دعا: تفاوت میان نسخه‌ها

دعاى ديگرى كه در روز غدير مستحب است بر آن اصرار داشته باشيم و با تضرّع و زارى از [[خداوند]] بخواهيم، دعا براى تعجيل در فرج حضرت بقیة اللَّه الاعظم حجة بن الحسن العسكرى‏ عليه السلام است، زيرا فرج آن بزرگوار فرج محمد صلى الله عليه و آله و آل محمد عليهم السلام است، و گشايشى براى تمامى پيامبران و جانشينان الهى آنان از آدم تا خاتم ‏عليهم السلام، و فرج همه خلايق از جن و انس است.

درخواست چنين حاجتى را مى‏توان با عبارت مختلفى از خدا خواست، مانند:

پيامبر صلى الله عليه و آله فرمود: «يا على، خداوند آيه ‏اى از كتابش درباره تو نازل كرده و براى تو در قلب هر مؤمنى محبت قرار داده است».

اى كاش اميرالمؤمنين ‏عليه السلام اكنون زنده بود، و هر ساله در روز غدير به حضورش شرفياب مى ‏شديم و با او تجديد بيعت مى‏ كرديم و بار ديگر به او تهنيت مى ‏گفتيم.

دعاهاى مختصر و مفصلى براى روز غدير وارد شده است كه خواندن آنها نوعى تجديد عهد و پيمان با خدا و رسول و ائمه‏ عليهم السلام به شمار مى‏ آيد و مى‏ توان به عنوان «تجديد بيعت» از آن ياد كرد.

مضامين والاى اين دعاها، در قالب شكرگزارى و اظهار عقايد يک شيعه در ولايت و برائت و دعا براى آينده عقايد اوست كه مى‏توان آنها را تحت سه عنوان «ولايت»، «برائت» و «مباركى روز غدير» خلاصه كرد. در اينجا جملات غديرى كه در ادعيه آمده و در هر كدام به نوعى مسئله غدير مطرح شده را مى ‏آوريم. ذيلاً به مضامين بعضى از دعاهاى روز غدير اشاره مى‏ شود<ref>اين مضامين از دعاهايى كه در كتاب «الاقبال» سيد ابن طاووس: ص ۴۶۰ به بعد مذكور است انتخاب شده است. در عوالم العلوم: ج ۳/۱۵ ص ۲۱۵ - ۲۲۰ نيز ذكر شده است.</ref>:

پروردگارا، ما -  به منت و لطف تو -  دعوت كننده ‏ات را پاسخ مثبت داديم و پيرو پيامبر صلى الله عليه و آله شديم و او را تصديق كرديم و همچنين مولاى مؤمنان را تصديق كرديم، و به جبت و طاغوت كافر شديم. خدايا ولايتى را كه پذيرفته ‏ايم همراهمان قرار ده... .

خدايا ما تابع پيامبر و اميرالمؤمنين صلوات اللَّه عليهما و آلهما هستيم، و به جبت و طاغوت و بت‏هاى چهارگانه و تابعين آنها كفر مى ‏ورزيم، و از هر كس كه آنان را دوست بدارد از اول تا آخر روزگار بيزاريم. خدايا، ما را با امامانمان محشور فرما.

در مواردى شأن نزول آيات و در مواردى استشهاد به آيه‏هاى قرآن و در مواردى مصداق قرار دادن غدير براى آيه مزبور مطرح شده است.

از سوى ديگر از مجموع دعاها و زيارات مربوط به غدير جهت گيرى ‏هاى جالبى درباره ارتباط قرآنى غدير به دست مى ‏آيد. گاهى يک موضوع -  مانند نعمت -  از چند ديدگاه قرآنى مورد توجه واقع شده است. گاهى يک آيه -  مانند آيه اكمال -  از چند جهت مورد تبيين قرار گرفته است. گاهى يک فراز از زيارت بيانگر تفسير چند آيه است.

با توجه به اينكه برخى از آيات و روايات مورد استشهاد در اين روايات در فصل‏هاى ديگرِ كتاب «غدير در قرآن» مفصلاً مورد بحث قرار گرفته، در پاورقى‏ ها آدرس بحث مفصل در آن كتاب ارائه خواهد شد.

