|
|
| (۷۲ نسخهٔ میانیِ ایجادشده توسط همین کاربر نشان داده نشد) |
| خط ۱: |
خط ۱: |
| == الف. راويان حديث غدير از صحابه == | | == الف. راويان حديث غدير از صحابه == |
| در اين بخش راويان حديث غدير از صحابه - كه ۱۴۷ نفر هستند - را همراه با كتاب يا كتبى كه حديث غدير را از آن صحابى نقل كرده اند مى آوريم: | | در اين بخش راويان [[حدیث غدیر]] از [[صحابه]] - كه ۱۴۷ نفر هستند - را همراه با كتاب يا كتبى كه حديث غدير را از آن صحابى نقل كرده اند مى آوريم: |
|
| |
|
| ۱. '''ابن ارقم''' | | === ۱. ابن ارقم === |
| | | مغازلى در «المناقب» و [[سید بن طاووس|ابن طاووس]] در «الطرائف» و [[علامه مجلسی|مجلسی]] در «[[بحار الانوار (كتاب)|بحار الانوار]]» و ابن بطريق در «العمدة» حديث غدير را از فردى به نام ابن ارقم نقل كرده اند.<ref>مناقب على بن ابى طالب عليه السلام (ابن مغازلى) : ص ۱۶ ح ۲۳۲. الطرائف (ابن طاووس) : ص ۱۴۳ ح ۲۱۸. بحار الانوار: ج ۳۷ ص ۱۸۴ ح ۶۹ . العمدة (ابن بطريق) : ص ۵۱ .</ref> |
| مغازلى در «المناقب» و ابن طاووس در «الطرائف» و مجلسى در «بحار الانوار» و ابن بطريق در «العمدة» حديث غدير را از فردى به نام ابن ارقم نقل كرده اند.<ref>مناقب على بن ابى طالب عليه السلام (ابن مغازلى) : ص ۱۶ ح ۲۳۲. الطرائف (ابن طاووس) : ص ۱۴۳ ح ۲۱۸. بحار الانوار: ج ۳۷ ص ۱۸۴ ح ۶۹ . العمدة (ابن بطريق) : ص ۵۱ .</ref>۲. ابو بسطام خادم اسامة بن زيد | |
|
| |
|
| | === ۲. ابو بسطام خادم اسامة بن زيد === |
| ابن عساكر حديث غدير را از ابو بسطام نقل كرده است.<ref>ترجمة الامام على بن ابى طالب عليه السلام من تاريخ دمشق (ابن عساكر) : ج ۲ ص ۸ ح ۵۸۷ .</ref> | | ابن عساكر حديث غدير را از ابو بسطام نقل كرده است.<ref>ترجمة الامام على بن ابى طالب عليه السلام من تاريخ دمشق (ابن عساكر) : ج ۲ ص ۸ ح ۵۸۷ .</ref> |
|
| |
|
| ۳. ابوبكر بن ابى قحافه تيمى(م ۱۳ ق) | | === ۳. ابو بكر بن ابى قحافه تيمى(م ۱۳ ق)<ref>كتاب الولاية: ص ۱۵۵ ح ۱. مناقب آل ابى طالب: ج ۲ ص ۲۲۸. اسنى المطالب (شمس الدين جزرى) : ص ۴۸. مناقب على بن ابى طالب عليه السلام: ص ۲۷ ح ۳۹.</ref> <ref>الطرائف: ج ۱ ص ۱۴۰.</ref>=== |
| | |
| ابن عقده در كتاب «الموالاة» و ابوبكر جعابى «نخب المناقب» و منصور رازى در كتابى كه در موضوع غدير نوشته، حديث غدير را از ابوبكر روايت كرده اند. هم چنين شمس الدين جزرى در «اسنى المطالب» و ابن مغازلى در «المناقب» او را در شمار راويان حديث غدير از صحابه ذكر نموده است.<ref>كتاب الولاية: ص ۱۵۵ ح ۱. مناقب آل ابى طالب: ج ۲ ص ۲۲۸. اسنى المطالب (شمس الدين جزرى) : ص ۴۸. مناقب على بن ابى طالب عليه السلام: ص ۲۷ ح ۳۹.</ref> در كتب شيعه نيز سيد بن طاووس حديث غدير را از وى نقل كرده است.<ref>الطرائف: ج ۱ ص ۱۴۰.</ref>
