۴٬۰۶۴
ویرایش
←اشاره
(←پانویس) |
(←اشاره) |
||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
{{قرآن|إِنَّ الَّذِينَ يُبايِعُونَكَ إِنَّما يُبايِعُونَ اللَّهَ يَدُ اللَّهِ فَوْقَ أَيْدِيهِمْ. فَمَنْ نَكَثَ فَإِنَّما يَنْكُثُ عَلى نَفْسِهِ وَ مَنْ أَوْفى بِما عاهَدَ عَلَيْهُ اللَّهَ فَسَيُؤْتِيهِ أَجْراً عَظِيماً}}<ref>فتح/۱۰</ref>: | |||
{{قرآن|إِنَّ الَّذِينَ يُبايِعُونَكَ إِنَّما يُبايِعُونَ اللَّهَ يَدُ اللَّهِ فَوْقَ أَيْدِيهِمْ. فَمَنْ نَكَثَ فَإِنَّما يَنْكُثُ عَلى نَفْسِهِ وَ مَنْ أَوْفى بِما عاهَدَ عَلَيْهُ اللَّهَ فَسَيُؤْتِيهِ أَجْراً عَظِيماً}}<ref>فتح/۱۰</ref> | |||
«به یقین کسانی که با تو بیعت می کنند، جز این نیست که با خدا بیعت می کنند؛ قدرت خدا بالاتر از همه قدرتهاست. پس کسی که پیمان می شکند فقط به زیان خود می شکند، و کسی که به پیمانی که با خدا بسته است وفا کند، خدا به زودی پاداشی بزرگ به او می دهد.» | |||
علیّ‌بن‌ابراهیم قمی رحمة الله علیه گفته است: این آیه در بیعت رضوان نازل شد که خداوند فرموده است:{{متن قرآن|لقَدْ رَضِیَ اللهُ عَنِ المُؤْمِنِینَ إِذْ یُبَایِعُونَکَ تَحْتَ الشَّجَرَةِ}}خداوند شرط این رضایت خودش از آن ها را عدم انتقاد آن ها از هیچ‌کدام از اعمال پیامبر صلی الله علیه و آله و عدم مخالفت با اوامر آن حضرت دانسته است. خداوند پس از نازل‌کردن آیه‌ی بیعت رضوان، در آیه‌ی دیگری چنین فرموده است:{{متن قرآن|إِنَّ | علیّ‌بن‌ابراهیم قمی رحمة الله علیه گفته است: این آیه در بیعت رضوان نازل شد که خداوند فرموده است:{{متن قرآن|لقَدْ رَضِیَ اللهُ عَنِ المُؤْمِنِینَ إِذْ یُبَایِعُونَکَ تَحْتَ الشَّجَرَةِ}}خداوند شرط این رضایت خودش از آن ها را عدم انتقاد آن ها از هیچ‌کدام از اعمال پیامبر صلی الله علیه و آله و عدم مخالفت با اوامر آن حضرت دانسته است. خداوند پس از نازل‌کردن آیه‌ی بیعت رضوان، در آیه‌ی دیگری چنین فرموده است:{{متن قرآن|إِنَّ الَّذِينَ يُبَايِعُونَكَ إِنَّمَا يُبَايِعُونَ اللَّهَ يَدُ اللَّهِ فَوْقَ أَيْدِيهِمْ ۚ فَمَنْ نَكَثَ فَإِنَّمَا يَنْكُثُ عَلَىٰ نَفْسِهِ ۖ وَمَنْ أَوْفَىٰ بِمَا عَاهَدَ عَلَيْهُ اللَّهَ فَسَيُؤْتِيهِ أَجْرًا عَظِيمًا}}رضایت خداوند از آن ها مشروط بر این بود که پس از آن به عهد و پیمان الهی وفادار باشند و پیمان‌شکنی نکنند. چنانچه به این عهد خود وفا کنند، پروردگار از آن ها راضی خواهد بود.<ref>تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۱۴، ص۴۳۰؛ بحارالأنوار، ج۲۰، ص۳۵۳؛ تفسیر القمی، ج۲، ص۳۱۵.</ref> | ||
=== متن روايت === | === متن روايت === | ||
| خط ۳۹: | خط ۳۸: | ||
