توضیح الدلائل علی ترجیح الفضائل(کتاب): تفاوت میان نسخه‌ها

 
خط ۱: خط ۱:
== نقل خطبه غدير در اهل ‏سنت<ref>چكيده عبقات الانوار )حديث غدير( : ص ۶۱۹  - ۶۱۴ </ref> ==
'''«فضائل الثقلين من كتاب توضيح الدلائل علی ترجيح الفضائل»''' گزيده‌اى است از «توضيح الدلائل» نوشته شهاب‌الدين احمد ايجى شافعى كه مجمع جهانى تقريب بين مذاهب به دليل اهميت تقريبى كتاب به انتشار بخشى از آن كه به بيان فضائل دو ثقل قرآن و اهل‌بيت پرادخته، اقدام كرده است.
يكى از قرائن و ادله دلالت حديث غدير بر امامت و ولايت، خطبه روز غدير به نقل اهل‏ سنت و در كتاب «توضيح الدلائل»اثر شهاب‏ الدين احمد است:
 
=== نویسنده ===
'''شهاب‌الدين احمد بن محمدحسینی ايجي شافعي''' از سادات شافعي است كه نسب او به امام چهارم شیعیان می‌رسد. زمان ولادت و مرگ او روشن نيست ليكن می‌دانيم كه در سال۸۲۰ زنده بوده است. وي از خانواده‌ای اهل علم و پر نفوذ در نزد سلاطين مكران بوده و به نظر می‌رسد به تصوف نيز گرايش داشته است.<ref>فضائل الثقلین، ص۱۳-۱۴؛ به نقل از: ویکی نور</ref>
 
=== محتوای کتاب ===
كتاب حاضر مشتمل بر سه قسمت اصلى است كه اولى اختصاص به فضيلت قرآن و سوره‌هاى آن دارد. قست دوم شامل ۴۱ باب درباره مناقب اميرالمؤمنين علی‌ عليه‌السلام در بيان قرآن و پيامبر است و قسمت سوم از مناقب حضرت زهرا و امام حسن و امام حسين عليهم‌السلام سخن می‌گوید.
 
روش كتاب بر نقل احاديث است اما مؤلف به بيان نظرات خود هم پرداخته است. او تحت تاثير كتاب ذخائر العقبى از محب‌الدين طبرى بوده و از او و زرندى مؤلف كتاب «نظم درر السمطين» فراوان نقل كرده است.
 
مقدمه كتاب نشان دهنده ديدگاه مؤلف اصلى آن نسبت به مقام اميرالمؤمنين علی‌ عليه‌السلام و علاقه او به اهل‌بيت علیهم السلام  است. اين كتاب به فارسى هم ترجمه شده ليكن نسخه آن در حيدر آباد هند است.<ref>ویکی نور</ref>
 
== نقل خطبه غدير در اهل ‏سنت<ref>چكيده عبقات الانوار(حديث غدير): ص ۶۱۹  - ۶۱۴ </ref> ==
يكى از قرائن و ادله دلالت حديث غدير بر امامت و ولايت، خطبه روز غدير به نقل اهل‏ سنت و در كتاب «توضيح الدلائل» اثر شهاب‏ الدين احمد است:


