بازدارندگی فرهنگ ارجاء از نشر حدیث غدیر با تکیه بر خبری از ابوحنیفه
چکیده:
غدیر محوری ترین موضوع اختلافی شیعه و سنی است، که پیوسته در رد و اثبات یا تفسیر و تاویل محتوایی آن آثاری تدوین شده است.
مناظره گونه برخی کوفیان با ابوحنیفه درباره غدیر از شمار آن گفتگوهاست، که نخستین بار ابن عقده(م۳۳۴ق) نقل و سپس مفید(م۴۱۳ق) بازگو کرده است. این نوشتار با پیوند به دیگر دانش ها با رویکردی علمی تحلیلی، سخن ابوحنیفه را درباره غدیر بررسی توصیفی-تحلیلی کرده و به مسایلی مانند راویان خبر، محتوای حدیث و تناسب سنجی زمانی با جریان های فکری جامعه پرداخته است.
یافته این آمایش با صرف نظر از ایرادهای سندی، آن است که پس از قتل عثمان، که جامعه به شدت برافروخته بود، مرجئه ی نخستین با تکیه بر پذیرش دو خلیفه نخست، در برابر مواضع دو خلیفه بعدی سکوت کرد و ابوحنیفه براساس ارجاءگرایی نقل حدیث غدیر را عامل گسترش دشمنی گروه ها تحلیل کرده و نشر آن را به صلاح جامعه آن روز ندانست.
منبع
فصلنامه تاریخ فرهنگ و تمدن اسلامی، پیاپی ۳۵ (تابستان ۱۳۹۸).
پانویس
حسین حسینیان .