۲۱٬۸۲۰
ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
خط ۱: | خط ۱: | ||
== اتمام حجت بانوان با غدير<ref>چهارده قرن با غدير: ص۱۰۷-۱۱۰ .اسرار غدير: ص ۲۵۹-۲۹۸.علوم حديث (مجله، سال سوم، ش ۱، بهار ۱۳۷۷، پياپى ۷) : ص ۱۶۲-۱۷۹ : حضور بانوان در نقل حديث غدير (مرتضوى)</ref>== | == اتمام حجت بانوان با غدير<ref>چهارده قرن با غدير: ص۱۰۷-۱۱۰ .اسرار غدير: ص ۲۵۹-۲۹۸.علوم حديث (مجله، سال سوم، ش ۱، بهار ۱۳۷۷، پياپى ۷) : ص ۱۶۲-۱۷۹ : حضور بانوان در نقل حديث غدير (مرتضوى)</ref>== | ||
پرونده علمى [[غدیر]] تا كنون دوران بى وقفه هزار و چهارصد ساله اى را پشت سر گذاشته كه طى آن امر | پرونده علمى [[غدیر]] تا كنون دوران بى وقفه هزار و چهارصد ساله اى را پشت سر گذاشته كه طى آن امر [[حضرت محمّد صلی الله علیه و آله|پیامبر صلی الله علیه و آله]] بر پشتيبانى دائمى از غدير به اجرا در آمده است. | ||
واعظان بسيارى بر فراز منبرها، و علماى وارسته اى در مجالس بحث و مناظره، و مؤلفان زبردستى در كتاب ها، و ابرمردانى همچون [[مقداد بن عمرو کندی|مقداد]] و [[سلمان فارسی(محمّدی)|سلمان]] و [[ابوذر غفاری|ابوذر]] به عنوان شاهدان صدق غدير، و نيز خدمت گزارانى در آحاد جامعه، وظيفه حراست و دفاع از اين آرمان بزرگ اسلام را بر دوش كشيده اند. | واعظان بسيارى بر فراز منبرها، و علماى وارسته اى در مجالس بحث و مناظره، و مؤلفان زبردستى در كتاب ها، و ابرمردانى همچون [[مقداد بن عمرو کندی|مقداد]] و [[سلمان فارسی(محمّدی)|سلمان]] و [[ابوذر غفاری|ابوذر]] به عنوان شاهدان صدق غدير، و نيز خدمت گزارانى در آحاد جامعه، وظيفه حراست و دفاع از اين آرمان بزرگ [[اسلام]] را بر دوش كشيده اند. | ||
اگر غدير در عينيّت جامعه تحقق مى يافت، اختلاف و تفرقه اى نبود تا نياز به احتجاج ها و مناظرات براى اثبات بنيادهاى [[ولایت]] باشد. | اگر غدير در عينيّت جامعه تحقق مى يافت، اختلاف و تفرقه اى نبود تا نياز به احتجاج ها و مناظرات براى اثبات بنيادهاى [[ولایت]] باشد. | ||
حضرت فاطمه زهرا | [[حضرت فاطمه زهرا سلام الله علیها|حضرت فاطمه زهرا علیها السلام]] در مقام [[عصمت]] و مرتبه سيدة نساء العالمين، اولين مدافع غدیر بودند. | ||
زنان نيز به عنوان نيمى از مخاطبان «من كنت مولاه فعلى مولاه» در اعتقاد به غدير و دفاع از آن وظيفه دارند. | زنان نيز به عنوان نيمى از مخاطبان «من كنت مولاه فعلى مولاه» در اعتقاد به غدير و دفاع از آن وظيفه دارند. | ||
خط ۱۴: | خط ۱۴: | ||
در طول تاريخ نيمى از عدد ميلياردى شيعيان و دوستان اميرالمؤمنين عليه السلام را بانوان تشكيل داده اند و در اعتقاد به آن حضور داشته اند. | در طول تاريخ نيمى از عدد ميلياردى شيعيان و دوستان اميرالمؤمنين عليه السلام را بانوان تشكيل داده اند و در اعتقاد به آن حضور داشته اند. | ||
