احکام: تفاوت میان نسخه‌ها

 
خط ۱: خط ۱:
== ابلاغ احكام<ref>مائده/۶۷ . سخنرانى استثنائى غدير: ص ۵۱.</ref> ==
== ابلاغ احكام<ref>مائده/۶۷؛ سخنرانى استثنائى غدير: ص ۵۱.</ref> ==
همه سخنرانى‏ هاى پيامبر صلى الله عليه و آله براى ابلاغ دستورات پروردگار بود، اما در هيچ كدام خداوند دستور خاصى براى ابلاغ نداده بود.
همه سخنرانى‏ هاى پيامبر صلى الله عليه و آله براى ابلاغ دستورات پروردگار بود، اما در هيچ كدام خداوند دستور خاصى براى ابلاغ نداده بود.


خط ۳۵: خط ۳۵:
پيامبر صلى الله عليه و آله در مورد بيان احكام مى ‏فرمايد:
پيامبر صلى الله عليه و آله در مورد بيان احكام مى ‏فرمايد:


{{متن عربی|انَّ اللَّه امَرَكُمْ فى كِتابِهِ بِالصَّلاةِ فَقَدْ بَيَّنْتُها لَكُمْ، وَ بِالزَّكاةِ وَ الصَّوْمِ وَ الْحَجِّ فَبَيَّنْتُها لَكُمْ وَ فَسَّرْتُها. وَ امَرَكُمْ بِالْوِلايَةِ، وَ انّى اشْهِدُكُمْ انَّها لِهذا خاصَّة -  وَ وَضَعَ يَدَهُ عَلى عَلِىِّ بْنِ ابى ‏طالِبٍ‏ عليه السلام -  ثُمَّ لاِبْنَيْهِ بَعْدَهُ، ثُمَّ لِلاوْصِياءِ مِنْ بَعْدِهِمْ مِنْ وُلْدِهِمْ، لا يُفارِقُونَ الْقُرْآنَ وَ لا يُفارِقُهُمُ الْقُرْآنُ حَتّى يَرِدُوا عَلَىَّ حَوْضى}}<ref>كتاب سليم: ص ۲۰۰. فرائد السمطين: ج ۱ ص ۳۱۲ ح ۲۵۰. عوالم العلوم: ج ۳/۱۵ ص ۲۳۴. </ref>:
{{متن عربی|انَّ اللَّه امَرَكُمْ فى كِتابِهِ بِالصَّلاةِ فَقَدْ بَيَّنْتُها لَكُمْ، وَ بِالزَّكاةِ وَ الصَّوْمِ وَ الْحَجِّ فَبَيَّنْتُها لَكُمْ وَ فَسَّرْتُها. وَ امَرَكُمْ بِالْوِلايَةِ، وَ انّى اشْهِدُكُمْ انَّها لِهذا خاصَّة -  وَ وَضَعَ يَدَهُ عَلى عَلِىِّ بْنِ ابى ‏طالِبٍ‏ عليه السلام -  ثُمَّ لاِبْنَيْهِ بَعْدَهُ، ثُمَّ لِلاوْصِياءِ مِنْ بَعْدِهِمْ مِنْ وُلْدِهِمْ، لا يُفارِقُونَ الْقُرْآنَ وَ لا يُفارِقُهُمُ الْقُرْآنُ حَتّى يَرِدُوا عَلَىَّ حَوْضى}}<ref>كتاب سليم: ص ۲۰۰؛ فرائد السمطين: ج ۱ ص ۳۱۲ ح ۲۵۰؛ عوالم العلوم: ج ۳/۱۵ ص ۲۳۴. </ref>:


خداوند در كتابش شما را به نماز امر فرموده كه آن را برايتان بيان داشتم، و به زكات و روزه و حج دستور داده كه براى شما تبيين كرده و تفسير نمودم، و به ولايت امر كرده، و من شما را شاهد مى ‏گيرم كه ولايت مخصوص اين شخص است -  و حضرت در اين حال دست مبارک را بر على بن ابى‏ طالب‏ عليه السلام گذاشت -.
خداوند در كتابش شما را به نماز امر فرموده كه آن را برايتان بيان داشتم، و به زكات و روزه و حج دستور داده كه براى شما تبيين كرده و تفسير نمودم، و به ولايت امر كرده، و من شما را شاهد مى ‏گيرم كه ولايت مخصوص اين شخص است -  و حضرت در اين حال دست مبارک را بر على بن ابى‏ طالب‏ عليه السلام گذاشت -.
خط ۲۶۵: خط ۲۶۵:
«حلالى نيست مگر آنچه خدا و رسولش و امامان حلال كرده باشند و حرامى نيست مگر آنچه خدا و رسولش و امامان بر شما حرام كرده باشند. خداوند عز و جل حلال و حرام را به من شناسانده، و آنچه پروردگارم از كتابش و حلال و حرامش به من آموخته به او سپرده ‏ام».<ref>اسرار غدير: ص ۱۴۱ بخش ۳. </ref>
«حلالى نيست مگر آنچه خدا و رسولش و امامان حلال كرده باشند و حرامى نيست مگر آنچه خدا و رسولش و امامان بر شما حرام كرده باشند. خداوند عز و جل حلال و حرام را به من شناسانده، و آنچه پروردگارم از كتابش و حلال و حرامش به من آموخته به او سپرده ‏ام».<ref>اسرار غدير: ص ۱۴۱ بخش ۳. </ref>


تا اينجا مقدمه زيبايى بر [[تفسیر آیات در خطابه غدیر|تفسیر]] آيه ‏اى است كه در قلب قرآن -  يعنى سوره يس ‏پس از بيان رسالت پيامبر صلى الله عليه و آله و [[اتمام حجت]] بر بندگان با نبوت آن حضرت مطرح شده است.
تا اينجا مقدمه زيبايى بر [[تفسیر آیات در خطابه غدیر|تفسیر]] آيه ‏اى است كه در قلب قرآن -  يعنى سوره يس ‏پس از بيان رسالت پيامبر صلى الله عليه و آله و اتمام حجت بر بندگان با نبوت آن حضرت مطرح شده است.


براى آنكه معلوم شود طبق اين آيه عصاره علم اولين و آخرين على بن ابى‏ طالب ‏عليه السلام است، حضرت به بيان كامل جوانب آن مى‏ پردازد.
براى آنكه معلوم شود طبق اين آيه عصاره علم اولين و آخرين على بن ابى‏ طالب ‏عليه السلام است، حضرت به بيان كامل جوانب آن مى‏ پردازد.
خط ۳۰۲: خط ۳۰۲:


== شرط قبولى اعمال<ref>اسرار غدير: ص ۱۹۹. غدير در قرآن: ج ۱ ص۱۵۱، ۱۶۹-۱۷۲.</ref> ==
== شرط قبولى اعمال<ref>اسرار غدير: ص ۱۹۹. غدير در قرآن: ج ۱ ص۱۵۱، ۱۶۹-۱۷۲.</ref> ==
از جمله مهم ‏ترين و مشهورترين آيات غدير كه در اثناء [[خطبه غدیر]] بر [[حضرت محمّد صلی الله علیه و آله|پیامبر صلی الله علیه و آله]] نازل شد اين آيه است:
از جمله مهم ‏ترين و مشهورترين آيات غدير كه در اثناء [[خطبه غدیر]] بر پیامبر صلی الله علیه و آله نازل شد اين آيه است:


