آيه ۱۵۳ انعام و غدیر: تفاوت میان نسخه‌ها

بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۱: خط ۱:
== «وَ أَنَّ هذا صِراطِى مُسْتَقِيماً فَاتَّبِعُوهُ وَ لا تَتَّبِعُوا السُّبُلَ فَتَفَرَّقَ بِكُمْ عَنْ سَبِيلِهِ...»<ref>انعام/۱۵۳؛ غدير در قرآن: ج ۲ ص۱۸۱ -۱۸۶؛ واقعه قرآنى غدير: ص ۹۸؛ سخنرانى استثنائى غدير: ص ۱۷۹، ۲۱۲،۲۰۱،۱۸۶؛ نگاهى بر زيارت غديريّه: ص۱۱۱-۱۵۰. </ref> ==
 
با در نظر گرفتن اينكه غدير مراسم مفصلى در سه روز بوده، گذشته از آياتى كه مستقيماً در آن ايام نازل شده و در قسمت آيات نازل شده در غدير ذكر شد، آياتى هم براى بيان بيشتر شئون [[امامت]] و خلافتِ الهى در برابر رياست‏ هاى شيطانىِ [[سقیفه]] به صورت استشهاد و اشاره و [[اقتباس]] در غدير ديده مى‏ شود، كه به صورت تفسيرگونه ‏اى در كلام پيامبر صلى الله عليه و آله تركيب شده و آيه مستقلاً ذكر نشده است.
با در نظر گرفتن اينكه غدير مراسم مفصلى در سه روز بوده، گذشته از آياتى كه مستقيماً در آن ايام نازل شده و در قسمت آيات نازل شده در غدير ذكر شد، آياتى هم براى بيان بيشتر شئون [[امامت]] و خلافتِ الهى در برابر رياست‏ هاى شيطانىِ [[سقیفه]] به صورت استشهاد و اشاره و [[اقتباس]] در غدير ديده مى‏ شود، كه به صورت تفسيرگونه ‏اى در كلام پيامبر صلى الله عليه و آله تركيب شده و آيه مستقلاً ذكر نشده است.


اين موارد ۶ آيه است كه يكى از اين آيات آيه ۱۵۳ سوره انعام و آيه ۱۸۱ سوره اعراف است:
اين موارد ۶ آيه است كه يكى از اين آيات آيه ۱۵۳ سوره انعام و آيه ۱۸۱ سوره اعراف است:


{{قرآن|وَ أَنَّ هذا صِراطِى مُسْتَقِيماً فَاتَّبِعُوهُ وَ لا تَتَّبِعُوا السُّبُلَ فَتَفَرَّقَ بِكُمْ عَنْ سَبِيلِهِ ذلِكُمْ وَصَّاكُمْ بِهِ لَعَلَّكُمْ تَتَّقُونَ}} :
{{قرآن|وَأَنَّ هَٰذَا صِرَاطِي مُسْتَقِيمًا فَاتَّبِعُوهُ ۖ وَلَا تَتَّبِعُوا السُّبُلَ فَتَفَرَّقَ بِكُمْ عَنْ سَبِيلِهِ ۚ ذَٰلِكُمْ وَصَّاكُمْ بِهِ لَعَلَّكُمْ تَتَّقُونَ}} :


«اين راه مستقيم من است، از آن پيروى كنيد و از راه ‏هاى ديگر پيروى نكنيد كه از راه خدا شما را متفرق كند. شما را به اين مطلب وصيت مى كند تا شايد [[تقوی]] پيشه كنيد».
«و مسلماً این [برنامه های محکم و استوار و قوانین و مقرّرات حکیمانه] راه راست من است؛ بنابراین از آن پیروی کنید و از راه های دیگر پیروی مکنید که شما را از راه او پراکنده می کند؛ خدا این [گونه] به شما سفارش کرده تا پرهیزکار شوید.»