در موقعيت هاى دفاعى غدير، بنا بر شرايط مختلف زمان ها، به موارد شاخصى بر مى خوريم كه زنان از غدير دفاع كرده اند و در برابر دشمنانى همچون معاویه اتمام حجت كرده اند، و اين حاكى از آن است كه دفاع از ولايت در هر شرايطى بر مرد و زن واجب است. | در موقعيت هاى دفاعى غدير، بنا بر شرايط مختلف زمان ها، به موارد شاخصى بر مى خوريم كه زنان از غدير دفاع كرده اند و در برابر دشمنانى همچون [[معاویة بن ابی سفیان|معاویه]] اتمام حجت كرده اند، و اين حاكى از آن است كه دفاع از ولايت در هر شرايطى بر مرد و زن واجب است. | ||
به غير از | به غير از حضرت زهرا علیها السلام و [[اتمام حجت]] حضرت با غدير - كه در عنوان نام حضرت آمده - در اينجا نمونه هايى از اين احتجاجات و اتمام حجت هاى بانوان به طور فهرست وار تقديم مى شود، و براى توضيح بيشترِ هر مورد به عنوان آن - كه نام شخص احتجاج كننده است - مراجعه شود: | ||
'''اتمام حجت حضرت ام سلمه با غدير: ۱ مورد.''' | '''اتمام حجت حضرت ام سلمه با غدير: ۱ مورد.''' | ||
خط ۲۸: | خط ۲۸: | ||
از زواياى جالب غدير نقش بانوان در احتجاج به غدير يا نقل [[حدیث غدیر]] است، كه در كمتر ماجرا و حديثى اين اتفاق افتاده است، آن هم به نقل شيعه و [[اهل سنت]]. | از زواياى جالب غدير نقش بانوان در احتجاج به غدير يا نقل [[حدیث غدیر]] است، كه در كمتر ماجرا و حديثى اين اتفاق افتاده است، آن هم به نقل شيعه و [[اهل سنت]]. | ||
اگر تعداد بانوانى كه نام آنان به عنوان راوىِ داستان غدير در | اگر تعداد بانوانى كه نام آنان به عنوان راوىِ داستان غدير در [[تاریخ]] و كتب [[احاديث مرتبط با غدير|حدیث]] مانده است، با آنچه در موارد ديگر كه توسط آنان گزارش شده مقايسه گردد، خواهيم ديد كه حضور زنان در نقل ماجرای غدیر خم و يا استدلال به آن حضور چشمگير است. | ||
حتى بيش از موضوعات ديگرى است كه آنان در طريق نقل آن قرار گرفته اند. | حتى بيش از موضوعات ديگرى است كه آنان در طريق نقل آن قرار گرفته اند. | ||
خط ۳۴: | خط ۳۴: | ||
از نكات قابل توجه در همين زمينه، سلسله سندى است كه در ميان بانوان اهل بيت عليهم السلام در خصوص [[حدیث غدیر]] وجود دارد: | از نكات قابل توجه در همين زمينه، سلسله سندى است كه در ميان بانوان اهل بيت عليهم السلام در خصوص [[حدیث غدیر]] وجود دارد: | ||
به ترتيب پنج «فاطمه» كه هر یک عمه ديگرى است در طريق روايت قرار گرفته اند؛ آغاز آنان ظاهراً حضرت فاطمه معصومه | به ترتيب پنج «فاطمه» كه هر یک عمه ديگرى است در طريق روايت قرار گرفته اند؛ آغاز آنان ظاهراً [[حضرت معصومه سلام الله علیها|حضرت فاطمه معصومه علیها السلام]]، و در نهايت فاطمه زهرا عليها السلام هستند، كه ششمين «فاطمه» در طريق [[فرهنگ غدیر در تاریخ|روایت]] اند، كه ذيلاً خواهد آمد. | ||
با توجه به عنايت ويژه پيامبر صلى الله عليه و آله به حضور مسلمانان در اين رخداد، به همراه آوردن همه همسران و اهل | با توجه به عنايت ويژه پيامبر صلى الله عليه و آله به حضور مسلمانان در اين رخداد، به همراه آوردن همه همسران و [[معصومین علیهم السلام|اهل بیت علیهم السلام]] خود و نيز شيوه اى كه آن حضرت صلى الله عليه و آله در ابلاغ مأموريت الهى در معرفى مجدّد حضرت امیر عليه السلام در روز غدير اتخاذ كرد، طبيعى بود كه زنان بسيارى نيز مستقيماً شاهد ماجرا باشند. | ||