«الْيَوْمَ يَئِسَ الَّذِينَ كَفَرُوا مِنْ دِينِكُمْ فَلا تَخْشَوْهُمْ وَ اخْشَوْنِ، الْيَوْمَ أَكْمَلْتُ لَكُمْ دِينَكُمْ وَ أَتْمَمْتُ عَلَيْكُمْ نِعْمَتِى وَ رَضِيتُ لَكُمُ الْإِسْلامَ دِيناً»<ref>مائده/۳.</ref>:
{{متن قرآن|الْيَوْمَ يَئِسَ الَّذِينَ كَفَرُوا مِنْ دِينِكُمْ فَلا تَخْشَوْهُمْ وَ اخْشَوْنِ، الْيَوْمَ أَكْمَلْتُ لَكُمْ دِينَكُمْ وَ أَتْمَمْتُ عَلَيْكُمْ نِعْمَتِى وَ رَضِيتُ لَكُمُ الْإِسْلامَ دِيناً}}<ref>مائده/۳.</ref>:


«امروز کافران از تخريب دين شما نااميد شدند. ديگر از آنان نترسيد و از من بترسيد. امروز دين شما را كامل كردم و نعمتم را بر شما تمام نمودم و اسلام را به عنوان دين شما راضى شدم».
«امروز کافران از تخريب دين شما نااميد شدند. ديگر از آنان نترسيد و از من بترسيد. امروز دين شما را كامل كردم و نعمتم را بر شما تمام نمودم و اسلام را به عنوان دين شما راضى شدم».
خط ۳۱۴: خط ۳۱۴:
لازمه مراعات ظرفيت مردم و شرايط جامعه، تدريج در ابلاغ معارف و فرامين الهى از يک سو و شرح و بسط مفاهيم آن به اقتضاءات مختلف از سوى ديگر است، و اين امر درباره همه مسايل دين مشهود است. به خصوص درباره «ولايت» مى‏ بينيم كه پيامبر صلى الله عليه و آله در موقعيت‏ هاى مختلف به تناسب فكر مخاطبين اقدام به بياناتى مختصر يا مفصل، و همچنين عميق يا غير عميق درباره آن فرموده است.
لازمه مراعات ظرفيت مردم و شرايط جامعه، تدريج در ابلاغ معارف و فرامين الهى از يک سو و شرح و بسط مفاهيم آن به اقتضاءات مختلف از سوى ديگر است، و اين امر درباره همه مسايل دين مشهود است. به خصوص درباره «ولايت» مى‏ بينيم كه پيامبر صلى الله عليه و آله در موقعيت‏ هاى مختلف به تناسب فكر مخاطبين اقدام به بياناتى مختصر يا مفصل، و همچنين عميق يا غير عميق درباره آن فرموده است.


آنچه براى درک دقيق جمله «أَكْمَلْتُ» لازم است اينكه:
آنچه براى درک دقيق جمله{{متن قرآن|أَكْمَلْتُ}} لازم است اينكه:


آيا در غدير آنچه از [[اصول دین|اصول]] و [[فروع دین]] باقى مانده بود با همان يک سخنرانى ابلاغ شد؟ و به عبارت ديگر آيا همه معارف دين در علوم مختلف بيان شده بود و فقط ولايت مانده بود كه با ابلاغ آن پرونده دين كامل شد؟
آيا در غدير آنچه از اصول و فروع دین باقى مانده بود با همان يک سخنرانى ابلاغ شد؟ و به عبارت ديگر آيا همه معارف دين در علوم مختلف بيان شده بود و فقط ولايت مانده بود كه با ابلاغ آن پرونده دين كامل شد؟


واضح است كه پيامبر صلى الله عليه و آله در دوران ۲۳ ساله، هم از نظر زمانى آن فرصت را نداشت كه همه معارف دين را بيان كند، به خصوص آنكه به طور مستمر درگير جنگ ‏ها و برخوردهاى عداوت آميز دشمنان بود؛ و هم از نظر كشش فكرى هنوز مردم آمادگى لازم را براى درک بسيارى از مفاهيم بلند دين نداشتند.
واضح است كه پيامبر صلى الله عليه و آله در دوران ۲۳ ساله، هم از نظر زمانى آن فرصت را نداشت كه همه معارف دين را بيان كند، به خصوص آنكه به طور مستمر درگير جنگ ‏ها و برخوردهاى عداوت آميز دشمنان بود؛ و هم از نظر كشش فكرى هنوز مردم آمادگى لازم را براى درک بسيارى از مفاهيم بلند دين نداشتند.
خط ۳۲۶: خط ۳۲۶:
چنانكه جبرئيل از طرف خدا به پيامبر صلى الله عليه و آله چنين گفت:
چنانكه جبرئيل از طرف خدا به پيامبر صلى الله عليه و آله چنين گفت:


به امتت بگو: «الْيَوْمَ أَكْمَلْتُ لَكُمْ دِينَكُمْ ... ، وَ لَسْتُ انْزِلُ عَلَيْكُمْ بَعْدَ هذا. قَدْ انْزَلْتُ الَيْكُمْ الصَّلاةَ وَ الزَّكاةَ وَ الصَّوْمَ وَ الْحَجَّ وَ هِىَ الْخامِسَةُ، وَ لَسْتُ اقْبَلُ هذِهِ الارْبَعَةَ الا بِها:
به امتت بگو: {{متن قرآن|الْيَوْمَ أَكْمَلْتُ لَكُمْ دِينَكُمْ ... ،}} {{متن عربی|وَ لَسْتُ انْزِلُ عَلَيْكُمْ بَعْدَ هذا. قَدْ انْزَلْتُ الَيْكُمْ الصَّلاةَ وَ الزَّكاةَ وَ الصَّوْمَ وَ الْحَجَّ وَ هِىَ الْخامِسَةُ، وَ لَسْتُ اقْبَلُ هذِهِ الارْبَعَةَ الا بِها}}:


امروز دين شما را كامل كردم ... ، و بعد از اين ديگر چيزى نازل نمى‏ كنم. نماز و زكات و روزه و حج را نازل كردم و ولايت پنجمى است كه آن چهار را بدون اين پنجمى نمى ‏پذيرم».<ref>عوالم العلوم: ج ۳/۱۵ ص ۱۳۷ ح ۲۰۱. تفسير العياشى: ج ۱ ص ۲۹۳ ح ۲۱. </ref>
امروز دين شما را كامل كردم ... ، و بعد از اين ديگر چيزى نازل نمى‏ كنم. نماز و زكات و روزه و حج را نازل كردم و ولايت پنجمى است كه آن چهار را بدون اين پنجمى نمى ‏پذيرم».<ref>عوالم العلوم: ج ۳/۱۵ ص ۱۳۷ ح ۲۰۱؛ تفسير العياشى: ج ۱ ص ۲۹۳ ح ۲۱. </ref>


پس براى بيان اين اصولِ [[اسلام]]، هنوز راه بلندى در پيش بود كه اگر خود پيامبر صلى الله عليه و آله هم تا آخرين روز دنيا زنده مى‏ بود در ادامه آن راه تلاش مى‏ كرد. در واقع آنچه مانده بود استخراج جوانب مختلف همين پايه ‏هاى اسلام و تبيين عميق ‏تر معارف دين و ابلاغ ناگفته‏ هاى بسيارى از جزئيات اسلام، و در يك كلمه ارتباط معارف اسلام به درياى بيكران علم الهى بود.
پس براى بيان اين اصولِ [[اسلام]]، هنوز راه بلندى در پيش بود كه اگر خود پيامبر صلى الله عليه و آله هم تا آخرين روز دنيا زنده مى‏ بود در ادامه آن راه تلاش مى‏ كرد. در واقع آنچه مانده بود استخراج جوانب مختلف همين پايه ‏هاى اسلام و تبيين عميق ‏تر معارف دين و ابلاغ ناگفته‏ هاى بسيارى از جزئيات اسلام، و در يك كلمه ارتباط معارف اسلام به درياى بيكران علم الهى بود.
خط ۳۴۰: خط ۳۴۰:
ولايت و صاحب اختيارى مطلق دوازده امام ‏عليهم السلام بعد از شهادت پيامبر صلى الله عليه و آله در جميع امور مربوط به دنيا و آخرتِ مردم، با علم بى ‏پايان كه امام - همانند پيامبر -  دارد و متصل به درياى بى‏ انتهاى علم الهى است، ضمانت نامه كمال دين است.
ولايت و صاحب اختيارى مطلق دوازده امام ‏عليهم السلام بعد از شهادت پيامبر صلى الله عليه و آله در جميع امور مربوط به دنيا و آخرتِ مردم، با علم بى ‏پايان كه امام - همانند پيامبر -  دارد و متصل به درياى بى‏ انتهاى علم الهى است، ضمانت نامه كمال دين است.