{{قرآن|وَ مِمَّنْ خَلَقْنا أُمَّةٌ يَهْدُونَ بِالْحَقِّ وَ بِهِ يَعْدِلُونَ}}<ref>اعراف /  ۱۸۱.</ref>:
{{قرآن|وَ مِمَّنْ خَلَقْنا أُمَّةٌ يَهْدُونَ بِالْحَقِّ وَ بِهِ يَعْدِلُونَ}}<ref>اعراف /  ۱۸۱.</ref>:


«از كسانى كه خلق كرديم امتى هستند كه به حق هدايت مى‏ كنند و طبق آن به عدالت رفتار مى‏ كنند».
«و از میان کسانی که آفریده ایم [یعنی جنّیان وآدمیان] گروهی [هستند که هم نوعان خود را] به حق هدایت می کنند و به درستی و راستی داوری می نمایند.»


اين آيه از چهار بُعد قابل بررسى است:
اين آيه از چهار بُعد قابل بررسى است<ref>انعام/۱۵۳؛ غدير در قرآن: ج ۲ ص۱۸۱ -۱۸۶؛ واقعه قرآنى غدير: ص ۹۸؛ سخنرانى استثنائى غدير: ص ۱۷۹، ۲۱۲،۲۰۱،۱۸۶؛ نگاهى بر زيارت غديريّه: ص۱۱۱-۱۵۰. </ref>:


=== متن خطبه غدير ===
=== متن خطبه غدير ===
خط ۵۲: خط ۵۲:
«مواظب باشيد كه راه ‏هاى ديگر شما را از راه او منحرف نكند».
«مواظب باشيد كه راه ‏هاى ديگر شما را از راه او منحرف نكند».


آنگاه به صراحت اعلام كرد كه {{قرآن|صراط مستقيم}} من و على و امامان بعد از او هستيم، و به آيه ۱۸۶ سوره اعراف اشاره كرد كه {{قرآن|وَ مِمَّنْ خَلَقْنا اُمَّةٌ يَهْدُونَ بِالْحَقِّ وَ بِهِ يَعْدِلُونَ}}.
آنگاه به صراحت اعلام كرد كه «صراط مستقيم» من و على و امامان بعد از او هستيم، و به آيه ۱۸۶ سوره اعراف اشاره كرد كه {{قرآن|وَ مِمَّنْ خَلَقْنا اُمَّةٌ يَهْدُونَ بِالْحَقِّ وَ بِهِ يَعْدِلُونَ}}.


=== موقعيت قرآنى ===
=== موقعيت قرآنى ===
از نظر موقعيت قرآنى آيه سوره انعام از آيه ۱۵۱  آغاز مى‏شود كه خداوند دعوت مى‏ كند تا حرام و حلال را براى مردم بيان كند: {{قرآن|قُلْ تَعالَوْا أَتْلُ ما حَرَّمَ رَبُّكُمْ...}}.
از نظر موقعيت قرآنى آيه سوره انعام از آيه ۱۵۱  آغاز مى شود كه خداوند دعوت مى‏ كند تا حرام و حلال را براى مردم بيان كند: {{قرآن|قُلْ تَعالَوْا أَتْلُ ما حَرَّمَ رَبُّكُمْ...}}.


آنگاه شرک و قتل اولاد و ارتكاب فواحش و قتل نفس و اكل مال يتيم را نمونه‏ هاى بارزى از محرمات معرفى مى ‏كند، و در مقابل آن احسان به والدين، دقيق بودن در ترازو، عدالت در گفتار و وفاى به عهد را به عنوان نمونه‏ هايى از اوامر واجب الهى ذكر مى‏ نمايد.
آنگاه شرک و قتل اولاد و ارتكاب فواحش و قتل نفس و اكل مال يتيم را نمونه‏ هاى بارزى از محرمات معرفى مى ‏كند، و در مقابل آن احسان به والدين، دقيق بودن در ترازو، عدالت در گفتار و وفاى به عهد را به عنوان نمونه‏ هايى از اوامر واجب الهى ذكر مى‏ نمايد.
خط ۷۹: خط ۷۹:
آنگاه همه مطلب را در يک جمله خلاصه مى‏ كند كه به سوى اهداف على‏ عليه السلام حركت كنيد و دربست و كامل عيار او را بپذيرد.در پايان اين فراز، نوبتِ به ميان آوردن آيه مى‏ رسد كه مى ‏تواند ثمره عكس ‏العملى مطالب قبل باشد. وقتى مى ‏فرمايد:
آنگاه همه مطلب را در يک جمله خلاصه مى‏ كند كه به سوى اهداف على‏ عليه السلام حركت كنيد و دربست و كامل عيار او را بپذيرد.در پايان اين فراز، نوبتِ به ميان آوردن آيه مى‏ رسد كه مى ‏تواند ثمره عكس ‏العملى مطالب قبل باشد. وقتى مى ‏فرمايد:


