نگاهی به غدیر خم: تفاوت میان نسخه‌ها

بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۳: خط ۳:
حال آنکه واقعه «غدیر» از برجسته‌ترین وقایع تاریخ اسلام، خلاصه مکتب وحی و عصاره ادیان الهی، ثمره نبوت و میوه رسالت است. «غدیر» عنوان و نشانه دین و اساس ایمان و عقیده به اسلام است. غدیر تابلوی تمام نمای شیعه و قانون نامه اسلام و تعیین شاهراه سیر مسلمین تا روز قیامت است.
حال آنکه واقعه «غدیر» از برجسته‌ترین وقایع تاریخ اسلام، خلاصه مکتب وحی و عصاره ادیان الهی، ثمره نبوت و میوه رسالت است. «غدیر» عنوان و نشانه دین و اساس ایمان و عقیده به اسلام است. غدیر تابلوی تمام نمای شیعه و قانون نامه اسلام و تعیین شاهراه سیر مسلمین تا روز قیامت است.


پرسش اساسی در واقعه غدیر اینجاست که مگر از آغاز بعثت و از همان {{متن عربی|يوم الإنذار}} و بعد از آن، ولایت علی بن ابی طالب عليه السلام توسط شخص پیامبر اسلام صلی الله علیه و آله و سلم بارها و بارها بر منبر و غیرمنبر، اعلام نشده بود. مگر «آیه ولایت» و «آیه مباهله» و آیات دیگر قبل از روز غدیر در مورد علیّ نازل نشده بود؟ مگر پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله و سلم خود مکرراً در شان و جایگاه علیّ بن ابی طالب روایات متعددی را مانند «حدیث منزلت» و… انشاء نکرده بود؟
پرسش اساسی در واقعه غدیر اینجاست که مگر از آغاز بعثت و از همان «يوم الإنذار» و بعد از آن، ولایت علی بن ابی طالب عليه السلام توسط شخص پیامبر اسلام صلی الله علیه و آله و سلم بارها و بارها بر منبر و غیرمنبر، اعلام نشده بود. مگر «آیه ولایت» و «آیه مباهله» و آیات دیگر قبل از روز غدیر در مورد علیّ نازل نشده بود؟ مگر پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله و سلم خود مکرراً در شان و جایگاه علیّ بن ابی طالب روایات متعددی را مانند «حدیث منزلت» و… انشاء نکرده بود؟


به شهادت تاریخ، پر واضح و مسلم است که ابلاغ و اعلام ولایت علیّ بن ابی طالب قبل از غدیر بارها انجام شده بود؛ پس غدیر دیگر برای چه؟ پیامبر اسلام صلی الله علیه و آله و سلم در غدیر چه وظیفه مهمی را باید انجام بدهد که قبلاً انجام نداده است؟ و در غدیر چه گذشت که خشم و کینه درونی دشمنان علیّ را شعله‌ور کرد؟ اگر ابلاغ و اعلام ولایت علیّ بود، مردم در مکه و مدینه بارها آن را شنیده و در ظاهر اعتراضی هم نکرده بودند.
به شهادت تاریخ، پر واضح و مسلم است که ابلاغ و اعلام ولایت علیّ بن ابی طالب قبل از غدیر بارها انجام شده بود؛ پس غدیر دیگر برای چه؟ پیامبر اسلام صلی الله علیه و آله و سلم در غدیر چه وظیفه مهمی را باید انجام بدهد که قبلاً انجام نداده است؟ و در غدیر چه گذشت که خشم و کینه درونی دشمنان علیّ را شعله‌ور کرد؟ اگر ابلاغ و اعلام ولایت علیّ بود، مردم در مکه و مدینه بارها آن را شنیده و در ظاهر اعتراضی هم نکرده بودند.


