۲۱٬۹۷۲
ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۶۷: | خط ۶۷: | ||
«كسانى كه [[ایمان]] آوردند و سپس [[کفّار|کافر]] شدند؛ بعد از آن ايمان آوردند و دوباره كافر شدند و سپس بر كفر خود افزودند ...»، آن را به اولين غاصبين حق غدير تفسير كرده چنين فرمود: | «كسانى كه [[ایمان]] آوردند و سپس [[کفّار|کافر]] شدند؛ بعد از آن ايمان آوردند و دوباره كافر شدند و سپس بر كفر خود افزودند ...»، آن را به اولين غاصبين حق غدير تفسير كرده چنين فرمود: | ||
اين آيه درباره ابوبکر و [[عمر بن خطاب|عمر]] و [[عثمان بن عفّان|عثمان]] است. اينان ابتدا (در ظاهر) به دين | اين آيه درباره ابوبکر و [[عمر بن خطاب|عمر]] و [[عثمان بن عفّان|عثمان]] است. اينان ابتدا (در ظاهر) به دين [[حضرت محمّد صلی الله علیه و آله|پیامبر صلی الله علیه و آله]] گرويدند، ولى آنگاه كه ولايت بر آنان عرضه شد و پيامبر صلى الله عليه و آله فرمود: | ||
«مَن كُنتُ مَولاهُ فَعَلِىٌّ مَولاهُ» كافر شدند. | «مَن كُنتُ مَولاهُ فَعَلِىٌّ مَولاهُ» كافر شدند. | ||
| خط ۹۴: | خط ۹۴: | ||
=== موقعيت تاريخى === | === موقعيت تاريخى === | ||
خطابه غدير وارد مرحله معرفى دشمنان شده و اين شناسايى را از رهبران ضلالت آغاز كرده است. | خطابه غدير وارد مرحله معرفى دشمنان شده و اين شناسايى را از [[ائمه ضلال|رهبران ضلالت]] آغاز كرده است. | ||
پس از آنكه امامان دعوت كننده به آتش را معرفى نموده، اينک نوبت آن است كه شدت عذاب خداوند را درباره آنان گوشزد فرمايد و اتباع آنان را نيز نشانه رود تا خود را آسوده از سزاى الهى ندانند. | پس از آنكه امامان دعوت كننده به آتش را معرفى نموده، اينک نوبت آن است كه شدت عذاب خداوند را درباره آنان گوشزد فرمايد و اتباع آنان را نيز نشانه رود تا خود را آسوده از سزاى الهى ندانند. | ||
| خط ۱۰۱: | خط ۱۰۱: | ||
=== تحليل اعتقادى === | === تحليل اعتقادى === | ||
آنچه در اينجا قابل ذكر است اينكه در جمله | آنچه در اينجا قابل ذكر است اينكه در جمله «إِنَّهُمْ وَ أَنْصَارُهُمْ وَ أَتْبَاعُهُمْ وَ أَشْيَاعُهُمْ فِي الدَّرْكِ الْأَسْفَلِ مِنَ النَّارِ»، «درک اسفل» است. كلمه «دَرْک» - كه «دَرَک» هم در قرائت آن صحيح است - به معناى آخرين نقطه در عمق چيزى مثل درياست. | ||
بنا بر اين اگر بگوييم: «دَرَک النّارِ» يعنى آخرين نقطه قعر جهنم، ولى در اينجا تأكيد پرمعنايى براى «درک» آورده شده و آن كلمه «اسفَل» به معناى پايين ترين است. | بنا بر اين اگر بگوييم: «دَرَک النّارِ» يعنى آخرين نقطه قعر جهنم، ولى در اينجا تأكيد پرمعنايى براى «درک» آورده شده و آن كلمه «اسفَل» به معناى پايين ترين است. | ||
اگر چه به نظر مى رسد با ذكر كلمه اول نيازى به «اسفَل» نيست، ولى آنگاه كه جايگاه بنيانگذاران ظلم را در جهنم بدانيم درخواهيم يافت كه اين تركيب كلمات براى ترسيم آن عذاب وحشتناک لازم است. | اگر چه به نظر مى رسد با ذكر كلمه اول نيازى به «اسفَل» نيست، ولى آنگاه كه جايگاه بنيانگذاران ظلم را در جهنم بدانيم درخواهيم يافت كه اين تركيب كلمات براى ترسيم آن [[عذاب]] وحشتناک لازم است. | ||
==== الف) درک اسفل چاهى در قعر جهنم ==== | ==== الف) درک اسفل چاهى در قعر جهنم ==== | ||
