۲۲٬۰۱۸
ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۲۲: | خط ۲۲: | ||
'''۴. سومین ویژگى فقه غدیر این است كه براى اعمال آن فضیلت هاى منحصر به فرد قرار داده اند؛ كه در جاى دیگر به چشم نمى خورد و این حتى از فضیلت هاى ماه رمضان نیز بیشتر است.''' | '''۴. سومین ویژگى فقه غدیر این است كه براى اعمال آن فضیلت هاى منحصر به فرد قرار داده اند؛ كه در جاى دیگر به چشم نمى خورد و این حتى از فضیلت هاى ماه رمضان نیز بیشتر است.''' | ||
میرزا جواد تبریزى مى گوید: «فضیلتى كه براى روز غدیر وارد شده نسبت به فضیلت هاى ماه رمضان زیادتر است.» | میرزا جواد تبریزى مى گوید: «فضیلتى كه براى روز غدیر وارد شده نسبت به فضیلت هاى ماه رمضان زیادتر است.»<ref>المراقبات، میرزا جواد تبریزى، ص ۲۱۷ و .۲۱۸</ref> | ||
'''۵. چرا این حجم از اعمال را، با آن همه فضیلت، براى روز غدیر قرار داده اند؟''' | '''۵. چرا این حجم از اعمال را، با آن همه فضیلت، براى روز غدیر قرار داده اند؟''' | ||
امام صادق (علیه السلام) در پاسخ بدین پرسش مى فرمایند: «اعظاما لیومك» | امام صادق (علیه السلام) در پاسخ بدین پرسش مى فرمایند: | ||
«اعظاما لیومك» <ref>بحارالانوار، ج ۹۵، ص ۳۰۲</ref>تا با این اعمال روز غدیر را بزرگ بدارى». | |||
این سخن امام ششم(علیه السلام) دو حقیقت را آشكار مى سازد: یكى اینكه باید روز غدیر را بزرگ داشت و دیگر اینكه بزرگداشت غدیر با انجام دادن اعمال ویژه این روز تحقّق مى یابد. | |||
==== الفـ: افطارى دادن ==== | ==== الفـ: افطارى دادن ==== | ||
در میان اعمل روز غدیر افطارى دادن به مؤمن جایگاهى والا دارد. بر اساس روایات در این عمل فضیلتى بزرگ نهفته است. | در میان اعمل روز غدیر افطارى دادن به مؤمن جایگاهى والا دارد. بر اساس روایات در این عمل فضیلتى بزرگ نهفته است. | ||
امام امیرالمؤمنین(علیه السلام) مى فرمایند: من أفطر مؤمنا فى لیلة فكأنما افطر فئاما... | امام امیرالمؤمنین(علیه السلام) مى فرمایند: من أفطر مؤمنا فى لیلة فكأنما افطر فئاما... <ref>المراقبات، میرزا جواد آقا تبریزى، ص ۲۵۶</ref>كسى كه مؤمن روزه دارى رادر غدیر افطار دهد، مانند این است كه ده فئام را افطار داده است. | ||
فردى پرسید: اى امیرمؤمنان«فئام» چیست؟ | فردى پرسید: اى امیرمؤمنان«فئام» چیست؟ | ||
| خط ۳۹: | خط ۴۳: | ||
آنگاه ادامه دادند: پس چگونه خواهد بود فضیلت كسى كه جمعى از مؤمنین و مؤمنات را تكفل كند. | آنگاه ادامه دادند: پس چگونه خواهد بود فضیلت كسى كه جمعى از مؤمنین و مؤمنات را تكفل كند. | ||
شبیه به این روایت، حدیثى از امام صادق(علیه السلام) نیز نقل شده است. | شبیه به این روایت، حدیثى از امام صادق(علیه السلام) نیز نقل شده است.<ref>التهذیب، شیخ طوسى، ج ۳، ص ۱۴۳</ref> | ||
بر اساس برخى از روایات امام رضا(علیه السلام) در روز غدیر گروهى را براى افطار نزد خود نگاه داشتند .<ref>الغدیر، علامه امینى، ج ۱، ص ۲۸۷</ref> | |||
==== بـ: برادر شدن ==== | ==== بـ: برادر شدن ==== | ||
| خط ۵۴: | خط ۶۰: | ||
آنگاه دیگرى مى گوید: قَبِلْتُ؛ یعنى، قبول كردم. | آنگاه دیگرى مى گوید: قَبِلْتُ؛ یعنى، قبول كردم. | ||
سپس مى گوید: أَسْقَطْتُ عَنْكَ جَمِيعَ حُقُوقِ اَلْأُخُوَّةِ مَا خَلاَ اَلشَّفَاعَةَ وَ اَلدُّعَاءَ وَ اَلزِّيَارَةَ؛ جز شفاعت و دعا و زیارت، همه حقوق برادرى را ساقط كردم. | سپس مى گوید: | ||
أَسْقَطْتُ عَنْكَ جَمِيعَ حُقُوقِ اَلْأُخُوَّةِ مَا خَلاَ اَلشَّفَاعَةَ وَ اَلدُّعَاءَ وَ اَلزِّيَارَةَ؛ جز شفاعت و دعا و زیارت، همه حقوق برادرى را ساقط كردم. <ref>مستدرك الوسائل، محدث نورى، ج ۱، ص ۴۵۶</ref> | |||
