احکام: تفاوت میان نسخه‌ها

۱۸۵ بایت اضافه‌شده ،  ‏۶ نوامبر ۲۰۲۲
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۱۵۵: خط ۱۵۵:


=== امامت معصومين‏ عليهم السلام در متن قرآن ===
=== امامت معصومين‏ عليهم السلام در متن قرآن ===
در اينجا پيامبرصلى الله عليه وآله تأكيد خاصى داشت كه امامتِ فرزندان معصوم على‏ عليه السلام در متن قرآن است و آيه ۲۸ سوره زخرف:
در اينجا پيامبر صلى الله عليه و آله تأكيد خاصى داشت كه امامتِ فرزندان معصوم على‏ عليه السلام در متن قرآن است و آيه ۲۸ سوره زخرف:


«وَ جَعَلَها كَلِمَةً باقِيَةً فى عَقِبِهِ» را شاهد آن قرار داده فرمود:
«وَ جَعَلَها كَلِمَةً باقِيَةً فى عَقِبِهِ» را شاهد آن قرار داده فرمود:
خط ۳۸۶: خط ۳۸۶:


== ضوابط كلى درباره حلال و حرام<ref>اسرار غدير: ص ۲۲۱. </ref> ==
== ضوابط كلى درباره حلال و حرام<ref>اسرار غدير: ص ۲۲۱. </ref> ==
از آنجا كه تعداد حلال و حرام و واجبات و محرمات بيش از حد شمارش است و پيامبرصلى الله عليه وآله در طول ۲۳ سال فقط معدودى از آنها را بيان فرمودند و زمينه ‏اى كه بتوانند همه احكام را يک جا بيان فرمايند -  چه از نظر ظرفيت مردم و چه از نظر شرايط اجتماعى -  وجود نداشت، لذا حضرت در خطبه غدير درباره آينده احكام الهى دو جهت اساسى را پايه‏ ريزى كردند:
از آنجا كه تعداد حلال و حرام و واجبات و محرمات بيش از حد شمارش است و پيامبر صلى الله عليه و آله در طول ۲۳ سال فقط معدودى از آنها را بيان فرمودند و زمينه ‏اى كه بتوانند همه احكام را يک جا بيان فرمايند -  چه از نظر ظرفيت مردم و چه از نظر شرايط اجتماعى -  وجود نداشت، لذا حضرت در [[خطبه غدیر]] درباره آينده احكام الهى دو جهت اساسى را پايه‏ ريزى كردند:


درباره احكامى كه خود بيان كرده بودند دو نكته فرمودند:
درباره احكامى كه خود بيان كرده بودند دو نكته فرمودند:
خط ۴۰۵: خط ۴۰۵:
با پايان حج و آغاز سفر غدير و احساس نزديكى شهادت پيامبر صلى الله عليه و آله، مردم مى‏ خواستند بدانند كه از احكام اسلام چه چيزهاى ديگرى باقى مانده است؟
با پايان حج و آغاز سفر غدير و احساس نزديكى شهادت پيامبر صلى الله عليه و آله، مردم مى‏ خواستند بدانند كه از احكام اسلام چه چيزهاى ديگرى باقى مانده است؟


در اين ميان منافقين با استفاده از اين موقعيت فكرى مردم، مى‏ خواستند نتيجه معكوسى بگيرند و چنين وانمود كنند كه با انجام اعمال حج همه احكام الهى پايان يافته و ديگر چيزى باقى نمانده است، و منظورشان محو كردن اهميت ولايت بود كه انتظار مى‏ رفت پيامبر صلى الله عليه و آله وعده غدير را براى آن گذاشته باشد.
در اين ميان [[منافقین]] با استفاده از اين موقعيت فكرى مردم، مى‏ خواستند نتيجه معكوسى بگيرند و چنين وانمود كنند كه با انجام اعمال حج همه احكام الهى پايان يافته و ديگر چيزى باقى نمانده است، و منظورشان محو كردن اهميت ولايت بود كه انتظار مى‏ رفت پيامبر صلى الله عليه و آله وعده غدير را براى آن گذاشته باشد.


