آيه ۲۹ ق و غدیر: تفاوت میان نسخه‌ها

خط ۱: خط ۱:
== {{قرآن|ما يُبَدَّلُ الْقَوْلُ لَدَىَّ وَ ما أَنَا بِظَلاّمٍ لِلْعَبِيدِ}}<ref>ق/ ۲۹؛ غدير در قرآن: ج ۲ ص ۱۱۱-۱۱۵؛ واقعه قرآنى غدير: ص ۸۹؛ سخنرانى استثنائى غدير: ص ۱۷۱-۱۷۸.</ref> ==
با در نظر گرفتن اينكه غدير مراسم مفصلى در سه روز بوده، گذشته از آياتى كه مستقيماً در آن ايام نازل شده و در قسمت آيات نازل شده در غدير ذكر شد، آياتى هم در ضمن كلام به صورت اشاره آمده و منظور از آنها بيان شده است.<ref>ق/ ۲۹؛ غدير در قرآن: ج ۲ ص ۱۱۱-۱۱۵؛ واقعه قرآنى غدير: ص ۸۹؛ سخنرانى استثنائى غدير: ص ۱۷۱-۱۷۸.</ref>
با در نظر گرفتن اينكه غدير مراسم مفصلى در سه روز بوده، گذشته از آياتى كه مستقيماً در آن ايام نازل شده و در قسمت آيات نازل شده در غدير ذكر شد، آياتى هم در ضمن كلام به صورت اشاره آمده و منظور از آنها بيان شده است.


اين موارد در تفسير ۱۸ آيه است، كه يكى از اين آيات، آيه ۲۹ سوره ق است:
اين موارد در تفسير ۱۸ آيه است، كه يكى از اين آيات، آيه ۲۹ سوره ق است:


{{قرآن|ما يُبَدَّلُ الْقَوْلُ لَدَىَّ وَ ما أَنَا بِظَلاّمٍ لِلْعَبِيدِ}}:
{{قرآن|ما يُبَدَّلُ الْقَوْلُ لَدَىَّ وَ ما أَنَا بِظَلاّمٍ لِلْعَبِيدِ}}: «نزد من فرمان [تهدیدآمیز به اینکه هر کس با حال کفر و شرک وارد آخرت شود حتماً دوزخی است] تغییر نمی یابد و من نسبت به بندگان ستمکار نیستم.»
 
«نزد من سخن تغيير يافتنى نيست و من به بندگان ظلم كننده نيستم».


اين آيه از پنج بُعد قابل بررسى است:
اين آيه از پنج بُعد قابل بررسى است:
خط ۱۳: خط ۱۰:
پيامبر صلى الله عليه و آله در فرازى از بخش چهارم [[خطبه غدیر]]، پس از بيان حدیث غدیر با قرائت آيه ۲۹ سوره ق: {{قرآن|ما يُبَدَّلُ الْقَوْلُ لَدَىَّ}}:
پيامبر صلى الله عليه و آله در فرازى از بخش چهارم [[خطبه غدیر]]، پس از بيان حدیث غدیر با قرائت آيه ۲۹ سوره ق: {{قرآن|ما يُبَدَّلُ الْقَوْلُ لَدَىَّ}}:


«سخن نزد من تغيير يافتنى نيست»، اشاره به مقام تغيير نيافتنى على‏ عليه السلام نمود و بار ديگر جمله‏ اى را كه هنگام بلند كردن اميرالمؤمنين‏ عليه السلام فرموده بود تكرار كرد، اما جالب بود كه قبل از ذكر آن يادآور شد كه «خدايا به امر تو مى‏ گويم» و سپس فرمود:
«نزد من فرمان [تهدیدآمیز به اینکه هر کس با حال کفر و شرک وارد آخرت شود حتماً دوزخی است] تغییر نمی یابد»
 
اشاره به مقام تغيير نيافتنى على‏ عليه السلام نمود و بار ديگر جمله‏ اى را كه هنگام بلند كردن اميرالمؤمنين‏ عليه السلام فرموده بود تكرار كرد، اما جالب بود كه قبل از ذكر آن يادآور شد كه «خدايا به امر تو مى‏ گويم» و سپس فرمود:


{{متن عربی |اللَّهُمَّ والِ مَنْ والاهُ وَ عادِ مَنْ عاداهُ وَ انْصُرْ مَنْ نَصَرَهُ وَ اخْذُلْ مَنْ خَذَلَهُ}}؛ و در پى آن افزود: «خدايا لعنت كن هر كس او را انكار كند و غضب نما بر هر كسى كه حق او را انكار نمايد».
{{متن عربی |اللَّهُمَّ والِ مَنْ والاهُ وَ عادِ مَنْ عاداهُ وَ انْصُرْ مَنْ نَصَرَهُ وَ اخْذُلْ مَنْ خَذَلَهُ}}؛ و در پى آن افزود: «خدايا لعنت كن هر كس او را انكار كند و غضب نما بر هر كسى كه حق او را انكار نمايد».
خط ۲۸: خط ۲۷:
آن حضرت پس از شناساندن على ‏عليه السلام، مى‏ خواهد دعاى معروف خود را كه شعار ابدى اسلام است به همه اعلام كند و بياموزد كه {{متن عربی |اللّهمَّ والِ مَنْ والاهُ ...}}.
آن حضرت پس از شناساندن على ‏عليه السلام، مى‏ خواهد دعاى معروف خود را كه شعار ابدى اسلام است به همه اعلام كند و بياموزد كه {{متن عربی |اللّهمَّ والِ مَنْ والاهُ ...}}.


اين دعا يک اعتقاد در قالب نيايش است و شش بُعد مهم عقيدتى از ولايت و برائت را تابلوى بلند اسلام مى‏ نمايد. به عنوان مقدمه چنين دعاى مهمى يک آيه از قرآن را به صورت اقتباس زير بناى كلام قرار مى ‏دهد و مى‏ فرمايد: خدا مى‏ فرمايد: {{متن عربی |ما يُبَدَّلُ الْقَوْلُ لَدَىَّ}}.
اين دعا يک اعتقاد در قالب نيايش است و شش بُعد مهم عقيدتى از ولايت و برائت را تابلوى بلند اسلام مى‏ نمايد. به عنوان مقدمه چنين دعاى مهمى يک آيه از قرآن را به صورت اقتباس زير بناى كلام قرار مى ‏دهد و مى‏ فرمايد: خدا مى‏ فرمايد: {{متن قرآن|ما يُبَدَّلُ الْقَوْلُ لَدَىَّ}}.


در برخى نسخه ‏ها اين فراز به اين صورت است: مى‏ گويم: به امر پروردگارم سخن نزد من تغيير يافتنى نيست. و در نسخه‏ اى ديگر چنين است: «به امر خدا مى‏ گويم: {{قرآن|ما يُبَدَّلُ الْقَوْلُ لَدَىَّ}}.
در برخى نسخه ‏ها اين فراز به اين صورت است: مى‏ گويم: به امر پروردگارم سخن نزد من تغيير يافتنى نيست. و در نسخه‏ اى ديگر چنين است: «به امر خدا مى‏ گويم: {{قرآن|ما يُبَدَّلُ الْقَوْلُ لَدَىَّ}}.
خط ۳۶: خط ۳۵:
در مرحله چهارم از [[خطبه غدیر]] و پس از بيان حديث {{متن عربی |من كنت مولاه}}، پيامبر صلى الله عليه و آله اشاره‏ اى به آينده كفر ستيز على بن ابى‏ طالب‏ عليه السلام با ناكثين و قاسطين و مارقين نمود، و تصريح كرد جنگ او با آن گروه ‏ها به امر خداوند است.
در مرحله چهارم از [[خطبه غدیر]] و پس از بيان حديث {{متن عربی |من كنت مولاه}}، پيامبر صلى الله عليه و آله اشاره‏ اى به آينده كفر ستيز على بن ابى‏ طالب‏ عليه السلام با ناكثين و قاسطين و مارقين نمود، و تصريح كرد جنگ او با آن گروه ‏ها به امر خداوند است.


