۲۱٬۸۲۰
ویرایش
جنب الله: تفاوت میان نسخه‌ها
←آيه «أَنْ تَقُولَ نَفْسٌ يا حَسْرَتى عَلى ما فَرَّطْتُ فِى جَنْبِ اللَّه وَ إِنْ كُنْتُ لَمِنَ السَّاخِرِينَ»[1]
بدون خلاصۀ ویرایش |
|||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
== آيه «أَنْ تَقُولَ نَفْسٌ يا حَسْرَتى عَلى ما فَرَّطْتُ فِى جَنْبِ اللَّه وَ إِنْ كُنْتُ لَمِنَ السَّاخِرِينَ»<ref>زمر/۵۶. اسرار غدير: ص ۲۰۶. غدير در قرآن: ج ۲ ص ۵۳ - ۵۵. واقعه قرآنى غدير: ص ۸۶ . </ref> == | == آيه «أَنْ تَقُولَ نَفْسٌ يا حَسْرَتى عَلى ما فَرَّطْتُ فِى جَنْبِ اللَّه وَ إِنْ كُنْتُ لَمِنَ السَّاخِرِينَ»<ref>زمر/۵۶. اسرار غدير: ص ۲۰۶. غدير در قرآن: ج ۲ ص ۵۳ - ۵۵. واقعه قرآنى غدير: ص ۸۶ . </ref> == | ||
[[پیامبر صلی الله علیه و آله]] در فرازى از بخش سوم [[خطبه غدیر]] و پس از معرفى | [[پیامبر صلی الله علیه و آله]] در فرازى از بخش سوم [[خطبه غدیر]] و پس از معرفى حضرت امیر عليه السلام به عنوان دوم شخص عالم وجود بود، براى آنكه با تشويق انگيزه بيشترى در مردم ايجاد كند آنان را از روز حسرت بر حذر داشت. اين هشدار را با معرفى مقام بلند حضرت امیر عليه السلام به عنوان «جنب اللَّه» بر زبان آورد و آيه ۵۶ سوره زمر را درباره آن قرائت كرد: «اَنْ تَقُولَ نَفْسٌ يا حَسْرَتا عَلى ما فَرَّطْتُ فى جَنْبِ اللَّهِ». | ||
مَعاشِرَ النّاسِ، اِنَّهُ جَنْبُ اللَّهِ الَّذى ذَكَرَ فى كِتابِهِ الْعَزيزِ، فَقالَ تَعالى مُخْبراً عَمَّنْ يُخالِفُهُ:«اَنْ تَقُولَ نَفْسٌ يا حَسْرَتا عَلى ما فَرَّطْتُ فى جَنْبِ اللَّهِ»: | مَعاشِرَ النّاسِ، اِنَّهُ جَنْبُ اللَّهِ الَّذى ذَكَرَ فى كِتابِهِ الْعَزيزِ، فَقالَ تَعالى مُخْبراً عَمَّنْ يُخالِفُهُ:«اَنْ تَقُولَ نَفْسٌ يا حَسْرَتا عَلى ما فَرَّطْتُ فى جَنْبِ اللَّهِ»: | ||
اى مردم، | اى مردم، حضرت امیر «جنب اللَّه»است كه خداوند در كتاب عزيزش ذكر كرده و درباره كسى كه با او مخالفت كند فرموده است:«اَنْ تَقُولَ نَفْسٌ يا حَسْرَتا عَلى ما فَرَّطْتُ فى جَنْبِ اللَّهِ»:«اى حسرت بر آنچه درباره جنب خداوند تفريط و كوتاهى كردم». | ||
به بيان ديگر: | به بيان ديگر: | ||
| خط ۲۰: | خط ۲۰: | ||
مَعاشِرَ النّاسِ، انَّهُ جَنْبُ اللَّه الَّذى ذَكَرَ فى كِتابِهِ الْعَزيزِ، فَقالَ تَعالى مُخْبراً عَمَّنْ يُخالِفُهُ:«أَنْ تَقُولَ نَفْسٌ يا حَسْرَتى عَلى ما فَرَّطْتُ فِى جَنْبِ اللَّه»: | مَعاشِرَ النّاسِ، انَّهُ جَنْبُ اللَّه الَّذى ذَكَرَ فى كِتابِهِ الْعَزيزِ، فَقالَ تَعالى مُخْبراً عَمَّنْ يُخالِفُهُ:«أَنْ تَقُولَ نَفْسٌ يا حَسْرَتى عَلى ما فَرَّطْتُ فِى جَنْبِ اللَّه»: | ||
اى مردم، | اى مردم، حضرت امیر جنب اللَّه است كه خداوند در كتاب عزيزش ذكر كرده و درباره كسى كه با او مخالفت كند فرموده:«اى حسرت بر آنچه درباره جنب خدا تفريط و كوتاهى كردم».<ref>اسرار غدير: ص ۱۴۳ بخش ۳.</ref> | ||
'''۲. موقعيت تاريخى''' | '''۲. موقعيت تاريخى''' | ||
در حالى كه خطبه به مرحله حساسِ بلند كردن اميرالمؤمنين عليه السلام بر سر دست پيامبرصلى الله عليه وآله نزديک مى شود، آن حضرت مردم را به شدت از مخالفت | در حالى كه خطبه به مرحله حساسِ بلند كردن اميرالمؤمنين عليه السلام بر سر دست پيامبرصلى الله عليه وآله نزديک مى شود، آن حضرت مردم را به شدت از مخالفت حضرت امیر عليه السلام بر [[حذر]] مى دارد و اين مهم را با الفاظ مختلفى يادآورى مىكند. | ||