اين بود كه به عنوان فتنه ‏انگيزى مطرح مى‏ كردند كه تا كى بايد منتظر حكمى بعد از حكم ديگرى باشيم! و همين سؤال را با ظاهرى زيبا نزد پيامبر اكرم ‏صلى الله عليه و آله مطرح مى‏ كردند كه آيا حكم ديگرى هم بعد از حج باقى مانده است؟! در پاسخ آنان آيه كريمه فوق نازل شد و معنايش اين بود كه فقط يک حكم ديگر باقى مانده و آن هم ولايت است.
اين بود كه به عنوان فتنه ‏انگيزى مطرح مى‏ كردند كه تا كى بايد منتظر حكمى بعد از حكم ديگرى باشيم! و همين سؤال را با ظاهرى زيبا نزد پيامبر اكرم ‏صلى الله عليه و آله مطرح مى‏ كردند كه آيا حكم ديگرى هم بعد از حج باقى مانده است؟! در پاسخ آنان آيه كريمه فوق نازل شد و معنايش اين بود كه فقط يک حكم ديگر باقى مانده و آن هم ولايت است.


اميرالمؤمنين ‏عليه السلام سؤال منافقين از پيامبرصلى الله عليه وآله را چنين مطرح فرموده است: خداوند احكام مهم شريعت و آيات مربوط به واجبات را در اوقات مختلفى نازل كرد ... ، و اولين چيزى كه مردم را بدان مقيّد ساخت اقرار به يگانگى و ربوبيت خود و شهادت «لا اله الا اللَّه» بود.
[[امیرالمؤمنین علی علیه السلام|امیرالمؤمنین ‏علیه السلام]] سؤال [[منافقین]] از [[حضرت محمّد صلی الله علیه و آله|پیامبر صلی الله علیه و آله]] را چنين مطرح فرموده است: خداوند احكام مهم شريعت و آيات مربوط به واجبات را در اوقات مختلفى نازل كرد ... ، و اولين چيزى كه مردم را بدان مقيّد ساخت اقرار به يگانگى و ربوبيت خود و شهادت «لا اله الا الله» بود.


وقتى به اين ها اقرار كردند، اقرار به نبوت پيامبرش و رسالت او را مطرح كرد.
وقتى به اين ها اقرار كردند، اقرار به نبوت پيامبرش و رسالت او را مطرح كرد.
خط ۴۲۱: خط ۴۲۱:
«بگو من شما را فقط به يک چيز سفارش مى‏ كنم»، يعنى ولايت. و اينجا بود كه خداوند عزوجل فرمود: «الْيَوْمَ أَكْمَلْتُ لَكُمْ دِينَكُمْ وَ أَتْمَمْتُ عَلَيْكُمْ نِعْمَتِى وَ رَضِيتُ لَكُمُ الْإِسْلامَ دِيناً».<ref>بحار الانوار: ج ۹۰ ص ۱۲۲. الاحتجاج: ج ۱ ص ۳۷۹.</ref>
«بگو من شما را فقط به يک چيز سفارش مى‏ كنم»، يعنى ولايت. و اينجا بود كه خداوند عزوجل فرمود: «الْيَوْمَ أَكْمَلْتُ لَكُمْ دِينَكُمْ وَ أَتْمَمْتُ عَلَيْكُمْ نِعْمَتِى وَ رَضِيتُ لَكُمُ الْإِسْلامَ دِيناً».<ref>بحار الانوار: ج ۹۰ ص ۱۲۲. الاحتجاج: ج ۱ ص ۳۷۹.</ref>


اميرالمؤمنين ‏عليه السلام ضمن ترسيم روزهاى آخر پيامبرصلى الله عليه وآله و ابلاغ حضرت، بيان مفصلى درباره نزول تدريجى دستورات اسلام فرموده و آخرين فرمان الهى را حكم «ولايت» معرفى كرده است، كه مسير دقيق غدير در راستاى تبليغ احكام الهى را به تصوير مى‏ كشد. به متن كلام حضرت در اين باره دل مى ‏سپاريم:
اميرالمؤمنين ‏عليه السلام ضمن ترسيم روزهاى آخر پيامبر صلى الله عليه و آله و ابلاغ حضرت، بيان مفصلى درباره نزول تدريجى دستورات اسلام فرموده و آخرين فرمان الهى را حكم «ولايت» معرفى كرده است، كه مسير دقيق غدير در راستاى تبليغ احكام الهى را به تصوير مى‏ كشد. به متن كلام حضرت در اين باره دل مى ‏سپاريم:


خداوند -  جل ذكره -  احكام مهم شريعت و آيات فرائض را در زمان‏ هاى مختلف فرستاد، همان گونه كه آسمان‏ ها و زمين را در شش روز خلق فرمود، در حالى كه اگر مى‏ خواست آن ها را در كمتر از چشم بر هم زدن خلق كند مى‏ توانست، ولى آرامش و مدارا را نمونه ‏اى براى امانت داران خود و باعث اتمام حجت بر خلقش قرار داد.
خداوند -  جل ذكره -  احكام مهم شريعت و آيات فرائض را در زمان‏ هاى مختلف فرستاد، همان گونه كه آسمان‏ ها و زمين را در شش روز خلق فرمود، در حالى كه اگر مى‏ خواست آن ها را در كمتر از چشم بر هم زدن خلق كند مى‏ توانست، ولى آرامش و مدارا را نمونه ‏اى براى امانت داران خود و باعث اتمام حجت بر خلقش قرار داد.


اولين مسئله ‏اى كه مردم را بدان مقيد ساخت اقرار به يگانگى و ربوبيت خود و شهادت به «لا اله الاَّ اللَّه» بود.
اولين مسئله ‏اى كه مردم را بدان مقيد ساخت اقرار به يگانگى و ربوبيت خود و شهادت به «لا اله الّا الله» بود.


وقتى به اين مطلب اقرار كردند پشت سر آن اقرار به نبوت پيامبرش و شهادت به رسالت او را به ميان آورد.
وقتى به اين مطلب اقرار كردند پشت سر آن اقرار به نبوت پيامبرش و شهادت به رسالت او را به ميان آورد.


وقتى در برابر اين مسئله هم سر تسليم فرود آوردند بر آنان واجب كرد نماز و سپس روزه و بعد حج و سپس جهاد و بعد از آن زكات را و سپس صدقات و آنچه از غنايم گرفته مى‏ شود ... .<ref>الاحتجاج: ج ۱ ص ۳۷۹. بحار الانوار: ج ۹۰ ص ۱۲۲. </ref>
وقتى در برابر اين مسئله هم سر تسليم فرود آوردند بر آنان واجب كرد [[نماز جماعت در صحرای غدیر|نماز]] و سپس روزه و بعد حج و سپس [[جهاد]] و بعد از آن [[زکات]] را و سپس صدقات و آنچه از غنايم گرفته مى‏ شود ... .<ref>الاحتجاج: ج ۱ ص ۳۷۹. بحار الانوار: ج ۹۰ ص ۱۲۲. </ref>


== وجوب اطاعت از ائمه‏ عليهم السلام<ref>سخنرانى استثنائى غدير: ص۲۰۱-۲۱۲.</ref> ==
== وجوب اطاعت از ائمه‏ عليهم السلام<ref>سخنرانى استثنائى غدير: ص۲۰۱-۲۱۲.</ref> ==
خط ۴۳۸: خط ۴۳۸:
به همين منظور حضرت با يادآورى اينكه علم امر و نهى نزد على ‏عليه السلام است به مردم دستور داد درباره اوامر و نواهى على‏ عليه السلام سر تسليم فرود آورند و فرمود:
به همين منظور حضرت با يادآورى اينكه علم امر و نهى نزد على ‏عليه السلام است به مردم دستور داد درباره اوامر و نواهى على‏ عليه السلام سر تسليم فرود آورند و فرمود:


«مواظب باشيد كه راه‏هاى ديگر شما را از راه او منحرف نكند».
«مواظب باشيد كه راه ‏هاى ديگر شما را از راه او منحرف نكند».


آنگاه به صراحت اعلام كرد كه «صراط مستقيم» من و على و امامان بعد از او هستيم، و به آيه ۱۸۶ سوره اعراف اشاره كرد كه «وَ مِمَّنْ خَلَقْنا اُمَّةٌ يَهْدُونَ بِالْحَقِّ وَ بِهِ يَعْدِلُونَ».
آنگاه به صراحت اعلام كرد كه «صراط مستقيم» من و على و امامان بعد از او هستيم، و به آيه ۱۸۶ سوره اعراف اشاره كرد كه «وَ مِمَّنْ خَلَقْنا اُمَّةٌ يَهْدُونَ بِالْحَقِّ وَ بِهِ يَعْدِلُونَ».