در برشمارى بانوانى كه حديث غدير را روايت كرده اند، نخست به معرفى كسانى مى پردازيم كه جزء صحابه پيامبر صلى الله عليه و آله به شمار مى روند. | در برشمارى بانوانى كه حديث غدير را روايت كرده اند، نخست به معرفى كسانى مى پردازيم كه جزء صحابه پيامبر صلى الله عليه و آله به شمار مى روند. | ||
خط ۴۹: | خط ۴۹: | ||
او حديث غدير را در اين كتاب از صد و پنج طريق نقل مى كند، كه از جمله از صديقه كبرى عليها السلام است.<ref>الغدير: ج ۱ ص ۵۸. </ref> | او حديث غدير را در اين كتاب از صد و پنج طريق نقل مى كند، كه از جمله از صديقه كبرى عليها السلام است.<ref>الغدير: ج ۱ ص ۵۸. </ref> | ||
شمس الدين محمد بن محمد شافعى معروف به [[ابن جَزَری|ابن الجزرى]] (م ۸۳۳ ق) كتاب «اسنى المطالب فى مناقب على بن ابى طالب عليه السلام» را درباره اثبات تواتر حديث غدير نگاشته، و حديث را از هشتاد طريق نقل كرده است. وى همچنين | شمس الدين محمد بن محمد شافعى معروف به [[ابن جَزَری|ابن الجزرى]] (م ۸۳۳ ق) كتاب «اسنى المطالب فى مناقب على بن ابى طالب عليه السلام» را درباره اثبات تواتر حديث غدير نگاشته، و حديث را از هشتاد طريق نقل كرده است. وى همچنين [[فرهنگ غدیر در تاریخ|روایت]] غدير را از طريق آن حضرت عليها السلام نقل كرده است.<ref>الغدير: ج ۱ ص ۵۸، ۱۵۶.</ref>و نيز شيخ منصور رازى مؤلف كتاب «حديث غدير» آن را از حضرت عليها السلام روايت كرده است.<ref>الغدير: ج ۱ ص ۵۸. </ref> | ||
شهاب الدين سيد على بن شهاب بن محمد همدانى (م ۷۸۶ ق) صاحب كتاب «مودة القربى» نيز اين روايت را از حضرت فاطمه عليها السلام نقل مى كند: | شهاب الدين سيد على بن شهاب بن محمد همدانى (م ۷۸۶ ق) صاحب كتاب «مودة القربى» نيز اين روايت را از حضرت فاطمه عليها السلام نقل مى كند: | ||
خط ۷۲: | خط ۷۲: | ||
===حضرت فاطمه بنت حمزة بن عبدالمطلب=== | ===حضرت فاطمه بنت حمزة بن عبدالمطلب=== | ||
فاطمه دختر حمزه سيد الشهداء نيز از راویان حدیث غدیر است و روايت او را ابن عقده در كتابش در غدير و نيز شيخ منصور رازى در كتاب «الغدیر» خود آورده اند.<ref>الغدير: ج ۱ ص ۵۸.</ref> | فاطمه دختر حمزه سيد الشهداء نيز از راویان [[حدیث غدیر]] است و روايت او را ابن عقده در كتابش در غدير و نيز شيخ منصور رازى در كتاب «الغدیر» خود آورده اند.<ref>الغدير: ج ۱ ص ۵۸.</ref> | ||
===حضرت اسماء بنت عميس=== | ===حضرت اسماء بنت عميس=== | ||
خط ۸۶: | خط ۸۶: | ||
جاى شگفتى نيست كه عايشه نيز اين حديث مبارک را نقل كرده باشد، چرا كه پدرش ابى بكر نيز از راويان غدير است.<ref>الغدير: ج ۱ ص ۱۶. </ref>چنانكه عمر بن خطاب نيز حديث غدير را نقل كرده است. | جاى شگفتى نيست كه عايشه نيز اين حديث مبارک را نقل كرده باشد، چرا كه پدرش ابى بكر نيز از راويان غدير است.<ref>الغدير: ج ۱ ص ۱۶. </ref>چنانكه عمر بن خطاب نيز حديث غدير را نقل كرده است. | ||