در اينجا با قرائت آيه ۲۹ سوره ق {{قرآن| ما يُبَدَّلُ الْقَوْلُ لَدَىَّ}} : «سخن نزد من تغيير يافتنى نيست»، اشاره به مقام تغيير نيافتنى على‏ عليه السلام نمود و بار ديگر جمله ‏اى را كه هنگام بلند كردن اميرالمؤمنين‏ عليه السلام فرموده بود تكرار كرد.
در اينجا با قرائت آيه ۲۹ سوره ق {{قرآن| ما يُبَدَّلُ الْقَوْلُ لَدَىَّ}}:«نزد من فرمان [تهدیدآمیز به اینکه هر کس با حال کفر و شرک وارد آخرت شود حتماً دوزخی است] تغییر نمی یابد»، اشاره به مقام تغيير نيافتنى على‏ عليه السلام نمود و بار ديگر جمله ‏اى را كه هنگام بلند كردن اميرالمؤمنين‏ عليه السلام فرموده بود تكرار كرد.


اما جالب بود كه قبل از ذكر آن يادآور شد كه «خدايا به امر تو مى‏ گويم» و سپس فرمود:
اما جالب بود كه قبل از ذكر آن يادآور شد كه «خدايا به امر تو مى‏ گويم» و سپس فرمود:
خط ۵۱: خط ۵۰:
در قرآن اين آيه در ضمن آيات روز قيامت آمده كه در آن روز خداوند حكم تغيير ناپذير خود را بر بندگانش صادر مى‏ فرمايد و گروهى براى رفع عذاب از خود لب به سخنان مخاصمه آميز مى ‏گشايند تا شايد حكم خدا را درباره خود تغيير دهند.
در قرآن اين آيه در ضمن آيات روز قيامت آمده كه در آن روز خداوند حكم تغيير ناپذير خود را بر بندگانش صادر مى‏ فرمايد و گروهى براى رفع عذاب از خود لب به سخنان مخاصمه آميز مى ‏گشايند تا شايد حكم خدا را درباره خود تغيير دهند.


در چنين موقعيتى خطاب مى‏ رسد: «سخن نزد من تغيير نمى‏يابد»، و ضميمه‏اش اين جمله است كه «من به بندگان ظلم نمى ‏كنم»؛ يعنى سخن خداوندِ عادل جاى استشكال ندارد.
در چنين موقعيتى خطاب مى‏ رسد: «نزد من فرمان [تهدیدآمیز به اینکه هر کس با حال کفر و شرک وارد آخرت شود حتماً دوزخی است] تغییر نمی یابد»، و ضميمه‏ اش اين جمله است كه «من به بندگان ظلم نمى ‏كنم»؛ يعنى سخن خداوندِ عادل جاى اشکال تراشی ندارد.


=== تحليل اعتقادى ===
=== تحليل اعتقادى ===
خط ۶۰: خط ۵۹:
حقاً جا دارد بگوييم خطابه غدير يك برنامه متفاوت با ساير تبليغات پيامبر صلى الله عليه و آله است، و روش ‏هايى در آن به كار گرفته شده كه حتى در خطابه‏ هاى خود حضرت بى‏ نظير است.
حقاً جا دارد بگوييم خطابه غدير يك برنامه متفاوت با ساير تبليغات پيامبر صلى الله عليه و آله است، و روش ‏هايى در آن به كار گرفته شده كه حتى در خطابه‏ هاى خود حضرت بى‏ نظير است.


يكى از آن روش ‏ها همين است كه در مرحله ‏اى مهم آيه {{متن عربی |ما يُبَدَّلُ الْقَوْلُ لَدَىَّ}} آورده شود تا مسلمانان اين موضوع تغيير نيافتنى را با دقت بيشترى در پرونده عقيده خود جاى دهند و هيچ كس ديگرى را جايگزين چنين مقامى نكنند. آن مسئله تغيير نيافتنى دو تابلو در تولى و چهار تابلو در تبرى است:
يكى از آن روش ‏ها همين است كه در مرحله ‏اى مهم آيه {{متن قرآن|ما يُبَدَّلُ الْقَوْلُ لَدَىَّ}} آورده شود تا مسلمانان اين موضوع تغيير نيافتنى را با دقت بيشترى در پرونده عقيده خود جاى دهند و هيچ كس ديگرى را جايگزين چنين مقامى نكنند. آن مسئله تغيير نيافتنى دو تابلو در تولى و چهار تابلو در تبرى است:


==== در تَوَلّى ====
==== در تَوَلّى ====
۴٬۰۶۴

ویرایش