==== ج :بیزاری جستن ==== | ==== ج :بیزاری جستن ==== | ||
امام صادق(علیه السلام) فرمودند: ... تَبَرَّأُ إِلَى اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ مِمَّنْ ظَلَمَهُمْ حَقَّهُمْ... ؛ | امام صادق(علیه السلام) فرمودند: ... تَبَرَّأُ إِلَى اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ مِمَّنْ ظَلَمَهُمْ حَقَّهُمْ... ؛<ref>روضة المتقين في شرح من لا يحضره الفقيه( ط- القديمة) محمد تقی مجلسی جلد ۳: صفحه ۲۵۶.</ref> در روز غدیر از كسانى كه به اهل بیت(علیهم السلام) ستم كردند بیزارى مى جویى. | ||
==== د: پوشیدن لباس پاكیزه و نو ==== | ==== د: پوشیدن لباس پاكیزه و نو ==== | ||
امام صادق(علیه السلام) فرمودند: یُحِبُّ ... أَنْ يَلْبَسَ الْمُؤْمِنُ أَنْظَفَ ثِيَابِهِ وَ أَفْخَرَهَا ؛ | امام صادق(علیه السلام) فرمودند: یُحِبُّ ... أَنْ يَلْبَسَ الْمُؤْمِنُ أَنْظَفَ ثِيَابِهِ وَ أَفْخَرَهَا ؛ <ref>إقبال الأعمال - ط القديمة: السيد بن طاووس جلد ۱ صفحه ۴۷۴</ref>در روز غدیر لازم است مؤمن پاكیزه ترین و فاخرترین لباس خود را بپوشد. | ||
==== ه: تبریک و تهنیت گفتن ==== | ==== ه: تبریک و تهنیت گفتن ==== | ||
| خط ۶۷: | خط ۷۵: | ||
پیامبر(صلی الله علیه و آله و سلم) بر تبریک گفتن در این عید تأكید مى ورزیدند و به مردم مى فرمودند: | پیامبر(صلی الله علیه و آله و سلم) بر تبریک گفتن در این عید تأكید مى ورزیدند و به مردم مى فرمودند: | ||
هنِّئوني هنِّئوني ؛ | هنِّئوني هنِّئوني ؛ <ref>عيد الغدير في الاسلام والتتويج والقربات يوم الغدير للعلامه امینی جلد : ۱ صفحه : ۳۰</ref> به من تهنیت بگویید، به من تهنیت بگویید. | ||
امام صادق(علیه السلام) شیوه تهنیت گفتن در روز غدیر را چنین آموزش داده اند: | امام صادق(علیه السلام) شیوه تهنیت گفتن در روز غدیر را چنین آموزش داده اند: | ||
وقتى یكدیگر را ملاقات كردید، بگویید: الْحَمْدُ لِلَّهِ الَّذِي أَكْرَمَنَا بِهَذَا الْيَوْمِ وَ جَعَلَنَا مِنَ الْمُوفِينَ [الْمُوقِنِينَ] بِعَهْدِهِ إِلَيْنَا وَ مِيثَاقِهِ الَّذِي وَاثَقَنَا بِهِ مِنْ وَلَايَةِ وُلَاةِ أَمْرِهِ وَ الْقُوَّامِ بِقِسْطِهِ وَ لَمْ يَجْعَلْنَا مِنَ الْجَاحِدِينَ وَ الْمُكَذِّبِينَ بِيَوْمِ الدِّينِ. | وقتى یكدیگر را ملاقات كردید، بگویید: الْحَمْدُ لِلَّهِ الَّذِي أَكْرَمَنَا بِهَذَا الْيَوْمِ وَ جَعَلَنَا مِنَ الْمُوفِينَ [الْمُوقِنِينَ] بِعَهْدِهِ إِلَيْنَا وَ مِيثَاقِهِ الَّذِي وَاثَقَنَا بِهِ مِنْ وَلَايَةِ وُلَاةِ أَمْرِهِ وَ الْقُوَّامِ بِقِسْطِهِ وَ لَمْ يَجْعَلْنَا مِنَ الْجَاحِدِينَ وَ الْمُكَذِّبِينَ بِيَوْمِ الدِّينِ. <ref>المصباح- جنة الأمان الواقية و جنة الإيمان الباقية الكفعمي العاملي، الشيخ ابراهيم جلد : ۱ صفحه : ۶۸۸</ref> | ||
سپاس خداى را كه ما را به این روز گواهى داشت و ما را از مؤمنان و كسانى قرار داد كه به پیمان و میثاقى كه در باره والیان امرش و بر پا دارندگان قسط و عدالتش از ما گرفته است وفا كردیم و ما را از انكاركنندگان و تكذیب كنندگان رستاخیز قرار نداد. | |||
امام رضا(علیه السلام) فرمودند: كه، هنگام برخورد با یكدیگر بگویید: | |||
الْحَمْدُللَّهِ الَّذى جَعَلَنا مِنَ الْمُتَمَسِّكِينَ بِوِلايَةِ مَوْلانا أميرِالْمُؤْمِنِينَ وَالْأَئِمَّةِ الْمَعْصُومينَ عليهم السلام [۱۲] سپاس خداى را كه ما را از محبین و رهروان ولایت امیرمؤمنان(علیه السلام) و امامان معصوم علیهم السلام قرار داده است. | |||
==== تبسّم ==== | |||
