احتجاج امام حسن علیه السلام با غدیر

هنگام صلح با معاویه در كوفه

یكی از مورادی كه غدیر در عرصۀ اعتقادی مردم مطرح شد در صلح حضرت امام حسن علیه‌السلام بود. آن حضرت در كوفه با حضور معاویه بر فراز منبر رفتند و پس از حمد و ثنای الهی مطالبی فرمودند كه از جمله آنها این بود:

«وَ قَدْ تَرَكَتْ بَنُو إِسْرَائيلَ هَارُونَ وَ هُمْ يَعْلَمُونَ أَنَّهُ خَلِيفَةُ مُوسَى (عَلَيْهِ السَّلَامُ) فِيهِمْ وَ اتَّبَعُوا السَّامِرِيَّ، وَ قَدْ تَرَكَتْ هَذِهِ الْأُمَّةُ أَبِي وَ بَايَعُوا غَيْرَهُ، وَ قَدْ سَمِعُوا رَسُولَ اللَّهِ (صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَ آلِهِ) يَقُولُ:" أَنْتَ مِنِّي بِمَنْزِلَةِ هَارُونَ مِنْ مُوسَى إِلَّا النُّبُوَّةَ"، وَ قَدْ رَأَوْا رَسُولَ اللَّهِ (صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَ آلِهِ) نَصَبَ أَبِي يَوْمَ غَدِيرِ خُمٍّ، وَ أَمَرَهُمْ أَنْ يُبَلِّغَ الشَّاهِدُ مِنْهُمْ الْغَائِبَ،»؛ بنی‌اسرائیل حضرت هارون علیه السلام را رها كردند و تابع سامری شدند در حالی كه می‌دانستند ایشان خلیفۀ حضرت موسی علیه السلام هستند. این امت نیز پدرم را رها كردند و با غیر ایشان بیعت كردند در حالی كه خودشان دیدند كه پیامبر صلی اللَّه علیه و آله پدرم را در روز غدیر خم منصوب فرمودند و به آنان دستور دادند كه حاضرانشان به غائبان خبر دهند.

در مجلس معاویه در شام

در تاریخ مشاجرات لفظی اسلام مانند روزی نیامده كه معاویه و دار و دسته‌اش نزد او جمع شده بودند و فرستادند تا حضرت امام حسن علیه‌السلام هم آمدند و آنچه می‌توانستند به آن حضرت و پدر بزرگوارشان ناسزا گفتند.

حضرت امام مجتبی علیه‌السلام آغاز به سخن فرمودند و احتجاجات مفصلی دربارۀ حضرت امیرالمؤمنین علیه‌السلام در برابر آنان بیان نمودند و از جمله فرمودند:

«ثُمَّ دَعَا وَ هُوَ عَلَى الْمِنْبَرِ عَلِيّاً فَاجْتَذَبَهُ بِيَدِهِ فَقَالَ اللَّهُمَّ وَالِ مَنْ وَالاهُ وَ عَادِ مَنْ عَادَاه‏»؛ پیامبر صلی اللَّه علیه و آله در حالی كه بر فراز منبر بود امیرالمؤمنین علیه‌السلام را فرا خواندند. سپس ایشان را با دستانشان گرفتند و فرمودند: «اللَّهُمَّ وَالِ مَنْ وَالاهُ وَ عَادِ مَنْ عَادَاه».

منابع

الامالی؛ محمد بن الحسن ‏طوسى، م ۴۶۰ ق‏، قم: الثقافة، چاپ اول، ۱۴۱۴ ق‏.

البرهان في تفسير القرآن‏؛ سيد هاشم بن سليمان بحرانى، ‏م ۱۱۰۷ ق‏، قم:  مؤسسة البعثة، اول، ۱۳۷۴ ش.

إثبات الهداة بالنصوص و المعجزات‏؛ محمد بن حسن‏ حر عاملى، م۱۱۰۴ ق‏، بيروت: ‏ اعلمى‏، اول‏، ۱۴۲۵ ق‏.

بحارالانوار؛  محمدباقر مجلسی، م ۱۱۱۰ ق، بیروت: دار إحیاء التراث العربی، دوم، ۱۴۰۳ق.  

‏