فرهنگ نام های غدیر

مقدمه

نامها به سهولت در ذهنها جاى مى‏ گیرند و به راحتى معانى بلند را منتقل مى ‏کنند بهمین دلیل و دلایل دیگر، نامگذارى روزها و یا هفته ‏ها یکى از شیوه‏ هاى تبلیغاتى مثبت و منفى شده است و مطرح شدن و رواج پیدا کردن ارزشها یا ضد ارزشها را در پى دارد.

روز مادر، روز کارگر، روز پاسدار، روز جانباز و روز بهره ‏ورى و هفته دولت و ... نمونه‏ هاى شایسته‏ اى از نامگذارى روزها و هفته‏ ها در جامعه ما هستند. روز جهانى مستضعفین، روز جهانى قدس، روز آب، روز غذا و ... هم روزهایى است که در سطح جهانى مطرح هستند و برخى از آنها به برکت انقلاب اسلامى مطرح شده‏ اند اسلام هزار و چهارصد سال پیش، از این شیوه براى القاى اندیشه‏ هاى نورانى خود و تثبیت آرمان هاى مقدس الهى، بهره گرفته است.

اسلام علاوه بر اینکه براى برخى از روزها اسم هاى خاصى مانند عید قربان، عید فطر، روز عرفه و ... برگزیده بر همه این روزها نام ایام الله نهاده است تا عظمت و قداست این روزها هر چه بیشتر در ذهن و دل مؤمنان، نقش بسته و موجب تذکر و تنبه آنان گردد.

یکى از روزهایى که در اسلام براى تعظیم آن، از شیوه نامگذارى بهره گرفته شده غدیر است ویژگى غدیر این است که نام هاى گوناگونى براى آن قرار داده شده و این خود عظمت این روز را نسبت‏ به روزهاى دیگر نشان مى ‏دهد نام هاى روز غدیر، از اسرار و ابعاد این روز پرده برمى‏ دارند هر نامى از این نام ها درى تازه از قلعه بلند غدیر بر ما مى‏ گشاید چه آنکه اسلام بر برگزیدن نامى براى زمان یا مکان و یا هر چیز دیگر، خصوصیات مسمى را در نظر داشته و به جنبه‏ ها و زوایاى آن توجه کرده است. از این روى شناختن و شناساندن نام هاى روز غدیر یک ضرورت است. با این کار تصویرى روشن از این روز در ذهن و دل نقش بسته و بیش از پیش این روز بزرگ را مى‏ شناساند.

نام های غدیر

شایسته است نام هاى غدیر را با بهترین شکل و زیباترین خط بنویسیم و محافل جشن و سرور عید غدیر را با آن، معنى و روحى تازه ببخشیم.

آنچه در زیر مى ‏آید پنجاه نام و یا صفت براى روز غدیر است که از روایات برگرفته ‏ایم:

۱ -عیدالله الاکبر: بزرگترین عید خدا [۱]

۲-یوم وقوع الفرج:روز گشایش[۲]

۳-یوم مرضاة الرحمن:روز خشنودى پروردگار[۳]

۴-یوم مرغمة الشیطان: روز زبونى شیطان[۴]

۵-یوم منار الدین: روز مشعل فروزان دین[۵]

۶-یوم القیام: روز بپا خاستن[۶]

۷-یوم السرور: روز شادمانى[۷]

۸-یوم التبسم: روز لبخند[۸]

۹-یوم الارشاد: روز راهنمایى[۹]

۱۰-یوم رفع الدرج: روز بلندى گرفتن منزلت‏شایستگان[۱۰]

۱۱-یوم وضوح الحجج: روز روشن شدن دلایل خدا[۱۱]

۱۲-یوم محنة العباد:روز آزمایش بندگان[۱۲]

۱۳-یوم دحر الشیطان:روز راندن شیطان[۱۳]

۱۴-یوم الایضاح: روز آشکار کردن حقیقت[۱۴]

۱۵-یوم البیان عن حقایق الایمان:روز بیان کردن حقایق ایمان[۱۵]

۱۶-یوم الولایة: روز ولایت[۱۶]

۱۷-یوم الکرامة:روز کرامت[۱۷]

۱۸-یوم کمال الدین:روز کمال دین[۱۸]

۱۹-یوم الفصل: روز جداسازى حق از باطل[۱۹]

۲۰-یوم البرهان: روز برهان[۲۰]

۲۱-یوم نصب امیرالمؤمنین(علیه السلام): روز منصوب شدن امیر مؤمنان(علیه السلام)[۲۱]

