پاى منبر غدير از محتواى غدير و نحوه عملكرد آن حضرت در اعلان وصايت و ولايت اطلاع دقيق ندارد و اهداف كامل غدير را نمى داند.
«والد» هم حاضر و غايب دارد، و اگر غايب باشد با دريافت معارف غدير تبديل به حاضر مى شود.
ب. در همان زمان و در حالى كه صد و بيست هزار نفر پاى منبر غدير حضور داشتند، بسيارى از مسلمانان حاضر نبودند و غايب حساب مى شدند، بلكه تعداد غايبان بسيار بيش از حاضران بود. به همين معنى بسيارى از پدران هم حاضر نبودند و بعداً از غدير باخبر شدند.
ج. قيد «اِلى يَومِ القيامَةِ» دائره غائبان را از محدوده سال دهم هجرى خارج نموده و وسعت آن را تا قيامت مىكشاند. پس بايد براى رساندن پيام غدير به همه مردم تا قيامت چاره اى انديشه شود. درباره پدران نيز وسعت آن تا قيامت است، و بايد براى پيام رسانى پدران آينده هم چاره اى انديشيده شود!
د. براى اين ابلاغ گسترده دو گروه تعيين شده اند:
يكى حاضران و ديگرى پدران.
وقتى «والِد» را كنار «وَلَد» فرموده بهترين واژهاى كه گوياى اين دو كلمه در كنار يكديگر باشد «خانواده» است. يعنى بعد از گروه «حاضران» اين «خانواده» است كه تا قيامت وظيفه رساندن پيام غدير را بر عهده دارد.
ه . همه پدران و غير پدرانِ حاضر در غدير وقتى پيام آن را به همه كسانى كه در غدير نبودهاند ابلاغ كنند وظيفه خود را انجام داده اند.
آنان كه با اطلاع رسانى اين گروهِ اول از غدير با خبر مى شوند از غايب به حاضر تبديل مى شوند و وظيفه اطلاع دادن و ابلاغ به غايبين بعدى بر عهده آنان قرار مى گيرد و اين روند تا قيامت ادامه مى يابد، چه در پدران و چه غير پدران.
و. غايبانى كه با اطلاع رسانى حاضران غديرى مى شوند - چه پدران و چه غير پدران - بر اساس اعتقاد و عملشان به غدير قابل رتبه بندى هستند، كه شهداى كربلا از بارزترين مصاديق آن هستند.
قسمت دوم : مفهوم «حاضر» و «غايب» در تبليغ غدير
تبليغ غدير يعنى «حاضر نمودن غايبان پاى منبر غدير» و «انتقال تفكر غدير از مبلّغ آن به مخاطب غير حاضر». اين همان وظيفه كلّى حاضران و پدران از طرف پيامبرصلى الله عليه وآله در ابلاغ پيام غدير و امر به پذيرش آن و نهى از مخالفتِ آن است، كه در اين باره دانستن ۲ نكته لازم است:
بلاغ مبين كافى است
وظيفه يك مبلّغ در تبليغ غدير «بلاغ مبين» يعنى «رساندن كامل» است، اما پذيرش و قبول ولايت توسط مخاطبين به عهده مبلّغ نيست. پس پذيرفتن يا نپذيرفتن مخاطب ملاك تبليغ نيست چرا كه لا اقل اتمام حجت صورت گرفته است، و يا ممكن است كسى پيام غدير را به ديگرى برساند و او بپذيرد، و يا خود او بعداً از حالت انكار بيرون آيد.
علم غدير و علم تبليغ
مبلّغين غدير بايد در مرحله اول با دريافت دقيق و كامل از محتواى آن خود را پاى منبر غدير حاضر نمايند، و در مرحله دوم دانشِ چگونه تبليغ كردن را بياموزند. سپس با اين دو سرمايه وارد ميدان تبليغ غديرى شوند، كه مخاطبينش همگى غايب از غدير و در رتبه هاى متفاوت هستند.
قسمت سوم : اركان تبليغ غدير در خانواده
خانواده اى كه مى خواهد يك تبليغ مهندسى شده براى غدير تجربه كند، بايد تمامى اركان تبليغ را كه عبارتند از: «زمان، مكان، محتواى تبليغ، مخاطب، مبلّغ و امكانات» به صورت مجزّا بررسى و تجزيه و تحليل نمايد.
در اينجا به ۴ جهت اشاره مى كنيم:
الف. مكانها و زمانهاى زيادى براى تبليغ غدير در خانواده وجود دارد كه پدر و اعضاى آن مىتوانند به نحو فكر شده و با برنامه ريزى از آن بهره كافى را ببرند.