| |
| | |
| ابو ذويب = خويلد (خالد) بن خالد بن محرث هذلى، ابو ذويب
| |
| | |
| ۴. ابورافع قبطى، مولى رسول اللَّه صلى الله عليه و آله
| |
| | |
| ابن عقده در كتاب «الموالاة» و ابوبكر جعابى در «نخب المناقب» و خوارزمى در ]«مقتل»، ابورافع قبطى را در شمار راويان حديث غدير از صحابه ذكر كرده اند.<ref>حديث الولاية: ص ۲۵۴ ح ۵۵ . مقتل خوارزمى: ج ۱ ص ۴۸. مناقب آل ابى طالب: ج ۲ ص ۲۲۸.</ref> در كتب شيعه نيز سيد بن طاووس حديث غدير را از وى نقل كرده است.<ref>الطرائف: ج ۱ ص ۱۴۱.</ref>
| |
| | |
| ابورفاعه = تميم بن اسد عدوى، ابورفاعه
| |
| | |
| ۵. ابو زينب بن عوف انصارى
| |
| | |
| ابن عقده در كتاب «الموالاة» و نيز جعابى در «نخب المناقب» حديث غدير را از او نقل كرده اند. هم چنين در «اسد الغابة» و «الاصابة» حديث غدير را در ماجراى احتجاج اميرالمؤمنين عليه السلام به حديث غدير در رحبه كوفه از اصبغ بن نباته نقل كرده اند، كه از جمله كسانى كه در مناشده حضرت به حديث غدير گواهى دادند ابو زينب انصارى است.<ref>حديث الولاية: ص ۲۳۶ ح ۲۳. اسد الغابة: ج ۳ ص ۳۰۷ و ج ۵ ص ۲۰۵. الاصابة: ج ۳ ص ۴۰۸ و ج ۴ ص ۸۰ .</ref> در كتب شيعه نيز سيد بن طاووس در «الطرائف» حديث غدير را از وى نقل كرده است.<ref>الطرائف: ج ۱ ص ۱۴۱.</ref>
| |
| | |
| ۶. ابو شريحه غفارى
| |
| | |
| ابن عقده در كتاب «الموالاة» او را از راويان حديث غدير شمرده است.<ref>حديث الولاية: ص ۱۹۶ ح ۳۰.</ref> در كتب شيعه نيز سيد بن طاووس در «الطرائف» حديث غدير را از وى نقل كرده است.<ref>الطرائف: ج ۱ ص ۱۴۱.</ref>
| |
| | |
| ۷. ابو عبيده جرّاح
| |
| | |
| ابن مغازلى در«المناقب» حديث غدير را از وى نقل كرده است.<ref>مناقب على بن ابى طالب عليه السلام (ابن مغازلى) : ص ۲۷ ح ۳۹.</ref>
| |
| | |
| ابو عمره = بشير بن عمرو بن محصن انصارى، ابوعمره
| |
| | |
| ۸. ابو فضاله انصارى
| |
| | |
| ابن عقده در كتاب «الموالاة» و بهجت افندى در «تاريخ آل محمد عليهم السلام» حديث غدير را از او نقل كرده اند. در «اسد الغابة» و «حديث الولاية» نيز حديث غدير را در ماجراى احتجاج امير المؤمنين عليه السلام به حديث غدير در رحبه كوفه از اصبغ بن نباته نقل كرده اند، كه از جمله كسانى كه در مناشده حضرت به حديث غدير گواهى دادند ابو فضاله انصارى است.
