۴٬۰۶۴
ویرایش
جزبدون خلاصۀ ویرایش |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
خط ۱: | خط ۱: | ||
خطبه غدير بسيار عميق تر از آن است كه در اين دانشنامه شرح آن گنجانده شود. ضمن اينكه آوردن شرح مبسوط | خطبه غدير بسيار عميق تر از آن است كه در اين دانشنامه شرح آن گنجانده شود. ضمن اينكه آوردن شرح مبسوط خطبه، دانشنامه را از روال خود خارج مى سازد. در اين دانشنامه ناگزيريم به معرفى كتب مربوط به خطبه غدير و شرح آن بسنده كنيم. | ||
در اينجا با نگاهى آميخته با تدبّر به استقبال جمله به جمله و فراز به فراز، بلكه كلمه به كلمه خطبه غدير مى رويم، تا از عمق جان احساس كنيم كه آن همه پيش بينى و تداركات براى كدامين سخنرانى بلند بوده است. | در اينجا با نگاهى آميخته با تدبّر به استقبال جمله به جمله و فراز به فراز، بلكه كلمه به كلمه خطبه غدير مى رويم، تا از عمق جان احساس كنيم كه آن همه پيش بينى و تداركات براى كدامين سخنرانى بلند بوده است. | ||
خط ۱۸: | خط ۱۸: | ||
=== '''قداست خالق''' === | === '''قداست خالق''' === | ||
آنگاه پيامبر صلى الله عليه و آله با ذكر آيه ۱۰۳ سوره انعام: {{متن | آنگاه پيامبر صلى الله عليه و آله با ذكر آيه ۱۰۳ سوره انعام:{{متن قرآن|وَ هُوَ يُدْرِكُ الاَبْصارَ وَ هُوَ اللَّطيفُ الْخَبيرُ}} عدم دسترسى به كُنه ذات الهى را مطرح كرد، كه جز آنچه خداوند در وصف خويش فرموده هيچ كس راهى به معرفت او ندارد. | ||
در جملات بعدى اشاره به قداست و نور الهى كرد كه هيچ شريک و همتايى براى او نيست و نيازى به كمک ندارد. سپس بار ديگر خلقت بديع خدا را ياد كرد كه بدون هيچ نمونه اى و نه زحمتى و نه كمكى خلق فرموده، و با يک اراده مخلوقات را در زيباترين صورت به وجود آورده است. | در جملات بعدى اشاره به قداست و نور الهى كرد كه هيچ شريک و همتايى براى او نيست و نيازى به كمک ندارد. سپس بار ديگر خلقت بديع خدا را ياد كرد كه بدون هيچ نمونه اى و نه زحمتى و نه كمكى خلق فرموده، و با يک اراده مخلوقات را در زيباترين صورت به وجود آورده است. | ||
=== '''تسليم در برابر ذات الهى''' === | === '''تسليم در برابر ذات الهى''' === | ||
آنگاه تسليم همه مخلوقات را در برابر ذات الهى با عباراتى بلند و زيبا يادآور شد كه در برابر عظمت او همه | آنگاه تسليم همه مخلوقات را در برابر ذات الهى با عباراتى بلند و زيبا يادآور شد كه در برابر عظمت او همه متوتضع، و در برابر عزت او همه ذليل، و در برابر قدرت او همه تسلیم، و در برابر هيبت او همه خاضع هستند. | ||
پس از آن با اشاره به آيه ۵۴ سوره اعراف: {{متن قرآن|يُغْشِي اللَّيْلَ النَّهَارَ يَطْلُبُهُ حَثِيثًا}} ، اشاره به چرخش خاضعانه | پس از آن با اشاره به آيه ۵۴ سوره اعراف: {{متن قرآن|يُغْشِي اللَّيْلَ النَّهَارَ يَطْلُبُهُ حَثِيثًا}} ، اشاره به چرخش خاضعانه افلاک نمود. | ||