امام رضا(علیه السلام) فرمودند: ... وَ هُوَ یَوْمُ التَّبَسُّمِ فِی وُجُوهِ النَّاسِ مِنْ أَهْلِ الْإِیمَانِ فَمَنْ تَبَسَّمَ فِی وَجْهِ أَخِیهِ یَوْمَ الْغَدِیرِ نَظَرَ اللَّهُ إِلَیْهِ یَوْمَ الْقِیَامَةِ بِالرَّحْمَةِ وَ قَضَی لَهُ أَلْفَ حَاجَةٍ وَ بَنَی لَهُ قَصْراً فِی الْجَنَّةِ مِنْ دُرَّةٍ بَیْضَاءَ وَ نَضَّرَ وَجْهَهُ ... [۱۳]روز غدیر روز تبسّم به روى مؤمنین است. | |||
كسى كه در این روز به روى برادر مؤمنش تبسم كند، خداوند، در روز قیامت، نظر رحمت به او مى افكند، هزار حاجتش را برآورده ساخته و قصرى از در سفید برایش بنا مى كند و صورتش را زیبا مى سازد. | |||
==== توسعه زندگى ==== | |||
در روز غدیر، باید چهره زندگى عوض شود. همه باید بكوشند برنامه عادى زندگى خود را بر هم زده و آن را با رفتارهایى سخاوتمندانه تر و نشاط انگیزتر بیارآیند تا همگان در همه جا طعم شیرین عید را بچشند و رایحه دل انگیز آن را استشمام كنند. | |||
یقینا در صدر توسعه دادن زندگى توسعه مالى قرار دارد. امام رضا(علیه السلام) فرمودند: | |||
وَ هُوَ الْيَوْمُ الَّذِي يَزِيدُ اللَّهُ فِي حَالِ مَنْ عَبَدَ فِيهِ وَ وَسَّعَ عَلَى عِيَالِهِ وَ نَفْسِهِ وَ إِخْوَانِهِ وَ يُعْتِقُهُ اللَّهُ مِنَ النَّارِ... .[۱۴] | |||
روز غدیر روزى است كه خداى متعال در مال كسى كه خدا را عبادت كند و بر خانواده، خویشتن و برادران ایمانى اش توسعه دهد فزونى پدید مى آورد. | |||
==== و : جشن گرفتن ==== | ==== و : جشن گرفتن ==== | ||
| خط ۷۹: | خط ۱۰۵: | ||
==== ز : حمد كردن ==== | ==== ز : حمد كردن ==== | ||
پیامبر(صلی الله علیه و آله) فرمودند: یكى از سنت ها این است كه مؤمن، در روز غدیر، صد بار بگوید: | پیامبر(صلی الله علیه و آله) فرمودند: یكى از سنت ها این است كه مؤمن، در روز غدیر، صد بار بگوید: | ||
الْحَمْدُ لِلَّهِ الَّذِي جَعَلَ كَمَالَ دِينِهِ وَ تَمَامَ نِعْمَتِهِ بِوِلاَيَةِ أَمِيرِ الْمُؤْمِنِينَ عَلِيِّ بْنِ أَبِي طَالِبٍ عَلَيْهِ السَّلاَم. [۱۶] | |||
==== ح : دعا ==== | |||
ائمۀ معصومین(علیهم السلام) پیروانشان را به دعا در روز غدیر سفارش كرده اند. | ائمۀ معصومین(علیهم السلام) پیروانشان را به دعا در روز غدیر سفارش كرده اند. | ||
| خط ۹۳: | خط ۱۲۰: | ||
۳ـ دعایى كه با این جمله آغاز شده است: اللَّهُمَّ بِنُورِكَ اهْتَدَيْتُ وَ بِفَضْلِكَ اسْتَغْنَيْتُ... .[۱۹] به [۲۰]مراجعه شود. | ۳ـ دعایى كه با این جمله آغاز شده است: اللَّهُمَّ بِنُورِكَ اهْتَدَيْتُ وَ بِفَضْلِكَ اسْتَغْنَيْتُ... .[۱۹] به [۲۰]مراجعه شود. | ||
ط : دید و بازدید | ==== ط : دید و بازدید ==== | ||
دید و بازدید یكى از آداب روزهاى عید و شادى است. | |||
این سنت مردم را شاداب تر و نام و یاد عید را در دل و ذهنشان ریشه دارتر مى كند. اسلام همین سنت را براى عید غدیر در نظر گرفته و آن را مورد تأكید قرار داده است. | |||
امام رضا(علیه السلام) فرمودند: | |||
مَنْ زارِ فيهِ مُؤْمِنا أَدْخَلَ اللّه ُ قَبْرَهُ سَبْعيِنَ نُورا وَ وَسَّعَ فى قَبْرِهِ وَ يَزُورُ قَبْرَهُ كُلَّ يَوْمٍ سَبْعُونَ أَلْفَ مَلَكٍ وَيُبَشِّرُونَهُ بِالْجَنَّةِ. [۲۱]كسى كه در روز غدیر به دیدار مؤمنى برود خداوند هفتاد نور بر قبر او وارد و قبرش را وسیع مى سازد؛ هر روز هفتاد هزار فرشته قبرش را زیارت كرده، به او بشارت بهشت مى دهند . شایسته است این سنت در روز غدیر، كه بزرگترین عیدهاست، اجرا شود تا علاوه بر احیاى روز غدیر رشته هاى الفت و مودّت میان مردم محكم تر شود. | |||
==== ی : روزه ==== | |||