'''متن خطبه غدير به نقل عامه'''
'''متن خطبه غدير به نقل عامه'''
خط ۲۴: خط ۳۶:
ما نخستين آفريدگان خداييم. چون ما را آفريد، به نور ما هر ظلمتى را روشن ساخت و هر طينتى را به ما زنده گرداند.سپس افزود: اينان برگزيدگان امت من و حاملان علم من و گنجينه ‏داران سرّ من و سرور مردم زمين ‏اند. به حق فرا مى‏ خوانند و به راستى خبر مى ‏دهند. شک نمى ‏كنند و به ترديد نمى ‏افتند و به پشت سر باز نمى ‏گردند و پيمان نمى ‏شكنند. اينان راهنمايان راه يافته و پيشوايانى ‏اند كه به راه راست مى ‏روند.هدايت‏ يافته كسى است كه با طاعت و ولايت آنان نزد من آيد و گمراه كسى است كه از آنان منحرف شود و با دشمنى آنان به نزد من آيد. دوست داشتن آنان ايمان و دشمنى ‏شان نفاق است. آنان امامان هادى و ريسمان‏ هاى استوار احكام‏ اند. كارهاى نيک به سبب آنان به سرانجام مى‏ رسد، و آنان وصيت خدا به پيشينيان و پسينيان‏اند.
ما نخستين آفريدگان خداييم. چون ما را آفريد، به نور ما هر ظلمتى را روشن ساخت و هر طينتى را به ما زنده گرداند.سپس افزود: اينان برگزيدگان امت من و حاملان علم من و گنجينه ‏داران سرّ من و سرور مردم زمين ‏اند. به حق فرا مى‏ خوانند و به راستى خبر مى ‏دهند. شک نمى ‏كنند و به ترديد نمى ‏افتند و به پشت سر باز نمى ‏گردند و پيمان نمى ‏شكنند. اينان راهنمايان راه يافته و پيشوايانى ‏اند كه به راه راست مى ‏روند.هدايت‏ يافته كسى است كه با طاعت و ولايت آنان نزد من آيد و گمراه كسى است كه از آنان منحرف شود و با دشمنى آنان به نزد من آيد. دوست داشتن آنان ايمان و دشمنى ‏شان نفاق است. آنان امامان هادى و ريسمان‏ هاى استوار احكام‏ اند. كارهاى نيک به سبب آنان به سرانجام مى‏ رسد، و آنان وصيت خدا به پيشينيان و پسينيان‏اند.


آنان ارحامى هستند كه خدا براى پيوستن به آنها از شما پيمان گرفته و فرموده است:«از خدايى كه به نام او از يكديگر درخواست مى‏ كنيد و از بريدن از ارحام ،پروا كنيد چرا كه خدا همواره مراقب شماست»<ref>نساء /  ۱. </ref>سپس شما را به دوستى آنان برانگيخت و فرمود: «بگو براى پيام‏ آورىِ خود مزدى از شما نمى ‏خواهم مگر دوستى خويشاوندانم را» <ref>شورى /  ۲۳</ref>آنانانند كه خدا پليدى را از ايشان دور كرده و از ناپاكى پاكشان ساخته است.اشاره به آيه تطهير است:<ref>احزاب /  ۳۳. </ref>همانان كه چون سخن گويند راست گويند، و چون از ايشان پرسش شود به پاسخ دانايند، و چون امانتى نزدشان [[نهاده]] شود امانتدار اند.ده ويژگى در آنان گرد آمده كه جز در عترت و خاندان من گرد نيامده است: بردبارى و دانش و پيامبرى و شرف و بخشندگى و دليرى و راستى و پاكى و [[پاكدامنى]] و حكمت. از اين رو، آنان كلمه تقوى و وسيله هُدى و حجت عظمى و ريسمان استوار اند.  
آنان ارحامى هستند كه خدا براى پيوستن به آنها از شما پيمان گرفته و فرموده است:«از خدايى كه به نام او از يكديگر درخواست مى‏ كنيد و از بريدن از ارحام،پروا كنيد چرا كه خدا همواره مراقب شماست»<ref>نساء /  ۱. </ref>سپس شما را به دوستى آنان برانگيخت و فرمود: «بگو براى پيام‏ آورىِ خود مزدى از شما نمى ‏خواهم مگر دوستى خويشاوندانم را» <ref>شورى /  ۲۳</ref>آنانانند كه خدا پليدى را از ايشان دور كرده و از ناپاكى پاكشان ساخته است.اشاره به آيه تطهير است:<ref>احزاب /  ۳۳. </ref>همانان كه چون سخن گويند راست گويند، و چون از ايشان پرسش شود به پاسخ دانايند، و چون امانتى نزدشان [[نهاده]] شود امانتدار اند.ده ويژگى در آنان گرد آمده كه جز در عترت و خاندان من گرد نيامده است: بردبارى و دانش و پيامبرى و شرف و بخشندگى و دليرى و راستى و پاكى و [[پاكدامنى]] و حكمت. از اين رو، آنان كلمه تقوى و وسيله هُدى و حجت عظمى و ريسمان استوار اند.  