هر جا اعضاى خانواده در كنار هم بودند و موقعيت زمانى و مكانى مناسب بود والدين بايد اقدام به تبليغ غدير نمايند، چه در خانه و چه در گردش بيرون خانه و چه مسافرت و چه دورهمىهاى فاميلى و غير آنها.
ب. سرپرست خانواده بايد تشخيص دهد كه كِى و كُجا و چگونه بايد درباره غدير سخن بگويد و در هر كدام چه محتوايى از آن را در چه اندازهاى ارائه نمايد.
ج. هر كدام از اعضاى خانواده مىتوانند مبلّغ يا مخاطب غدير باشند و حتى در هر دو جايگاه انجام وظيفه كنند.
د. بسته هاى آموزشى غدير بايد طبق زمان و حال مخاطب و قدرت مبلّغ در محيط خانواده آماده شود، و با توجه به امكانات توسط سرپرست خانواده براى يك تبليغ موفق مديريت گردد.
قسمت چهارم : اصول مهندسى تبليغ غدير
براى يك مهندسى علمى در تبليغ غدير توسط پدران براى محيط خانواده بايد ۸ مسئله مراعات شود:
۱ . به كار گيرى انگيزه ها براى آموختن غدير، كه از ايجاد انگيزه آغاز مى شود و به تداوم و استمرار آن مى رسد.
از جمله انگيزه ها قرآنى بودن غدير و تأكيد خدا درباره آن، دفاع از حقّ اول مظلوم عالم، پيروى از حضرت زهراعليها السلام، يارى آخرين وارث غدير، تأكيدات ائمه عليهم السلام در پيام رسانى غدير، حاكم بودن غدير بر همه مسائل دين، وجوب تبليغ غدير و مصداق امر به معروف بودن آن است.
۲ . ايجاد علقه هاى عاطفى بين مبلّغ و مخاطب غدير در خانواده، كه شروع آن بايد از طرف پدر باشد. مطابقت گفتار با عمل در اعتقادات و اخلاقيات، پيش قدم بودن مبلّغ در امور، پرهيز از منّت گذاشتن، پرهيزكارى، تواضع، صبر و بردبارى و نرم خويى مى تواند از اسباب اين علاقه دو سويه باشد.
۳ . الگو بردارى پدر از سيره تبليغى معصومين عليهم السلام براى غدير.
۴ . آمادگى خانواده براى تغيير شرايط تبليغ و مشكلات پيش بينى نشده آن.
۵ . توجه به نيّت در تبليغ و اخلاص آن در همه مراحل.
۶ . لزوم نقشه راه در تبليغ غدير و آينده نگرى درباره آن.
۷ . مراعات معيارهاى مذهبى در تبليغ غدير و خارج نشدن از محدوده آنها.
۸ . تهيّه گزارش و كارنامه از عملكرد تبليغ غدير در خانواده.
قسمت پنجم : تبليغ غدير در بحران
تاريخ غدير نشان داده كه رساندن پيام غدير هميشه توأم با دشوارىها بوده، و تدبير و مديريت مدافعان حريم ولايت در انواع بحرانها باعث شده پرچم غدير و معارف آن نسل به نسل تا به امروز سالم به دست ما برسد و تبليغ غدير تعطيل نشود.
پس در محيط خانواده هم در انواع شرايط بحرانى بايد به اقتضاى شرايط سعى شود كه تبليغ غدير ترك نشود.
در اين باره دقت در ۹ جهت زير مىتواند براى پدران راهگشاى عبور از بحران در تبليغ غدير باشد:
۱ . تعطيل نشدن تبليغ با مديريت بحران.
۲ . پاسخ گويى به سؤالات و شبهات.
۳ . كنترل اضطراب ها و از بين بردن اضطراب هاى كاذب.
۴ . تقويت انگيزه هاى مستقيم و غير مستقيم.
۵ . تغيير در شيوه عملكرد با حفظ اصل محتواى غدير.
۶ . بالا بردن اعتقادات مبلّغ و مخاطب.
۷ . علوّ همّت و تلاش چندين برابرى.
۸ . ايجاد جذابيت با انجام تبليغى متفاوت.
۹ . بررسى عملكرد تبليغ در احوال گذشتگان.
منبع
خانواده غدیری، تألیف: محمد رضا شریفی.
پانویس
- ↑ به كتاب «مهندسى تبليغ غدير» از همين مؤلف مراجعه شود.