براى تبيين كيفيت ارتباط آيه بيعت با غدير بايد بگوييم: تفسيرى كه به صورت ضمنى در خطبه غدير درباره اين آيه ديده مى‌شود دو مورد است: | براى تبيين كيفيت ارتباط آيه بيعت با غدير بايد بگوييم: تفسيرى كه به صورت ضمنى در خطبه غدير درباره اين آيه ديده مى‌شود دو مورد است: | ||
يكى اينكه مصداق اتمّ چنان بيعتى را بيعت غدير معرفى مى‌كند، و براى تطبيق كامل بر آيه ابتدا مى‌فرمايد: «من با خدا بيعت كرده‌ام»، و سپس مى‌فرمايد: «على با من بيعت كرده است»، و سپس نتيجه مى‌گيرد: «من از شما از طرف خدا براى او بيعت مى‌گيرم»، و سپس آيه را مى‌خواند كه | يكى اينكه مصداق اتمّ چنان بيعتى را بيعت غدير معرفى مى‌كند، و براى تطبيق كامل بر آيه ابتدا مى‌فرمايد: «من با خدا بيعت كرده‌ام»، و سپس مى‌فرمايد: «على با من بيعت كرده است»، و سپس نتيجه مى‌گيرد: «من از شما از طرف خدا براى او بيعت مى‌گيرم»، و سپس آيه را مى‌خواند كه «به یقین کسانی که با تو بیعت می کنند، جز این نیست که با خدا بیعت می کنند.» | ||
براى بار دوم در اواخر خطبه درباره اين آيه مطرح شده و بيشتر مربوط به پايدارى بر اين بيعت است كه پس از قرائت متن مربوط به بيعت مى‌فرمايد: «اى مردم، چه مى‌گوييد؟ كه خداوند اصوات را مى‌شنود و از دل‌ها خبر دارد». سپس آغاز آيه را با عبارتى ديگر بازگو مى‌نمايد كه: {{متن قرآن|وَ مَنْ بايَعَ فَإِنَّما يُبايِعُ اللَّهَ، يَدُ اللَّهِ فَوْقَ أَيْدِيهِمْ}} سپس مى‌فرمايد: «هركس پيمان شكنى كند خدا او را هلاك مى‌كند» و بعد از آن فقره آخر آيه را مى‌خواند كه:{{متن قرآن|فَمَنْ نَكَثَ فَإِنَّما يَنْكُثُ عَلى نَفْسِهِ ...}}<ref>اسرار غدير: ص ۱۵۹ بخش ۱۱.</ref> | براى بار دوم در اواخر خطبه درباره اين آيه مطرح شده و بيشتر مربوط به پايدارى بر اين بيعت است كه پس از قرائت متن مربوط به بيعت مى‌فرمايد: «اى مردم، چه مى‌گوييد؟ كه خداوند اصوات را مى‌شنود و از دل‌ها خبر دارد». سپس آغاز آيه را با عبارتى ديگر بازگو مى‌نمايد كه: {{متن قرآن|وَ مَنْ بايَعَ فَإِنَّما يُبايِعُ اللَّهَ، يَدُ اللَّهِ فَوْقَ أَيْدِيهِمْ}} سپس مى‌فرمايد: «هركس پيمان شكنى كند خدا او را هلاك مى‌كند» و بعد از آن فقره آخر آيه را مى‌خواند كه:{{متن قرآن|فَمَنْ نَكَثَ فَإِنَّما يَنْكُثُ عَلى نَفْسِهِ ...}}<ref>اسرار غدير: ص ۱۵۹ بخش ۱۱.</ref> | ||
| خط ۵۴: | خط ۵۳: | ||