براى وجود امامان بعد از مقام [[رسالت|نبوّت]]، اين نكته لازم به ذكر است كه ناگفته‏ هاى معارف دين كه در زمان پيامبر صلى الله عليه و آله فرصتى براى ابلاغش نبوده، توسط مقام ولايت -  كه در غدير معرفى شده -  بيان مى‏ شود، و اين مطلب را [[امام صادق‏ علیه السلام]] از [[آیه اکمال و شبهات ابن کثیر|آیه اکمال]] استخراج فرموده است:
براى وجود امامان بعد از مقام [[رسالت|نبوّت]]، اين نكته لازم به ذكر است كه ناگفته‏ هاى معارف دين كه در زمان پيامبر صلى الله عليه و آله فرصتى براى ابلاغش نبوده، توسط مقام ولايت -  كه در غدير معرفى شده -  بيان مى‏ شود، و اين مطلب را امام صادق علیه السلام از [[آیه اکمال و شبهات ابن کثیر|آیه اکمال]] استخراج فرموده است:


آن حضرت فرمود: ما مِنْ شَىْ‏ءٍ يَحْتاجُ الَيْهِ وُلْدُ آدَمَ الاّ وَ قَدْ خَرَجَتْ فيهِ السُّنَّةُ مِنَ اللَّه وَ مِنْ رَسُولِهِ وَ لَوْ لا ذلِكَ مَا احْتَجَّ:
آن حضرت فرمود: {{متن عربی|ما مِنْ شَىْ‏ءٍ يَحْتاجُ الَيْهِ وُلْدُ آدَمَ الاّ وَ قَدْ خَرَجَتْ فيهِ السُّنَّةُ مِنَ اللَّه وَ مِنْ رَسُولِهِ وَ لَوْ لا ذلِكَ مَا احْتَجَّ}}:


چيزى نيست كه فرزند آدم بدان نياز داشته باشد مگر آنكه درباره آن دستورى از خدا و رسولش صادر شده است؛ و اگر چنين نبود خداوند اتمام حجت نمى ‏فرمود!
چيزى نيست كه فرزند آدم بدان نياز داشته باشد مگر آنكه درباره آن دستورى از خدا و رسولش صادر شده است؛ و اگر چنين نبود خداوند اتمام حجت نمى ‏فرمود!


پرسيدند: با چه چيزى خداوند اتمام حجت فرموده است؟ فرمود: كلام خداوند: «الْيَوْمَ أَكْمَلْتُ لَكُمْ دِينَكُمْ وَ أَتْمَمْتُ عَلَيْكُمْ نِعْمَتِى وَ رَضِيتُ لَكُمُ الْإِسْلامَ دِيناً».
پرسيدند: با چه چيزى خداوند اتمام حجت فرموده است؟ فرمود: كلام خداوند: {{متن قرآن|الْيَوْمَ أَكْمَلْتُ لَكُمْ دِينَكُمْ وَ أَتْمَمْتُ عَلَيْكُمْ نِعْمَتِى وَ رَضِيتُ لَكُمُ الْإِسْلامَ دِيناً}}


