ابن کثیر: تفاوت میان نسخه‌ها

۱۱۷ بایت اضافه‌شده ،  ‏۱۹ سپتامبر ۲۰۲۱
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۱: خط ۱:
== <big>روايت حديث غدير</big><ref>چكيده عبقات الانوار (حديث غدير): ص 278. </ref> ==
== <big>روايت حديث غدير</big><ref>چكيده عبقات الانوار (حديث غدير): ص ۲۷۸. </ref> ==
<big>يكى از علما و بزرگان [[اهل ‏سنت]] كه [[حديث غدير]] را نقل كرده اسماعيل بن عمر دمشقى شافعى، ابن‏ كثير است.</big>
<big>يكى از علما و بزرگان [[اهل ‏سنت]] كه [[حديث غدير]] را نقل كرده اسماعيل بن عمر دمشقى شافعى، ابن‏ كثير است.</big>


<big>ابن ‏كثير در تاريخش، در بخش فضائل اميرالمؤمنين ‏عليه السلام و تحت عنوان «حديث غدير خم»، حدود ده مورد براى حديث غدير آورده است. از جمله با اشاره به ماجراى غدير و نيز ماجراى احتجاج اميرالمؤمنين ‏عليه السلام در رحبه كوفه است.<ref>تاريخ ابن‏كثير: حوادث سال دهم. براى شرح حال ابن‏كثير ر.ك: در طبقات ابن‏قاضى شُهبه. البدر الطالع: ج 1 ص 153. النجوم الزاهرة: ج 11 ص 123. انباء الغمر: ج 1 ص 39. الدرر الكامنة: ج 1 ص 399. طبقات المفسرين: ج 1 ص 110. شَذَرات الذهب: ج 6 ص 231. </ref></big>
<big>ابن ‏كثير در تاريخش، در بخش فضائل اميرالمؤمنين ‏عليه السلام و تحت عنوان «حديث غدير خم»، حدود ده مورد براى حديث غدير آورده است. از جمله با اشاره به ماجراى غدير و نيز ماجراى احتجاج اميرالمؤمنين ‏عليه السلام در رحبه كوفه است.<ref>تاريخ ابن‏كثير: حوادث سال دهم. براى شرح حال ابن‏كثير ر.ك: در طبقات ابن‏قاضى شُهبه. البدر الطالع: ج ۱ ص ۱۵۳. النجوم الزاهرة: ج ۱۱ ص ۱۲۳. انباء الغمر: ج ۱ ص ۳۹. الدرر الكامنة: ج ۱ ص ۳۹۹. طبقات المفسرين: ج ۱ ص ۱۱۰. شَذَرات الذهب: ج ۶ ص ۲۳۱. </ref></big>


== <big>معرفى كتاب در موضوع غدير</big><ref>اسرار غدير: ص 107. چهارده قرن با غدير: ص121، 140-143. غدیر در آئینه کتاب: ص14.</ref> ==
== <big>معرفى كتاب در موضوع غدير</big><ref>اسرار غدير: ص ۱۰۷. چهارده قرن با غدير: ص۱۲۱، ۱۴۰-۱۴۳. غدیر در آئینه کتاب: ص۱۴.</ref> ==
<big>كتب مفصلى در زمينه بحث‏ هاى رجالى و تاريخىِ مربوط به سند حديث غدير تأليف شده است.</big>
<big>كتب مفصلى در زمينه بحث‏ هاى رجالى و تاريخىِ مربوط به سند حديث غدير تأليف شده است.</big>


خط ۱۳: خط ۱۳:
<big>اين مسير ادامه يافت و كتاب‏ هاى مختلفى به صورت مستقل يا ضمنى در موضوع غدير تدوين شد. به عنوان نمونه ابن ‏كثير دمشقى مى‏ گويد:</big>
<big>اين مسير ادامه يافت و كتاب‏ هاى مختلفى به صورت مستقل يا ضمنى در موضوع غدير تدوين شد. به عنوان نمونه ابن ‏كثير دمشقى مى‏ گويد:</big>


<big>«كتابى در دو جلد ضخيم ديدم كه محمد بن جرير طبرى احاديث غدير خم را در آن جمع‏ آورى كرده بود»!<ref>بحار الانوار: ج 37 ص 235. احقاق الحق: ج 2 ص 486.</ref></big>
<big>«كتابى در دو جلد ضخيم ديدم كه محمد بن جرير طبرى احاديث غدير خم را در آن جمع‏ آورى كرده بود»!<ref>بحار الانوار: ج ۳۷ ص ۲۳۵. احقاق الحق: ج ۲ ص ۴۸۶.</ref></big>


