۲۱٬۹۷۲
ویرایش
خط ۱۹۶: | خط ۱۹۶: | ||
== <big> سرفصل هاى خطبه غديريه اميرالمؤمنين عليه السلام<ref>آرمان غدير از ديدگاه اميرالمؤمنين عليه السلام (مجيدى نظامى، عرفان) : ص ۱۸ - ۱۲.</ref></big> == | == <big> سرفصل هاى خطبه غديريه اميرالمؤمنين عليه السلام<ref>آرمان غدير از ديدگاه اميرالمؤمنين عليه السلام (مجيدى نظامى، عرفان) : ص ۱۸ - ۱۲.</ref></big> == | ||
<big>غربت خطبه غديريه اميرالمؤمنين عليه السلام، يك خلأ كهنه و ديرين دينى و اعتقادى است، و شناخت آن و پژوهش و كاوش در معارف و پيام هاى آن و نشر و گسترش آن، براى همه جويندگان حقيقت و پيروان ولايت ضرورت دارد. در اينجا سرفصل هاى اساسى در خطبه اميرالمؤمنين عليه السلام ارائه مى گردد:</big> | |||
=== <big>'''توحيد:'''</big> === | |||
<big>اين خطبه با ستايش خداوند متعال آغاز مى گردد. مطلع عالى و نوع ستايش بسيار نكته آموز است. سپس شهادت مخلصانه به وحدانيت خداوند و اسماء و صفات پروردگار با آميزه اى از آيات قرآن بيان مى شود. اين قسمت براى ارباب معرفت يک درس آسمانى توحيد است.</big> | |||
=== <big>'''نبوت:'''</big> === | |||
<big>در اين بخش، قرين بودن اعتراف به نبوت با اعتراف به وحدانيت خداوند ، ويژگى هاى برگزيده حضرت محمد صلى الله عليه وآله و تكريم خداوند متعال از آن حضرت به روشنى ارائه مى گردد.</big> | |||
=== '''<big>امامت:</big>''' === | |||
<big>حضرت امير عليه السلام به صراحت، شخصيت و عظمت معنوى و مسئوليت عظيم جهانى و تاريخى امامان عليهم السلام را بيان كرده و فرموده اند:</big> | |||
<big>'''۱.''' امامان عليهم السلام برگزيدگان خداوند هستند.</big> | |||
<big>'''۲.''' شأن و موقعيتى چونان رسولخدا صلى الله عليه وآله دارند.</big> | |||
<big>'''۳.''' راهنمايان به توحيد اند.</big> | |||
<big>'''۴.''' مسئوليت هدايتگرى آنان براى همه تاريخ و زمان هاست.</big> | |||
<big>'''۵ .''' خداوند متعال آنان را پيش از پديد آوردن همه پديده ها پديد آورد.</big> | |||
<big>'''۶.''' آنان گواهان بر آفرينش اند.</big> | |||
<big>'''۷.''' خداوند متعال ولايت امرش را به آنان سپرده است.</big> | |||
<big>'''۸.''' آنان، بازگويان خواست اويند.</big> | |||
<big>'''۹.''' با اين همه اوصاف، بندگان خدايند كه از خدا در گفتار پيشى نمى گيرند و به فرمان او گردن مى نهند. از او بيم دارند و به اجراى احكامش فرمان مى دهند. سنت او را گسترش میدهند و حدودش را بر پا مى كنند و... .</big> | |||
<big>'''۱۰.''' اين فصل، سلسله معارفى درباره امام شناسى دارد.</big> | |||
=== <big>'''خرد:'''</big> === | |||
<big>پس از آن، حضرت به بيان نعمت خرد و كاربرد و حجيت آن مى پردازند و با استدلالى استوار و كلامى متين، سخن را پى مى گيرند.</big> | |||
=== <big>جمعه:</big> === | |||
<big>حضرت درباره اجتماع هفتگىِ جمعه و نقش پاک سازنده و زدودن تيرگى ها سخنى بسيار بديع و راه آموز فرموده اند، و پيوند جمعه و غدير را گوشزد مى كنند، و استوارى هر يک را به ديگرى مى دانند.</big> | |||
<big>پس از آن، سخنى به صلابت كوه بيان مى فرمايند كه: خداوند متعال توحيد را بدون اعتراف به نبوت نمى پذيرد، و هيچ دينى (طاعت و عبادتى را) بدون پذيرش ولايت واليانى كه آنان را بر گماشته قبول نمى كند. در اينجا پيوند امامت با نبوت و توحيد جلوه مى يابد.</big> | |||
=== <big>غدير:</big> === | |||