===حضرت ام كلثوم بنت اميرالمؤمنين عليه السلام=== | ===حضرت ام كلثوم بنت اميرالمؤمنين عليه السلام=== | ||
از بانوانى كه حديث غدير را به واسطه نقل مى كند حضرت ام كلثوم دختر حضرت اميرالمؤمنين عليه السلام و فاطمه زهرا سلام الله علیها است. حضرت ام کلثوم - كه در زمان شهادت پيامبر اكرم صلى الله عليه و آله طفل كوچكى بود - ماجراى احتجاج مادر بزرگوارش حضرت فاطمه عليها السلام به حديث غدير را نقل كرده است. | از بانوانى كه حديث غدير را به واسطه نقل مى كند حضرت ام كلثوم دختر حضرت اميرالمؤمنين عليه السلام و فاطمه زهرا سلام الله علیها است. | ||
حضرت ام کلثوم - كه در زمان شهادت پيامبر اكرم صلى الله عليه و آله طفل كوچكى بود - ماجراى احتجاج مادر بزرگوارش حضرت فاطمه عليها السلام به حديث غدير را نقل كرده است. | |||
===حضرات فاطمه و سكينه دختران سيدالشهداء عليه السلام=== | ===حضرات فاطمه و سكينه دختران سيدالشهداء عليه السلام=== | ||
خط ۱۱۴: | خط ۱۱۶: | ||
اين جريان بر شهرت، صلابت، [[شجاعت]] و توانايى حضرت گواهى مى دهد و ما مشروح آن را به همين انگيزه و بر اساس نقل زمخشری بازگو مى كنيم: | اين جريان بر شهرت، صلابت، [[شجاعت]] و توانايى حضرت گواهى مى دهد و ما مشروح آن را به همين انگيزه و بر اساس نقل زمخشری بازگو مى كنيم: | ||
سالى معاويه به حج رفت و در پى زنى كه به نام دارميه | سالى معاويه به حج رفت و در پى زنى كه به نام دارميه حجونیه خوانده مى شود فرستاد. اين زن از شيعيان حضرت امیر عليه السلام بود. زنى سياه چهره و قوى هيكل. | ||
معاویه پرسيد: حالت چطور است اى فرزند حام <ref>احتمالاً با توجه به شهرت اين زن به عنوان «دارميه» معروف به انتساب به قبيله «بنى حام» شده است، و يا معاويه تنها به انگيزه عيب جويى و بيان اينكه تو از عرب نيستى اين گونه او را مخاطب ساخته است. لذا در نقل «العقد الفريد» در پاسخ او به معاويه آمده است: اگر مرادت عيب جويى از من است، من از حام نيستم. من زنى از بنى كنانه هستم.</ref> ؟ گفت: به خيرم، و «حام» نيستم. من زنى از قبيله بنى كنانه ام. گفت: درست گفتى. آيا مى دانى براى چه تو را فراخواندم؟ گفت: سبحان الله! من غیب نمى دانم. | معاویه پرسيد: حالت چطور است اى فرزند حام<ref>احتمالاً با توجه به شهرت اين زن به عنوان «دارميه» معروف به انتساب به قبيله «بنى حام» شده است، و يا معاويه تنها به انگيزه عيب جويى و بيان اينكه تو از عرب نيستى اين گونه او را مخاطب ساخته است. لذا در نقل «العقد الفريد» در پاسخ او به معاويه آمده است: اگر مرادت عيب جويى از من است، من از حام نيستم. من زنى از بنى كنانه هستم.</ref>؟ گفت: به خيرم، و «حام» نيستم. من زنى از قبيله بنى كنانه ام. گفت: درست گفتى. آيا مى دانى براى چه تو را فراخواندم؟ گفت: سبحان الله! من غیب نمى دانم. | ||
گفت: تا از تو بپرسم چرا على را دوست داشتی و مرا دشمن، و با او دوستى كردى و با من دشمنى؟ | گفت: تا از تو بپرسم چرا على را دوست داشتی و مرا دشمن، و با او دوستى كردى و با من دشمنى؟ |