«راه‏ هاى مختلف شما را از راه او منحرف نكند»، اولاً كلمه {{قرآن|سَبِيلِهِ}} در قرآن را به {{قرآن|سَبيلُ عَلِىٍّ}} تفسير فرموده و ثانياً {{قرآن|سُبُل}} را به راه ‏هاى ضلالت در برابر راه على ‏عليه السلام [[تفسیر]] كرده است.
«راه‏ هاى مختلف شما را از راه او منحرف نكند»، اولاً كلمه {{قرآن|سَبِيلِهِ}} در قرآن را به {{متن عربی|سَبيلُ عَلِىٍّ}} تفسير فرموده و ثانياً {{قرآن|السُبُل}} را به راه ‏هاى ضلالت در برابر راه على ‏عليه السلام [[تفسیر]] كرده است.


نتيجه‏ گيرى نهايى چنين مى ‏شود كه وقتى على ‏عليه السلام تمام راهنماهاى راه حق و هدايت را از طرف خداوند دارد و آماده است تا شما را رهنمون گردد، هر گونه پيروى از راه ديگر -  اعم از كفر يا ضلالت -  به معناى متفرق كردن جمعيت عظيمى است كه همه در راه مستقيمى به سوى والاترين هدف در حركت‏ اند.
نتيجه‏ گيرى نهايى چنين مى ‏شود كه وقتى على ‏عليه السلام تمام راهنماهاى راه حق و هدايت را از طرف خداوند دارد و آماده است تا شما را رهنمون گردد، هر گونه پيروى از راه ديگر -  اعم از كفر يا ضلالت -  به معناى متفرق كردن جمعيت عظيمى است كه همه در راه مستقيمى به سوى والاترين هدف در حركت‏ اند.
خط ۱۳۹: خط ۱۳۹:
امام باقر علیه السلام فرمود:
امام باقر علیه السلام فرمود:


منظور از  {{متن قرآن|وَ أَنَّ هذا صِراطِی مُسْتَقِیماً فَاتَّبِعُوهُ وَ لا تَتَّبِعُوا السُّبُلَ}} منظور علیّ‌بن‌ابی‌طالب علیه السلام و ائمّه علیهم السلام از فرزندان فاطمه زهرا سلام الله علیها است که راه خدا هستند؛ هرکه از آن‌ها روی برگرداند داخل در سایر راه‌ها شده که در آیه به آن اشاره شده است.<ref>تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۴، ص۶۳۸؛ بحارالأنوار، ج۲۴، ص۱۵؛ فرات الکوفی، ص۱۳۷.</ref>
منظور از  {{متن قرآن|وَ أَنَّ هذا صِراطِی مُسْتَقِیماً فَاتَّبِعُوهُ وَ لا تَتَّبِعُوا السُّبُلَ}} علیّ‌بن‌ابی‌طالب علیه السلام و ائمّه علیهم السلام از فرزندان فاطمه زهرا سلام الله علیها است که راه خدا هستند؛ هرکه از آن‌ها روی برگرداند داخل در سایر راه‌ها شده که در آیه به آن اشاره شده است.<ref>تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۴، ص۶۳۸؛ بحارالأنوار، ج۲۴، ص۱۵؛ فرات الکوفی، ص۱۳۷.</ref>


اين بيان عقل و نقل قطعى است و اغراق و مبالغه و تعصّب در آن راه ندارد، و تفصيل را در كتب فراوان امامت بايد يافت.
اين بيان عقل و نقل قطعى است و اغراق و مبالغه و تعصّب در آن راه ندارد، و تفصيل را در كتب فراوان امامت بايد يافت.
۴٬۰۶۴

ویرایش