۲۱٬۹۷۲
ویرایش
روش های عَمَلی تبلیغ غدیر توسط معصومین عليهم السلام (نمایش مبدأ)
نسخهٔ ۷ فوریهٔ ۲۰۲۳، ساعت ۱۴:۳۸
، ۷ فوریهٔ ۲۰۲۳بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۳۱: | خط ۳۱: | ||
==== ج) احياى مسجد غدير در زمان امام باقر عليه السلام ==== | ==== ج) احياى مسجد غدير در زمان امام باقر عليه السلام ==== | ||
تعجبى ندارد در زمانى كه مولاى غدير بر فراز منبر مورد سب و لعن قرار مى گرفت، آثار مسجد غدير نيز توسط معاويه از بين برده شود. اين بود كه پس از شهادت اميرالمؤمنين عليه السلام، ديرى نپاييد كه اين كينه توزى جامه عمل پوشيد، آن هم به دستور مستقيم معاويه! | تعجبى ندارد در زمانى كه مولاى غدير بر فراز منبر مورد سب و [[لعن]] قرار مى گرفت، آثار مسجد غدير نيز توسط معاويه از بين برده شود. اين بود كه پس از شهادت اميرالمؤمنين عليه السلام، ديرى نپاييد كه اين كينه توزى جامه عمل پوشيد، آن هم به دستور مستقيم معاويه! | ||
ابن شهرآشوب در كتاب «مثالب» مى گويد: صاحب اغانى ذكر كرده كه معاويه ساربانى را با دويست نفر از خوارج فرستاد تا آثار غدير خم را با خاک يكسان كنند!!<ref>مثالب النواصب (نسخه خطى): ص ۶۴ .</ref> | ابن شهرآشوب در كتاب «مثالب» مى گويد: صاحب اغانى ذكر كرده كه معاويه ساربانى را با دويست نفر از خوارج فرستاد تا آثار غدير خم را با خاک يكسان كنند!!<ref>مثالب النواصب (نسخه خطى): ص ۶۴ .</ref> | ||
بعد از تخريب معاويه، بازسازى غدير به دست شيعيان دلسوخته «مَن كُنتُ مَولاه» انجام گرفت، به | بعد از تخريب معاويه، بازسازى غدير به دست شيعيان دلسوخته «مَن كُنتُ مَولاه» انجام گرفت، به گونه اى كه نَوَد سال پس از واقعه غدير در زمان [[امام باقر علیه السلام]] مسجد غدير را مى بينيم در حالى كه جايگاه خود را بر سر راه حُجّاج باز يافته است. | ||
امام باقر عليه السلام در بيان ماجراى مفصل غدير مسجد، آن را به عنوان يک مسجد موجود در زمان خود ياد مى كند و مى فرمايد: پيامبر صلى الله عليه و آله از سمت راست جاده به سمت مسجد غدير آمد، و اين را جبرئيل به آن حضرت امر كرده بود.<ref>روضة الواعظين : ج ۱ ص ۸۹ .</ref> | امام باقر عليه السلام در بيان ماجراى مفصل غدير مسجد، آن را به عنوان يک [[مسجد]] موجود در زمان خود ياد مى كند و مى فرمايد: پيامبر صلى الله عليه و آله از سمت راست جاده به سمت مسجد غدير آمد، و اين را جبرئيل به آن حضرت امر كرده بود.<ref>روضة الواعظين : ج ۱ ص ۸۹ .</ref> | ||
اين تعبير حكايت از احيا و بازسازى مسجد | اين تعبير حكايت از احيا و بازسازى [[مسجد غدیر]] بعد از معاويه و در اواخر زمان [[بنی امیه|بنى امیه]] دارد. | ||
==== د) احياى مسجد غدير در زمان امام صادق عليه السلام ==== | ==== د) احياى مسجد غدير در زمان امام صادق عليه السلام ==== | ||
همزمان با انقراض بنى اميه و در اوايل حكومت بنى عباس - يعنى صد و بيست سال از واقعه غدير گذشته - در يک فاصله زمانى فرصت مناسبى پيش آمد تا امام صادق | همزمان با انقراض بنى اميه و در اوايل حكومت بنى عباس - يعنى صد و بيست سال از واقعه غدير گذشته - در يک فاصله زمانى فرصت مناسبى پيش آمد تا [[امام صادق علیه السلام]] به غدير بيايد؛ و موقعيت هاى جغرافيايى واقعه را براى آيندگان تاريخ بازگو كند و احياى فكرى غدير را با احياى مسجد آن بياميزد. | ||