۲۲-یوم الشاهد و المشهود:روز گواهى و گواهان[۲۲]

۲۳-یوم العهد المعهود: روز پیمان[۲۳]

۲۴-یوم المیثاق المأخوذ:روز میثاق[۲۴]

۲۵-یوم الزینة:روز آراستن[۲۵]

۲۶-یوم قبول اعمال الشیعة:روز قبولى اعمال شیعیان[۲۶]

۲۷-یوم الدلیل على الرواد:روز رهنمونى به رهنمایان[۲۷]

۲۸-یوم الأمن المأمون:روز امن و امان[۲۸]

۲۹-یوم ابلاء السرائر:روز آشکار کردن امور پنهان[۲۹]

۳۰ -عیدأهل البیت(علیهم السلام): عید اهل بیت(علیهم السلام)[۳۰]

۳۱-عید الشیعة: عید شیعیان[۳۱]

۳۲-یوم العبادة:روز عبادت[۳۲]

۳۳-یوم تمام النعمة:روز اتمام نعمت[۳۳]

۳۴-یوم اظهار المصون من المکنون:روز اظهار گوهر مصون[۳۴]

۳۵-یوم ابلاء خفایا الصدور:روز بر ملا کردن مقاصد پوشیده[۳۵]

۳۶-یوم النصوص على اهل الخصوص:روز تصریح به برگزیدگان[۳۶]

۳۷-یوم محمدوآل محمد(صلوات الله علیهم اجمعین): روز محمدوآل محمد(صلوات الله علیهم اجمعین[۳۷]

۳۸-یوم الصلاة: روز نماز[۳۸]

۳۹-یوم الشکر: روز شکرگذارى[۳۹]

۴۰-یوم الدوح: روز دوح (درختان پر شاخ و برگ)[۴۰]

۴۱-یوم الغدیر: روز غدیر[۴۱]

۴۲-یوم الصیام: روز روزه‏ دارى[۴۲]

۴۳-یوم اطعام الطعام: روز اطعام[۴۳]

۴۴-یوم العید: روز جشن[۴۴]

۴۵-یوم الملا الاعلى: روز عالم بالا[۴۵]

۴۶-یوم اکمال الدین: روز کامل کردن دین[۴۶]

۴۷-یوم الفرح: روز شادابى[۴۷]

۴۸-یوم الافصاح عن المقام الصراح: روز به صراحت‏ سخن گشودن از مقام ناب[۴۸])

۴۹-یوم تبیان العقود عن النفاق و الجحود:روز افشاى پیوند میان کفر و نفاق.[۴۹]

۵۰-یوم الجمع المسؤول: روز گردهمایى و تعهد حاضران[۵۰]


منبع

زهرا حبیبیان، مجله فرهنگ کوثر ۱۳۷۶ شماره ۲.

