احمد بن عبدالله شیرازی، معروف به ابوبکر احمد بن عبداللّه بن رحمن بن احمد بن موسی فارسی، از محدثان برجسته[۱] و دانشمندان اهل سنت بود[۲]. وی در شیراز متولد شد و مدتی نیز در همدان زندگی کرد[۳]. او به عنوان فردی راستگو و مورد اعتماد شناخته شده است و اهل سنت او را حافظ حدیث می‌دانند[۴].

ابوبکر شیرازی
اطلاعات فردی
نام کاملابوبکر احمد بن عبدالله بن عبدالرحمن بن احمد بن موسی فارسی شیرازی
سرشناسیمحدث و دانشمند برجسته اهل سنت
تولدشیراز، حدود اواخر سده سوم یا اوایل سده چهارم هجری قمری
وفات۴۰۷ یا ۴۱۱ هجری قمری، شیراز
محل دفنشیراز
اطلاعات علمی
استادانابوبحر محمد بن حسن بربهاری، ابوبکر قطیعی، ابوالقاسم طبرانی، و دیگران
شاگردانمحمد بن عیسی همدانی، جعفر مستغفری، ابومسلم بن عروه و دیگران
مذهباهل سنت
اطلاعات فرهنگی
زمینه فعالیتروایت و جمع‌آوری حدیث، تألیف آثار حدیثی
علت شهرتحافظ حدیث، وثاقت و امانت در نقل احادیث، تألیف کتاب الالقاب

جایگاه علمی

احمد بن عبدالله تحصیلات خود را در شهرهای مختلف از جمله بغداد، نیشابور، اصفهان، مرو، گرگان، بخارا، بصره و واسط تکمیل کرد. وی از استادان برجسته‌ای مانند ابوبحر محمد بن حسن بربهاری، ابوبکر قطیعی و علی بن احمد مصیصی بهره برد و در این شهرها به روایت حدیث پرداخت.[۵]

از جمله شاگردان برجسته او می‌توان به محمد بن عیسی و حمید بن مأمون اشاره کرد که از او حدیث نقل کرده‌اند[۶].

تنها اثر شناخته‌شده احمد بن عبدالله شیرازی کتاب الالقاب است که از او به یادگار مانده است[۷][۸].

احمد بن عبدالله در سال ۴۰۷ هجری قمری (و به نقلی ۴۱۱ هجری قمری) در زادگاه خود، شیراز، درگذشت.[۹]

روایت حدیث غدیر

یکی از علما و بزرگان اهل سنت که حدیث غدیر را نقل کرده ابوبکر شیرازی در کتاب «الالقاب»» است.[۱۰]

حدیث منزلت

حسن‏ بن‏ بدر در كتاب «ما رواه الخلفاء» و ابوبكر شيرازى‏ در «كتاب الألقاب» اين خبر را روايت كرده‏ اند، ليكن با اختصار در لفظ. وصابى يمنى گويد: «رسول خدا صلى الله عليه و آله به امّ‏ سلمة فرمود: گوشت على از گوشتِ من و خونش از خونم است، و او نسبت به من در جايگاه هارون نسبت به موسى است. هركس بگويد مرا دوست دارد، امّا او را دشمن مى‏دارد، دروغ گفته است.[۱۱]

پانویس

  1. کَانَ مِنْ فُرْسَان الحَدِیْث، وَاسِع الرّحلَةِ سیر اعلام النبلاء - الذهبی، جلد: ۱۷ صفحه: ۲۴۳
  2. الشیرازی الحافظ الإمام الجوال أبو بکر أحمد بن عبد الرحمن بن أحمد بن محمد بن موسی الفارسی صاحب کتاب الألقاب. تذکره الحفاظ، للذهبی، جلد:۳ صفحه: ۱۷۸
  3. احْمَد بن عبد الرحمن بن احْمَد بن مُحَمَّد ابْن مُوسَی الْحَافِظ أَبُو بکر الشِّیرَازِیّ سکن هَمدَان ثمَّ رَجَعَ إِلَی شیراز توفی سنة ۴۰۷ سبع واربعمائة. هدیة العارفین، البابانی، جلد: ۱ صفحه: ۷۱
  4. الشِّیرَازِیّ صَاحب الألقاب الإِمَام الْحَافِظ الجوال أَبُو بکر أَحْمد ابْن عبد الرَّحْمَن بن أَحْمد بن مُحَمَّد بن مُوسَی الْفَارِسِی سمع الطَّبَرَانِیّ وطبقته وَکَانَ صَدُوقًا حَافظ یحسن هَذَا الشَّأْن جیدا مَاتَ سنة سبع وَأَرْبَعمِائَة. طبقات الحفاظ للسیوطی، جلد: ۱ صفحه: ۴۱۶
  5. تذکره الحفاظ، للذهبی، جلد: ۳ صفحه: ۱۷۸
  6. وَأَقَامَ مُدَّة بهَمَذَان، فَحَدث عَنْهُ: مُحَمَّدُ بنُ عِیْسَی، وَأَبُو مُسْلِم بن غَزْو، وَحُمَیْد بن المَأْمُوْنِ، وَأَبُو الفَرَجِ البَجَلِیّ، وَآخَرُوْنَ. سیر اعلام النبلاء - الذهبی، جلد: ۱۷ صفحه: ۲۴۲
  7. أبو بکر الشیرازی أحمد بن عبد الرحمن، الحافظ مصنّف کتاب «الألقاب». شذرات الذهب فی أخبار من ذهب، ابن العماد الحنبلی، جلد: ۵ صفحه: ۴۷
  8. (الْحَافِظ أَبُو بکر الشِّیرَازِیّ) أَحْمد بن عبد الرَّحْمَن بن أَحْمد بن مُوسَی الْحَافِظ أَبُو بکر الشِّیرَازِیّ مُصَنف کتاب الألقاب سمع جمَاعَة وَکَانَ صَدُوقًا ثِقَة توفّی سنة سبع وَأَرْبع مائَة. الوافی بالوفیات، جلد: ۷ صفحه: ۲۵
  9. تاریخ الاسلام - الذهبی، جلد: ۲۸ صفحه: ۱۵۵
  10. چکیده عبقات الانوار (حدیث غدیر): ص ۲۵۸.
  11. خلاصه عبقات الانوار حديث منزلت؛ ص۶۵۹