روزه در روز غدیر، بسیار مستحب است و فضیلتى استثنایى دارد. امام على(علیه السلام) فرمودند: إِذَا أَخْلَصَ الْمُخْلِصُ فِی صَوْمِهِ لَقَصُرَتْ إِلَیْهِ أَیَّامُ الدُّنْیَا عَنْ کِفَائِهِ [۲۲] اگر بنده مخلصى در روزه این روز اخلاص داشته باشد، همه روزهاى دنیا توان برابرى با آن را ندارد؛ به عبارت دیگر، اگر كسى تمام روزهاى دنیا زنده باشد و همه را روزهدار سپرى كند، ثوابش كمتر از ثواب روزه این روز خواهد بود. | |||
نخستین جانشین راستین رسول خدا صلی الله علیه و آله همچنین فرمودند: جَعَلَ الْجَزَاءَ الْعَظِيمَ كِفَاءً لَهُ....[۲۳]... خداوند در برابر روزه عید غدیر پاداشى بزرگ نهاده است. | |||
امام صادق(علیه السلام) یارانشان را به این امر تشویق مى كردند و مى فرمودند: | |||
إِنِّي أُحِبُّ لَكُمْ أَنْ تَصُومُوه... [۲۴] . من دوست دارم شما این روز را روزه بگیرید. | |||
آن بزرگوار همچنین مى فرمودند: صِيَامُ يَوْمِ غَدِيرِ خُمٍّ يَعْدِلُ صِيَامَ عُمُرِ اَلدُّنْيَا لَوْ عَاشَ إِنْسَانٌ وَ صِيَامُهُ يَعْدِلُ عِنْدَ اَللَّهِ مِائَةَ حِجَّةٍ وَ مِائَةَ عُمْرَةٍ مَبْرُورَاتٍ مُتَقَبَّلاَتٍ وَ هُوَ اَلْعِيدُ اَلْأَكْبَرُ . [۲۵]روزه روز غدیر خم نزد خداوند، در هر سال، برابر با صد حج و صد عمره مقبول است. | |||
پیرامون روزه غدیر روایت بسیار وارد شده آنچه ذكر شد از باب نمونه بود. | پیرامون روزه غدیر روایت بسیار وارد شده آنچه ذكر شد از باب نمونه بود. | ||
ک: زیارت | ==== ک: زیارت ==== | ||
یكى از اعمال روز غدیر زیارت امیرمؤمنان حضرت امام على(علیه السلام) است. زیارت آن حضرت(علیه السلام) به دو صورت ممكن است: | یكى از اعمال روز غدیر زیارت امیرمؤمنان حضرت امام على(علیه السلام) است. زیارت آن حضرت(علیه السلام) به دو صورت ممكن است: | ||
۱. | ۱. زیارت در حرم مطهر امام امیرالمؤمنین(علیه السلام) به احمد بن محمد بن أبى نصربزنطى فرمودند: اى فرزند ابونصر، هر كجا بودى در روز غدیر كنار قبر امیرمؤمنان(علیه السلام) حاضر شو! همانا خداوند در این روز گناه شصت سال مرد و زن مؤمن را مى آمرزد. بدرستى كه پروردگار در این روز دو برابر آنچه در ماه رمضان شب قدر و شب عید فطر آزاد مى كند، مى رهاند. [۲۶] | ||
شیوه زیارت آن حضرت را از امام هادى(علیه السلام) مرحوم شیخ عباسى قمى(رحمه الله) در مفاتیح الجنان روایت كرده است. | شیوه زیارت آن حضرت را از امام هادى(علیه السلام) مرحوم شیخ عباسى قمى(رحمه الله) در مفاتیح الجنان روایت كرده است. | ||
۲. | ۲.زیارت هاى عمومى این زیارت، كه به حرم مطهر اختصاص ندارد و ارادتمندان ولایت در همه جا مى توانند از آن بهره گیرند، دو مورد است: | ||
۳. | ۳.الف. زیارت امین الله؛ | ||
ب. زیارت روایت شده از امام صادق(علیه السلام) . | ب. زیارت روایت شده از امام صادق(علیه السلام) . | ||
| خط ۱۲۳: | خط ۱۵۹: | ||
زینت دادن آراستن پیكر و آذین بستن خانه، كوچه و بازار، در روزهاى عید، عملى رایج است. عیدى در ذهن و دل مردم زنده است كه در آن خویش را بیارایند و در و دیوار را آذین بندى كنند. چون عید غدیر بزرگ ترین عید است مردم باید در آن، بیش از هر عید دیگر، شادمانى كنند و خود و جامعه را بیارایند. فضیلت این عمل بسیار است، امام رضا(علیه السلام) فرمودند:روز غدیر روز زینت است. [۲۷]اهمیت زینت در این روز چنان است كه امام رضا عليه السلام در روز عيد غدير به منازل عده ای از خواص اصحابشان البسۀ نو حتی انگشتر و کفش فرستادند، و احوال ظاهری آنان و اطرافيان خود را تغيير دادند، و لباسهای عادي روزانه را به لباسهای مناسب عيد تغيير دادند. [۲۸] | زینت دادن آراستن پیكر و آذین بستن خانه، كوچه و بازار، در روزهاى عید، عملى رایج است. عیدى در ذهن و دل مردم زنده است كه در آن خویش را بیارایند و در و دیوار را آذین بندى كنند. چون عید غدیر بزرگ ترین عید است مردم باید در آن، بیش از هر عید دیگر، شادمانى كنند و خود و جامعه را بیارایند. فضیلت این عمل بسیار است، امام رضا(علیه السلام) فرمودند:روز غدیر روز زینت است. [۲۷]اهمیت زینت در این روز چنان است كه امام رضا عليه السلام در روز عيد غدير به منازل عده ای از خواص اصحابشان البسۀ نو حتی انگشتر و کفش فرستادند، و احوال ظاهری آنان و اطرافيان خود را تغيير دادند، و لباسهای عادي روزانه را به لباسهای مناسب عيد تغيير دادند. [۲۸] | ||
