جایگاه دشمنان اهل بیت علیهم السلام

اَلا انَّ اعْداءَهُمُ الَّذینَ یَصْلَوْنَ سَعیراً

بدانید که دشمنان اهل بیت کسانی‌اند که به شعله‌های آتش وارد می‌شوند.

<< قبلی بعدی >>

در این فراز پیامبر صلی الله علیه وآله جایگاه دشمنان غدیر را متذکر شده و به آیهٔ ۹۷ سوره اسراء و آیات ۱۲–۱۰ سورهٔ انشقاق اشاره می‌کنند، همانگونه که خداوند متعال می‌فرماید: وَ مَنْ یَهْدِ اللَّهُ فَهُوَ الْمُهْتَدِ وَ مَنْ یُضْلِلْ فَلَنْ تَجِدَ لَهُمْ أَوْلِیاءَ مِنْ دُونِهِ وَ نَحْشُرُهُمْ یَوْمَ الْقِیامَةِ عَلی وُجُوهِهِمْ عُمْیاً وَ بُکْماً وَ صُمًّا مَأْواهُمْ جَهَنَّمُ کُلَّما خَبَتْ زِدْناهُمْ سَعیراً.

و هر که را خدا هدایت کند، پس او هدایت یافته است، و آنان را که خدا [به کیفر عنادشان] گمراه سازد، هرگز در برابر خدا برای آنان یاورانی نخواهی یافت، و آنان را روز قیامت در حالی که به رو درافتاده‌اند، کور و لال و کر محشور می‌کنیم، جایگاهشان دوزخ است، هرگاه [شعله] آتشش فرونشیند، شعله‌ای دیگر بر آنان می‌افزاییم.

مشابه ابتدای این آیه در سوره کهف آیه ۱۷ آمده: …مَنْ یَهْدِ اللَّهُ فَهُوَ الْمُهْتَدِ وَ مَنْ یُضْلِلْ فَلَنْ تَجِدَ لَهُ وَلِیًّا مُرْشِداً. پس کسی اهل عذاب سعیر است که ولی مرشد (سرپرست رشد دهنده) ندارد.

در زیارتنامه‌های اهل بیت علیهم السلام ایشان را ولی و امام مرشد می‌خوانیم: السَّلَامُ عَلَیْکَ یَا مَوْلَایَ یَا مُوسَی بْنَ جَعْفَرٍ وَ رَحْمَةُ اللَّهِ وَ بَرَکَاتُهُ أَشْهَدُ أَنَّکَ الْإِمَامُ الْهَادِی وَ الْوَلِیُ الْمُرْشِد…

همچنین خداوند متعال می‌فرماید: وَ أَمَّا مَنْ أُوتِیَ کِتابَهُ وَراءَ ظَهْرِهِ، فَسَوْفَ یَدْعُوا ثُبُوراً، وَ یَصْلی سَعِیراً؛ و اما کسی که نامه اعمالش از پشت سر به او داده می‌شود به زودی با فریاد مرگ خود را خواهد طلبید و به آتش برافروخته وارد می‌شود.

خطبه غدیر از اواسط آن گذشته و پیامبرa در بیان آینده دوستان و دشمنان علی علیه السلام است. پس از پنج فراز که درباره دوستان آن حضرت می‌فرماید، نوبت به دشمنان می‌رسد و در اولین فراز با اقتباس از آیه قرآن در سوره انشقاق یکی از نتایج دشمنی با علی علیه السلام را بیان می‌نماید. در این عبارت کلمه «یَصْلی که در آیه مفرد است در کلام حضرت برای تطابق با کلمه «اعْداء» به صورت جمع (یَصْلَوْنَ) آمده است.

موقعیت قرآنی این آیه در اوایل سوره انشقاق ترسیمی از روز قیامت است که مردم را به دو گروه تقسیم می‌کند: گروه اول کسانی‌اند که نامه اعمالشان به دست راستشان داده می‌شود و حساب آنان آسان بوده مسرور نزد دوستانشان می‌روند.

گروه دوم در مقابل، آن افرادی هستند و کسانی هستند که نامه اعمالشان از پشت سر به آنان داده می‌شود و صدای وای و ویل بلند می‌کنند و شعله‌های آتش را بر بدن خود احساس می‌نمایند.

دریافتی که از ترکیب آیه با کلام پیامبرa تداعی می‌شود تطبیق دشمنان امامان علیهم السلام با کسانی است که نامه اعمال از پشت سر به آنان داده می‌شود. در روزی که به دور از هیاهوهای دنیا با سرد شدن قدرت‌ها نوبت آن است که حضرت حیّ قیوم حکم نهایی آحاد بشر را به آنان ابلاغ فرماید، این نامه‌های اعمال است که پرده از حقایق برمی‌دارد. در آن لحظات که همه در انتظاری بهت‌آور به سر می‌برند، همه دست راست خود را می‌نگرند که شاید پرونده خود را از آن سو دریافت کنند.

در آن هنگامه وقتی نامه اعمال دشمنان علی علیه السلام را از پشت سر به دست آنان می‌دهند گویی سرب داغ بر فرق آنان ریخته می‌شود و فریاد «وای بر من، ویلی ویلی» آنان بلند می‌شود و مأموران عذاب الهی آنان را روانه جهنم می‌کنند؛ تا مگر داغی که بر دل علی علیه السلام و یارانش در دنیا گذاشتند با قرار گرفتن در میان شعله‌های آتش بر قلبشان رسوخ کند و جگرشان را داغ زند.