ايشان بر پايه سخن خداوندتان اولياى شمايند، و آنچه شما را به آن فرمان مى‏ دهم از قول خداوند شماست.
ايشان بر پايه سخن خداوندتان اولياى شمايند، و آنچه شما را به آن فرمان مى‏ دهم از قول خداوند شماست.
خط ۴۴: خط ۵۶:
'''ستايش صاحب «توضيح الدلائل»'''
'''ستايش صاحب «توضيح الدلائل»'''


و اما سيد شِهاب‏ الدين صاحب«توضيح الدلائل على ترجيح الفضائل»كه خطبه مذكور را نقل كرده ، بى‏ گمان از دانشمندان بزرگ اهل سنت است. لذا مى ‏بينيم مولوى شاه سلامةاللَّه در كتاب خود«معركة الآراء»از انكار رواياتى كه شهاب ‏الدين نقل كرده عاجز بوده، و كتاب او را دليل روايت فضائل اميرالمؤمنين ‏عليه السلام از سوى اهل سنت به حساب مى‏ آورد. بنا به گفته خود سيد شهاب‏ الدين، وى نوه قطب‏ الدين ايجى است.
و اما سيد شِهاب‏ الدين صاحب «توضيح الدلائل على ترجيح الفضائل» كه خطبه مذكور را نقل كرده ، بى‏ گمان از دانشمندان بزرگ اهل سنت است. لذا مى ‏بينيم مولوى شاه سلامةاللَّه در كتاب خود«معركة الآراء»از انكار رواياتى كه شهاب ‏الدين نقل كرده عاجز بوده، و كتاب او را دليل روايت فضائل اميرالمؤمنين ‏عليه السلام از سوى اهل سنت به حساب مى‏ آورد. بنا به گفته خود سيد شهاب‏ الدين، وى نوه قطب‏ الدين ايجى است.


در مورد كتاب«توضيح الدلائل»نيز، رأى شيخ شيخِ سلامةاللَّه بن بركةاللَّه صديقى بدايونى كانپورى (م ۱۲۷۱ ق) براى احتجاج و استشهاد ما به آنچه در كتاب «توضيح الدلائل» آمده كافى است. زيرا شاه سلامةاللَّه بدايونى از دانشمندان مشهور در هند و از شاگردان مولوى عبدالعزيز دهلوى صاحب «تحفه اثنی عشریه» است. به گفته صاحب«نزهة الخواطر» وى با شيعيان مناظره داشته و بزرگانشان را مغلوب كرده است. همچنين شيخ محسن بن يحيى ترهتى در «اليانع الجنىّ»بسيار وى را ستوده است.<ref>نزهة الخواطر: ج ۷ ص ۲۰۲. </ref> بنابراين، كسى كه به دنبال ردّ شيعه است و با آنان گفتگو و مناظره مى ‏كند و چنانكه گفته ‏اند بزرگان شيعه را مغلوب مى‏ كند، هرگز كتاب مؤلف شيعى يا مايل به تشيع را به [[اهل‏ سنت]] نسبت نمى‏ دهد و با اخبار و روايات آن موافقت نمى‏ كند.
در مورد كتاب«توضيح الدلائل» نيز، رأى شيخ شيخِ سلامةاللَّه بن بركةاللَّه صديقى بدايونى كانپورى (م ۱۲۷۱ ق) براى احتجاج و استشهاد ما به آنچه در كتاب «توضيح الدلائل» آمده كافى است. زيرا شاه سلامةاللَّه بدايونى از دانشمندان مشهور در هند و از شاگردان مولوى عبدالعزيز دهلوى صاحب «تحفه اثنی عشریه» است. به گفته صاحب«نزهة الخواطر» وى با شيعيان مناظره داشته و بزرگانشان را مغلوب كرده است. همچنين شيخ محسن بن يحيى ترهتى در «اليانع الجنىّ»بسيار وى را ستوده است.<ref>نزهة الخواطر: ج ۷ ص ۲۰۲. </ref> بنابراين، كسى كه به دنبال ردّ شيعه است و با آنان گفتگو و مناظره مى ‏كند و چنانكه گفته ‏اند بزرگان شيعه را مغلوب مى‏ كند، هرگز كتاب مؤلف شيعى يا مايل به تشيع را به [[اهل‏ سنت]] نسبت نمى‏ دهد و با اخبار و روايات آن موافقت نمى‏ كند.


== منبع ==
== منبع ==
۴٬۰۶۴

ویرایش