ل : شادى كردن | ==== ل : شادى كردن ==== | ||
امام امیرالمؤمنین(علیه السلام) فرمودند: وَ أَظْهِرُوا الْبِشْرَ فِیمَا بَیْنَکُمْ وَ السُّرُورَ فِی مُلَاقَاتِکُمْ ؛ [۲۹] در برخوردها شادى را آشكار كنید. امام صادق(علیه السلام) فرمودند: روز غدیر روز خوشحالى و شادى است. [۳۰] | امام امیرالمؤمنین(علیه السلام) فرمودند: وَ أَظْهِرُوا الْبِشْرَ فِیمَا بَیْنَکُمْ وَ السُّرُورَ فِی مُلَاقَاتِکُمْ ؛ [۲۹] در برخوردها شادى را آشكار كنید. امام صادق(علیه السلام) فرمودند: روز غدیر روز خوشحالى و شادى است. [۳۰] | ||
م : شكر گزارى | ==== م : شكر گزارى ==== | ||
امام امیرالمؤمنین(علیه السلام) فرمودند: در روز غدیر، خداى را بر آنچه به شما ارزانى داشته ( نعمت ولایت) شكر كنید. [۳۱] | امام امیرالمؤمنین(علیه السلام) فرمودند: در روز غدیر، خداى را بر آنچه به شما ارزانى داشته ( نعمت ولایت) شكر كنید. [۳۱] | ||
ن : صدقه دادن | ==== ن : صدقه دادن ==== | ||
روز غدیر یكى از مستحبات مؤكّد صدقه دادن است. امام امیرالمؤمنین (علیه السلام) فرمودند: فَالدِّرْهَمُ فِيهِ بِمِائَتَيْ أَلْفِ دِرْهَمٍ، وَ الْمَزِيدُ مِنَ اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ. ، [۳۲] كه در روز غدیر داده شود، با فضیلت دویست هزار درهم برابر است. | روز غدیر یكى از مستحبات مؤكّد صدقه دادن است. امام امیرالمؤمنین (علیه السلام) فرمودند: فَالدِّرْهَمُ فِيهِ بِمِائَتَيْ أَلْفِ دِرْهَمٍ، وَ الْمَزِيدُ مِنَ اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ. ، [۳۲] كه در روز غدیر داده شود، با فضیلت دویست هزار درهم برابر است. | ||
س : صلوات فرستادن | ==== س : صلوات فرستادن ==== | ||
امام صادق(علیه السلام) فرمودند: در روز غدیر، بر محمد و اهل بیتش صلوات بسیار مى فرستى. [۳۳] | امام صادق(علیه السلام) فرمودند: در روز غدیر، بر محمد و اهل بیتش صلوات بسیار مى فرستى. [۳۳] | ||
ع : طعام دادن | ===== ع: طعام دادن ===== | ||
در روز غدیر غذا دادن به مؤمنان اهمیت بسیار دارد، امام صادق(علیه السلام) مى فرمایند: و اطعم اخوانك ؛[۳۴] در روز غدیر، برادران دینىات را اطعام كن. امام رضا(علیه السلام) در فضیلت این عمل فرمودند: وَ مَنْ أَطْعَمَ مُؤْمِناً كَانَ كَمَنْ أَطْعَمَ جَمِيعَ الْأَنْبِيَاءِ وَ الصِّدِّيقِينَ ؛ [۳۵] كسى كه مؤمنى را در روز غدیر غذا دهد مانند فردى است كه تمام پیامبران و صدیقین را غذا داده است. اهمیت طعام دادن در این روز به اندازه اى است كه امام صادق(علیه السلام) روز غدیر را روز اطعام طعام [۳۶] خوانده اند. | در روز غدیر غذا دادن به مؤمنان اهمیت بسیار دارد، امام صادق(علیه السلام) مى فرمایند: و اطعم اخوانك ؛[۳۴] در روز غدیر، برادران دینىات را اطعام كن. امام رضا(علیه السلام) در فضیلت این عمل فرمودند: وَ مَنْ أَطْعَمَ مُؤْمِناً كَانَ كَمَنْ أَطْعَمَ جَمِيعَ الْأَنْبِيَاءِ وَ الصِّدِّيقِينَ ؛ [۳۵] كسى كه مؤمنى را در روز غدیر غذا دهد مانند فردى است كه تمام پیامبران و صدیقین را غذا داده است. اهمیت طعام دادن در این روز به اندازه اى است كه امام صادق(علیه السلام) روز غدیر را روز اطعام طعام [۳۶] خوانده اند. | ||