ماجرا هنگامى بود كه امام صادق عليه السلام شخصاً به غدير آمد و توضيحات دقيقى از موقعيت جغرافيايى غدير را بيان فرمود و جاى جاى اتفاقات رخ داده را نشان داد. حسان جَمّال مى گويد: | ماجرا هنگامى بود كه امام صادق عليه السلام شخصاً به غدير آمد و توضيحات دقيقى از موقعيت جغرافيايى غدير را بيان فرمود و جاى جاى اتفاقات رخ داده را نشان داد. حسان جَمّال مى گويد: | ||
امام صادق عليه السلام را از مدينه به مكه مى بردم. وقتى به مسجد غدير رسيديم حضرت نگاهى به سمت چپ آن كرد و فرمود: آنجا جاى پاى پيامبر صلى الله عليه و آله است آنگاه كه فرمود: «مَن كُنتُ مَولاهُ فَعَلِىٌّ مَولاهُ». سپس حضرت به سمت ديگر مسجد نگاهى كرد و فرمود: آنجا خيمه | امام صادق عليه السلام را از مدينه به مكه مى بردم. وقتى به مسجد غدير رسيديم حضرت نگاهى به سمت چپ آن كرد و فرمود: آنجا جاى پاى پيامبر صلى الله عليه و آله است آنگاه كه فرمود: | ||
«مَن كُنتُ مَولاهُ فَعَلِىٌّ مَولاهُ». سپس حضرت به سمت ديگر مسجد نگاهى كرد و فرمود: آنجا خيمه [[ابوبکر بن ابی قحافه|ابوبکر]] و [[عمر بن خطاب|عمر]] و [[سالم مولی ابی حذیفه]] و [[ابوعبیده جرّاح]] است كه پيامبر صلى الله عليه و آله را مسخره مى كردند و درباره آنان آيه اى نازل شد.<ref>كافى: ج ۴ ص ۵۶۶ ح ۲. اثبات الهداة: ج ۲ ص ۱۶ ح ۶۷ ، ص ۲۱ ح ۸۷ . بحار الانوار: ج ۱۰۰ ص ۲۲۵ ح ۲۱.</ref> | |||
==== هـ) احياى مسجد غدير در زمان امام كاظم عليه السلام ==== | ==== هـ) احياى مسجد غدير در زمان امام كاظم عليه السلام ==== | ||
در زمانى كه پيروان سقيفه در گونه بنى عباس جلوه كرده اند و همان راه ضد غدير را با تمام قدرت ادامه مى دهند، مسجد غدير جايگاهى براى خود باز كرده كه هيچ كس را ياراى انكار يا تخريب آن نيست، بلكه مردم درباره اعمال مستحبى اين مسجد سؤال مى كنند. | در زمانى كه پيروان سقيفه در گونه بنى عباس جلوه كرده اند و همان راه ضد غدير را با تمام قدرت ادامه مى دهند، مسجد غدير جايگاهى براى خود باز كرده كه هيچ كس را ياراى انكار يا تخريب آن نيست، بلكه مردم درباره اعمال مستحبى اين مسجد سؤال مى كنند. | ||
امام كاظم عليه السلام صد و هفتاد سال پس از واقعه غدير درباره مسجد غدير به گونه اى سخن | امام كاظم عليه السلام صد و هفتاد سال پس از واقعه غدير درباره مسجد غدير به گونه اى سخن گفته اند كه حكايت از آبادى آن در زمان حضرت دارد. | ||
عبدالرحمان بن حَجّاج مى گويد: از حضرت موسى بن جعفر عليه السلام درباره نماز در مسجد غدير خم به هنگام روز در حالى كه مسافر باشم، سؤال كردم. | |||
فرمود: در آنجا نماز بخوان كه فضيلت خاصى دارد، و پدرم امام صادق عليه السلام نيز به آن امر مى فرمود.<ref>كافى: ج ۴ ص ۵۶۶ ح ۱.</ref> | |||
==== و) احياى مسجد غدير در زمان غيبت صغرى ==== | ==== و) احياى مسجد غدير در زمان غيبت صغرى ==== | ||
مسجد غدير با گذشت دو قرن و نيم همچنان مقاومت كرد، و با اين همه دشمنى كه به خود ديد همچنان پا بر جا در وسط بيابان جحفه مى درخشيد و فرياد «مَن كُنتُ مَولاهُ...» سر میداد. | مسجد غدير با گذشت دو قرن و نيم همچنان مقاومت كرد، و با اين همه دشمنى كه به خود ديد همچنان پا بر جا در وسط بيابان جحفه مى درخشيد و فرياد «مَن كُنتُ مَولاهُ...» سر میداد. | ||
در زمان غيبت صغرى (حدود سال ۲۶۰ ق) شيعيان با امام غدير از پس پرده غيبت توسط نايبان خاصش ارتباط داشتند. | در زمان غيبت صغرى (حدود سال ۲۶۰ ق) شيعيان با امام غدير از پس پرده غيبت توسط نايبان خاصش ارتباط داشتند. | ||
