آيه ۱۸۸ اعراف و غدیر

Ra bracket.png قُلْ لَا أَمْلِكُ لِنَفْسِي نَفْعًا وَلَا ضَرًّا إِلَّا مَا شَاءَ اللَّهُ ۚ وَلَوْ كُنْتُ أَعْلَمُ الْغَيْبَ لَاسْتَكْثَرْتُ مِنَ الْخَيْرِ وَمَا مَسَّنِيَ السُّوءُ ۚ إِنْ أَنَا إِلَّا نَذِيرٌ وَبَشِيرٌ لِقَوْمٍ يُؤْمِنُونَ La bracket.png

«بگو: من قدرتِ [جلبِ] سودی و [دفعِ] زیانی را از خود ندارم جز آنچه خدا خواهد، و [غیب هم نمی دانم] اگر غیب می دانستم، یقیناً برای خود ازهر خیری فراوان و بسیار فراهم می کردم وهیچ گزند وآسیبی به من نمی رسید؛ من فقط برای گروهی که ایمان می آورند، بیم دهنده و مژده رسانم.»


پيامبر صلى الله عليه و آله در فراز پايانى بخش هفتم خطبه غدير نسبت خود را با على‏ عليه السلام در چند جمله بيان فرمود.

آیه ۱۸۸ سوره اعراف
مشخصات آیه
سورهسوره اعراف (۷)
آیه۱۸۸
جزء۹
محتوای آیه
مکان نزولمکه
موضوعوظیفه پیامبر صلی الله علیه و آله بشارت و انذار

در شروع و به عنوان ابتدا با اشاره به آيه ۱۸۸ سوره اعراف:Ra bracket.png قُلْ لا أَمْلِكُ لِنَفْسي نَفْعاً وَ لا ضَرًّا إِلاَّ ما شاءَ اللهَُ وَ لَوْ كُنْتُ أَعْلَمُ الْغَيْبَ لاَسْتَكْثَرْتُ مِنَ الْخَيْرِ وَ ما مَسَّنِيَ السُّوءُ إِنْ أَنَا إِلاَّ نَذيرٌ وَ بَشيرٌ لِقَوْمٍ يُؤْمِنُونَ La bracket.pngفرمود:

«مَعاشِرَ النّاسِ، اَلا و اِنّى اَنَا النَّذيرُ وَ عَلِىٌّ الْبَشيرُ»: اى مردم، بدانيد كه من نذير و ترساننده ‏ام و على بشارت دهنده است.[۱]

در تفسیر اهل بیت علیهم السلام آمده است: امام باقر علیه السلام فرمود: یاران محمّد صلی الله علیه و آله گفتند: «ای رسول خدا صلی الله علیه و آله! ما از نفاق بر خود ترس داریم». پیغمبر صلی الله علیه و آله فرمود: «چرا از آن ترس دارید»؟ گفتند: «تا در خدمت شما هستیم و شما به ما یادآوری می‌کنید و ما را به آخرت تشویق می‌کنید، از خدا می‌ترسیم و دنیا را فراموش می‌کنیم و به آن بی‌رغبت می‌شویم؛ تا جایی که گویا آخرت و بهشت و جهنّم را به چشم خود می‌نگریم. امّا وقتی که از محضر شما بیرون می‌رویم و به خانه‌های خود وارد می‌شویم و بوی فرزندان را می‌شنویم و نان‌خوران و خانواده‌ی خود را می‌نگریم، نزدیک است از آن حالی که در خدمت شما داشتیم برگردیم؛ تا آنجا که گویا هیچ عقیده و ایمانی نداریم.

آیا شما هم از اینکه این تغییر وضع، نفاق باشد، بر ما ترس دارید»؟ رسول خدا صلی الله علیه و آله در پاسخ آن‌ها فرمود: «هرگز! این [بد دلی‌ها]، نیرنگ‌های شیطان است که به‌وسیله‌ی آن‌ها شما را به دنیا تشویق می‌کند. به خدا سوگند! اگر شما بر همان حالی‌که در مورد خود شرح دادید؛ پیوسته باقی می‌ماندید، [مقامی می‌یافتید که] فرشته‌ها با شما دست می‌دادند و روی آب راه می‌رفتید و اگر چنین نبود که شما [به اختیار خود] گناه کنید و [سپس] از خدا آمرزش بخواهید، خدا خلقی را می‌آفرید تا گناه کنند و سپس از خدا آمرزش بخواهند و خدا [نیز] آن‌ها را بیامرزد. مؤمن، پذیرای فتنه (امتحان و آزمایش) و بسیار توبه‌کننده است. آیا نشنیدی گفتار خدای عزّوجلّ را که فرموده است: هرآینه خدا توبه‌کنندگان و پاکیزگان را دوست دارد و فرموده است:Ra bracket.png اسْتَغْفِرُوا رَبَّکُمْ ثُمَّ تُوبُوا إِلَیْه. La bracket.png[۲]

عمّار ساباطی می گوید: از امام صادق پرسیدم: آیا امام غیب می‌داند؟ فرمود: «لَا وَ لَکِنْ إِذَا أَرَادَ أَنْ یَعْلَمَ الشَّیْءَ عَلَّمَهُ اللَّهُ ذَلِکَ.»: «نه، ولی هرگاه بخواهد چیزی را بداند خدا آن را به او می‌آموزد».[۳]

پانویس

  1. اعراف /۱۸۸؛ سخنرانى استثنائى غدير: ص ۲۰۱ - ۲۱۲.
  2. تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۶، ص۵۸۴؛ الکافی، ج۲، ص۴۲۳؛ مجموعهًْ ورام، ج۲، ص۲۱۰
  3. تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۵، ص۴۳۸؛ بصائر الدرجات، ج۱، ص۳۱۵