ف : عبادت | ==== ف : عبادت ==== | ||
امام رضا(علیه السلام) فرمودند: هو الیوم الذى یزید الله فى مال من عبد فیه... [۳۷]غدیر روزى است كه خداوند بر مال كسى كه در آن عبادت كند، مى افزاید ... . | امام رضا(علیه السلام) فرمودند: هو الیوم الذى یزید الله فى مال من عبد فیه... [۳۷]غدیر روزى است كه خداوند بر مال كسى كه در آن عبادت كند، مى افزاید ... . | ||
ص : عطر زدن | ==== ص : عطر زدن ==== | ||
بر اساس برخى از روایات امام صادق(علیه السلام) مؤمنان را به استعمال عطر در روز غدیر سفارش كرده اند. [۳۸] | بر اساس برخى از روایات امام صادق(علیه السلام) مؤمنان را به استعمال عطر در روز غدیر سفارش كرده اند. [۳۸] | ||
ق : عمل صالح انجام دادن | ==== ق : عمل صالح انجام دادن ==== | ||
روى ان العمل فیه یعدل ثمانین شهرا و روى انه كفارة ستین سنة. [۳۹]روایت شده كه كردار نیک در روز غدیر، با عمل هشتاد ماه برابرى مى كند؛ و نیز روایت شده كه كردار نیک در این روز كفاره شصت سال است. | روى ان العمل فیه یعدل ثمانین شهرا و روى انه كفارة ستین سنة. [۳۹]روایت شده كه كردار نیک در روز غدیر، با عمل هشتاد ماه برابرى مى كند؛ و نیز روایت شده كه كردار نیک در این روز كفاره شصت سال است. | ||
ر : غسل كردن | ==== ر : غسل كردن ==== | ||
علماى شیعه بر استحباب غسل در روز غدیر اجماع دارند [۴۰] و آن را مستحب مؤكد مى دانند. [۴۱]بهتر این است كه غسل در اول روز انجام گیرد. [۴۲] | علماى شیعه بر استحباب غسل در روز غدیر اجماع دارند [۴۰] و آن را مستحب مؤكد مى دانند. [۴۱]بهتر این است كه غسل در اول روز انجام گیرد. [۴۲] | ||
ش : قضاى حوائج مؤمنان | ==== ش : قضاى حوائج مؤمنان ==== | ||
امام صادق(علیه السلام) فرمودند: واقض حوائج اخوانك؛ [۴۳] در عید غدیر حاجت هاى برادرانت را برآور! | امام صادق(علیه السلام) فرمودند: واقض حوائج اخوانك؛ [۴۳] در عید غدیر حاجت هاى برادرانت را برآور! | ||
ت : كمک كردن | ==== ت : كمک كردن ==== | ||
كمک كردن به ضعیفان و نیازمندان پیام ویژه صاحب غدیر براى روز غدیر است؛ پیامى كه به فرمان حضرت(علیه اسلام) باید دهان به دهان به همه مردم ابلاغ شود: و لیعد الغنى على الفقیر و القوى على الضعیف؛ [۴۴] باید در روز غدیر ثروتمند به تهی دست و توانا به ناتوان كمک كند. | كمک كردن به ضعیفان و نیازمندان پیام ویژه صاحب غدیر براى روز غدیر است؛ پیامى كه به فرمان حضرت(علیه اسلام) باید دهان به دهان به همه مردم ابلاغ شود: و لیعد الغنى على الفقیر و القوى على الضعیف؛ [۴۴] باید در روز غدیر ثروتمند به تهی دست و توانا به ناتوان كمک كند. | ||
ض : گذشت و آشتى كردن | ==== ض : گذشت و آشتى كردن ==== | ||
چشم پوشى از گناه برادران و برقرارى ارتباط دوستانه از دیگر مستحبات روز غدیر شمرده شده است. [۴۵] | چشم پوشى از گناه برادران و برقرارى ارتباط دوستانه از دیگر مستحبات روز غدیر شمرده شده است. [۴۵] | ||
ظ : گشاده رویى | ==== ظ : گشاده رویى ==== | ||
امام امیرالمؤمنین(علیه السلام) فرمودند: و اظهروا البشر فیما بینكم؛ [۴۶] با یكدیگر با گشاده رویى برخورد كنید. | امام امیرالمؤمنین(علیه السلام) فرمودند: و اظهروا البشر فیما بینكم؛ [۴۶] با یكدیگر با گشاده رویى برخورد كنید. | ||
ع : مساوات | ==== ع : مساوات ==== | ||
امام امیرالمؤمنین(علیه السلام) فرمودند: و ساووا بكم ضعفائكم؛ [۴۷] میان خویش و ضعیفان مساوات ایجاد كنید. | امام امیرالمؤمنین(علیه السلام) فرمودند: و ساووا بكم ضعفائكم؛ [۴۷] میان خویش و ضعیفان مساوات ایجاد كنید. | ||
ث : مصافحه | ==== ث : مصافحه ==== | ||