در چنين زمانى على بن مهزيار اهوازى را مى بينيم كه درباره بيستمين سفرى كه به شوق ديدار امام زمان عليه السلام به حج مشرف شده، مى گويد: | |||
اين بدان معناست كه در سايه عنايات حضرت بقية | از مدينه به قصد مكه خارج شدم تا وارد جحفه شدم و يک روز آنجا ماندم. سپس از جحفه راهى غدير شدم كه در چهار مايلى آن است. | ||
در آنجا وقتى وارد مسجد شدم به نماز ايستادم و سپس صورت بر خاک نهادم و بسيار دعا كردم.<ref>غيبت شيخ طوسى: ص ۱۵۵. بحار الانوار: ج ۵۲ ص ۵ ح ۴.</ref> | |||
اين بدان معناست كه در سايه عنايات [[امام زمان علیه السلام|حضرت بقية الله الاعظم ارواحنا فداه]] مسجد غدير در زمان غيبت صغرى، به عنوان نماد ابدى آن در وسط جاده [[مکّه|مکه]] تا [[مدینه]] بر سر راه حجاج همچنان تابلوى تبليغ غدير بوده است. | |||
=== زيارت اميرِ غدير === | === زيارت اميرِ غدير === | ||
يكى از شيوه هاى بسيار مؤثر در فرهنگسازىِ غدير، زيارت اميرِ منصوب در روز غدير بوده، و اين مسئله از سفارشات اكيد ائمه عليهم | يكى از شيوه هاى بسيار مؤثر در فرهنگسازىِ غدير، زيارت اميرِ منصوب در روز غدير بوده، و اين مسئله از سفارشات اكيد ائمه عليهم السلام است. | ||
ما در چنين روزى - پس از قرن ها - به زيارت قبر او مى رويم، و با اين اعتقاد كه امام معصوم هميشه زنده است و صداى ما را مىشنود، به ساحت اقدس او | اين يادبود سالانه در واقع تجديد خاطره غدير و بيعت مجدد با اميرالمؤمنين عليه السلام است. | ||
ما در چنين روزى - پس از قرن ها - به زيارت قبر او مى رويم، و با اين اعتقاد كه امام معصوم هميشه زنده است و صداى ما را مىشنود، به ساحت اقدس او [[تبریک|تبریک و تهنیت]] مى گوييم و با او تجديد بيعت مى نماييم. به سه دستور درباره زيارت اميرالمؤمنين عليه السلام در روز عيد غدير توجه كنيد: | |||
==== الف) دستور زيارت صاحب غدير از امام صادق عليه السلام ==== | ==== الف) دستور زيارت صاحب غدير از امام صادق عليه السلام ==== | ||
سلامِ عيدِ غدير رمزِ ولايت است، كه اى كاش آخرين وارث غدير ظاهر بود و ما توفيق سلام به او را در چنين روزى داشتيم. اما در هميشه زمان كه غدير زنده است، صبح عيد غدير را - از دور يا نزديک - رو به ايوان نجف مى ايستيم و سلامى به بلنداى نام على عليه السلام تقديمش مى داريم. | سلامِ عيدِ غدير رمزِ ولايت است، كه اى كاش آخرين وارث غدير ظاهر بود و ما توفيق سلام به او را در چنين روزى داشتيم. اما در هميشه زمان كه غدير زنده است، صبح عيد غدير را - از دور يا نزديک - رو به ايوان نجف مى ايستيم و سلامى به بلنداى نام على عليه السلام تقديمش مى داريم. | ||
امام جعفر بن محمد الصادق عليه السلام اين تبليغ عملى غدير را زيبايى به ما آموخته و مى فرمايد: اگر در روز عيد غدير در مشهد اميرالمؤمنين عليه السلام (يعنى نجف) بودى كنار قبر آن حضرت برو و نماز و دعا بخوان، و اگر در | امام جعفر بن محمد الصادق عليه السلام اين تبليغ عملى غدير را زيبايى به ما آموخته و مى فرمايد: اگر در روز عيد غدير در مشهد اميرالمؤمنين عليه السلام (يعنى نجف) بودى كنار قبر آن حضرت برو و نماز و دعا بخوان، و اگر در شهر هاى دوردست بودى به سوى او اشاره كن و اين دعا را بخوان... .<ref>عوالم العلوم : ج ۳ / ۱۵ ص ۲۲۰.</ref> | ||
==== ب) دستور زيارت صاحب غدير از امام رضا عليه السلام ==== | ==== ب) دستور زيارت صاحب غدير از امام رضا عليه السلام ==== | ||