<big>پس از بيان آن پايه ها و استوانه های معارف، اميرالمؤمنين عليه السلام به گزارش رخداد بزرگ غدير مى پردازند، و عظمت ها و ويژگى ها و ره آوردهاى تاريخ ساز آن روز را بر مى شمرند. و از توطئه هاى نفاق پيشگان و از دين برگشتگان پرده بر مى گيرند، و نكته هاى بس شنيدنى ابراز مى كنند. خصوصياتى كه اميرالمؤمنين عليه السلام براى روز غدير مى فرمايند بايد آويزه گوش تاريخ گردد، و با اين نشانه ها و معرفى ها غدير بازشناسى شود.</big> | |||
=== <big>شخصيت اميرالمؤمنين عليه السلام:</big> === | |||
<big>در اين بخش، حضرت به بيان فروغى از خورشيد ناشناخته شخصيت خويش مى پردازند، و به همه ره گم كرده ها مى فرمايند:</big> | |||
<big>من صراط خدا، سبيل خدا و طريق اويم.</big> | |||
<big>من تقسيم كننده بهشت و دوزخم.</big> | |||
<big>حجت خدا بر نيكان و تبهكارانم.</big> | |||
پس از | <big>منم آن كه پيامبر صلى الله عليه وآله مرا به رهبرى پس از خويش برگزيدند.</big> | ||
=== <big>موعظه هاى اخلاقى:</big> === | |||
<big>در اين فصل، پندهاى جان شكاف حضرت، تن هاى آسوده در غفلت را مى لرزاند، و مغزهاى دور مانده از حكمت را هشدار مى دهد.</big> | |||
غدير | === <big>آداب و سنن روز غدير و عظمت ناشناخته آن روز:</big> === | ||
<big>در قسمت پايانى خطبه، آداب و سنن روز غدير، در قلمرو هاى گوناگون عبادتى، اجتماعى، سياسى و معنوى مطرح مى شود، و پاداش هاى بيكران آنها ذكر مى گردد. اين قسمت، آيين نامه پاسداشت بزرگترين عيد مسلمانان جهان است. آن را حتماً بايد خواند و زندگى را با آن آراست.</big> | |||
== <big>كتاب درباره خطبه غديرِ اميرالمؤمنين عليه السلام<ref>غدير در آئينه كتاب.</ref></big> == | |||
<big>در مورد خطبه اميرالمؤمنين عليه السلام در روز غدير چندين كتاب به شكل ها و اندازه هاى مختلف چاپ شده، كه خطبه حضرت را همراه با ترجمه و گاهى مقدمه اى كوتاه آورده اند. همچنين دو كتاب در شرح و توضيح و اسناد اين خطبه تأليف شده، كه از اين قرار است:</big> | |||
<big>'''نهج الولاية'''(شرح خطبه غديريه مولا اميرالمؤمنين عليه السلام) ، سيد كاظم ارفع، فارسى، چاپى، تربت، تهران، چاپ اول، سال ۱۳۷۴ ش، رقعى، ۱۷۸ ص. مؤلف در مقدمه اين كتاب مى نويسد: خطبه غديريه اميرالمؤمنين عليه السلام - كه موضوع كتاب حاضر است - شامل بيانات قاطع و گوياى صاحب غدير درباره حادثه گرانقدر غدير است، كه حقير با لطف و عنايت پروردگار و مدد خود مولا - روحى له الفداء - به شرح مختصر آن پرداختم. نام كتاب را «نهج الولاية» انتخاب كردم، زيرا كه سيد و سرور ما در اين خطبه با كلمات گوهربار خود يک دوره درس ولايت و امامت داده، و هر انسان با صفا و دور از غرض و مرض را به صراط مستقيم حق دلالت و راهنمايى نموده اند. <ref>نهج الولاية (ارفع) : ص ۱۴.</ref></big> | |||
<big>عناوين اين كتاب از اين قرار است: پيش سخن: حمد و ستايش، حمد خدا راه وصول به رحمت او است، لاهوتيّت، صمدانيّت، ربانيّت و فردانيّت خداوند، مراتب حمد، جايگاه اخلاص، سه اسم نيک خدا، الخالق البارئ المصور، هيچ چيز مثل او نيست، مقام بندگى رسول اللَّه صلى الله عليه وآله، خليفةاللَّه، خُلق عظيم نبوى، صلوات بر محمد و آل محمد عليهم السلام، علو مقام جانشينان بر حق پيامبر صلى الله عليه وآله، ائمه عليهم السلام دعوت كنندگان به حق، خلقت ائمه عليهم السلام قبل از خلقت مخلوقات.</big> | |||
