آيه ۱۵ یونس و غدیر: تفاوت میان نسخه‌ها

بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۲۳: خط ۲۳:
موقعیت تاریخی نزول آیه ۱۵ سوره یونس چنین ترسیم شده است: پس از اتمام [[خطبه غدیر]] و [[بیعت]] همگانى با اميرالمؤمنين‏ عليه السلام، چهارمين روشى كه [[منافقین]] براى شبهه‏‌اندازى در رخداد غدیر در پيش گرفتند مسئله جایگزینی على‏ عليه السلام با کسی ديگر بود. آنان ابتدا اين مطلب را در بين خود مطرح كردند و گفتند: اى كاش امام ديگرى غير از على براى ما قرار مى‏‌داد و به‌جاى او ديگرى را جايگزين مى‏‌كرد. قلب‏‌هاى ما هرگز طاقت ولايت على همراه با اطاعت او را ندارد. از پيامبر بخواهيم كه او را براى ما به ديگرى تبديل كند. اى كاش على را امام قرار نمى‏‌داد و ما را امام قرار مى‏‌داد، يا اكنون كه او را امام قرار داده تغيير مى‏‌داد و ما را به‌جاى او قرار مى‏‌داد.
موقعیت تاریخی نزول آیه ۱۵ سوره یونس چنین ترسیم شده است: پس از اتمام [[خطبه غدیر]] و [[بیعت]] همگانى با اميرالمؤمنين‏ عليه السلام، چهارمين روشى كه [[منافقین]] براى شبهه‏‌اندازى در رخداد غدیر در پيش گرفتند مسئله جایگزینی على‏ عليه السلام با کسی ديگر بود. آنان ابتدا اين مطلب را در بين خود مطرح كردند و گفتند: اى كاش امام ديگرى غير از على براى ما قرار مى‏‌داد و به‌جاى او ديگرى را جايگزين مى‏‌كرد. قلب‏‌هاى ما هرگز طاقت ولايت على همراه با اطاعت او را ندارد. از پيامبر بخواهيم كه او را براى ما به ديگرى تبديل كند. اى كاش على را امام قرار نمى‏‌داد و ما را امام قرار مى‏‌داد، يا اكنون كه او را امام قرار داده تغيير مى‏‌داد و ما را به‌جاى او قرار مى‏‌داد.


