سیاست های منفی در تبلیغ غدیر
سياست هاى منفى در تبليغ غدير
در كنار بايدهايى كه در سياستهاى تبليغ غدير شمرديم، نبايدهايى هم وجود دارد كه بايد در سر تا سر مسير آنها را مراعات كنيم و از آنها پرهيز نماييم. 6 مورد از اين شيوههاى انكارى كه از آنها به عنوان سياستهاى منفى ياد مى نماييم چنين است:
1
تبليغ با رفع موانع
سياست رفع موانع براى درك غدير بايد هميشه مد نظر يك مُبلّغ غدير باشد. از آنجا كه هدف تبليغ، فهماندن غدير به مخاطب است، اگر فراموشى يا جهل يا غفلت باعث فاصله گرفتن او از مطلب شده، وظيفه ما رفع موانع و آماده سازى زمينه براى فهم درست است.
گاهى با يادآورى فراموش شدههاى غدير، و گاهى ديگر با نشان دادن صندوقچههاى معارف غدير كه مخاطب تاكنون از آن اطلاع نداشته، و گاهى با تلنگرهايى كه او را از خواب غفلت بيدار مىكند، مىتوانيم غدير را تبليغ كنيم بدون آنكه نامى از غدير ببريم.
2
اصلاح تخريبهاى گذشته بر ضد غدير
مبارزه و ترميم و اصلاحِ آنچه تا امروز باعث تخريب غدير شده، يك سياست ضرورى براى تبليغ غدير به حساب مىآيد. نسلى كه با فاصله كمى از غدير سقيفه را در مقابل آن مىبيند و با مسيرى رو به رو مىشود كه چهارده قرن سقيفه بر غدير تاخته است، فكرش به هزاران تخريب دشمن آلوده گشته تا جايى كه گاهى غدير را خوب مىفهمد اما نمىداند با سقيفهاى كه در مقابل آن قرار دارد جه بايد كند! در چنين مواردى به جاى تبليغ غدير كافى است شبههها و تشكيكات مخالفين غدير را نابود كنيم و از ذهن مخاطب بزداييم، تا بستر مناسبى براى پذيرش غدير ايجاد شود.
اگر از روزى كه پيامبرصلى الله عليه وآله دستور داد بدون هيچ سد و مانعى براى تبليغ غدير برنامه ريزى مىكرديم، شرايط براى پذيرش مخاطبين بسيار متفاوت بود از شرايطى كه مسئله صد در صد رو به عقب رفته و بر ضد آن اقدامهاى اساسى و گامهاى مؤثر برداشته شده و تا حد لعنت و برائت از غدير پيش رفته و صورت مسئله كلاً پاك شده است. امروز ما به فكر باز سازى اين همه تخريب هستيم، تا به نقطه صفر برسيم و بتوانيم تبليغ عادى غدير را آغاز كنيم.
3
پرهيز از تبليغ مسائل غير مستقيم در ارتباط با غدير
تمركز بر تبليغ مستقيم غدير و نپرداختن به هزاران فرع منتهى به آن بايد به عنوان سياست هميشگى در نظر مُبلّغ باشد. براى درك اين ضرورت بايد بدانيم كه همه ابعاد دين ما به نوعى مرتبط با غدير و برخاسته از آن است، زيرا صدور آنها از لسان امامانى است كه در غدير معرفى شدهاند. عبادات ما از قبيل نماز و روزه و حج و خمس و زكات، و اعتقادات ما همانند توحيد و نبوت و امامت و معاد، و اخلاقيات ما از قبيل صدق و وفا به عهد و امثال آن، همگى بعد از پيامبرصلى الله عليه وآله از لسان دوازده امامعليهم السلام به ما رسيده است. بنابراين ما اگر نماز را هم تبليغ كنيم مىتوانيم بگوييم يكى از مظاهر غدير است.
اما اين شيوه اشتباه است و نبايد به بهانه تبليغ غدير از مواضع اصلى آن خارج شويم و همه جاى دين الهى را به نام غدير تبليغ كنيم، بلكه بايد مقيد باشيم كه از آنچه اصالتاً و ذاتاً مربوط به غدير است خارج نشويم، و تبليغ موضوعات مرتبط با غدير را به محيط خودش واگذار كنيم. 4 دليلى كه ما را به اين نتيجه مىرساند چنين است:
اولاً: شيوههاى مخصوص تبليغ غدير با شيوههاى تبليغ كل ولايت يا كل اسلام يا كل انسانيت متفاوت است، و نبايد مخلوط يا يك كاسه شود.
ثانياً: لقمه را بزرگ برداشتن منجر به عدم عمل مىشود، زيرا قدرت هر مُبلّغ محدود است، و اگر بخواهد همه آنچه به غدير مرتبط است را داخل اين مجموعه تبليغ نمايد، نه از نظر زمان و نه حوصله مخاطب و نه قدرت خودش بر انجام وظيفه قادر نخواهد بود، ولى اگر به خود غدير اكتفا كند تطبيق زمان و مخاطب و مُبلّغ با آن آسان خواهد بود.
ثالثاً: تجربه ثابت كرده كه تبليغ بر روى هر موضوع خاص بيشتر بر مخاطب اثر مىگذارد، تا كلى گويى يا ورود به كليات، يا وسعت دادنِ موضوع تبليغ.
رابعاً: تمركز فكر بر موضوع خاص غدير نتايج قوىتر و مؤثرترى مىدهد، و هر قدر دايره تبليغ گستردهتر باشد فكر ضعيفتر تصميمگيرى مىنمايد.