ابتدا اعلام فرمود كه بعد از خطبه مراسم بيعت انجام خواهد شد و كيفيت آن را همانجا اعلام كرد كه ابتدا با خود من بر سر ولايت امامان بيعت مى‌كنيد و سپس با على بن ابى طالب عليه السلام. <ref>اسرار غدير: ص ۱۵۴ بخش ۹.</ref>عين عبارات حضرت در اين باره چنين است: {{متن عربی|الا وَ انّى عِنْدَ انْقِضاءِ خُطْبَتى ادْعُوكُمْ الى مُصافَقَتى عَلى بَيْعَتِهِ وَ الْاقْرارِ بِهِ، ثُمَّ مُصافَقَتِهِ بَعْدى}} | ابتدا اعلام فرمود كه بعد از خطبه مراسم بيعت انجام خواهد شد و كيفيت آن را همانجا اعلام كرد كه ابتدا با خود من بر سر ولايت امامان بيعت مى‌كنيد و سپس با على بن ابى طالب عليه السلام. <ref>اسرار غدير: ص ۱۵۴ بخش ۹.</ref>عين عبارات حضرت در اين باره چنين است: {{متن عربی|الا وَ انّى عِنْدَ انْقِضاءِ خُطْبَتى ادْعُوكُمْ الى مُصافَقَتى عَلى بَيْعَتِهِ وَ الْاقْرارِ بِهِ، ثُمَّ مُصافَقَتِهِ بَعْدى}} | ||
آنگاه اين بيعت را به معناى بيان تمام حلال و حرام و مسائل بيان نشده اسلام دانست كه در آينده توسط امامان بيان خواهد شد؛ و سپس موضوع اصلى آن را پذيرفتن امامت آنان قرار داد. <ref> | آنگاه اين بيعت را به معناى بيان تمام حلال و حرام و مسائل بيان نشده اسلام دانست كه در آينده توسط امامان بيان خواهد شد؛ و سپس موضوع اصلى آن را پذيرفتن امامت آنان قرار داد. <ref>اسرار غدير: ص ۱۵۶ بخش ۱۰: الا وَ انَّ الْحَلالَ وَ الْحَرامَ اكْثَرُ مِنْ انْ احْصِيَهُما وَ اعَرِّفَهُما فَآمُرَ بِالْحَلالِ وَ انهِىَ عَنِ الْحَرامِ فى مَقامٍ واحِدٍ. فَامِرْتُ انْ آخُذَ الْبَيْعَةَ مِنْكُمْ وَ الصَّفْقَةَ لَكُمْ بِقَبُولِ ما جِئْتُ بِهِ عَنِ اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ فى عَلِىٍّ اميرِالْمُؤْمِنينَ وَ الْاوْصِياءِ مِنْ بَعْدِهِ الَّذينَ هُمْ مِنّى وَ مِنْهُ امامَةً فيهِمْ قائِمَةً، خاتِمُهَا الْمَهْدِىِّ.</ref> | ||
در فراز بعدى بيعت لسانى را مطرح كرد كه از دقيق‌ترين برنامه‌هاى پيامبر صلَّى اللَّه عليه و آله درباره اين بيعت بود، چرا كه از يك سو همه با اقرار زبانى- قبل از آنكه دست بدهند- پيمان وفادارى مى‌بستند و اگر احياناً فرصت كم بود يا كسى عمداً از بيعت با دست طفره مى‌رفت با زبان خود اقرار كرده بود. از سوى ديگر پيامبر صلَّى اللَّه عليه و آله به صورت پاسخ مثبت و گفتن «آرى» و «بلى» و «نعم» اكتفا نفرمود، و متنى را قرائت فرمود تا مردم تكرار كنند و محتواى دقيق بيعت براى قرن‌ها و نسل‌هاى آينده معلوم باشد و هركس از فكر خود به تفسير آن نپردازد. پيامبر صلَّى اللَّه عليه و آله متن را تعيين كرد و فرمود: پس همگى چنين بگوييد: | در فراز بعدى بيعت لسانى را مطرح كرد كه از دقيق‌ترين برنامه‌هاى پيامبر صلَّى اللَّه عليه و آله درباره اين بيعت بود، چرا كه از يك سو همه با اقرار زبانى- قبل از آنكه دست بدهند- پيمان وفادارى مى‌بستند و اگر احياناً فرصت كم بود يا كسى عمداً از بيعت با دست طفره مى‌رفت با زبان خود اقرار كرده بود. از سوى ديگر پيامبر صلَّى اللَّه عليه و آله به صورت پاسخ مثبت و گفتن «آرى» و «بلى» و «نعم» اكتفا نفرمود، و متنى را قرائت فرمود تا مردم تكرار كنند و محتواى دقيق بيعت براى قرن‌ها و نسل‌هاى آينده معلوم باشد و هركس از فكر خود به تفسير آن نپردازد. پيامبر صلَّى اللَّه عليه و آله متن را تعيين كرد و فرمود: پس همگى چنين بگوييد: | ||