اميرالمؤمنين عليه السلام در توصيف اين «درک اسفل» مى فرمايد: | اميرالمؤمنين عليه السلام در توصيف اين «درک اسفل» مى فرمايد: | ||
در قعر جهنم چاهى است و بر سر آن چاه صخره اى است كه هر گاه خداوند بخواهد جهنم را شعله ور كند آن صخره را از در آن چاه برمى دارد و جهنم از شعله هاى آن چاه شعله مى گيرد. | در قعر جهنم چاهى است و بر سر آن چاه صخره اى است كه هر گاه خداوند بخواهد جهنم را شعله ور كند آن صخره را از در آن چاه برمى دارد و [[جهنم]] از شعله هاى آن چاه شعله مى گيرد. | ||
مى بينيم كه اين چاه پس از طبقه هاى هفتگانه جهنم در قعر آن قرار دارد، و خداوند آن را به صورت اتاقى قرار نداده بلكه به شكل چاه است كه عمق بيشتر در آن معنى دارد، و اينجاست كه معناى درک اسفل يا قعر پايين تر معلوم مى گردد. | مى بينيم كه اين چاه پس از طبقه هاى هفتگانه جهنم در قعر آن قرار دارد، و خداوند آن را به صورت اتاقى قرار نداده بلكه به شكل چاه است كه عمق بيشتر در آن معنى دارد، و اينجاست كه معناى درک اسفل يا قعر پايين تر معلوم مى گردد. | ||
| خط ۱۱۹: | خط ۱۱۹: | ||
==== ب) ابليس و ابوبكر و عمر ==== | ==== ب) ابليس و ابوبكر و عمر ==== | ||
در حديث ديگر خداوند تعالى مى فرمايد: «دومى و اصحابش را در قعرى از جهنم مى آويزم كه ابليس در درجه اى بالاتر بر او كه پايين تر است مى نگرد و او را لعنت مى كند»!<ref>بحار الانوار: ج ۳۱ ص ۱۲۴.</ref> | در حديث ديگر خداوند تعالى مى فرمايد: «دومى و اصحابش را در قعرى از جهنم مى آويزم كه ابليس در درجه اى بالاتر بر او كه پايين تر است مى نگرد و او را [[لعن|لعنت]] مى كند»!<ref>بحار الانوار: ج ۳۱ ص ۱۲۴.</ref> | ||
حديث ديگرى در اين زمينه از اميرالمؤمنين عليه السلام وارد شده كه فرمود: روزى به سمت بيرون كوفه خارج شدم و قنبر پيشاپيش من در حركت بود. در اين هنگام | حديث ديگرى در اين زمينه از اميرالمؤمنين عليه السلام وارد شده كه فرمود: روزى به سمت بيرون كوفه خارج شدم و [[قنبر (غلام امیرالمؤمنین علیه السلام)|قنبر]] پيشاپيش من در حركت بود. در اين هنگام [[شیطان|ابلیس]] رو به ما مى آمد. | ||
من به او گفتم: تو پيرمرد بدى هستى! گفت: يا اميرالمؤمنين، چرا چنين مى گويى؟ به خدا قسم، برايت حديثى نقل كنم كه خودم از خداى عزوجل بدون واسطه شنيده ام: | من به او گفتم: تو پيرمرد بدى هستى! گفت: يا اميرالمؤمنين، چرا چنين مى گويى؟ به خدا قسم، برايت حديثى نقل كنم كه خودم از خداى عزوجل بدون واسطه شنيده ام: | ||
| خط ۱۳۵: | خط ۱۳۵: | ||
شعله ها آرام گرفت. | شعله ها آرام گرفت. | ||
سپس مرا به طبقه دوم برد. آتشى بيرون آمد كه از اولى سياه تر و گرم تر بود. به آن گفت: خاموش باش، و خاموش شد | سپس مرا به طبقه دوم برد. آتشى بيرون آمد كه از اولى سياه تر و گرم تر بود. به آن گفت: خاموش باش، و خاموش شد. | ||
در طبقه هفتم آتشى بيرون آمد كه گمان كردم مرا و مالک را و همه آنچه خداوند عز و جل خلق كرده را در خود فرو برد. دست بر چشمانم گذاردم و گفتم: اى مالک، دستور ده تا خاموش شود وگرنه من خاموش مى شوم. مالک گفت: تو تا روز معين خاموش نخواهى شد. سپس دستور داد و آن آتش خاموش شد. دو مرد را ديدم كه بر گردنشان زنجيرهاى آتشين بود و آنان را از بالا آويزان كرده بودند و بالاى سرشان عده اى با تازيانه هاى آتش آنان را مى زدند. | تا آنكه مرا به طبقه هفتم برد، و هر آتشى كه از طبقه اى خارج مى شد شديدتر از طبقه قبل بود. | ||
