آيه ۸ طلاق و غدیر: تفاوت میان نسخه‌ها

بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۱: خط ۱:


==آيه «وَ كَأَيِّنْ مِنْ قَرْيَةٍ عَتَتْ عَنْ أَمْرِ رَبِّها وَ رُسُلِهِ فَحاسَبْناها حِساباً شَدِيداً وَ عَذَّبْناها عَذاباً نُكْراً»<ref>طلاق /  ۸ . غدير در قرآن: ج ۲ ص ۳۳۹ - ۳۴۴.</ref>==
{{قرآن|وَ كَأَيِّنْ مِنْ قَرْيَةٍ عَتَتْ عَنْ أَمْرِ رَبِّها وَ رُسُلِهِ فَحاسَبْناها حِساباً شَدِيداً وَ عَذَّبْناها عَذاباً نُكْراً}}<ref>طلاق /  ۸ . غدير در قرآن: ج ۲ ص ۳۳۹ - ۳۴۴.</ref>==
بزرگ ‏ترين [[امتحان الهى با اميرالمؤمنين عليه السلام|امتحان بشريت]] در غدير مطرح شد. امتحانى همه جانبه كه [[اتمام حجت]] آن به نحو اكمل انجام گرفت و براى هيچ كس به هيچ دليل و بهانه ‏اى راه گريز نماند.
بزرگ ‏ترين [[امتحان الهى با اميرالمؤمنين عليه السلام|امتحان بشريت]] در غدير مطرح شد. امتحانى همه جانبه كه [[اتمام حجت]] آن به نحو اكمل انجام گرفت و براى هيچ كس به هيچ دليل و بهانه ‏اى راه گريز نماند.


خط ۱۱: خط ۱۱:
از جمله اين آيات آيه ۸ سوره طلاق و آيه ۲۴ سوره بقره است:
از جمله اين آيات آيه ۸ سوره طلاق و آيه ۲۴ سوره بقره است:


«وَ كَأَيِّنْ مِنْ قَرْيَةٍ عَتَتْ عَنْ أَمْرِ رَبِّها وَ رُسُلِهِ فَحاسَبْناها حِساباً شَدِيداً وَ عَذَّبْناها عَذاباً نُكْراً»:
{{قرآن|وَ كَأَيِّنْ مِنْ قَرْيَةٍ عَتَتْ عَنْ أَمْرِ رَبِّها وَ رُسُلِهِ فَحاسَبْناها حِساباً شَدِيداً وَ عَذَّبْناها عَذاباً نُكْراً}}:


«و چه بسا آبادى كه از امر پروردگارش و پيامبرانش سرپيچى كرده و ما آنان را مورد حسابرسى شديد قرار داديم و آنان را عذاب سختى نموديم».
«و چه بسا آبادى كه از امر پروردگارش و پيامبرانش سرپيچى كرده و ما آنان را مورد حسابرسى شديد قرار داديم و آنان را عذاب سختى نموديم».


«فَإِنْ لَمْ تَفْعَلُوا وَ لَنْ تَفْعَلُوا فَاتَّقُوا النَّارَ الَّتِى وَقُودُهَا النَّاسُ وَ الْحِجارَةُ أُعِدَّتْ لِلْكافِرِينَ»<ref>بقره /  ۲۴.</ref>:
{{قرآن|فَإِنْ لَمْ تَفْعَلُوا وَ لَنْ تَفْعَلُوا فَاتَّقُوا النَّارَ الَّتِى وَقُودُهَا النَّاسُ وَ الْحِجارَةُ أُعِدَّتْ لِلْكافِرِينَ}}<ref>بقره /  ۲۴.</ref>:


«اگر چنين نكنند و ابداً نخواهند كرد پس بپرهيزيد از آتشى كه هيزم آن مردم و سنگ‏ ها هستند و براى كافران آماده شده است».
«اگر چنين نكنند و ابداً نخواهند كرد پس بپرهيزيد از آتشى كه هيزم آن مردم و سنگ‏ ها هستند و براى كافران آماده شده است».
خط ۲۲: خط ۲۲:


=== متن خطبه غدير ===
=== متن خطبه غدير ===
مَعاشِرَ النّاسِ، انَّهُ امامٌ مِنَ اللَّه (خ ل: انَّهُ امامُكُمْ بِامْرِ اللَّه)، وَ لَنْ يَتُوبَ اللَّه عَلى احَدٍ انْكَرَ وِلايَتَهُ وَ لَنْ يَغْفِرَ لَهُ، حَتْماً عَلَى اللَّه انْ يَفْعَلَ ذلِكَ بِمَنْ خالَفَ امْرَهُ وَ انْ يُعَذِّبَهُ عَذاباً نُكْراً ابَدَ الْآبادِ وَ دَهْرَ الدُّهُورِ. فَاحْذَرُوا انْ تُخالِفُوهُ فَتَصْلُوا ناراً وَقُودُهَا النَّاسُ وَ الْحِجارَةُ أُعِدَّتْ لِلْكافِرِينَ:
{{متن عربی|مَعاشِرَ النّاسِ، انَّهُ امامٌ مِنَ اللَّه (خ ل: انَّهُ امامُكُمْ بِامْرِ اللَّه)، وَ لَنْ يَتُوبَ اللَّه عَلى احَدٍ انْكَرَ وِلايَتَهُ وَ لَنْ يَغْفِرَ لَهُ، حَتْماً عَلَى اللَّه انْ يَفْعَلَ ذلِكَ بِمَنْ خالَفَ امْرَهُ وَ انْ يُعَذِّبَهُ عَذاباً نُكْراً ابَدَ الْآبادِ وَ دَهْرَ الدُّهُورِ. فَاحْذَرُوا انْ تُخالِفُوهُ فَتَصْلُوا ناراً وَقُودُهَا النَّاسُ وَ الْحِجارَةُ أُعِدَّتْ لِلْكافِرِينَ}}:


اى مردم، او از طرف خدا امام است (خ ل: او به امر خدا امام شماست) ، و هر كس ولايت او را انكار كند خداوند هرگز توبه ‏اش را نمى‏ پذيرد و او را نمى ‏بخشد.
اى مردم، او از طرف خدا امام است (خ ل: او به امر خدا امام شماست) ، و هر كس ولايت او را انكار كند خداوند هرگز توبه ‏اش را نمى‏ پذيرد و او را نمى ‏بخشد.
خط ۳۷: خط ۳۷:
پيامبر صلى الله عليه و آله اين مطلب را با تضمين قسمت آخر آيه ۸ سوره طلاق و بخش دوم آيه ۲۴ سوره بقره در كلام خود، با تغيير مختصرى آورده است.
پيامبر صلى الله عليه و آله اين مطلب را با تضمين قسمت آخر آيه ۸ سوره طلاق و بخش دوم آيه ۲۴ سوره بقره در كلام خود، با تغيير مختصرى آورده است.


در آيه سوره طلاق كلمه «عَذَّبْناها» را به «انْ يُعَذِّبَهُ» تغيير داده و در آيه سوره بقره كلمه «نار» را كه در آيه با «الف و لام» و «التى» است به صورت نكره و بدون موصول آورده است.
در آيه سوره طلاق كلمه{{قرآن|عَذَّبْناها}} را به{{قرآن|انْ يُعَذِّبَهُ}} تغيير داده و در آيه سوره بقره كلمه «نار» را كه در آيه با «الف و لام» و «التى» است به صورت نكره و بدون موصول آورده است.


بنابراين، جمله «النَّارَ الَّتِى وَقُودُهَا...» را به صورت «ناراً وَقُودُها...» فرموده است.
بنابراين، جمله{{قرآن|النَّارَ الَّتِى وَقُودُهَا}} را به صورت{{قرآن|ناراً وَقُودُها}} فرموده است.


=== موقعيت قرآنى ===
=== موقعيت قرآنى ===
خط ۵۵: خط ۵۵:
آنچه از عبارات شديد اين جمله به ضميمه آوردن آيه در پايان اين فراز از خطبه مى‏ آموزيم، كفرِ منكرين ولايت و امامت على‏ عليه السلام و سركش بودن آنان از اوامر الهى به حكم قرآن است.
آنچه از عبارات شديد اين جمله به ضميمه آوردن آيه در پايان اين فراز از خطبه مى‏ آموزيم، كفرِ منكرين ولايت و امامت على‏ عليه السلام و سركش بودن آنان از اوامر الهى به حكم قرآن است.