4
خالى نكردن صحنه به خاطر مشكلات
دست و پنجه نرم كردن با مشكلات براى تبليغ غدير از سياستهاى كلى اين ابلاغ است. تبليغ غدير در روزگار طولانى غصب حق آن كه وارد پانزدهمين قرن خود شده، لازمهاش درگيرى با مشكلات بسيارى براى تحقق اين هدف مقدس است. راهى كه با اين همه مشقت به امروزش رسيده، به ما مىگويد: با سخت شدن شرايط نبايد صحنه را خالى كرد و نتيجه زحمات گذشته را بر باد داد؛ بلكه بايد در جستجوى راههاى جديد براى تبليغ آن مطابق با شرايط روز بود. اين طرز تفكر 3 نتيجه دارد:
الف . دوران دشمن غدير روزى به سر خواهد رسيد، اما نسلهايى كه در اين ميان آمدهاند بىاطلاع از غدير نمىروند و بدون اعتقاد به آن نمىميرند، و اين اتفاقى مبارك است كه با تبليغ غدير مىافتد.
ب . در زمان ظهور غدير فكرهايى كه در زمان غيبتش با غدير آشنا بوده پختهتر مىشود، و گرنه بايد در روزگار ظهور از صفر شروع كرد!
ج . در زمانهايى كه چراغ عمر دشمن غدير هر چه بيشتر افول كند، مىتوان به بالا بردن فكر و اصلاح مردم درباره غدير با زمينه قبلى پرداخت.
5
پرهيز و جلوگيرى از هرگونه تحريف
سياستى كه بايد به عنوان يك نگرانى و چراغ احتياط در نظر يك مُبلّغ غدير باشد، مواظبت نسبت به تحريف است. از آنجا كه غدير يك امر الهى است و ما به عنوان كارگزاران خدا آن را تبليغ مىكنيم، بايد بدانيم كه از اركان اين تبليغ عدم تحريف و دست كارى نكردن محتواى آن است. مبادا اقتضائات زمان و مكان و مخاطب و غير آن، براى رفع موانع تبليغ يا جذابتر كردن آن و يا به خاطر حرص و طمعى كه به قبول مخاطب و يا بيشتر شدن تعداد مخاطبين داريم، ما را وسوسه كند كه گوشهاى مؤثر از غدير را حذف كنيم يا چيزى به آن بيفزاييم يا در ارائه به مخاطب آن را دگرگونه مطرح كنيم يا از خودمان تفسيرى غلط به آن بيفزاييم! اين قول را پيامبرصلى الله عليه وآله در غدير از ما گرفته آنجا كه فرموده:
فَقولوا بِاَجمَعِكُم: »... لانُغَيِّرُ وَ لانُبَدِّلُ ... وَ لا نَبتَغى بِذلِكَ بَدَلاً وَ لا يَرَى اللَّهُ مِن اَنفُسِنا حِوَلاً«.
همگى بگوييد: »... تغيير نخواهيم داد و تبديل نمىكنيم ... هرگز در پى تغيير اين عهد نيستيم و خداوند در اين باره از نفسهايمان دگرگونى نبيند«.××× 1 خطبه غدير: بخش 11 . ×××
6
تقيد به خطوط قرمز دين در تبليغ غدير
مُبلّغ غدير هر قدر هم كه موفق باشد بايد خود را در معرض امتحانى عظيم ببيند، و آن مواظبت بر حرام و حلال خدا به عنوان يك سياست در راه اين تبليغ است. اين بدان جهت است كه غدير را همان خدايى فرستاده كه بقيه احكام دين را فرستاده است. پس بايد همه اوامرش در كنار هم و با هم اطاعت شود. چه بسيار مواردى پيش مىآيد كه براى تبليغ گستردهتر و رساتر ابزارى و امكاناتى و پشتيبانىهاى مالى وجود دارد كه مورد رضاى خدا نيست! آنجاست كه گاهى با ناديده گرفتن حرام خدا و يا توجيهات شيطانى آن دست به كار تبليغ غدير مىشويم، در حالى كه نداى بلند صاحب غدير را نمىشنويم كه »غدير را با غير رضاى خدا نمىتوان تبليغ كرد«!!
مسائلى از قبيل مراعات حجاب، دورى از تحريكات شهوانى، اجتناب از موسيقى، فرار از حيلههاى تبليغاتى، حفظ آبروى محترم، حفظ حقوق ديگران، مراعات تقيه، تأمين هزينهها از راه حلال و دهها حكم الهى، همه شرط قطعى در تبليغ غدير است؛ كه به محض از دست دادن يكى از آنها بايد تبليغ غدير را كنار بگذاريم. همان گونه كه خود صاحبان غدير در حكومتهاى ظالمان به راحتى مىتوانستند با چشم پوشى از مسائل بسيارى غدير را بسيار گستردهتر تبليغ كنند، اما عطاى آن را به لقايش بخشيدند.
در كنار مراعات حلال و حرام، در تبليغ غدير بايد ابعاد اعتقادى و تاريخى و فقهى و اخلاقى در كنار هم ملاحظه شود و با هم پيش برود و با هم تنافى پيدا نكند. اين يعنى ما مُبلّغ يك دين به صورت يك مجموعه هستيم، و هرگز نبايد با تقويت و تبليغ يكى از ابعاد دين بُعدهاى ديگر آن تضعيف شود يا مورد بىتوجهى قرار بگيرد.