| |
| | |
| هم چنين قاضى بهلول بهجت در «تاريخ آلمحمدعليهم السلام» او را در شمار راويان حديث غدير ذكر نموده است.<ref>تاريخ آل محمد عليهم السلام: ص ۶۷ . الاستيعاب (چاپ در ذيل الاصابة) : ج ۴ ص ۱۳۴. اسد الغابة: ج ۵ ص ۲۷۳. الاصابة: ج ۴ ص ۱۵۵ ح ۹۰۴ و ص ۱۵۹ ح ۹۲۷.</ref>در كتب شيعه نيز سيد بن طاووس حديث غدير را از او نقل كرده است.<ref>الطرائف: ج ۱ ص ۱۴۱.</ref>ابو فضاله انصارى در جنگ بدر حاضر بوده و در جنگ صفين نيز با اميرالمؤمنين عليه السلام بوده و شهيد شده است.<ref>اسعد الغابة: ج ۳ ص ۳۰۷ و ج ۵ ص ۲۰۵. تاريخ آل محمد عليهم السلام (قاضى بهلول بهجت) : ص ۶۷ .</ref>
| |
| | |
| ابوقتاده = حارث (عمرو، نعمان) بن ربعى سلمى خزرجى انصارى، ابوقتاده
| |
| | |
| ۹. ابوقدامه انصارى
| |
| | |
| در «اسد الغابة» و «جواهر العقدين» و «الاصابة» حديث غدير را در ماجراى احتجاج امير المؤمنين عليه السلام به حديث غدير در رحبه كوفه از كتاب «الموالاة» ابن عقده نقل كرده اند، كه از جمله كسانى كه در مناشده حضرت به حديث غدير گواهى دادند ابو قدامه انصارى است.<ref>اسد الغابة: ج ۵ ص ۲۷۶. الاصابة: ج ۵ ص ۱۵۹ ح ۹۲۶.</ref>
| |
| | |
| ۱۰. ابوكامل احمس
| |
| | |
| جعابى در «نخب المناقب» حديث غدير را از وى نقل كرده است.۱۱. ابو كاهل
| |
| | |
| جعابى در «نخب المناقب» او را از راويان حديث غدير شمرده است.<ref>مناقب آل ابى طالب: ج ۲ ص ۲۲۸.</ref>
| |
| | |
| ابولبابه = بشير بن عبد المنذر اوسى انصارى، ابولبابه۱۲. ابوليلى بن سعيد انصارى (م ۳۷ ق)
| |
| | |
| خوارزمى در «المناقب» حديث غدير را همراه با ماجراى خيبر به سند خود از ابوليلى نقل كرده است. هم چنين ابن عقده در كتاب «الموالاة» و سيوطى در نتاريخ الخلفاء» و سمهودى در «جواهر العقدين» حديث غدير را از ابوليلى نقل كرده اند.<ref>المناقب (خوارزمى) : ص ۳۵. تاريخ الخلفاء (سيوطى) : ص ۱۱۴.</ref>
| |
| | |
| ۱۳. ابوهريره دوسى(م ۵۸ يا ۵۹ ق)
| |
| | |
| خطيب بغدادى در تاريخش حديث غدير را با دو سند از مطر وراق از شهر بن جوشب از ابوهريره نقل كرده است. هم چنين در اين موارد حديث غدير با سند متصل از ابوهريره نقل شده است:
| |
| | |
| ابن عقده در كتاب «الموالاة»، ابوبكر جعابى در «نخب المناقب»، ابوالحجاج مزّى در «تهذيب الكمال فى اسماء الرجال»، خوارزمى در مناقب خود، جزرى در «اسنى المطالب»،سيوطى در «الدرّ المنثور» از ابن مردويه و در «تاريخ الخلفاء» به نقل از ابى يعلى موصلى به سلسله سند خود، خطيب و ابن عساكر هر يک به سلسله سند خود، حموينى در «فرائد السمطين» به اسنادش از شهر بن جوشب، متقى هندى در «كنز العمال» به طريق ابن ابى شيبه از ابوهريره و از دوازده تن ديگر از صحابه و نيز از عميرة بن سعد از ابوهريره، ابن عبدالبر در «الاستيعاب» ، ابن كثير دمشقى در «البداية و النهاية» به نقل از حافظ ابى يعلى و حافظ ابن جرير به اسناد آن دو از ادريس و داود از پدر آن ها (يزيد) از ابوهريره و نيز از شهر بن جوشب و عميرة بن سعد از ابوهريره، و در «نزل الابرار» از طريق ابى يعلى موصلى و ابن ابى شيبه.<ref>تاريخ بغداد: ج ۸ ص ۲۹۰. تهذيب الكمال فى اسماء الرجال: ج ۷ ص ۳۲۷. مناقب خوارزمى: ص ۱۳۰. اسنى المطالب: ص ۳. الدرّ المنثور: ج ۲ ص ۲۵۹. تاريخ الخلفاء: ص ۱۱۴. كنز العمال: ج ۶ ص ۴۰۳،۱۵۴. الاستيعاب: ج ۲ ص ۴۷۳. البداية و النهاية: ج ۵ ص ۲۱۴. نزل الابرار: ص ۲۰.</ref>