در فرازى از فرازهاى مرحله سوم از خطبه غدير، پيامبرصلى الله عليه وآله حضرت | در فرازى از فرازهاى مرحله سوم از خطبه غدير، پيامبرصلى الله عليه وآله حضرت امیر عليه السلام را به عنوان دوم شخص عالم وجود معرفى نمود، و با قيود مختلف اين انحصار را بيان كرده فرمود:«فَاِنَّهُ اَفْضَلُ النّاسِ بَعْدى مِنْ ذَكَرٍ وَ اُنْثى ما اَنْزَلَ اللَّهُ الرِّزْقَ وَ بَقِىَ الْخَلْقُ» و لعنت و غضب الهى را بر منكر چنين مقامى نثار كرد. | ||
همچنين با تأكيد بر نزول جبرئيل كلام خداوند را بازگو فرمود:«هر كس با على دشمنى كند و ولايت او را نپذيرد لعنت و غضبم بر او باد»، و سپس با ادغام دو آيه از قرآن يكى آيه ۱۸ سوره حشر و ديگرى آيه ۹۴ سوره نحل هشدار داد كه همه در معرض سقوط قرار دارند و بايد مواظب خود باشند كه فرداى قيامت پاسخگو باشند. اين دو آيه را با اين عبارت بيان كرد:«وَ لْتَنْظُرْ نَفْسٌ ما قَدَّمَتْ لِغَدٍ وَ اتَّقُوا اللَّهَ اَنْ تُخالِفُوهُ فَتَزِلَّ قَدَمٌ بَعْدَ ثُبُوتِها اِنَّ اللَّهَ خَبيرٌ بِما تَعْمَلُونَ». | همچنين با تأكيد بر نزول جبرئيل كلام خداوند را بازگو فرمود:«هر كس با على دشمنى كند و ولايت او را نپذيرد لعنت و غضبم بر او باد»، و سپس با ادغام دو آيه از قرآن يكى آيه ۱۸ سوره حشر و ديگرى آيه ۹۴ سوره نحل هشدار داد كه همه در معرض سقوط قرار دارند و بايد مواظب خود باشند كه فرداى قيامت پاسخگو باشند. اين دو آيه را با اين عبارت بيان كرد:«وَ لْتَنْظُرْ نَفْسٌ ما قَدَّمَتْ لِغَدٍ وَ اتَّقُوا اللَّهَ اَنْ تُخالِفُوهُ فَتَزِلَّ قَدَمٌ بَعْدَ ثُبُوتِها اِنَّ اللَّهَ خَبيرٌ بِما تَعْمَلُونَ». | ||
براى آنكه با تشويق انگيزه بيشترى در مردم ايجاد كند آنان را از روز [[حسرت]] بر حذر داشت. اين هشدار را با معرفى مقام بلند | براى آنكه با تشويق انگيزه بيشترى در مردم ايجاد كند آنان را از روز [[حسرت]] بر حذر داشت. اين هشدار را با معرفى مقام بلند حضرت امیر عليه السلام به عنوان «جنب اللَّه»بر زبان آورد و آيه ۵۶ سوره زمر را درباره آن قرائت كرد: «اَنْ تَقُولَ نَفْسٌ يا حَسْرَتا عَلى ما فَرَّطْتُ فى جَنْبِ اللَّهِ» . | ||
'''۳. موقعيت قرآنى''' | '''۳. موقعيت قرآنى''' | ||
| خط ۴۰: | خط ۴۰: | ||
'''۴. تحليل اعتقادى''' | '''۴. تحليل اعتقادى''' | ||
نكته بسيار مهم كلمه «جنب»است كه در اين آيه درباره | نكته بسيار مهم كلمه «جنب»است كه در اين آيه درباره حضرت امیر عليه السلام به كار رفته است. جنب يعنى كنار و جهت و ناحيه. از اميرالمؤمنين عليه السلام به«كنار خدا»،«جهت خدا»، «ناحيه خدا»تعبير شده است. همه اينها كنايه از شدت ارتباط آن حضرت با خداست و قرب حضرت امیر عليه السلام را به درگاه الهى در بالاترين درجه می رساند، كه خدايش در قرآن چنين لقب زيبايى برايش معين فرموده است. | ||
اى مقرب ترين بنده درگاه الهى، ما را به آن حسرت منشان كه روزى بر كوتاهى خود درباره تو تأسف خوريم و شرمندگى خود به درگاهت را با افسوس ياد نماييم. | اى مقرب ترين بنده درگاه الهى، ما را به آن حسرت منشان كه روزى بر كوتاهى خود درباره تو تأسف خوريم و شرمندگى خود به درگاهت را با افسوس ياد نماييم. | ||
== پانویس == | == پانویس == | ||