در پاسخ باید گفت که غدیر فقط روز اعلام ولایت علیّ بن ابی طالب نبود؛ بلکه غدیر روز تحقق، تثبیت و عینیت یافتن ولایت دوازده امام معصوم از علیّ علیه السلام تا مهدی(عج) بود. در روز غدیر ولایت علیّ و اولاد معصومش عینیت جاودانه یافت؛ و با بیعت عمومی یکصد و بیست هزار نفری در تاریخ ثبت گردید.<ref>مجیدمنتظرزاده
در پاسخ باید گفت که غدیر فقط روز اعلام ولایت علیّ بن ابی طالب نبود؛ بلکه غدیر روز تحقق، تثبیت و عینیت یافتن ولایت دوازده امام معصوم از علیّ علیه السلام تا مهدی(عج) بود. در روز غدیر ولایت علیّ و اولاد معصومش عینیت جاودانه یافت؛ و با بیعت عمومی یکصد و بیست هزار نفری در تاریخ ثبت گردید.<ref>مجیدمنتظرزاده؛


دانش‌آموخته حوزه علمیه، پژوهشگر پژوهشگاه علوم اسلامی امام صادق(ع)، سردبیر فصلنامه پیام.</ref>
دانش‌آموخته حوزه علمیه، پژوهشگر پژوهشگاه علوم اسلامی امام صادق علیه السلام، سردبیر فصلنامه پیام.</ref>


== '''حجة الوداع''' ==
== '''حجة الوداع''' ==
خط ۱۸: خط ۱۸:
آخرین سفر پیامبر اسلام صلی الله علیه و آله و سلم به مکه، در سال دهم هجرت برای انجام حج بود. امام صادق علیه السلام می‌فرماید: پیامبرصلی الله علیه و آله و سلم ده سال را در مدینه سپری کرد و حج نگذارد تا هنگامی که این آیه نازل شد:<ref>الکافی، ج۴، ص۲۴۵.</ref> {{متن قرآن|وَأَذِّنْ فِي النَّاسِ بِالْحَجِّ يَأْتُوكَ رِجَالًا وَعَلَىٰ كُلِّ ضَامِرٍ يَأْتِينَ مِنْ كُلِّ فَجٍّ عَمِيقٍ}}<ref>حج/۲۷.</ref>؛ و در میان مردم برای حج بانگ برآور (اعلام عمومی کن) تا [مردم] با پای پیاده و بر پشت چهارپایان و شتران لاغر اندام تیزرو (سواره) از راه‌های دور به سوی تو جمع شوند.
آخرین سفر پیامبر اسلام صلی الله علیه و آله و سلم به مکه، در سال دهم هجرت برای انجام حج بود. امام صادق علیه السلام می‌فرماید: پیامبرصلی الله علیه و آله و سلم ده سال را در مدینه سپری کرد و حج نگذارد تا هنگامی که این آیه نازل شد:<ref>الکافی، ج۴، ص۲۴۵.</ref> {{متن قرآن|وَأَذِّنْ فِي النَّاسِ بِالْحَجِّ يَأْتُوكَ رِجَالًا وَعَلَىٰ كُلِّ ضَامِرٍ يَأْتِينَ مِنْ كُلِّ فَجٍّ عَمِيقٍ}}<ref>حج/۲۷.</ref>؛ و در میان مردم برای حج بانگ برآور (اعلام عمومی کن) تا [مردم] با پای پیاده و بر پشت چهارپایان و شتران لاغر اندام تیزرو (سواره) از راه‌های دور به سوی تو جمع شوند.


آن حضرت بر اساس این آیه از آغاز ماه ذی القعده آن سال به همه مناطق مسلمان نشین و ایل‌ها و قبیله‌های مسلمان حجاز برای سفر حج اعلان عمومی کرده و خبر دادند که در این ماه برای به جا آوردن حج به مکه معظمه عزیمت خواهند نمود. بدین ترتیب بزرگ‌ترین اجتماع مسلمانان برای شرکت در حج پیامبرصلی الله علیه و آله و سلم شکل گرفت که در تاریخ اسلام به عنوان {{متن عربی|حجّة الوداع}} معروف است.
آن حضرت بر اساس این آیه از آغاز ماه ذی القعده آن سال به همه مناطق مسلمان نشین و ایل‌ها و قبیله‌های مسلمان حجاز برای سفر حج اعلان عمومی کرده و خبر دادند که در این ماه برای به جا آوردن حج به مکه معظمه عزیمت خواهند نمود. بدین ترتیب بزرگ‌ترین اجتماع مسلمانان برای شرکت در حج پیامبرصلی الله علیه و آله و سلم شکل گرفت که در تاریخ اسلام به عنوان «حجّة الوداع» معروف است.