در طبقه هفتم آتشى بيرون آمد كه گمان كردم مرا و مالک را و همه آنچه خداوند عز و جل خلق كرده را در خود فرو برد. | |||
دست بر چشمانم گذاردم و گفتم: اى مالک، دستور ده تا خاموش شود وگرنه من خاموش مى شوم. مالک گفت: تو تا روز معين خاموش نخواهى شد. | |||
سپس دستور داد و آن آتش خاموش شد. دو مرد را ديدم كه بر گردنشان زنجيرهاى آتشين بود و آنان را از بالا آويزان كرده بودند و بالاى سرشان عده اى با تازيانه هاى آتش آنان را مى زدند. | |||
پرسيدم: اى مالک، اين دو نفر كيانند؟ گفت: آيا آنچه بر ساق عرش بود نخوانده اى - و من قبلاً يعنى دو هزار سال قبل از آنكه خداوند دنيا را خلق كند خوانده بودم - «لا الهَ الاّ اللَّه، مُحَمَّدٌ رَسُولُ اللَّه، ايَّدْتُهُ وَ نَصَرْتُهُ بِعَلِىٍّ (يعنى محمد را به على مؤيد نموده و يارى كردم)». مالک گفت: اين دو نفر دشمنان آنان و ظالمين بر ايشان هستند.<ref>بحارالانوار: ج۸ ص۳۱۵.</ref> | پرسيدم: اى مالک، اين دو نفر كيانند؟ گفت: آيا آنچه بر ساق عرش بود نخوانده اى - و من قبلاً يعنى دو هزار سال قبل از آنكه خداوند دنيا را خلق كند خوانده بودم - «لا الهَ الاّ اللَّه، مُحَمَّدٌ رَسُولُ اللَّه، ايَّدْتُهُ وَ نَصَرْتُهُ بِعَلِىٍّ (يعنى محمد را به على مؤيد نموده و يارى كردم)». مالک گفت: اين دو نفر دشمنان آنان و ظالمين بر ايشان هستند.<ref>بحارالانوار: ج۸ ص۳۱۵.</ref> | ||
==== ج) حكايت اولى و دومى از قعر جهنم ==== | ==== ج) حكايت اولى و دومى از قعر جهنم ==== | ||
جالب است كه آن دو هنگام مرگ اين قعر جهنم را مشاهده كردند. محمد بن | جالب است كه آن دو هنگام مرگ اين قعر جهنم را مشاهده كردند. محمد بن ابی بکر مى گويد: پدرم ابوبكر هنگام مرگ صداى واى و ويلش بلند شد. | ||
عمر به او گفت: اى خليفه پيامبر! چرا صداى واى و ويل بلند كرده اى؟ گفت: اينان محمد و على هستند كه مرا به آتش بشارت مى دهند، و در دست محمد صحيفه اى است كه در [[کعبه]] بر سر آن هم پيمان شديم. | |||
او به من مى گويد: به جان خودم قسم به آن وفا كردى، و تو و اصحابت يكديگر را بر عليه ولى خدا كمک كرديد. بشارت بده به آتش در پايين ترين درجه جهنم. | او به من مى گويد: به جان خودم قسم به آن وفا كردى، و تو و اصحابت يكديگر را بر عليه ولى خدا كمک كرديد. بشارت بده به آتش در پايين ترين درجه جهنم. | ||
محمد بن ابى بكر مى گويد: وقتى با او تنها ماندم به او گفتم: اى پدر، بگو: «لا اله الاّ اللَّه». گفت: هرگز نمى گويم و نمى توانم بگويم تا وارد آتش شوم و داخل تابوت گردم! وقتى نام | محمد بن ابى بكر مى گويد: وقتى با او تنها ماندم به او گفتم: اى پدر، بگو: «لا اله الاّ اللَّه». گفت: هرگز نمى گويم و نمى توانم بگويم تا وارد آتش شوم و داخل تابوت گردم! وقتى نام «[[تابوت جهنم|تابوت]]» را آورد گمان كردم هذيان مى گويد. گفتم: كدام تابوت؟ | ||
گفت: تابوتى از آتش كه با قفلى از آتش بسته شده است. در آن دوازده نفرند، از جمله من و اين رفيقم. | گفت: تابوتى از آتش كه با قفلى از آتش بسته شده است. در آن دوازده نفرند، از جمله من و اين رفيقم. | ||