=== '''بندگان در پناه اللَّه''' === | === '''بندگان در پناه اللَّه''' === | ||
آن حضرت در جملات بعدى با گنجانيدن سوره توحيد در كلام خود وحدانيت خدا را ياد كرد كه نه شبيهى دارد و نه ضدّى، و نه مى زايد و نه زاييده شده است: {{قرآن|وَلَمْ يَكُنْ لَهُ كُفُوًا أَحَدٌ}} | آن حضرت در جملات بعدى با گنجانيدن سوره توحيد در كلام خود وحدانيت خدا را ياد كرد كه نه شبيهى دارد و نه ضدّى، و نه مى زايد و نه زاييده شده است: {{قرآن|وَلَمْ يَكُنْ لَهُ كُفُوًا أَحَدٌ}} | ||
آنگاه افزود كه حيات و مرگ و فقر و غنا، و خنده و گريه، و منع و عطا همه در يدِ قدرت اوست؛ و اين عبارات را با اشاره به آيه اول سوره مُلک به پايان برد كه | آنگاه افزود كه حيات و مرگ و فقر و غنا، و خنده و گريه، و منع و عطا همه در يدِ قدرت اوست؛ و اين عبارات را با اشاره به آيه اول سوره مُلک به پايان برد كه{{متن قرآن|لَهُ الْمُلْكُ وَ لَهُ الْحَمْدُ، بِيَدِهِ الْخَيرُ وَ هُوَ عَلي كُلِّ شَيءٍ قَديرٌ}}: | ||
سپس پناه بودن خداوند براى بندگانش را با زيباترين كلمات ذكر كرد كه از جمله آنها {{متن عربی|مُسْتَجيبُ الدُّعاءِ}}، {{متن عربی|لايَضْجُرُهُ صُراخُ الْمُسْتَصْرِخينَ}} و {{متن عربی|مَوْلَي الْمُؤْمِنينَ}} بود. | سپس پناه بودن خداوند براى بندگانش را با زيباترين كلمات ذكر كرد كه از جمله آنها {{متن عربی|مُسْتَجيبُ الدُّعاءِ}}، {{متن عربی|لايَضْجُرُهُ صُراخُ الْمُسْتَصْرِخينَ}} و {{متن عربی|مَوْلَي الْمُؤْمِنينَ}} بود. | ||
خط ۳۹: | خط ۳۹: | ||
حضرت در اين فراز جمله {{متن عربی|اَحْمَدُهُ كثيراً وَ اَشْكرُهُ دائِماً}} را با آيه{{متن قرآن|آمَنَ الرَّسُولُ بِمَا أُنْزِلَ إِلَيْهِ مِنْ رَبِّهِ وَالْمُؤْمِنُونَ ۚ كُلٌّ آمَنَ بِاللَّهِ وَمَلَائِكَتِهِ وَكُتُبِهِ وَرُسُلِهِ لَا نُفَرِّقُ بَيْنَ أَحَدٍ مِنْ رُسُلِهِ}}آميخت. | حضرت در اين فراز جمله {{متن عربی|اَحْمَدُهُ كثيراً وَ اَشْكرُهُ دائِماً}} را با آيه{{متن قرآن|آمَنَ الرَّسُولُ بِمَا أُنْزِلَ إِلَيْهِ مِنْ رَبِّهِ وَالْمُؤْمِنُونَ ۚ كُلٌّ آمَنَ بِاللَّهِ وَمَلَائِكَتِهِ وَكُتُبِهِ وَرُسُلِهِ لَا نُفَرِّقُ بَيْنَ أَحَدٍ مِنْ رُسُلِهِ}}آميخت. | ||
سپس آن را مقدمه اى براى سمع و طاعت در امر خاص الهى براى اعلان | سپس آن را مقدمه اى براى سمع و طاعت در امر خاص الهى براى اعلان ولایت در غدير قرار داد و با اشاره نامحسوسى به آيه [[تبلیغ]] فرمود: «امر او را مى پذيرم و اطاعت مى كنم و به همه آنچه او را راضى مى كند مبادرت مى نمايم و در برابر آنچه او مقدر كند تسليم هستم، براى رغبت در اطاعت او و ترس از عقوبتش» . | ||
مرحله آغازين خطابه پيامبر صلى الله عليه و آله چنين بود: | مرحله آغازين خطابه پيامبر صلى الله عليه و آله چنين بود: |
ویرایش