پانویس

  1. ۱-امام رضا(علیه السلام) مى ‏فرماید: و هو عید الله الاکبر (عید غدیر، برترین عید خداوند است)، الغدیر، ج ۱، ص‏۲۸۶.
  2. ۲- امام على (علیه السلام): هذا یوم فیه وقع الفرج (این، روزى است که گشایش در آن مى‏ رسد)، مصباح المتهجد، ص‏۷۰۰.
  3. ۳- امام صادق(علیه السلام): و فیه مرضاة الرحمن (در این روز، رضایت‏ خداوند نهفته است)، بحارالانوار، ج ۹۸، ص‏۳۲۳.
  4. ۴- امام رضا(علیه السلام): انه یوم مرغمة الشیطان (روز غدیر، روز اندوه شیطان است) بحارالانوار، ج ۹۸، ص‏۳۲۳
  5. ۵- امام صادق(علیه السلام): یوم منار الدین اشرف منهما (روز مشعل فروزان دین، از دو عید فطر و قربان گرامی ‏تر است).
  6. ۶- امام صادق(علیه السلام): ذلک یوم القیام (روز غدیر، روز بپاخاستن است) بحارالانوار، ج ۹۸، ص‏۳۲۳.
  7. ۷- امام صادق(علیه السلام): انه یوم السرور (روز غدیر، روز شادمانى است) الغدیر، ج ۱، ص‏۲۸۶.
  8. ۸- امام رضا(علیه السلام): و هو یوم التبسم (روز غدیر، روز لبخند است) المراقبات،۲۵۷.
  9. ۹- امام على(علیه السلام): هذا یوم الارشاد (این، روز راهنمایى کردن است) مصباح المتهجد، ص ۷۰۰.
  10. ۱۰-امام على(علیه السلام): هذا یوم فیه ... رفعت الدرج (این روزى است که منزلت‏ شایستگان در آن، بلندى گرفت) مصباح المتهجد، ص ۷۰۰.
  11. ۱۱-امام على(علیه السلام): هذا یوم ... فیه ... وضحت الحجج (این روزى است که دلایل خداوند در آن، روشن گشت.
  12. ۱۲-امام على(علیه السلام): هذا یوم محنة العباد (این روز آزمایش بندگان است) مصباح المتهجد، ص ۷۰۰.
  13. ۱۳-امام على(علیه السلام): و هو ... یوم دحر الشیطان (روز غدیر روز راندن شیطان است) مصباح المتهجد، ص ۷۰۰.
  14. ۱۴-امام على(علیه السلام): و هو یوم الایضاح (روز غدیر، روز آشکار کردن حقیقت است) مصباح المتهجد، ص ۷۰۰.
  15. ۱۵-امام على(علیه السلام): و هو ... یوم البیان عن حقایق الایمان (روز غدیر روز بیان کردن حقایق ایمان است) مصباح المتهجد، ص ۷۰۰.
  16. ۱۶-امام رضا(علیه السلام) در حدیثى مفصل، روز غدیر را روز عرضه ولایت‏ به انسان ها و مخلوقات معرفى مى‏ کند، المراقبات، ص‏۲۵۷.
  17. ۱۷-امام صادق(علیه السلام): در هنگام ملاقات با برادر ایمانى خود بگو:«الحمدالله الذى اکرمنا بهذا الیوم (حمد خداوند را که ما را در این روز کرامت داد)». المراقبات، ص‏۲۵۷.
  18. ۱۸-امام على(علیه السلام) و هو ... یوم کمال الدین (غدیر، روز کمال دین است) مصباح المتهجد، ص ۷۰۰.
  19. ۱۹-امام على(علیه السلام): هذا یوم الفصل الذى کنتم توعدون (این روز جداسازى است که به آن وعده داده شده ‏اید) مصباح المتهجد، ص ۷۰۰.
  20. ۲۰-امام على(علیه السلام): و هو ... یوم البرهان (روز غدیر، روز برهان است) مصباح المتهجد، ص ۷۰۰.
  21. ۲۱-امام صادق(علیه السلام): الیوم الذى نصب منه رسول الله(صلی الله علیه وآله) امیرالمؤمنین(علیه السلام)...:(روزى که پیامبر(صلی الله علیه وآله) در آن امیر مؤمنان(علیه السلام) را منصوب کرد) الغدیر، ج ۱، ص ۲۸۵.
  22. ۲۲-امام على(علیه السلام):و هو ... یوم الشاهدو المشهود (غدیر، روز گواهى و گواهان است) مصباح المتهجد، ص ۷۰۰. امام صادق(علیه السلام): نام غدیر در زمین روز به گواهى گرفته شدگان (جمع مشهود) است. بحارالانوار، ج ۹۸، ص ۲۳۱.
  23. ۲۳-امام على(علیه السلام):وهو ... یوم العهد المعهود (غدیر، روز وعده و پیمان است) مصباح المتهجد، ص ۷۰۰. امام صادق(علیه السلام): نام غدیر در آسمان ها روز پیمان بستن است)، بحارالانوار، ج ۹۸، ص ۳۲۱.
  24. ۲۴-امام صادق(علیه السلام): نام غدیر در زمین، روز میثاق گرفته شده است، بحارالانوار، ج ۹۸، ص ۳۲۱.
  25. ۲۵-امام رضا(علیه السلام):روز غدیر، روز زینت است. المراقبات، ص‏۲۵۷.
