ائمّه علیهم السلام در قرآن

از دانشنامه غدیر

از جمله آياتى كه در سفر حجةالوداع و پيش از اتمام مراسم حج بر پيامبر صلى الله عليه و آله نازل شد، آياتى بود كه خداوند در مورد نقشه صحیفه ملعونه اول به حضرت خبر داد. در ضمن اين آيات، در آيه‏ اى اشاره به ائمه اثنى‏ عشر عليهم السلام شده است[۱]:

«وَ جَعَلَها كَلِمَةً باقِيَةً فِى عَقِبِهِ لَعَلَّهُمْ يَرْجِعُونَ»[۲]: «آن را موضوعى باقى در نسل او قرار داد تا شايد باز گردند».

براى آنكه اصحاب صحيفه و هر كسى كه با چشم طمع به خلافت مى‏ نگريست، از اين آرزو قطع اميد كند و از شنيدن هر پاسخ مثبتى درباره تغيير مسير امامت منصرف شود، خداوند غدير را به ميان آورد.

اگر در غدير فقط على بن ابى‏ طالب‏ عليه السلام معرفى مى ‏شد آرزوهايى براى روزگار بعد از او شكل مى‏ گرفت، اما با معرفى دوازده امام از نسل پيامبر صلى الله عليه و آله كه سلاله ابراهيم‏ اند و تا آخرين روز دنيا ادامه امامت آنان است، خداوند اميد همه را قطع كرد.

حضرت فاطمه زهرا عليها السلام در اين باره مى ‏فرمايد: وَاللَّه لَقَدْ عَقَدَ لَهُ يَوْمَئِذٍ الْوِلاءَ لِيَقْطَعَ مِنْكُمْ بِذلِكَ الرَّجاءَ:

به خدا قسم، پيامبر صلى الله عليه و آله در روز غدير ولايت را براى على عليه السلام محكم كرد تا اميد شما را بدين وسيله از آن قطع كند.[۳]

در حديث امام باقر علیه السلام هم ديديم كه خداوند درباره اصحاب صحيفه اين مطلب را قبل از هم پيمانى آنان نازل كرد تا شايد از كار خود دست بردارند و از تصميم خود برگردند آنجا كه مى‏ فرمايد:

«وَ جَعَلَها كَلِمَةً باقِيَةً فِى عَقِبِهِ لَعَلَّهُمْ يَرْجِعُونَ»: «خدا امامت را امرى باقى در نسل او قرار داد تا شايد باز گردند».

پانویس

  1. غدیر در قرآن: ج۱ ص۲۳۹، ۲۴۲.
  2. زخرف/۲۸.
  3. عوالم العلوم: ج ۱۱ ص ۵۹۵ ح ۵۸.