پيامبر صلى الله عليه و آله در اين قسمت خطابه، ابتدا تابلوى با عظمت غدير را بلند مى‏ كند و مى‏ فرمايد: انَّهُ امامٌ مِنَ اللَّه: على از طرف خدا امام است.
پيامبر صلى الله عليه و آله در اين قسمت خطابه، ابتدا تابلوى با عظمت غدير را بلند مى‏ كند و مى‏ فرمايد:{{متن عربی| انَّهُ امامٌ مِنَ اللَّه}}: على از طرف خدا امام است.


آنگاه به عنوان نتيجه ‏گيرى، خدا را در اين اعتقاد طرف پاسخ مردم قرار مى‏ دهد و دو مسئله درباره ولايت مطرح مى‏ نمايد: يكى انكار ولايت و ديگرى مخالفت با على‏ عليه السلام.
آنگاه به عنوان نتيجه ‏گيرى، خدا را در اين اعتقاد طرف پاسخ مردم قرار مى‏ دهد و دو مسئله درباره ولايت مطرح مى‏ نمايد: يكى انكار ولايت و ديگرى مخالفت با على‏ عليه السلام.
خط ۶۵: خط ۶۵:
آنگاه در بيان سزاى اين دو گروه ۵ تأكيد به كار گرفته است:
آنگاه در بيان سزاى اين دو گروه ۵ تأكيد به كار گرفته است:


«حَتْمٌ عَلَى اللَّه» ، كه با اين عبارت حتمى و قطعى بودن آن را يادآور شده است.
{{متن عربی|حَتْمٌ عَلَى اللَّه}}، كه با اين عبارت حتمى و قطعى بودن آن را يادآور شده است.


«لَنْ» كه كلمه نفى مؤكد و در مواردى نفى ابدى است و به معناى «هرگز» است.
{{متن عربی|لَنْ}} كه كلمه نفى مؤكد و در مواردى نفى ابدى است و به معناى «هرگز» است.


«ابَدَ الْآبادِ» ، كه ابدى بودن را -  گذشته از كلمه «لَنْ» -  با كلمه «ابَد» آورده، و با اضافه به «آباد» مؤكدتر شده است.
{{متن عربی|ابَدَ الْآبادِ}} ، كه ابدى بودن را -  گذشته از كلمه «لَنْ» -  با كلمه «ابَد» آورده، و با اضافه به «آباد» مؤكدتر شده است.


«دَهْرَ الدُّهُورِ» ، كه تأكيد ديگرى بر ابدى بودن است.
{{متن عربی|دَهْرَ الدُّهُورِ}} ، كه تأكيد ديگرى بر ابدى بودن است.


«احْذَرُوا» ، كه كلمه اعلان خطر است و تأكيد ديگرى به حساب مى ‏آيد.
{{متن عربی|احْذَرُوا}}، كه كلمه اعلان خطر است و تأكيد ديگرى به حساب مى ‏آيد.


با اين تأكيدات جزاى آنان را در دو جهت ذكر كرده است:
با اين تأكيدات جزاى آنان را در دو جهت ذكر كرده است:
خط ۸۰: خط ۸۰:
اين مطلب در قالب عبارت زير است:
اين مطلب در قالب عبارت زير است:


لَنْ يَتُوبَ اللَّه عَلى احَدٍ انْكَرَ وِلايَتَهُ وَ لَنْ يَغْفِرَ لَهُ:
{{متن عربی|لَنْ يَتُوبَ اللَّه عَلى احَدٍ انْكَرَ وِلايَتَهُ وَ لَنْ يَغْفِرَ لَهُ}}:


خدا هرگز توبه كسى كه ولايت او را انكار كند نمى ‏پذيرد و هرگز او را نمى‏ آمرزد.
خدا هرگز توبه كسى كه ولايت او را انكار كند نمى ‏پذيرد و هرگز او را نمى‏ آمرزد.
خط ۸۷: خط ۸۷:
اين مطلب اين گونه آمده است:
اين مطلب اين گونه آمده است:


وَ انْ يُعَذِّبَهُ عَذاباً نُكْراً ابَدَ الْآبادِ وَ دَهْرَ الدُّهُورِ:
{{متن عربی|وَ انْ يُعَذِّبَهُ عَذاباً نُكْراً ابَدَ الْآبادِ وَ دَهْرَ الدُّهُورِ}}:


بر خداست كه منكرين ولايت را عذاب شديدى تا ابديت بى ‏انتها و تا آخر روزگاران نمايد.
بر خداست كه منكرين ولايت را عذاب شديدى تا ابديت بى ‏انتها و تا آخر روزگاران نمايد.


فَاحْذَرُوا انْ تُخالِفُوهُ:
{{متن عربی|فَاحْذَرُوا انْ تُخالِفُوهُ}}:


بر حذر باشيد و بترسيد از اينكه با او مخالفت كنيد.
بر حذر باشيد و بترسيد از اينكه با او مخالفت كنيد.


فَتَصْلُوا ناراً وَقُودُهَا النَّاسُ وَ الْحِجارَةُ أُعِدَّتْ لِلْكافِرِينَ:
{{متن عربی|فَتَصْلُوا ناراً وَقُودُهَا النَّاسُ وَ الْحِجارَةُ أُعِدَّتْ لِلْكافِرِينَ}}:


در اثر مخالفت با على گرفتار آتشى شويد كه هيزم آن مردم و سنگ ‏ها هستند و براى كافران آماده شده است.
در اثر مخالفت با على گرفتار آتشى شويد كه هيزم آن مردم و سنگ ‏ها هستند و براى كافران آماده شده است.
خط ۱۰۸: خط ۱۰۸:


===== جهت دوم: عذاب شديد براى انكار ولايت =====
===== جهت دوم: عذاب شديد براى انكار ولايت =====
عذابى كه براى انكار ولايت و مخالفت با على ‏عليه السلام در نظر گرفته شده عذاب شديدى است كه خود پيامبر صلى الله عليه و آله از آن به «عذاب نُكْر» ياد مى‏ كند.
عذابى كه براى انكار ولايت و مخالفت با على ‏عليه السلام در نظر گرفته شده عذاب شديدى است كه خود پيامبر صلى الله عليه و آله از آن به{{قرآن|عذاب نُكْر}}ياد مى‏ كند.


«نُكْر» به معناى شديد و غير عادى است، و منظور آن است كه نسبت به عذاب ساير اهل جهنم فوق‏ العاده است.
{{قرآن|نُكْر}}به معناى شديد و غير عادى است، و منظور آن است كه نسبت به عذاب ساير اهل جهنم فوق‏ العاده است.


دو جهت غير عادى بودن آن را قرآن تصريح كرده و پيامبر صلى الله عليه و آله هم در خطبه فرموده است:
دو جهت غير عادى بودن آن را قرآن تصريح كرده و پيامبر صلى الله عليه و آله هم در خطبه فرموده است:
خط ۱۲۱: خط ۱۲۱:
اگر با على مخالفت كنيد با عذابى كه براى كافرين آماده شده معذب خواهيد شد.
اگر با على مخالفت كنيد با عذابى كه براى كافرين آماده شده معذب خواهيد شد.


همچنين آيه «عَذاباً نُكْراً» را مى‏ آورد كه آغاز آن «عَتَتْ عَنْ أَمْرِ رَبِّها» است، و اين بدان معنى است كه ضديت با على‏ عليه السلام مساوى با كفر است.
همچنين آيه{{قرآن|عَذاباً نُكْراً}}را مى‏ آورد كه آغاز آن{{قرآن|عَتَتْ عَنْ أَمْرِ رَبِّها}}است، و اين بدان معنى است كه ضديت با على‏ عليه السلام مساوى با كفر است.


