ترکی (زبان)
تأليفِ كتاب و ترجمه خطبه غدير به زبان هاى تركى[۱]
تأليفات مستقل درباره غدير تا كنون به ۲۰ زبان دنيا به دست آمده است. در ميان كتاب هاى غدير تعدادى به انواع زبان تركى و به شرح ذيل است:
تركىِ آذرى غدير۶كتاب است.
تركىِ استانبولى ۳ كتاب است.
همچنين براى گسترش بيشتر خطبه غدير و آشنايى مسلمانانى كه اهل زبان هاى تركى هستند، مجمع جهانى اهل بيت عليهم السلام گامى بجا برداشته و خطبه پرافتخار غدير را به چهارده زبان ترجمه كرده و به چاپ رسانده است.
يكى از اين ترجمه ها، ترجمه خطبه مفصل غدير به زبان تركىِ استانبولى، و ديگرى به زبان تركىِ آذرى به نام «غدير خطبه سى» و از روى كتاب «خطابه غدير» انجام شده است.
اين ترجمه ها در هر زبان ابتدا شامل مقدمه مجمع و سپس سلسله سند و متن كامل خطبه غدير و در مقابل هر صفحه ترجمه مورد نظر است.
نام تمامى اين ترجمه ها به زبان و لغت مورد نظر فعلاً مشخص نيست. به همين جهت نام همه آنها فعلاً «خطبه غدير» است. همچنين متن اين ترجمه ها به تمام زبانهايى كه گفته شد به پانصد سايت شيعى در اينترنت منتقل شده است.
غدير در شعر تركى[۲]
در طول چهارده قرن، مسئله غدير در قالب اشعار عربى، فارسى، اردو، تركى و غير آن به نظم كشيده شده است.
گذشته از شعراى عرب، شاعران پارسى گوى و اردو زبان و ترک زبان نيز سهم بسزايى در نظم محتواى غدير و حفظ و نشر آن در غالب شعر داشته اند.
لازم به تذكر است كه عده اى از شعرا داستان غدير را به صورت مفصل يا مختصر در قالب شعر آوده اند كه اول آنان حسان است. برخى ديگر فقط مقطع حساس آن را كه «من كنت مولاه فعلى مولاه» است به شعر كشيده و پرورش داده اند. گروهى نيز با قالب ريزى ادبى غدير، مبانى اعتقادى آن را بيان كرده اند و تا آنجا كه توانسته اند شكوفايى روحى آن را در زندگى معنوى يک شيعه جلوهگر ساخته اند تا با خواندن آنها حلاوت و خنكاى ولايت در سراسر وجود انسان نمودار شود.
مقاله درباره غدير به چند زبانِ تركى[۳]
غديرِ سال ۱۴۲۳ براى اولين بار برنامه بى سابقه اى را تجربه كرد. افرادى از مليت هاى مختلف جهان فراخوانده شدند، تا در برنامه اى كه گفتمان ملت ها درباره غدير را تداعى مى كرد، احساس خود را از اين واقعه در مقاله اى به تصوير كشند.
در اين برنامه ۲۱۴ نفر از ۳۶ كشور جهان با ۲۷ زبان مختلف شركت كردند، كه همه سعى كرده بودند دريافت درونىشان را از واقعه عظيم غدير نشان دهند، و برداشت خود را با ذوق و سليقه اى كه ظرافت اين ماجرا مى طلبد، با زيباترين كلام به رشته قلم درآورند. چند نمونه از اين زبانها تركىِ آذرى و نيز تركىِ استانبولى و تركىِ تركمنى و تركىِ داغستانى است.
براى توضيح بيشتر مراجعه شود به عنوان: غدير در احساس ملت ها (كتاب).