آنگاه نزد پيامبر صلى الله عليه و آله آمدند و با گستاخى اين درخواست را مطرح كردند. سخنگوى آنان [[معاذ بن جبل]]، يكى از امضاكنندگان [[صحیفه ملعونه اول]] بود. در این درخواست [[ابوبکر بن ابی قحافه|ابوبكر]] و [[عمر بن خطاب|عمر]] به‌عنوان گزینه‌های جایگزینی پیشنهاد شدند؛ امری که نشان‌دهنده منشأ توطئه‌‏ها بود. آنان گفتند: يا رسول اللَّه، مردم تازه مسلمان شده‌اند و راضى نمى‏‌شوند كه نبوت در شما و امامت در پسر عمويتان باشد. اگر آن را به غير او منتقل نماييد بهتر خواهد بود. پيامبر صلى الله عليه و آله فرمود: من اين كار را با رأى خود انجام نداده‌ام كه درباره آن اختيارى داشته باشم. اين خداوند است كه به من دستور داده و آن را بر من واجب كرده است. در این هنگام خداوند در پاسخ به آنان آيه ۱۵ سوره يونس را نازل كرد. با نزول این آیه روشن شد که كرد پیامبر حق تغيير جانشین الهی خود را ندارد و در كوچک‌ترين سرپيچى در اعلان ولايت على ‏عليه السلام از عذاب الهى هراسان است.<ref>تفسیر فرات الکوفی، ص۱۷۷؛ بحارالانوار، ج۲۳، ص۲۱۰؛ بحارالانوار، ج۳۶، ص۱۴۸؛ بحارالانوار، ج۳۷ ص۱۶۰-۱۶۱؛ عوالم العلوم، ج۲/۱۵، ص۲۹۷؛ الصراط المستقيم، ج۱، ص۳۱۴.</ref>
آنگاه نزد پيامبر صلى الله عليه و آله آمدند و با گستاخى اين درخواست را مطرح كردند. سخنگوى آنان [[معاذ بن جبل]]، يكى از امضاكنندگان [[صحیفه ملعونه اول]] بود. در این درخواست [[ابوبکر بن ابی قحافه|ابوبكر]] و [[عمر بن خطاب|عمر]] به‌عنوان گزینه‌های جایگزینی پیشنهاد شدند؛ امری که نشان‌دهنده منشأ توطئه‌‏ها بود. آنان گفتند: يا رسول اللَّه، مردم تازه مسلمان شده‌اند و راضى نمى‏‌شوند كه نبوت در شما و امامت در پسر عمويتان باشد. اگر آن را به غير او منتقل نماييد بهتر خواهد بود. پيامبر صلى الله عليه و آله فرمود: من اين كار را با رأى خود انجام نداده‌ام كه درباره آن اختيارى داشته باشم. اين خداوند است كه به من دستور داده و آن را بر من واجب كرده است. در این هنگام خداوند در پاسخ به آنان آيه ۱۵ سوره يونس را نازل كرد. با نزول این آیه روشن شد که كرد پیامبر حق تغيير جانشین الهی خود را ندارد و در كوچک‌ترين سرپيچى در اعلان ولايت على ‏عليه السلام از عذاب الهى هراسان است.<ref>تفسیر فرات الکوفی، ص۱۷۷؛ بحارالانوار، ج۲۳، ص۲۱۰؛ بحارالانوار، ج۳۶، ص۱۴۸؛ بحارالانوار، ج۳۷، ص۱۶۰-۱۶۱؛ عوالم العلوم، ج۲/۱۵، ص۲۹۷؛ الصراط المستقيم، ج۱، ص۳۱۴.</ref>


و اما تفصيل اين موقعيت تاريخى چنين است:
و اما تفصيل اين موقعيت تاريخى چنين است:
خط ۲۲۹: خط ۲۲۹:
{{منابع}}
{{منابع}}
* '''تفسير فرات الکوفی'''؛ فرات بن ابراهیم کوفی، تحقیق: محمد الکاظم، تهران: وزارة الثقافة و الإرشاد الإسلامی (مؤسسة الطبع و النشر)، ۱۴۱۰ق.
* '''تفسير فرات الکوفی'''؛ فرات بن ابراهیم کوفی، تحقیق: محمد الکاظم، تهران: وزارة الثقافة و الإرشاد الإسلامی (مؤسسة الطبع و النشر)، ۱۴۱۰ق.
* '''الصراط المستقيم إلی مستحقی التقديم'''؛ علی بن محمد نباطی عاملی، تحقیق: محمدباقر بهبودی، تهران: مکتبة المرتضوية، ۱۳۸۴ق.
* '''غدیر در قرآن، قرآن در غدیر'''؛ محمدباقر انصاری، قم: انتشارات دلیل ما، ۱۳۸۷ش.
* '''غدیر در قرآن، قرآن در غدیر'''؛ محمدباقر انصاری، قم: انتشارات دلیل ما، ۱۳۸۷ش.
* '''واقعه قرآنی غدیر: گزارش سفر یک‌ماهه پیامبر برای اعلان ولایت در سایه آیات قرآنی'''؛ محمدباقر انصاری، قم: انتشارات دلیل ما، ۱۳۸۶ش.
* '''واقعه قرآنی غدیر: گزارش سفر یک‌ماهه پیامبر برای اعلان ولایت در سایه آیات قرآنی'''؛ محمدباقر انصاری، قم: انتشارات دلیل ما، ۱۳۸۶ش.
{{پایان منابع}}
{{پایان منابع}}
[[رده:قرآن و غدیر]]
[[رده:قرآن و غدیر]]