در اين باره احاديث بسيارى از پيامبر صلى الله عليه و آله وارد شده كه اين فراز غدير را تبيين مى ‏نمايد:
در اين باره احاديث بسيارى از پيامبر صلى الله عليه و آله وارد شده كه اين فراز غدير را تبيين مى ‏نمايد:


۱. از آنجا كه على بن ابى‏ طالب‏ عليه السلام «امامٌ مِنَ اللَّه» است پيامبر صلى الله عليه و آله در حديثى مى ‏فرمايد: ما آمَنَ بِاللَّه مَنْ انْكَرَكَ<ref>بحار الانوار: ج ۳۶ ص ۱۳۹. تفسير فرات: ص ۱۸۱. شواهد التنزيل: ج ۱ ص ۳۵۳.</ref>: كسى كه تو را انكار كند به خدا ايمان نياورده است.
۱. از آنجا كه على بن ابى‏ طالب‏ عليه السلام{{متن عربی|امامٌ مِنَ اللَّه}}است پيامبر صلى الله عليه و آله در حديثى مى ‏فرمايد: {{متن عربی|ما آمَنَ بِاللَّه مَنْ انْكَرَكَ}}<ref>بحار الانوار: ج ۳۶ ص ۱۳۹. تفسير فرات: ص ۱۸۱. شواهد التنزيل: ج ۱ ص ۳۵۳.</ref>: كسى كه تو را انكار كند به خدا ايمان نياورده است.


۲. در حديثى ديگر مى ‏فرمايد: ما آمَنَ بى مَنْ انْكَرَكَ<ref>بحار الانوار: ج ۲۴ ص ۶۴ و ج ۳۵ ص ۲۶. المسترشد: ص ۶۰۷ .</ref>: كسى كه تو را انكار كند به من (يعنى پيامبر صلى الله عليه و آله) ايمان نياورده است.
۲. در حديثى ديگر مى ‏فرمايد: {{متن عربی|ما آمَنَ بى مَنْ انْكَرَكَ}}<ref>بحار الانوار: ج ۲۴ ص ۶۴ و ج ۳۵ ص ۲۶. المسترشد: ص ۶۰۷ .</ref>: كسى كه تو را انكار كند به من (يعنى پيامبر صلى الله عليه و آله) ايمان نياورده است.


۳. در جاى ديگر نه تنها ايمانِ منكرِ على‏ عليه السلام را قبول ندارد، كه او را كافر مى‏ داند و مى‏ فرمايد: كَفَرَ مَنْ انْكَرَكَ <ref>بحار الانوار: ج ۹۷ ص ۳۵۱. مزار ابن المشهدى: ص ۳۰۹.</ref>: هر كس تو را انكار كند كافر شده است.
۳. در جاى ديگر نه تنها ايمانِ منكرِ على‏ عليه السلام را قبول ندارد، كه او را كافر مى‏ داند و مى‏ فرمايد: {{متن عربی|كَفَرَ مَنْ انْكَرَكَ }}<ref>بحار الانوار: ج ۹۷ ص ۳۵۱. مزار ابن المشهدى: ص ۳۰۹.</ref>: هر كس تو را انكار كند كافر شده است.


۴. حديث جامع ‏ترى چنين مى‏ فرمايد:
۴. حديث جامع ‏ترى چنين مى‏ فرمايد:


مَنْ انْكَرَ امامَةَ عَلِىٍّ بَعْدى كانَ كَمَنْ انْكَرَ نُبُوَّتى فى حَياتى، وَ مَنْ انْكَرَ نُبُوَّتى كانَ كَمَنْ انْكَرَ رُبُوبِيَّةَ رَبِّهِ عَزَّ وَ جَلَّ <ref>أمالى الصدوق: ص ۶۵۶ .</ref>:
{{متن عربی|مَنْ انْكَرَ امامَةَ عَلِىٍّ بَعْدى كانَ كَمَنْ انْكَرَ نُبُوَّتى فى حَياتى، وَ مَنْ انْكَرَ نُبُوَّتى كانَ كَمَنْ انْكَرَ رُبُوبِيَّةَ رَبِّهِ عَزَّ وَ جَلَّ <ref>أمالى الصدوق}}: ص ۶۵۶ .</ref>:


هر كس امامت على را بعد از من انكار كند مانند كسى است كه نبوت مرا در زمان حياتم انكار كرده باشد، و هر كس نبوت مرا انكار كند مانند كسى است كه ربوبيّت پروردگارش را منكر شود.
هر كس امامت على را بعد از من انكار كند مانند كسى است كه نبوت مرا در زمان حياتم انكار كرده باشد، و هر كس نبوت مرا انكار كند مانند كسى است كه ربوبيّت پروردگارش را منكر شود.
خط ۱۳۹: خط ۱۳۹:
۵ . حديث ديگرى ولايت على ‏عليه السلام را سرمايه مؤمن معرفى مى ‏كند و مى‏ فرمايد:
۵ . حديث ديگرى ولايت على ‏عليه السلام را سرمايه مؤمن معرفى مى ‏كند و مى‏ فرمايد:


مَنْ لَمْ يَلْقَ اللَّه بِوِلايَتِكَ لَمْ يَلْقَهُ بِشَىْ‏ءٍ<ref>بحار الانوار: ج ۳۸ ص ۱۵۹.</ref>:
{{متن عربی|مَنْ لَمْ يَلْقَ اللَّه بِوِلايَتِكَ لَمْ يَلْقَهُ بِشَىْ‏ءٍ}}<ref>بحار الانوار: ج ۳۸ ص ۱۵۹.</ref>:


هر كس خدا را با ولايت تو ملاقات نكند، چيزى همراه خود براى ملاقات خدا نبرده است.
هر كس خدا را با ولايت تو ملاقات نكند، چيزى همراه خود براى ملاقات خدا نبرده است.
خط ۱۴۵: خط ۱۴۵:
۶ . در حديث ديگرى به اين مطلب تصريح شده كه انكار ولايت على‏ عليه السلام اثر دو جانبه دارد و در روز قيامت هر كس على ‏عليه السلام را نشناسد آن حضرت هم او را نمى ‏شناسد:
۶ . در حديث ديگرى به اين مطلب تصريح شده كه انكار ولايت على‏ عليه السلام اثر دو جانبه دارد و در روز قيامت هر كس على ‏عليه السلام را نشناسد آن حضرت هم او را نمى ‏شناسد:


لا يَدْخُلُ النّارَ الاّ مَنْ انْكَرَكَ وَ انْكَرْتَهُ<ref>امالى المفيد: ص ۲۱۳.</ref>: داخل آتش نمى‏ شود مگر كسى كه تو را انكار كند و تو او را انكار نمايى. اين انكار حاكى از قطع رابطه است.
{{متن عربی|لا يَدْخُلُ النّارَ الاّ مَنْ انْكَرَكَ وَ انْكَرْتَهُ}}<ref>امالى المفيد: ص ۲۱۳.</ref>: داخل آتش نمى‏ شود مگر كسى كه تو را انكار كند و تو او را انكار نمايى. اين انكار حاكى از قطع رابطه است.


۷. هشدار درباره على‏ عليه السلام به قدرى جدى است كه نه تنها انكار آن حضرت، بلكه شک درباره او هم كفر و جهنم است:
۷. هشدار درباره على‏ عليه السلام به قدرى جدى است كه نه تنها انكار آن حضرت، بلكه شک درباره او هم كفر و جهنم است:


احْذَرْ انْ يَدْخُلَكَ فى عَلِىٍّ شَكٌ فَانَّ الشَّكَّ فى عَلِىٍّ كُفْرٌ بِاللَّه تَعالى<ref>امالى الطوسى: ص ۱۰۶. بحار الانوار: ج ۳۸ ص ۱۵۹.</ref>:
{{متن عربی|احْذَرْ انْ يَدْخُلَكَ فى عَلِىٍّ شَكٌ فَانَّ الشَّكَّ فى عَلِىٍّ كُفْرٌ بِاللَّه تَعالى}}<ref>امالى الطوسى: ص ۱۰۶. بحار الانوار: ج ۳۸ ص ۱۵۹.</ref>:


بپرهيز از اينكه درباره على شكى بر قلبت وارد شود، چرا كه شک درباره على كفر به خداى تعالى است.
بپرهيز از اينكه درباره على شكى بر قلبت وارد شود، چرا كه شک درباره على كفر به خداى تعالى است.