روابط بینامتنی قرآن با خطبه غدیر (مقاله): تفاوت میان نسخه‌ها

بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۳۷: خط ۳۷:
بازآفرينى متن پنهان يا حضور آن در متن حاضر به سه صورت انجام مى ‏گيرد، كه از آن به عنوان قانون‏ هاى سه گانه بينامتنى نام برده ‏اند: قانون «اجترار» يا نفى جزئى، قانون «امتصاص» يا نفى متوازى و قانون «حوار» يا نفى كلى. اين قوانين سه گانه روابط بين متن حاضر و غايب را تفسير مى ‏كند.
بازآفرينى متن پنهان يا حضور آن در متن حاضر به سه صورت انجام مى ‏گيرد، كه از آن به عنوان قانون‏ هاى سه گانه بينامتنى نام برده ‏اند: قانون «اجترار» يا نفى جزئى، قانون «امتصاص» يا نفى متوازى و قانون «حوار» يا نفى كلى. اين قوانين سه گانه روابط بين متن حاضر و غايب را تفسير مى ‏كند.


'''الف) نفى جزئى يا اجترار'''
===== '''الف) نفى جزئى يا اجترار''' =====
 
در اين نوع از روابط بينامتنى، مؤلف جزئى از متن غائب را در متن مى‏ آورد، و متن حاضر ادامه متن غايب است و كمتر ابتكار يا نوآورى در آن ديده مى‏ شود. لذا متن برگرفته از متن غايب مى ‏تواند يک جمله و يا يک عبارت و يا حتى يک كلمه باشد.
در اين نوع از روابط بينامتنى، مؤلف جزئى از متن غائب را در متن مى‏ آورد، و متن حاضر ادامه متن غايب است و كمتر ابتكار يا نوآورى در آن ديده مى‏ شود. لذا متن برگرفته از متن غايب مى ‏تواند يک جمله و يا يک عبارت و يا حتى يک كلمه باشد.


واضح است كه اين نوع روابط بينامتنى شكل سطحى و آسانى از روابط بينامتنى به شمار مى ‏رود. چنين تعاملى كه به شكل جزئى صورت مى‏ گيرد، معمولاً از نظر معناى الفاظ و عبارات موافق يا متن غايب است.
واضح است كه اين نوع روابط بينامتنى شكل سطحى و آسانى از روابط بينامتنى به شمار مى ‏رود. چنين تعاملى كه به شكل جزئى صورت مى‏ گيرد، معمولاً از نظر معناى الفاظ و عبارات موافق يا متن غايب است.


'''ب) نفى متوازى يا امتصاص'''
===== '''ب) نفى متوازى يا امتصاص''' =====
 
اين نوع از روابط بينامتنى از نوع قبلى برتر است. در نفى متوازى پنهان پذيرفته شده و به صورتى در متن حاضر به كار رفته كه جوهره آن تغيير نكرده است. در حقيقت، مؤلف نوعى سازش ميان متن پنهان و حاضر ايجاد و از معناى متن پنهان دفاع كرده است.
اين نوع از روابط بينامتنى از نوع قبلى برتر است. در نفى متوازى پنهان پذيرفته شده و به صورتى در متن حاضر به كار رفته كه جوهره آن تغيير نكرده است. در حقيقت، مؤلف نوعى سازش ميان متن پنهان و حاضر ايجاد و از معناى متن پنهان دفاع كرده است.


بنابراين در اين شكل از روابط بينامتنى، معناى متن غائب در متن حاضر تغيير اساسى نمى‏ دهد، بلكه با توجه به مقتضاى متن حاضر و با توجه به معناى آن نقشى را كه در همان متن غايب ايفا مى كند، در متن حاضر نيز بر عهده دارد. اين بدان معنى نيست كه معناى متن غايب در اين شكل با معنايى كه در متن حاضر ايفا مى‏ كند متفاوت نيست، بلكه مى‏ تواند داراى معناى بيشتر و يا با تغيير و تنوعى كه به نوآورى بستگى دارد همراه باشد.
بنابراين در اين شكل از روابط بينامتنى، معناى متن غائب در متن حاضر تغيير اساسى نمى‏ دهد، بلكه با توجه به مقتضاى متن حاضر و با توجه به معناى آن نقشى را كه در همان متن غايب ايفا مى كند، در متن حاضر نيز بر عهده دارد. اين بدان معنى نيست كه معناى متن غايب در اين شكل با معنايى كه در متن حاضر ايفا مى‏ كند متفاوت نيست، بلكه مى‏ تواند داراى معناى بيشتر و يا با تغيير و تنوعى كه به نوآورى بستگى دارد همراه باشد.


'''ج) نفى كلى يا حوار'''
===== '''ج) نفى كلى يا حوار''' =====
 
اين نوع از روابط بالاترين درجه بينامتنى است، و نياز به خوانشى آگاهانه و عميق دارد كه متن پنهان را به زيركى دريابد. زيرا در اين نوع از روابط، متن پنهان بازآفرينى شده و به گونه ‏اى كه در خلاف معناى متن پنهان به كار رفته است.
اين نوع از روابط بالاترين درجه بينامتنى است، و نياز به خوانشى آگاهانه و عميق دارد كه متن پنهان را به زيركى دريابد. زيرا در اين نوع از روابط، متن پنهان بازآفرينى شده و به گونه ‏اى كه در خلاف معناى متن پنهان به كار رفته است.