هر قدر سخت باشد ارزش آن را دارد كه براى عيد آسمانى خود را به حرم كسى برسانيم كه دستش در دست رسول صلى الله عليه و آله تا اوج آسمان بالا رفت و صاحب اختيارى او بر ما اعلام شد. اين روز آن قدر عزيز است كه هداياى مغفرت الهى در آن از شب قدر و عيد فطر بالاتر است. امام رضا | هر قدر سخت باشد ارزش آن را دارد كه براى عيد آسمانى خود را به حرم كسى برسانيم كه دستش در دست رسول صلى الله عليه و آله تا اوج آسمان بالا رفت و صاحب اختيارى او بر ما اعلام شد. | ||
اين روز آن قدر عزيز است كه هداياى مغفرت الهى در آن از شب قدر و عيد فطر بالاتر است. [[امام رضا علیه السلام]] در ترغيب به اين شيوه ابلاغ پيام غدير فرمود: | |||
هر جا كه باشى در روز غدير خود را كنار قبر اميرالمؤمنين عليه السلام برسان، كه خداوند در اين روز گناهان شصت ساله را از مؤمنان مى آمرزد، و دو برابر ماه رمضان و شب قدر و شب فطر از آتش جهنم آزاد مى كند.<ref>مفاتيح الجنان: باب زيارات اميرالمؤمنين عليه السلام، زيارت غدير.</ref> | هر جا كه باشى در روز غدير خود را كنار قبر اميرالمؤمنين عليه السلام برسان، كه خداوند در اين روز گناهان شصت ساله را از مؤمنان مى آمرزد، و دو برابر ماه رمضان و شب قدر و شب فطر از آتش جهنم آزاد مى كند.<ref>مفاتيح الجنان: باب زيارات اميرالمؤمنين عليه السلام، زيارت غدير.</ref> | ||
==== ج) دستور زيارت «غديريه» از امام على نقى عليه السلام ==== | ==== ج) دستور زيارت «غديريه» از امام على نقى عليه السلام ==== | ||
آنجا كه امام معصوم در شرايط سخت | آنجا كه امام معصوم در شرايط سخت [[تقیه]] و تبعيد شخصاً در روز غدير براى زيارت اميرالمؤمنين عليه السلام مى آيد، همين عمل پيام بزرگى براى همه پيروان على عليه السلام دارد كه چگونه بايد وظيفه شناسى خود را در برابر صاحب غدير نشان دهند. | ||
امام | [[امام هادی علیه السلام]] - در سالى كه معتصم عباسى آن حضرت را از [[مدینه]] به [[سامرا]] تبعيد كرد - در روز غدير به نجف آمد و در حرم اميرالمؤمنين عليه السلام حضور يافت و زيارت مفصلى خطاب به آن حضرت انشا فرمود كه به «زيارت غديريه» معروف است.<ref>بحار الانوار: ج ۹۷ ص ۳۶۰.</ref> | ||
=== اظهار سرور در عيد غدير === | === اظهار سرور در عيد غدير === | ||
تبليغات اجتماعى غدير از زاويه اى براى روابط چهره به چهره مردم در نظر گرفته شده است. اظهار و نشان دادن خوشحالى در سيما و گفتار در روز غدير، به ديدار معتقدين غدير و يادگارهاى آن رفتن در چنين روزى، تبریک گفتن دوستان غدير به يكديگر در اين مناسبت عظمى، و بالاتر از همه پيمان برادرانه و خواهرانه به نام ولايت غديرى، همه اينها شكل هاى مختلف تبليغ عملى غدير است. | تبليغات اجتماعى غدير از زاويه اى براى روابط چهره به چهره مردم در نظر گرفته شده است. اظهار و نشان دادن خوشحالى در سيما و گفتار در روز غدير، به ديدار معتقدين غدير و يادگارهاى آن رفتن در چنين روزى، [[تبریک]] گفتن دوستان غدير به يكديگر در اين مناسبت عظمى، و بالاتر از همه پيمان برادرانه و خواهرانه به نام ولايت غديرى، همه اينها شكل هاى مختلف تبليغ عملى غدير است. | ||
دستور اينها را پيامبر و امامان معصوم عليهم السلام به ما داده اند، و در زمان آنان اصحاب باوفاى غدير بدان عمل كرده اند. به شش مورد از اين آداب اشاره مى كنيم: | دستور اينها را پيامبر و امامان معصوم عليهم السلام به ما داده اند، و در زمان آنان اصحاب باوفاى غدير بدان عمل كرده اند. به شش مورد از اين آداب اشاره مى كنيم: | ||