== '''آغاز سفر حج''' ==
== '''آغاز سفر حج''' ==
خط ۴۴: خط ۴۴:
ای رسول ما ابلاغ کن آنچه را که از سوی پروردگارت نازل شده است و اگر این کار را انجام ندهی رسالت خود را ابلاغ نکرده‌ای و خداوند ترا از مردم محافظت می‌کند.
ای رسول ما ابلاغ کن آنچه را که از سوی پروردگارت نازل شده است و اگر این کار را انجام ندهی رسالت خود را ابلاغ نکرده‌ای و خداوند ترا از مردم محافظت می‌کند.


با نزول جبرییل وحی، دستور توقف و اتراق سه روزه در غدیر خُم از سوی پیامبر صلی الله علیه و آله و سلم صادر شد. با صدور این دستور، پیاده‌ها از حرکت ایستادند و سواره‌ها پیاده شدند و هر کس برای خود جایی را در اطراف آبگیر خُم برای توقف سه روزه آماده کرد. سلمان، ابوذر و مقداد نیز به دستور پیامبرصلی الله علیه و آله و سلم زیر چند درخت کهنسال را جارو زدند و با پهن کردن پارچه‌هایی بر روی درختان سایه بانی را مهیا کردند و با بهره‌گیری از سنگ‌ها و پالان شترها منبری به اندازه قامت یک انسان آماده ساختند.
با نزول جبرییل وحی، دستور توقف و اتراق سه روزه در غدیر خُم از سوی پیامبر صلی الله علیه و آله و سلم صادر شد. با صدور این دستور، پیاده‌ها از حرکت ایستادند و سواره‌ها پیاده شدند و هر کس برای خود جایی را در اطراف آبگیر خُم برای توقف سه روزه آماده کرد.  
 
سلمان، ابوذر و مقداد نیز به دستور پیامبرصلی الله علیه و آله و سلم زیر چند درخت کهنسال را جارو زدند و با پهن کردن پارچه‌هایی بر روی درختان سایه بانی را مهیا کردند و با بهره‌گیری از سنگ‌ها و پالان شترها منبری به اندازه قامت یک انسان آماده ساختند.


== خطبه پیامبر صلی الله علیه و آله و سلم ==
== خطبه پیامبر صلی الله علیه و آله و سلم ==
خط ۱۶۰: خط ۱۶۲:
همه اینها برای{{متن عربی|قوم يعقلون}} و {{متن عربی|قوم يتفكرون}} به خوبی کفایت می‌کند که اعلام و ابلاغ ولایت امیرالمؤمین امام علی علیه السلا و فرزندان معصوم آن حضرت در غدیر خم فریضه ای والا، بسیار مهم، فراگیر و برتر از حج تمتع است.
همه اینها برای{{متن عربی|قوم يعقلون}} و {{متن عربی|قوم يتفكرون}} به خوبی کفایت می‌کند که اعلام و ابلاغ ولایت امیرالمؤمین امام علی علیه السلا و فرزندان معصوم آن حضرت در غدیر خم فریضه ای والا، بسیار مهم، فراگیر و برتر از حج تمتع است.


== '''منبع: مجله پیام، تابستان ۱۳۹۸ - شماره ۱۳۳.''' ==
== '''منبع''' ==
مجله پیام، تابستان ۱۳۹۸ - شماره ۱۳۳.


== پانویس ==
<references />
<references />


== فهرست منابع ==
== فهرست منابع ==
قرآن کریم.
{{منابع}}


الکافی؛ محمد بن یعقوب کلینی، م۳۲۷ق، تحقیق: علی اکبر غفاری و محمد آخوندی، تهران: دار الکتب الإسلامیة، ۱۴۰۷ق.
الکافی؛ محمد بن یعقوب کلینی، م۳۲۷ق، تحقیق: علی اکبر غفاری و محمد آخوندی، تهران: دار الکتب الإسلامیة، ۱۴۰۷ق.
خط ۱۷۸: خط ۱۸۲:


الطرائف في معرفة مذاهب الطوائف؛ ابن طاووس، قم: خیام، اول، ۱۴۰۰ق.
الطرائف في معرفة مذاهب الطوائف؛ ابن طاووس، قم: خیام، اول، ۱۴۰۰ق.
{{پایان منابع}}