== <big>معناى مولى در كلام ابن‏ كثير</big><ref>اسرار غدير: ص 113. چهارده قرن با غدير: ص 121. </ref> ==
== <big>معناى مولى در كلام ابن‏ كثير</big><ref>اسرار غدير: ص ۱۱۳. چهارده قرن با غدير: ص ۱۲۱. </ref> ==
<big>در كتاب «عوالم العلوم» فهرستى از راويان حديث و شعرا و اهل لغت عامه كه معنى «اولى» را معناى اصلى كلمه مولى دانسته ‏اند آورده است<ref>عوالم العلوم: ج 3/15 ص 59 . </ref>، كه يكى از آنها ابن‏ كثير دمشقى است.</big>
<big>در كتاب «عوالم العلوم» فهرستى از راويان حديث و شعرا و اهل لغت عامه كه معنى «اولى» را معناى اصلى كلمه مولى دانسته ‏اند آورده است<ref>عوالم العلوم: ج ۳/۱۵ ص ۵۹ . </ref>، كه يكى از آنها ابن‏ كثير دمشقى است.</big>




<big>براى توضيح بيشتر مراجعه شود به عنوان: [[دلالت حديث غدير]]، و عنوان: [[علمابحث در سند و متن حديث غدير]].</big>
<big>براى توضيح بيشتر مراجعه شود به عنوان: [[دلالت حديث غدير]]، و عنوان: [[علمابحث در سند و متن حديث غدير]].</big>


== <big>نقل نزول آيه اكمال در غدير</big><ref>چكيده عبقات الانوار (حديث غدير): ص 464. </ref> ==
== <big>نقل نزول آيه اكمال در غدير</big><ref>چكيده عبقات الانوار (حديث غدير): ص ۴۶۴. </ref> ==
<big>يكى از وجوه دلالت حديث غدير بر امامت اميرالمؤمنين‏ عليه السلام نزول آيه اكمال در رويداد غدير است. در كنار شيعه، شمارى از بزرگان اهل ‏سنت و مشاهير اعيان علماى آنان نزول آيه اكمال در روز غدير خم را نقل كرده ‏اند.</big>
<big>يكى از وجوه دلالت حديث غدير بر امامت اميرالمؤمنين‏ عليه السلام نزول آيه اكمال در رويداد غدير است. در كنار شيعه، شمارى از بزرگان اهل ‏سنت و مشاهير اعيان علماى آنان نزول آيه اكمال در روز غدير خم را نقل كرده ‏اند.</big>


خط ۳۹: خط ۳۹:
<big>اين حديث از [[عمر بن خطاب]] و مالک بن حُوَيرِث و [[انس بن مالک]] و ابوسعيد و غير ايشان، به اسانيد واهى روايت شده است. صدر حديث متواتر است و من يقين دارم كه پيامبرصلى الله عليه وآله آن را گفته است.</big>
<big>اين حديث از [[عمر بن خطاب]] و مالک بن حُوَيرِث و [[انس بن مالک]] و ابوسعيد و غير ايشان، به اسانيد واهى روايت شده است. صدر حديث متواتر است و من يقين دارم كه پيامبرصلى الله عليه وآله آن را گفته است.</big>


<big>عبارت «خدايا، با هر كس با او دوستى كند دوستى كن...» افزونه ‏اى قوىّ الاِسناد است. اما روزه يادشده صحيح نيست. و به خدا سوگند كه اين آيه در روز عرفه -  چند روز قبل از واقعه غدير خم -  نازل شده است. و اللَّه اعلم.<ref>تاريخ ابن‏ كثير: ج 5 ص213-214.</ref></big>
<big>عبارت «خدايا، با هر كس با او دوستى كند دوستى كن...» افزونه ‏اى قوىّ الاِسناد است. اما روزه يادشده صحيح نيست. و به خدا سوگند كه اين آيه در روز عرفه -  چند روز قبل از واقعه غدير خم -  نازل شده است. و اللَّه اعلم.<ref>تاريخ ابن‏ كثير: ج ۵ ص۲۱۳-۲۱۴.</ref></big>


=== <big>ب) پاسخ شبهه ابن‏ كثير</big> ===
=== <big>ب) پاسخ شبهه ابن‏ كثير</big> ===
خط ۶۸: خط ۶۸:
<big>نكته ديگر اينكه: هر چند راويان حديث ابوهريره درباره روزه روز غدير از رجال صحاح ستّه اهل ‏سنت هستند و در وثاقتشان نزد اهل‏ سنت شكى نيست، ولى باز هم در اينجا توثيق هر يک از آنان نزد رجاليان بزرگ اهل‏ سنت نقل مى ‏كنيم:</big>
<big>نكته ديگر اينكه: هر چند راويان حديث ابوهريره درباره روزه روز غدير از رجال صحاح ستّه اهل ‏سنت هستند و در وثاقتشان نزد اهل‏ سنت شكى نيست، ولى باز هم در اينجا توثيق هر يک از آنان نزد رجاليان بزرگ اهل‏ سنت نقل مى ‏كنيم:</big>