| خط ۱۰۴: | خط ۱۰۳: | ||
==== '''اكنون با غدير در برابر سقيفه''' ==== | ==== '''اكنون با غدير در برابر سقيفه''' ==== | ||
اينک مناسب است يک بار ديگر الهى بودن بيعت غدير را در ذهن مرور كنيم كه پيامبر صلَّى اللَّه عليه و آله فرمود:{{متن عربی|انَا آخِذُكُمْ بِالْبَيْعَةِ لَهُ عَنِ اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ}}: «من مأمور شده‌ام از شما بيعت بگيرم و با شما دست بدهم براى پذيرش آنچه از سوى خدا آورده‌ام»؛ و نيز فرمود: «خداوند عز و جل به من دستور داده كه از زبان شما اقرار بگيرم»؛ و بعد فرمود: {{متن عربی|وَ مَنْ بايَعَ فَانَّما يُبايِعُ اللَّهَ}}؛ و در نهايت دستور داد و فرمود:{{متن عربی|فَبايِعُوا اللَّهَ}} | اينک مناسب است يک بار ديگر الهى بودن بيعت غدير را در ذهن مرور كنيم كه پيامبر صلَّى اللَّه عليه و آله فرمود: {{متن عربی|انَا آخِذُكُمْ بِالْبَيْعَةِ لَهُ عَنِ اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ}}: «من مأمور شده‌ام از شما بيعت بگيرم و با شما دست بدهم براى پذيرش آنچه از سوى خدا آورده‌ام»؛ و نيز فرمود: «خداوند عز و جل به من دستور داده كه از زبان شما اقرار بگيرم»؛ و بعد فرمود: {{متن عربی|وَ مَنْ بايَعَ فَانَّما يُبايِعُ اللَّهَ}}؛ و در نهايت دستور داد و فرمود:{{متن عربی|فَبايِعُوا اللَّهَ}} | ||
با اين مقايسه، خدايا تو را سپاسگزاريم كه ما را از دينى كه به دست شيطان پايه گذارى شد رهانيدى و بر بيعت با خود پايدار فرمودى. چگونه از تو تشكر كنيم كه از ميان ظلمات هزار و چهارصد ساله سقيفه، چشمان دل ما را بر انوار مبارک غدير منور ساختى و دستان ناقابل ما را به بيعت با مقام ذوالجلالت و چهارده جانشينت در زمين مشرّف فرمودى؟! هدايتى به خير بزرگ در برابر شر عظيم، كه هرگز از آن باز نخواهيم گشت و به هدايت خود تا ابد افتخار خواهيم كرد. | با اين مقايسه، خدايا تو را سپاسگزاريم كه ما را از دينى كه به دست شيطان پايه گذارى شد رهانيدى و بر بيعت با خود پايدار فرمودى. چگونه از تو تشكر كنيم كه از ميان ظلمات هزار و چهارصد ساله سقيفه، چشمان دل ما را بر انوار مبارک غدير منور ساختى و دستان ناقابل ما را به بيعت با مقام ذوالجلالت و چهارده جانشينت در زمين مشرّف فرمودى؟! هدايتى به خير بزرگ در برابر شر عظيم، كه هرگز از آن باز نخواهيم گشت و به هدايت خود تا ابد افتخار خواهيم كرد. | ||