بررسي تفسيری آیه تبلیغ با تکیه بر ارزیابی دیدگاه ناسازگاری سیاقی
چکیده[۱]
آیه تبلیغ که از آیات شاخص در موضوع ولایت است، در طول تاریخ معرکه آراء مفسران فریقین بوده است. برخلاف دیدگاه اکثر مفسران اهل سنت، دیدگاه اکثر مفسران شیعی حاکی از دلالت آیه بر ولایت امیرالمؤمنین علیه السلام است. البته روایات دال بر این معنا محدود در مصادر روایی شیعیان نیست و در برخی مصادر روایی اهل سنت منعکس شده است. بر این پایه بعید نیست که اختلافها در مورد دلالت آیه، ریشه در امری غیر از روایات داشته باشد و آن چگونگی فهم ارتباط موجود میان آیه تبلیغ و آیات اهل کتاب است. فهم نادرست این ارتباط، زمینه طرح دیدگاه ناسازگاری سیاقی در استدلال به آیه تبلیغ بر ولایت امیرالمؤمنین علیه السلام را فراهم آورده است.
در این راستا نگاهی توصیفی تحلیلی به دیدگاه و خاستگاه آن نشان میدهد:
الف. آیه تبلیغ خواه پیوستگی نزولی با آیات اهل کتاب داشته باشد و خواه نداشته باشد، با توجه به متوقف نبودن دلالت آیات اهل کتاب بر آیه تبلیغ و تغییر لحن در آیه تبلیغ، آیه ای معترضه است؛
ب. آیه تبلیغ با دلالت بر ولایت امیرالمؤمنین علیه السلام به حسب معنا به آیات اهل کتاب مرتبط است؛
ج. روایات صادره از معصومان علیه السلام در خصوص آیه تبلیغ، کوششی هوشمندانه به منظور اثبات نادرستی این دیدگاه بوده است.
منبع
مطالعات تفسیری، سال سیزدهم، پاییز ۱۴۰۱، شماره ۵۱.
پانویس
- ↑ سیده سعیده غروی؛ فاطمه زهرا آل ابراهیم دهکردی