  26. ۲۶-امام رضا(علیه السلام): یوم تقبل اعمال الشیعة (غدیر روزى است که اعمال شیعه در آن قبول مى ‏شود) المراقبات، ص‏۲۵۷.
  27. ۲۷-امام على(علیه السلام): هذا ... یوم الدلیل على الرواد (این، روز رهنمونى به رهنمایان است) مصباح المتهجد، ص ۷۰۰.
  28. ۲۸-امام على(علیه السلام): هذا یوم الأمن المأمون (این، روز امن و امان است) مصباح ‏المتهجد، ص ۷۰۰.
  29. ۲۹-امام على(علیه السلام): هذا یوم ابلاء السرائر (این، روز آشکار کردن امور پنهان است) مصباح المتهجد، ص ۷۰۰.
  30. ۳۰- امام صادق(علیه السلام):«جعله عیدا لنا »خداوند این روز رابراى ما اهل بیت(علیهم السلام) عید قرار داد. بحارالانوار، ج ۹۸، ص ۳۰۰.
  31. ۳۱- امام صادق(علیه السلام):«جعله عیدا ... لموالینا و شیعتنا»خداوند این روز را براى دوست‏داران و شیعیان، عید قرار داد.بحارالانوار، ج ۹۸، ص ۳۰۰.
  32. ۳۲- امام صادق(علیه السلام): روز غدیر، روز عبادت است. الغدیر، ج ۱ ، ص ۲۸۵.
  33. ۳۳-امام صادق(علیه السلام): انه الوم الذى... تمت فیه النعمة،روز غدیر، نعمت در آن، تمام شد. الغدیر، ج ۱، ص ۲۸۵.
  34. ۳۴-امام على(علیه السلام): «هذا یوم اظهار المصون من المکنون»؛این روز اظهار گوهر مصون از راز پنهان داشته است.مصباح المجتهد؛ص ۷۰۰.
  35. ۳۵-امام على(علیه السلام):«هذا یوم ابدى خفایا الصدور و مضمرات الامور»؛این روزى است که مقاصد و نیت‏هاى نهان را برملا کرد. مصباح المتهجد، ص ۷۰۰
  36. ۳۶- امام على(علیه السلام):«هذا یوم النصوص على اهل الخصوص»؛این، روز تصریح برگزیدگان است.همان.
  37. ۳۷- امام صادق(علیه السلام):«هو الیوم الذى جعله لمحمدو آله(علیهم السلام»؛روز غدیر، روزى است که خداوند آن را براى محمد و آل او قرار داد. المراقبات، ص‏۲۵۷.
  38. ۳۸-امام صادق(علیه السلام): روز غدیر، روز نماز است. الغدیر، ج ۱ ص ۲۸۵.
  39. ۳۹- امام صادق(علیه السلام): روز غدیر، روز شکرگزاراى است. الغدیر، ج ۱، ص ۲۸۵.
  40. ۴۰- امام على(علیه السلام): «و انزل على نبیه فى یوم الدوح ما بین له عن ارادته فى خلصائه»؛و خداوند در روز دوح، اراده خویش را در حق بندگان خاص و گزیدگان خود اظهار داشت ،مصباح المتهجد، ص ۷۰۰. مقصود ازدوح ،درختان پر شاخ و برگى است که در سرزمین غدیر وجود داشت و حضرت در سایه آنها قرار گرفت و ولایت امیرمؤمنان(علیه السلام) را ابلاغ فرمود.
  41. ۴۱-این نام، معروفترین نام غدیر است که از مکان واقعه گرفته شده است.
  42. ۴۲- امام صادق(علیه السلام): ذلک یوم صیام (روز غدیر، روز روزه ‏دارى است)، بحارالانوار، ج ۹۸، ص‏۳۲۳.
  43. ۴۳-امام صادق(علیه السلام): روز غدیر، روز اطعام است. بحارالانوار، ج ۹۸، ص‏۳۲۳.
  44. ۴۴-امام صادق(علیه السلام): انه یوم عید (روز غدیر، روز عید و جشن است)،بحارالانوار، ج ۹۸، ص ۲۹۸.
  45. ۴۵-امام على(علیه السلام): هذا یوم الملأ الاعلى ... (این روز عالم بالا است...)، مصباح المتهجد، ص ۷۰۰.
  46. ۴۶-امام رضا(علیه السلام): هو الیوم الذى اکمل الله فیه الدین...(این، روزى است که خداوند دین را در آن، کامل کرد...) المراقبات، ص‏۲۵۷.
  47. ۴۷-امام صادق(علیه السلام): انه یوم فرح (غدیر، روز شادابى است)، الغدیر، ج ۱، ص‏۲۸۶.
  48. ۴۸-امام على(علیه السلام): و هو ... یوم الایضاح عن المقام الصراح (روز غدیر، روز به صراحت‏ سخن گفتن از مقام ناب است) مصباح المتهجد، ص ۷۰۰.
  49. ۴۹-امام على(علیه السلام): و هو یوم تبیان العقود عن النفاق و الجحود (غدیر، روز باز کردن گره پیوند میان کفر و نفاق است) مصباح المتهجد، ص ۷۰۰.
  50. ۵۰-امام صادق(علیه السلام): نام غدیر در زمین، روز بازخواست‏ شدگان است. بحار الانوار، ج ۹۸، ص ۳۲۰.