<big>ضَمرَة بن ربيعه (م 202 ق): [[احمد بن حنبل]] و عبدالغنى بن عبدالواحد مَقدِسى و ابوحاتِم و ابوسعيد بن يونس و محمد بن سعد و ذهبى<ref>الكمال فى اسماء الرجال (مخطوط). الكاشف: ج 2 ص 38. دول الاسلام: حوادث سال 202. </ref>: او را به شدت توثيق كرده و بسيار ستوده ‏اند.</big>
<big>ضَمرَة بن ربيعه (م ۲۰۲ ق): [[احمد بن حنبل]] و عبدالغنى بن عبدالواحد مَقدِسى و ابوحاتِم و ابوسعيد بن يونس و محمد بن سعد و ذهبى<ref>الكمال فى اسماء الرجال (مخطوط). الكاشف: ج ۲ ص ۳۸. دول الاسلام: حوادث سال ۲۰۲. </ref>: او را به شدت توثيق كرده و بسيار ستوده ‏اند.</big>


<big>بسيارى از بزرگان راويان و مؤلفين اهل‏ سنت از جمله ابوداوود و تِرمِذى و نَسايى و [[ابن ماجه قزوينى|ابن‏ ماجه]] از او روايت كرده ‏اند.</big>
<big>بسيارى از بزرگان راويان و مؤلفين اهل‏ سنت از جمله ابوداوود و تِرمِذى و نَسايى و [[ابن ماجه قزوينى|ابن‏ ماجه]] از او روايت كرده ‏اند.</big>


<big>عبدالله بن شَوذَب (م 156 ق): صاحب كتاب «الكمال» و ذهبى و [[ابن حجر عسقلانى|ابن‏ حجر]]<ref>الكمال فى اسماء الرجال (مخطوط). الكاشف: ج 1 ص 356. تقريب التهذيب: ج 1 ص 423. تهذيب التهذيب: ج 5 ص255-261.</ref>: او را توثيق كرده و ستوده ‏اند. ابوداوود و تِرمِذى و نَسايى و ابن‏ ماجه از او روايت كرده ‏اند.</big>
<big>عبدالله بن شَوذَب (م ۱۵۶ ق): صاحب كتاب «الكمال» و ذهبى و [[ابن حجر عسقلانى|ابن‏ حجر]]<ref>الكمال فى اسماء الرجال (مخطوط). الكاشف: ج ۱ ص ۳۵۶. تقريب التهذيب: ج ۱ ص ۴۲۳. تهذيب التهذيب: ج ۵ ص۲۵۵-۲۶۱.</ref>: او را توثيق كرده و ستوده ‏اند. ابوداوود و تِرمِذى و نَسايى و ابن‏ ماجه از او روايت كرده ‏اند.</big>


<big>سفيان ثورى، وليد بن كثير، يحيى بن مَعين، احمد بن حنبل، ضَمرَه، ابوزُرعه دمشقى، ابن‏عمّار، نَسايى، ابوحاتم، [[ابن‏ حبّان]]، ابن‏ خلفون، ابن ‏نُمَير و عِجلى او را توثيق كرده و ستوده ‏اند.</big>
<big>سفيان ثورى، وليد بن كثير، يحيى بن مَعين، احمد بن حنبل، ضَمرَه، ابوزُرعه دمشقى، ابن‏عمّار، نَسايى، ابوحاتم، [[ابن‏ حبّان]]، ابن‏ خلفون، ابن ‏نُمَير و عِجلى او را توثيق كرده و ستوده ‏اند.</big>


<big>مَطَر ورّاق: حافظ ابونعيم<ref>حليَة الأولياء: ج 3 ص75، 76.</ref>: مالک بن دينار، ابوعيسى و مالک بن دينار او را توثيق كرده و ستوده ‏اند.</big>
<big>مَطَر ورّاق: حافظ ابونعيم<ref>حليَة الأولياء: ج ۳ ص۷۵، ۷۶.</ref>: مالک بن دينار، ابوعيسى و مالک بن دينار او را توثيق كرده و ستوده ‏اند.</big>