سپس فرمود: اگر خداوند سنت و فرائضش و آنچه مردم بدان نياز دارند را تكميل نكرده، پس به چه چيزى اتمام حجت فرموده است؟!<ref>بصائر الدرجات: ص ۵۳۸ ح ۵۰ . مختصر البصائر: ص ۶۶ .</ref>
سپس فرمود: اگر خداوند سنت و فرائضش و آنچه مردم بدان نياز دارند را تكميل نكرده، پس به چه چيزى اتمام حجت فرموده است؟!<ref>بصائر الدرجات: ص ۵۳۸ ح ۵۰؛ مختصر البصائر: ص ۶۶ .</ref>


طبيعى است كسى مى ‏تواند صاحب اختيار مطلق مردم باشد كه نه تنها گناه نكند و شيطان و هواى نفس در او راه نداشته باشد، بلكه اشتباه هم نكند تا باعث هلاكت جمعيتى نشود.
طبيعى است كسى مى ‏تواند صاحب اختيار مطلق مردم باشد كه نه تنها گناه نكند و شيطان و هواى نفس در او راه نداشته باشد، بلكه اشتباه هم نكند تا باعث هلاكت جمعيتى نشود.
خط ۳۶۲: خط ۳۶۲:
خداوند مردم را به چنين وجودهاى نورانى سپرده و خواسته است كه مردم او را از اين طريق عبادت كنند و [[هدایت]] را از ايشان بگيرند، و لذا از هر طريق ديگرى باشد در پيشگاه خداوند مردود است.
خداوند مردم را به چنين وجودهاى نورانى سپرده و خواسته است كه مردم او را از اين طريق عبادت كنند و [[هدایت]] را از ايشان بگيرند، و لذا از هر طريق ديگرى باشد در پيشگاه خداوند مردود است.


[[امیرالمؤمنین علی علیه السلام|امیرالمؤمنین ‏علیه السلام]] در بيان واقعه غدير مى ‏فرمايد:
امیرالمؤمنی علیه السلام در بيان واقعه غدير مى ‏فرمايد:


{{متن عربی|... وَ كانَتْ عَلى وِلايَتى وِلايَةُ اللَّهِ، وَ عَلى عَداوَتى عَداوَةُ اللَّهِ ... . فَكانَتْ وِلايَتى كَمالُ الدّينِ وَ رِضَى الرَّبِّ تَبارَكَ وَ تَعالى}}:
{{متن عربی|... وَ كانَتْ عَلى وِلايَتى وِلايَةُ اللَّهِ، وَ عَلى عَداوَتى عَداوَةُ اللَّهِ ... . فَكانَتْ وِلايَتى كَمالُ الدّينِ وَ رِضَى الرَّبِّ تَبارَكَ وَ تَعالى}}:
خط ۳۷۰: خط ۳۷۰:
همچنين امام حسن عسکری علیه السلام در اين باره مى ‏فرمايد: «آنگاه كه خداوند با منصوب كردن اولياى خود بعد از پيامبرش بر شما منت گذاشت به پيامبر صلى الله عليه و آله خطاب كرد:
همچنين امام حسن عسکری علیه السلام در اين باره مى ‏فرمايد: «آنگاه كه خداوند با منصوب كردن اولياى خود بعد از پيامبرش بر شما منت گذاشت به پيامبر صلى الله عليه و آله خطاب كرد:


{{متن قرآن|اَلْيَوْمَ اَكْمَلْتُ لَكُمْ دينَكُمْ وَ اَتْمَمْتُ عَلَيْكُمْ نِعْمَتى وَ رَضيتُ لَكُمُ الاِسْلامَ ديناً}} و براى اوليائش حقوقى را بر شما واجب كرد و به شما دستور داد تا آن حقوق را نسبت به ايشان ادا كنيد تا آنچه نزد شما از همسران و اموال و خوراک داريد بر شما حلال شود و نمو و بركت و ثروت را به شما نشان دهد، و تا معلوم شود كه چه كسى از خداوند اطاعت مى‏ كند ...».<ref>بحار الانوار: ج ۲۳ ص ۹۹ ح ۳. </ref>
{{متن قرآن|اَلْيَوْمَ اَكْمَلْتُ لَكُمْ دينَكُمْ وَ اَتْمَمْتُ عَلَيْكُمْ نِعْمَتى وَ رَضيتُ لَكُمُ الاِسْلامَ ديناً}} و براى اوليائش حقوقى را بر شما واجب كرد و به شما دستور داد تا آن حقوق را نسبت به ايشان ادا كنيد تا آنچه نزد شما از همسران و اموال و خوراک داريد بر شما حلال شود و نمو و بركت و ثروت را به شما نشان دهد، و تا معلوم شود كه چه كسى از خداوند اطاعت مى‏ كند ...»<ref>بحار الانوار: ج ۲۳ ص ۹۹ ح ۳. </ref>


== ضوابط كلى درباره حلال و حرام<ref>اسرار غدير: ص ۲۲۱. </ref> ==
== ضوابط كلى درباره حلال و حرام<ref>اسرار غدير: ص ۲۲۱. </ref> ==
خط ۳۹۶: خط ۳۹۶:
اين بود كه به عنوان فتنه ‏انگيزى مطرح مى‏ كردند كه تا كى بايد منتظر حكمى بعد از حكم ديگرى باشيم! و همين سؤال را با ظاهرى زيبا نزد پيامبر اكرم ‏صلى الله عليه و آله مطرح مى‏ كردند كه آيا حكم ديگرى هم بعد از حج باقى مانده است؟! در پاسخ آنان آيه كريمه فوق نازل شد و معنايش اين بود كه فقط يک حكم ديگر باقى مانده و آن هم ولايت است.
اين بود كه به عنوان فتنه ‏انگيزى مطرح مى‏ كردند كه تا كى بايد منتظر حكمى بعد از حكم ديگرى باشيم! و همين سؤال را با ظاهرى زيبا نزد پيامبر اكرم ‏صلى الله عليه و آله مطرح مى‏ كردند كه آيا حكم ديگرى هم بعد از حج باقى مانده است؟! در پاسخ آنان آيه كريمه فوق نازل شد و معنايش اين بود كه فقط يک حكم ديگر باقى مانده و آن هم ولايت است.


امیرالمؤمنین علیه السلام سؤال [[منافقین]] از پیامبر صلی الله علیه و آله را چنين مطرح فرموده است: خداوند احكام مهم شريعت و آيات مربوط به واجبات را در اوقات مختلفى نازل كرد ... ، و اولين چيزى كه مردم را بدان مقيّد ساخت اقرار به يگانگى و ربوبيت خود و شهادت {{متن عربی|لا اله الا الله}}بود.
امیرالمؤمنین علیه السلام سؤال [[منافقین]] از پیامبر صلی الله علیه و آله را چنين مطرح فرموده است: خداوند احكام مهم شريعت و آيات مربوط به واجبات را در اوقات مختلفى نازل كرد ... ، و اولين چيزى كه مردم را بدان مقيّد ساخت اقرار به يگانگى و ربوبيت خود و شهادت {{متن عربی|لا اله الا الله}} بود.


وقتى به اين ها اقرار كردند، اقرار به نبوت پيامبرش و رسالت او را مطرح كرد.
وقتى به اين ها اقرار كردند، اقرار به نبوت پيامبرش و رسالت او را مطرح كرد.
خط ۴۰۶: خط ۴۰۶:
خداوند در اين باره چنين نازل كرد: {{متن قرآن|قُلْ إِنَّما أَعِظُكُمْ بِواحِدَةٍ}}<ref>سبأ/۴۶.</ref>:
خداوند در اين باره چنين نازل كرد: {{متن قرآن|قُلْ إِنَّما أَعِظُكُمْ بِواحِدَةٍ}}<ref>سبأ/۴۶.</ref>:


«بگو من شما را فقط به يک چيز سفارش مى‏ كنم»، يعنى ولايت. و اينجا بود كه خداوند عزوجل فرمود: {{متن قرآن|الْيَوْمَ أَكْمَلْتُ لَكُمْ دِينَكُمْ وَ أَتْمَمْتُ عَلَيْكُمْ نِعْمَتِى وَ رَضِيتُ لَكُمُ الْإِسْلامَ دِيناً}}<ref>بحار الانوار: ج ۹۰ ص ۱۲۲. الاحتجاج: ج ۱ ص ۳۷۹.</ref>
«بگو من شما را فقط به يک چيز سفارش مى‏ كنم»، يعنى ولايت. و اينجا بود كه خداوند عزوجل فرمود: {{متن قرآن|الْيَوْمَ أَكْمَلْتُ لَكُمْ دِينَكُمْ وَ أَتْمَمْتُ عَلَيْكُمْ نِعْمَتِى وَ رَضِيتُ لَكُمُ الْإِسْلامَ دِيناً}}<ref>بحار الانوار: ج ۹۰ ص ۱۲۲؛ الاحتجاج: ج ۱ ص ۳۷۹.</ref>


اميرالمؤمنين ‏عليه السلام ضمن ترسيم روزهاى آخر پيامبر صلى الله عليه و آله و ابلاغ حضرت، بيان مفصلى درباره نزول تدريجى دستورات اسلام فرموده و آخرين فرمان الهى را حكم «ولايت» معرفى كرده است، كه مسير دقيق غدير در راستاى تبليغ احكام الهى را به تصوير مى‏ كشد. به متن كلام حضرت در اين باره دل مى ‏سپاريم:
اميرالمؤمنين ‏عليه السلام ضمن ترسيم روزهاى آخر پيامبر صلى الله عليه و آله و ابلاغ حضرت، بيان مفصلى درباره نزول تدريجى دستورات اسلام فرموده و آخرين فرمان الهى را حكم «ولايت» معرفى كرده است، كه مسير دقيق غدير در راستاى تبليغ احكام الهى را به تصوير مى‏ كشد. به متن كلام حضرت در اين باره دل مى ‏سپاريم:
خط ۴۱۲: خط ۴۱۲:
خداوند -  جل ذكره -  احكام مهم شريعت و آيات فرائض را در زمان‏ هاى مختلف فرستاد، همان گونه كه آسمان‏ ها و زمين را در شش روز خلق فرمود، در حالى كه اگر مى‏ خواست آن ها را در كمتر از چشم بر هم زدن خلق كند مى‏ توانست، ولى آرامش و مدارا را نمونه ‏اى براى امانت داران خود و باعث اتمام حجت بر خلقش قرار داد.
خداوند -  جل ذكره -  احكام مهم شريعت و آيات فرائض را در زمان‏ هاى مختلف فرستاد، همان گونه كه آسمان‏ ها و زمين را در شش روز خلق فرمود، در حالى كه اگر مى‏ خواست آن ها را در كمتر از چشم بر هم زدن خلق كند مى‏ توانست، ولى آرامش و مدارا را نمونه ‏اى براى امانت داران خود و باعث اتمام حجت بر خلقش قرار داد.


اولين مسئله ‏اى كه مردم را بدان مقيد ساخت اقرار به يگانگى و ربوبيت خود و شهادت به{{متن عربی|لا اله الّا الله}} بود.
اولين مسئله ‏اى كه مردم را بدان مقيد ساخت اقرار به يگانگى و ربوبيت خود و شهادت به {{متن عربی|لا اله الّا الله}} بود.


وقتى به اين مطلب اقرار كردند پشت سر آن اقرار به نبوت پيامبرش و شهادت به رسالت او را به ميان آورد.
وقتى به اين مطلب اقرار كردند پشت سر آن اقرار به نبوت پيامبرش و شهادت به رسالت او را به ميان آورد.
۴٬۰۶۴

ویرایش