<big>امامان عليهم السلام حجج الهى هستند، ائمه عليهم السلام، مترجمان اراده پروردگارند، شفاعت به اذن خدا، امامان عليهم السلام مجريان احكام خدا و رسول هستند، عقول راه گشاى معرفت به حجج الهى، جمعه و غدير دو عيد بزرگ، ارتباط نزديك معرفت خدا و رسول و امام، صراحت آيه تبليغ درباره غدير خم، رسوايى منافقين پس از غدير، در روز غدير دين كامل شد، غدير روز تكميل كلام پروردگار، بيزارى از بدعت گذاران در دين، سلوك در صراط مستقيم.</big> | |||
<big>روز بزرگ غدير خم، روز امتيازدادن بين نيک و بد، روز ساكنان عالم قدس، روز آزمايش امت، روز بروز كينه هاى منافقين، روز اقامه نص براى خواص، روز اوصياء پيامبران علیهم السلام، روز امان از آتش، پيروى از خدا و رسول و اولى الامر، پرهيز از فريب خلق، آيا مى دانيد استكبار به چه معنى است؟ منم صراط مستقيم، منم تقسيم كننده بهشت و دوزخ، غفلت كليد همه زشتى ها، استفاده از فرصت ها، رعايت حقوق خانواده، حفظ وحدت در پرتو غدير، ثواب مضاعف كار نيک در روز غدير، اظهار نشاط و شادى در روز غدير خم، سفارش مولا درباره طبقه ضعيف و محروم جامعه، فضيلت فراوان روزه دارى در روز غدير، لزوم نشر و تبليغ غدير.</big> | |||
<big>'''آرمان غدير از ديدگاه اميرالمؤمنين عليه السلام'''، سيد محمد مجيدى (نظامى) ، حسن عرفان، مولود كعبه، قم، چاپ اول، سال ۱۳۷۶ ش، ۱۴۱۷ ق، رقعى، ۱۵۲ ص.</big> | |||
<big>اين كتاب درباره خطبه اى است كه اميرالمؤمنين عليه السلام در روز جمعه مصادف با روز غدير در ايام خلافت ظاهرى خود ايراد فرموده اند. در اين كتاب هشت فصل آمده است: فصل اول: نگاهى به سرفصل هاى اساسى در خطبه اميرالمؤمنين عليه السلام: توحيد، نبوت، امامت، جمعه، غدير، شخصيت اميرالمؤمنين عليه السلام، موعظه هاى اخلاقى، آداب و سنن روز غدير و عظمت ناشناخته آن روز. فصل دوم: خطبه اميرالمؤمنين عليه السلام در روز غدير: متن خطبه، ترجمه خطبه. فصل سوم: روز غدير عيد مشترک همه مسلمانان جهان است. فصل چهارم: غدير در آئينه اوصاف: اوصاف غدير در آيات، اوصاف غدير در روايات، روز ارمغان نثار حضرت زهرا عليها السلام و توضيح آن، روز تباه سازى اعمال مخالفان. فصل پنجم: پيشينه غدير: همزمانى روز عيد غدير با نوروز، همزمانى غدير با دو رويداد مهم.</big> | |||
<big>فصل ششم: آداب و سنن ويژه عيد غدير: شب عيد غدير، دعاى شب عيد غدير، آداب و سنن روز عيد غدير: روزه، سفارش هاى مكرر، حكايت روزه دارى برخى از پيامبران و امامان عليهم السلام در روز عيد غدير، پاداش هاى عظيم روزه داشتن در روز عيد غدير، افطارى دادن، اطعام، آراستن، لباس نو پوشيدن جلوه اى از تزئين است، بوى خوش، ديدار با مؤمنان: مصافحه، تبريک گفتن، دلجويى و مهرورزى متقابل، ابراز شادمانى كردن و شادمان ساختن ديگران، پيوند با بستگان و خويشان، افزودن بر هزينه خانواده، كارگشايى، گشاده دستى، هديه دادن، اجتماع، ابراز برائت، كثرت در فرستادن صلوات، سپاس و ستايش، غسل، نماز و نيايش: زيارت، زيارت از راه دور، خواندن دعاى ندبه، پيمان برادرى، عقد اخوت.</big> | |||
<big>فصل هفتم: صنايع ادبى خطبه اميرالمؤمنين عليه السلام: سجع: سجع متوازى، سجع مطرّف، سجع متوازن، صنعت طباق، صنعت اقتباس، صنعت جناس، صنعت رد العجز على الصدر، صنعت مراعات النظير، حسن مطلع و حسن ختام. فصل هشتم: واژه نامه، و در پايان: چند سؤالى از اهل تسنن.</big> | |||
<big>كتاب ديگرى از اين مؤلفان آمده كه با نام «پرتوى از غدير در كلام اميرالمؤمنين عليه السلام» است و خلاصه اين كتاب مى باشد.</big> | |||