امام امیرالمؤمنین(علیه السلام) فرمودند: إذا تلاقیتم فتصافحوا بالتسلیم؛ [۴۸] وقتى در روز غدیر یكدیگر را ملاقات كردید به هم دست بدهید و سلام كنید. مهربانى و عطوفت كردن امام امیرالمؤمنین(علیه السلام) فرمودند: و التعاطف فیه یقتضى رحمة الله و عطفه... [۴۹]با یكدیگر عطوفت و مهربانى كردن در روز غدیر، موجب رحمت و عطوفت خداى متعال خواهد شد . | امام امیرالمؤمنین(علیه السلام) فرمودند: إذا تلاقیتم فتصافحوا بالتسلیم؛ [۴۸] وقتى در روز غدیر یكدیگر را ملاقات كردید به هم دست بدهید و سلام كنید. مهربانى و عطوفت كردن امام امیرالمؤمنین(علیه السلام) فرمودند: و التعاطف فیه یقتضى رحمة الله و عطفه... [۴۹]با یكدیگر عطوفت و مهربانى كردن در روز غدیر، موجب رحمت و عطوفت خداى متعال خواهد شد . | ||
خ : مهمان كردن | ==== خ : مهمان كردن ==== | ||
امام رضا(علیه السلام) در روز غدیر گروهى را براى افطار نزد خود نگاه داشتند. [۵۰] | امام رضا(علیه السلام) در روز غدیر گروهى را براى افطار نزد خود نگاه داشتند. [۵۰] | ||
ذ : نماز | ==== ذ : نماز ==== | ||
۱. نماز شب عید غدیر این نماز دوازده ركعت است. هر دو ركعت یک تشهد دارد و در پایان ركعت دوازدهم باید سلام داد. در هر ركعت، بعد از سوره حمد توحید ده بار و آیةالكرسى یک بار خوانده مى شود. در ركعت دوازدهم باید هر یک از حمد و سوره را هفت بار خواند و این ذكر را ده بار در قنوت تكرار كرد: لا اله الا الله وحده لا شریك له، له الملك و له الحمد یحیى و یمیت و یمیت و یحیى و هو حى لا یموت بیده الخیر و هو على كل شى قدیر. در دو سجده ركعت آخر، این ذكر ده بار خوانده مىشود: سبحان من احصى كل شى علمه سبحان من لا ینبغى التسبیح الا له سبحان ذى المن و النعم سبحان ذى الفضل و الطول سبحان ذى العز و الكرم اسألك بمعا قد العز من عرشك و منتهى الرحمة من كتابك و بالاسم الاعظم و كلماتك التامة ان تصلى على محمد رسولك و اهل بیته الطیبین الطاهرین و ان تفعل بى كذا و كذا [به جاى كذا و كذا حاجت خود را ذكر كند] و سپس بگوید انك سمیع مجیب. [۵۱] | |||
۲. نماز روز عید غدیر نیم ساعت پیش از ظهر غدیر، دو ركعت نماز مستحب است. در هر ركعت بعد از حمد، سوره هاى توحید، قدر و آیةالكرسى ده بار خوانده مى شود.[۵۲] | |||
۳.نماز مسجد غدیر امام صادق(علیه السلام) فرمودند: یستحب الصلاة فى مسجد الغدیر؛ [۵۳] نماز در مسجد غدیر مستحب است. | |||
==== چ : نیكى و احسان ==== | |||
امام امیرالمؤمنین(علیه السلام) فرمودند: تباروا یصل الله الفتكم و البر فیه یثمر المال و یزید فى العمر. [۵۴]به یكدیگر نیكى كنید كه خداوند الفت میان شما را پایدار مى سازد و نیكى در این روز موجب افزایش مال و عمر مى شود. | امام امیرالمؤمنین(علیه السلام) فرمودند: تباروا یصل الله الفتكم و البر فیه یثمر المال و یزید فى العمر. [۵۴]به یكدیگر نیكى كنید كه خداوند الفت میان شما را پایدار مى سازد و نیكى در این روز موجب افزایش مال و عمر مى شود. | ||
امام صادق(علیه السلام) فرمودند: ... و اكثر برهم. [۵۵]... در روز غدیر به برادران ایمانى، بسیار نیكى كن. | امام صادق(علیه السلام) فرمودند: ... و اكثر برهم. [۵۵]... در روز غدیر به برادران ایمانى، بسیار نیكى كن. | ||
گ : وام گرفتن براى كمک به دیگران | ==== گ : وام گرفتن براى كمک به دیگران ==== | ||
