غدیر در پرتو كتاب و سنت (کتاب)
 | |
| اطلاعات کتاب | |
|---|---|
| نویسنده | مجید معارف |
| مذهب | شیعه |
| زبان | فارسی |
| موضوع | غدیر خم |
| تعداد جلد | 1ج |
| اطلاعات نشر | |
| ناشر | مشعر |
| محل نشر | تهران |
| سال نشر | ۱۳۹۱ |
| تعداد صفحه | ۱۰۱ |
| شابک | 978-964-540-431-2 |
«غدیر در پرتو کتاب و سنت» تألیف مجید معارف، با تمرکز بر شواهد قرآنی و روایی، به بررسی واقعه غدیر و اثبات امامت حضرت علی علیه السلام می‌پردازد. پیش از این، این اثر با عنوان «غدیر در آینه قرآن و روایات» منتشر شده بود که به دلیل حجم کمتر، پس از انجام اصلاحات و تجدید نظر کلی در مباحث، به ویژه تقویت اسناد و روایت‌ها، به شکل کنونی عرضه شده است.
نویسنده کتاب
مجید معارف (متولد ۱۳۳۲ش)، نویسنده، پژوهشگر، رئیس دانشکده الهیات و معارف اسلامی، عضو کمیته تخصصی الهیات، مسئول کمیته علمی الهیات.
معارف در مقطع کارشناسی ارشد علوم قرآن و حدیث در دانشگاه تربیت‌مدرس ادامه تحصیل داد و پایان‌نامه‌اش به ترجمه و نقد بخش نخست کتاب «مقدمتان فی علوم القرآن» اختصاص داشت، سپس در مقطع دکترا در رشته علوم قرآن و حدیث پذیرفته شد و رساله دکتری‌اش را با عنوان «پژوهشی در تاریخ حدیث شیعه» تدوین کرد، او همچنین از سال ۱۳۶۴ تا ۱۳۶۷ به تدریس در دانشکده صدا و سیما و همکاری با دانشگاه‌های الزهرا، تربیت معلم و شهید چمران اهواز مشغول بود. فعالیت‌های او شامل تألیف مقالات، همکاری با بنیاد دائرةالمعارف، تألیف مداخل و پژوهش‌های علمی در حوزه علوم حدیث و قرآن است.
تألیفات
«پژوهشی در تاریخ حدیث شیعه»، «تاریخ عمومی حدیث»، «جوامع حدیثی اهل سنت».
محتوای کتاب
مؤلف ابتدا زمینه‌های تاریخی واقعه غدیر را تبیین کرده و سپس خطبه پیامبر صلی الله علیه واله را در غدیر به تفصیل ذکر می‌کند.
دو آیه ۳ و ۶۷ سوره مائده، که به آیه «اکمال» و آیه «تبلیغ» معروف هستند، در ارتباط با واقعه غدیر مورد بحث قرار گرفته‌اند. این موضوع به حوزه تفسیر نیز وارد می‌شود و مؤلف به بازتاب غدیر در تفاسیر شیعه و اهل سنت می‌پردازد.
نویسنده ابتدا نظرات مفسران شیعه را بررسی کرده و نکات مهمی درباره آیه «تبلغ» مطرح می‌کند، از جمله اینکه اگر پیامبرصلی الله علیه واله این امر را به مردم نرسانده بود، رسالت خود را ابلاغ نکرده است. سپس به بررسی نظرات مفسران اهل سنت می‌پردازد که برخی معتقدند آیه «تبلغ» در مکّه نازل شده و برخی دیگر آن را در مدینه می‌دانند.
مؤلف نقدهایی بر عقاید مفسران اهل سنت ارائه می‌دهد و بیان می‌کند که آن‌ها بدون انکار ماجرای غدیر، تلاش کرده‌اند ارتباط آن با امامت علی علیه السلام را کمرنگ کنند. او دلایل خود را برای رد نظریه‌های مختلف درباره نزول آیه «تبلیغ» مطرح کرده و نظر مختار خود را نیز بیان می‌کند.
در پایان، کتاب به بررسی چند مسئله پیرامون آیه «تبلیغ»، از جمله فلسفه واقعه غدیر، رابطه این آیه با آیات قبل و بعد، دلیل عدم ذکر نام علی علیه السلام در این آیه، واهمه پیامبر صلی الله علیه واله از اعلام ولایت علی علیه السلام، و معنای «مولا» در حدیث غدیر می‌پردازد.
فهرست کتاب
- مشخصات کتاب
- اشاره
- مقدمه
- زمینه‌های تاریخی واقعه غدیر
- خطبه پیامبر(ص) در غدیر خم
- بررسی‌هایی درباره واقعه غدیر خم
- ۱: جایگاه واقعه غدیر در منابع اسلامی.
- ۲- بازتاب واقعه غدیر در تفاسیر قرآن
- ۲–۱- تفاسیر شیعه
- اشاره
- ۲- ۱- ۱- نکات مهم و قابل توجه در تفسیر آیه تبلیغ
- ۲–۲- تفاسیر اهل سنّت
- اشاره
- ۲- ۲- ۱- نقد و بررسی عقاید مفسران اهل سنّت درباره‌نزول آیه تبلیغ
- ۲–۳- تحقیقی درباره شأن نزول آیه تبلیغ
- ۲–۱- تفاسیر شیعه
- ۴- بررسی چند مسئله پیرامون آیه تبلیغ
- ۴–۱- فلسفه واقعه غدیر چه بود؟
- ۴–۲- رابطه آیه تبلیغ با آیات قبل و بعد آن چیست؟
- ۴–۳- چرا در آیه تبلیغ نام علی علیه السلام وجود ندارد؟
- ۴–۴- چرا پیامبر صلی الله علیه و آله از اعلام ولایت علی علیه السلام واهمه داشت؟
- ۴–۵- در حدیث غدیر «مولا» به چه معنی است؟
- منابع و مآخذ
- پی‌نوشت‌ها