۲. سوره فاطر، آيه ۳۲ - ۳۵: «ثُمَّ أَوْرَثْنَا الْكِتابَ الَّذِينَ اصْطَفَيْنا مِنْ عِبادِنا، فَمِنْهُمْ ظالِمٌ لِنَفْسِهِ وَ مِنْهُمْ مُقْتَصِدٌ وَ مِنْهُمْ سابِقٌ بِالْخَيْراتِ بِإِذْنِ اللَّهِ ذلِكَ هُوَ الْفَضْلُ الْكَبِيرُ. جَنَّاتُ عَدْنٍ يَدْخُلُونَها يُحَلَّوْنَ فِيها مِنْ أَساوِرَ مِنْ ذَهَبٍ وَ لُؤْلُؤاً وَ لِباسُهُمْ فِيها حَرِيرٌ. وَ قالُوا الْحَمْدُ للَّهِ الَّذِى أَذْهَبَ عَنَّا الْحَزَنَ إِنَّ رَبَّنا غفور شَكُورٌ. الَّذِى  أَحَلَّنا دارَ الْمُقامَةِ مِنْ فَضْلِهِ لا يَمَسُّنا فِيها نَصَبٌ وَ لا يَمَسُّنا فِيها لُغُوبٌ»، در دعاى نمازى كه از امام صادق‏ عليه السلام در اعمال روز غدير وارد شده است.

۲۱. سوره مدثر، آيه ۴۶: «وَ كُنَّا نُكَذِّبُ بِيَوْمِ الدِّينِ»، در دعاى بعد از نماز عيد غدير آمده است.

۳۹. سوره صافات، آيه ۲۴: «وَ قِفُوهُمْ إِنَّهُمْ مَسْؤُلُونَ»، در دعاى بعد از نماز روز عيد غدير از امام صادق‏ عليه السلام آمده است.

لذا در حالى كه مردم در برابر او بودند فرمود: هر كس من صاحب اختيار او هستم على صاحب اختيار اوست. خدايا دوست بدار هر كس او را دوست بدارد و دشمن بدار هر كس او را دشمن بدارد و يارى كن هر كس او را يارى كند و خوار كن هر كس او را خوار كند.

يكى اينكه غدير پاسخ مثبت به دعوت خداست و در نتيجه انكار غدير رويگردانى از خالق جهان به حساب مى ‏آيد. دوم اينكه تصديق غدير معادل با تكفير سقيفه است و اين معادله هرگز بر هم زدنى نيست. سوم اينكه ما بر سر اين اعتقاد هيچ شكى نداريم و با كمال شجاعت در روز قيامت پاسخگو خواهيم بود. در اين قسمت از دعاى غدير مى ‏خوانيم:

خدايا، پروردگارا، ما شنيديم مناديى براى ايمان ندا مى‏ كند كه به پروردگارتان ايمان بياوريد. ما نيز ايمان آورديم ... . پروردگارا، ما -  به منت و لطف تو -  دعوت كننده ‏ات را پاسخ مثبت داديم و پيرو پيامبر صلى الله عليه و آله شديم و او را تصديق كرديم و همچنين مولاى مؤمنين را تصديق كرديم، و به جبت و طاغوت كافر شديم. خدايا ولايتى را كه پذيرفته‏ ايم همراهمان قرار ده.

* دوم اينكه معرفت به غدير و اقرار بر اساس اين معرفت لازم است.

قسمتى از دعاهاى غدير، فرهنگ سپاسگزارى همراه برائت از دشمنان غدير را بستر سازى مى ‏كند. تشكر به خاطر كدام جهت غدير؟ نفرين به كدام دشمن غدير؟ شكرانه معرفت به حرمت غدير و هدايت با نور غدير. لعنت بر منكر حق اين روز و زير پا گذارنده حرمت آن و مقابله كننده با عظمت آن. فرازى از دعاى روز غدير را كه آموزش دهنده چنين فرهنگى است مرور مى ‏كنيم:

اراده خدا تعلق گرفته كه كمال دين خود را با غدير اعلام كند. اينكه قله دين و كمال نعمت ‏هايش را ولايت على‏ عليه السلام قرار داده شكرى عظيم لازم دارد، كه به وسيله آن از خدا قدردانى مى‏ كنيم. در دعاى غدير اين بُعد فكرى ساخته مى‏ شود آنجا كه مى‏ گوييم:

(خدايا) به ما توفيق ده كه دين تو را يارى كنيم، در حالى كه با ولى و امامى از اهل‏ بيت پيامبرت باشيم، و ما را تحت فرمان و زير پرچم حضرت مهدى‏ عليه السلام قرار ده، و ما را از جمله شهدا قرار بده، كه به صدق و راستى در راه تو و در مبارزه با دشمنان تو قيام كرده و به شهادت رسيده‏ اند.