امام امیرالمؤمنین(علیه السلام) فرمودند: من استدان لإخوانه و أعانهم فأنا الضامن على الله إن ابقاه قضاه و إن قبضه حمل عنه. [۵۶]كسى كه وام بگیرد تا به برادران مؤمنش كمک كند از سوى خدا ضمانت مىكنم كه اگر او را زنده نگه داشت، بتواند وامش را بپردازد و اگر نگه نداشت، آن دین از دوش او برداشته شود . توجه به دو نكته آشكار مى سازد كه چگونه روز غدیر روزى ویژه به شمار آمده، كمک كردن به دیگران در آن عملى بسیار مهم است. | امام امیرالمؤمنین(علیه السلام) فرمودند: من استدان لإخوانه و أعانهم فأنا الضامن على الله إن ابقاه قضاه و إن قبضه حمل عنه. [۵۶]كسى كه وام بگیرد تا به برادران مؤمنش كمک كند از سوى خدا ضمانت مىكنم كه اگر او را زنده نگه داشت، بتواند وامش را بپردازد و اگر نگه نداشت، آن دین از دوش او برداشته شود . توجه به دو نكته آشكار مى سازد كه چگونه روز غدیر روزى ویژه به شمار آمده، كمک كردن به دیگران در آن عملى بسیار مهم است. | ||
| خط ۲۰۹: | خط ۲۲۶: | ||
ب) اسلام حق الناس را بسیار مهم شمرده است، ولى در روایت آمده كه اگر وام گیرنده توفیق حیات نیافت، خداوند حق مالى قرض دهنده را از دوش او برمى دارد. | ب) اسلام حق الناس را بسیار مهم شمرده است، ولى در روایت آمده كه اگر وام گیرنده توفیق حیات نیافت، خداوند حق مالى قرض دهنده را از دوش او برمى دارد. | ||
پ : هدیه دادن | ==== پ : هدیه دادن ==== | ||
امام امیرالمؤمنین(علیه السلام) فرمودند: هبو ـ أو هیئوا ـ لاخوانكم و عیالكم عن فضله؛ [۵۷] از آنچه خداى متعال بر شما ارزانى داشته، به خانواده و برادرانتان ببخشید. [۵۸]و نیز فرمودند: تهادوا نعم الله كما مناكم نعمت هاى خداوند را به یكدیگر هدیه كنید همان طور كه به شما عطا فرموده است. امام رضا(علیه السلام) فرمودند: أفضل على اخوانك فى هذا الیوم؛ [۵۹]در این روز بر برادرانت بخشش كن. | امام امیرالمؤمنین(علیه السلام) فرمودند: هبو ـ أو هیئوا ـ لاخوانكم و عیالكم عن فضله؛ [۵۷] از آنچه خداى متعال بر شما ارزانى داشته، به خانواده و برادرانتان ببخشید. [۵۸]و نیز فرمودند: تهادوا نعم الله كما مناكم نعمت هاى خداوند را به یكدیگر هدیه كنید همان طور كه به شما عطا فرموده است. امام رضا(علیه السلام) فرمودند: أفضل على اخوانك فى هذا الیوم؛ [۵۹]در این روز بر برادرانت بخشش كن. | ||
امام رضا(علیه السلام) در این روز براى خانواده گروهى از اصحاب غذا، گندم، لباس هاى نو و حتى انگشتر و كفش فرستادند. [۶۰]همایش گردهمایى یكى از اعمال و احكام روز غدیر است. این دستور الهى ـ سیاسى در راستاى تقویت ارتباط با ولایت و رهبرى الهى و پایبندى به لوازم آن صادر شده است. امام امیرالمؤمنین(علیه السلام) فرمودند: ... اِجْمعوا یَجْمَع الله شَمْلَکُم و تَبارّوا یَصِل اللهُ اُلْفَتَکُم ؛ | امام رضا(علیه السلام) در این روز براى خانواده گروهى از اصحاب غذا، گندم، لباس هاى نو و حتى انگشتر و كفش فرستادند. [۶۰]همایش گردهمایى یكى از اعمال و احكام روز غدیر است. این دستور الهى ـ سیاسى در راستاى تقویت ارتباط با ولایت و رهبرى الهى و پایبندى به لوازم آن صادر شده است. امام امیرالمؤمنین(علیه السلام) فرمودند: ... اِجْمعوا یَجْمَع الله شَمْلَکُم و تَبارّوا یَصِل اللهُ اُلْفَتَکُم ؛<ref>بحار ج ۹۷ ص ۱۱۷</ref> در روز غدیر، گرد هم آیید تا خداوند امورتان را از نابسامانى و پراكندگى برهاند. | ||
[ | [۴] | ||
[۵] | |||
[۵] | |||
[۶] سوره حجرات، آیه .۱۰ | [۶] سوره حجرات، آیه .۱۰ | ||
[۷] | [۷] | ||
[۸] | [۸] | ||
[۹] | [۹] : | ||
[۱۰] | [۱۰] | ||
[۱۱] | [۱۱] | ||
[۱۲] نفحات الولایة مکارم شیرازی شیخ ناصر جلد : ۹ صفحه : ۶۱۶ | [۱۲] نفحات الولایة مکارم شیرازی شیخ ناصر جلد : ۹ صفحه : ۶۱۶ | ||
| خط ۳۳۵: | خط ۳۴۵: | ||
[۶۰] مصباح المتهجد، ص ۷۰۲؛ الغدیر، ج ۱، ص .۲۸۴ مأخذ: مجله كوثر شماره ۲ | [۶۰] مصباح المتهجد، ص ۷۰۲؛ الغدیر، ج ۱، ص .۲۸۴ مأخذ: مجله كوثر شماره ۲ | ||
[۶۱] | [۶۱] | ||
== پانویس == | |||