تخصیص ولایت امیر المومنین علیه السلام برای فتنه های زمان

از دانشنامه غدیر

تخصيص ولايت اميرالمؤمنين ‏عليه السلام براى فتنه ‏هاى زمان حضرت[۱]

  يكى از شبهات دهلوى در حدیث غدیر اين است كه اگر هم ولایت علی بن ابی طالب‏ علیه السلام از حديث غدير ثابت شود، مقصود ولایت او براى فتنه‏ هاى زمان خود حضرت است!

دهلوى مى ‏گويد: وجه تخصيص حضرت مرتضى ‏عليه السلام (به ولايت) اين است كه پيامبر صلى الله عليه و آله را به وحى معلوم شد كه در زمان امامت حضرت مرتضى‏ عليه السلام سركشى و فساد خواهد شد و بعضى از مردم امامت او را انكار خواهند كرد.

پاسخ

اين سخن دهلوى چند پاسخ دارد:

يک. فتنه هميشه بوده است

سركشى و انكار امامت به زمان خلافت اميرالمؤمنين ‏عليه السلام اختصاص ندارد، بلكه همه اينها در زمان ابوبكر هم رخ داد، و نيز در زمان عثمان به شديدترين شكل واقع شد.

همچنين، وقتى ابوبكر عمر بن خطاب را به خلافت گمارد، طلحه و تنى چند از صحابه كار او را ناپسند شمردند.

ممكن است دهلوى اين رخدادها را سركشى و تبهكارى به شمار نياورد، كه در اين صورت آنچه در زمان خلافت امیرالمؤمنین‏ علیه السلام رخ داد نيز سركشى و تبهكارى نبوده و وجهى براى تخصيص تنصيص بر جاى نخواهد ماند.

دو. در زمان خلفاى سه گانه نيز فتنه بود

حاصل سخن دهلوى با توجه به عدم تنصيص پيامبر صلى الله عليه و آله به خلافت خلفاى سه گانه - كه خود به آن معترف است -  اين است كه رسول‏ خدا صلى الله عليه و آله چون مى‏ دانست كه در زمان خلافت اميرالمؤمنين‏ عليه السلام سركشى و تبهكارى روى خواهد داد بر خلافت او تنصيص كرد، اما با اينكه قطعاً مى ‏دانست در زمان خلفاى سه گانه نيز ستم و فساد رخ مى‏ دهد تنصيص بر خلافت آنها را رها كرد!

در اين صورت، اشكالى كه به گمان دهلوی در استدلال به حديث غدير بر شيعه وارد است، بر سخن او وارد خواهد بود؛ يعنى تقصير و سهل ‏انگارى در تبليغ احكام و اوامر الهى از سوى پيامبر صلى الله عليه و آله ! زيرا با اينكه وجه تخصيصِ تنصيص بر خلافت اميرالمؤمنين‏ عليه السلام -  كه همان وقوع سركشى و تبهكارى است -  درباره خلفاى سه‏ گانه نيز وجود داشته، نبىّ خاتم‏ صلى الله عليه و آله بر خلافت آنها تنصيص نفرمود و به تنصيص بر خلافت حضرت على‏ عليه السلام بسنده كرده است.

سه. آشوب‏گران كافر هستند

اگر وجه تنصيص بر خلافت امیرالمؤمنین ‏علیه السلام همان باشد كه دهلوى گفته، پس عایشه و طلحه و زبیر و معاویه و پيروان اينان كه بر امیرالمؤمنین ‏علیه السلام شوريدند و آرامش زمامدارى حضرتش را تباه كردند و امامتش را نپذيرفتند، همه از دين خارج شدند.

اين سخن مذهب اهل‏ سنت را باطل مى‏ گرداند و بنياد اعتقادات آنان را در هم مى‏ كوبد.

از اين رو، دهلوى را چاره ‏اى نيست جز اينكه از اين سخن و التزام به آنچه بر آن مترتّب مى‏ شود دست بر دارد.

پانویس

  1. چكيده عبقات الانوار (حديث غدير): ص ۶۹۴ - ۷۰۱.