<big>شهر بن حَوشَب اشعرى شامى حِمصى دمشقى: حافظ عبدالغنى مَقدِسى و [[ابن حجر عسقلانى|ابن‏ حجر]] و ذهبى<ref>الكمال فى اسماء الرجال (مخطوط). تهذيب التهذيب: ج 4 ص369-372. ميزان الاعتدال فى نقد الرجال: ج 2 ص 284.</ref>: محمد بن عبداللَّه بن عمّار، يعقوب بن شَيبَه، صالح بن محمد بغدادى، ابن‏مَعين، ابن‏مدينى، عبدالرحمن، يعقوب بن شَيبه، يعقوب بن سفيان، ابوجعفر طبرى، [[ابوبكر بزّار]]، حرب بن اسماعيل كرمانى، [[احمد بن حنبل]]، احمد بن عبدالله، ابن ‏ابى‏ خَيثَمه، ابوحاتم، ابوزُرعه، ابن ‏عدى، فسوى، حنبل و عثمان دارمى و احمد بن عبدالله عِجلى از احمد و تِرمِذى از احمد و بخارى، همگى او را توثيق كرده و ستوده ‏اند. بسيارى از بزرگان راويان صاحبان صحاح جز بخارى از او روايت كرده ‏اند. عمرو بن على گفته كه مُعاذ بن مُعاذ در حديث شهر بن حوشب تأمل داشت، ولى او از اسماء بنت يزيد روايات حسن نقل كرده است.</big>
<big>شهر بن حَوشَب اشعرى شامى حِمصى دمشقى: حافظ عبدالغنى مَقدِسى و [[ابن حجر عسقلانى|ابن‏ حجر]] و ذهبى<ref>الكمال فى اسماء الرجال (مخطوط). تهذيب التهذيب: ج ۴ ص۳۶۹-۳۷۲. ميزان الاعتدال فى نقد الرجال: ج ۲ ص ۲۸۴.</ref>: محمد بن عبداللَّه بن عمّار، يعقوب بن شَيبَه، صالح بن محمد بغدادى، ابن‏مَعين، ابن‏مدينى، عبدالرحمن، يعقوب بن شَيبه، يعقوب بن سفيان، ابوجعفر طبرى، [[ابوبكر بزّار]]، حرب بن اسماعيل كرمانى، [[احمد بن حنبل]]، احمد بن عبدالله، ابن ‏ابى‏ خَيثَمه، ابوحاتم، ابوزُرعه، ابن ‏عدى، فسوى، حنبل و عثمان دارمى و احمد بن عبدالله عِجلى از احمد و تِرمِذى از احمد و بخارى، همگى او را توثيق كرده و ستوده ‏اند. بسيارى از بزرگان راويان صاحبان صحاح جز بخارى از او روايت كرده ‏اند. عمرو بن على گفته كه مُعاذ بن مُعاذ در حديث شهر بن حوشب تأمل داشت، ولى او از اسماء بنت يزيد روايات حسن نقل كرده است.</big>


<big>در طرف مقابل، چند نفر شهر بن حوشب را جرح كرده‏ اند كه البته در برابر اين توثيقات فراوان از اعتبارى ندارد. چنانچه محدّثان اهل‏ سنت پذيرفته ‏اند كه اگر تعديل بر جرح راجح باشد، در هنگام تعارض جرح را بى ‏اثر مى‏ گرداند. به عنوان نمونه ابوالمؤيّد خوارزمى از ابن‏ جوزى نقل كرده كه وى در مورد شهر بن حوشب -  كه نامش در سند حديثى آمده -  به اين قاعده كلى تصريح كرده و به توثيق ابن‏ جوزى در مورد او استناد كرده و تضعيف در مورد او را ردّ كرده است.<ref>جامع مسانيد ابى‏ حنيفة: ج 1 ص 39. </ref></big>
<big>در طرف مقابل، چند نفر شهر بن حوشب را جرح كرده‏ اند كه البته در برابر اين توثيقات فراوان از اعتبارى ندارد. چنانچه محدّثان اهل‏ سنت پذيرفته ‏اند كه اگر تعديل بر جرح راجح باشد، در هنگام تعارض جرح را بى ‏اثر مى‏ گرداند. به عنوان نمونه ابوالمؤيّد خوارزمى از ابن‏ جوزى نقل كرده كه وى در مورد شهر بن حوشب -  كه نامش در سند حديثى آمده -  به اين قاعده كلى تصريح كرده و به توثيق ابن‏ جوزى در مورد او استناد كرده و تضعيف در مورد او را ردّ كرده است.<ref>جامع مسانيد ابى‏ حنيفة: ج ۱ ص ۳۹. </ref></big>


==== <big>بطلان سخن ابن ‏كثير پيرامون روزه روز غدير</big> ====
==== <big>بطلان سخن ابن ‏كثير پيرامون روزه روز غدير</big> ====