| |
| | |
| در شيعه نيز شيخ صدوق در «الامالى» و ابن طاووس در «الطرائف»و ثقفى در «الغارات» و مجلسى در «بحار الانوار» حديث غدير را از وى نقل كرده اند.<ref>كتاب الامالى (صدوق) : ص ۲. بحار الانوار: ج ۳۷ ص ۱۰۸ ح ۱۴ و ج ۹۷ ص ۱۱۰ ح ۱. الطرائف (ابن طاووس) : ص ۱۴۷ ح ۲۲۲. الغارات (ثقفى) : ج ۲ ص ۶۵۶ .</ref>
| |
| | |
| ۱۴. ابوالهيثم بن التيهان (م ۳۷ ق)
| |
| | |
| ابن عقده در كتاب «الموالاة» و جعابى در «نخب المناقب» و خوارزمى در مقتل خود و نيز در كتاب «تاريخ آل محمد عليهم السلام» ، ابوالهيثم بن التيهان را در شمار راويان حديث غدير از صحابه ذكر كرده اند. هم چنين سمهودى در «جواهر العقدين» حديث غدير را در ماجراى احتجاج اميرالمؤمنين عليه السلام به حديث غدير در رحبه كوفه نقل كرده، كه از جمله كسانى كه در مناشده حضرت به حديث غدير گواهى دادند ابوالهيثم بن التيهان است.<ref>تاريخ آل محمد عليهم السلام: ص ۶۷ .</ref>
| |
| | |
| ابويعلى = شداد بن اوس بن ثابت خزرجى انصارى، ابويعلى
| |
| | |
| ۱۵. ابىّ بن كعب انصارى خزرجى، سيد القرّاء (م ۳۰ يا ۳۱ يا ۳۲ ق)
| |
| | |
| ابوبكر جعابى در «نخب المناقب» با سند خود حديث غدير را از ابىّ بن كعب روايت كرده است.<ref>مناقب آل ابى طالب: ج ۲ ص ۲۲۸.</ref>
| |
| | |
| ۱۶. اسامة بن زيد بن حارثه كلبى، ابوزيد(م ۵۴ ق)
| |
| | |
| ابن عقده در كتاب «الموالاة» و جعابى در «نخب المناقب» حديث غدير را از اسامة بن زيد بن حارثه كلبى نقل كرده اند.<ref>كتاب الولاية: ص ۲۵۵ ح ۹۶. مناقب آل ابى طالب: ج ۲ ص ۲۲۸.</ref> در كتب شيعه نيز سيد بن طاووس در كتاب «الطرائف» حديث غدير را از وى نقل كرده است.<ref>الطرائف: ج ۱ ص ۱۴۱.</ref>
| |
| | |
| ۱۷. اسعد بن زراره نجارى خزرجى انصارى، ابوامامه (م ۱ ق)<ref>ممكن است سؤال شود: با توجه به سال وفات اسعد بن زراره - كه سال اول هجرت است - و اين كه واقعه غدير سال دهم هجرى اتفاق افتاده، چطور او راوى حديث غدير است؟ پاسخ اين است كه: منظور از حديث غدير عبارت «من كنت مولاه...» يا مشابه آن است كه به اين نام مشهور شده است، و الزاماً هر كس حديث غدير را نقل كرده لازم نيست در غدير حاضر بوده باشد. بلكه مى توان گفت كه پيش از غدير و در موارد متعدد ديگر نيز اين حديث شريف و مضامين مختلف آن از پيامبر صلى الله عليه و آله شنيده شده است. و لذا هيچ كدام از افرادى كه حديث غدير را از اسعد بن زراره نقل كرده اند اين شبهه به ذهنشان نرسيده است.</ref>
| |
| | |
| ابن عقده در كتاب «الموالاة» با سند خود و ابوسعيد منصور سجستانى در «كتاب الولاية» با سند خود و شمس الدين جزرى در «اسنى المطالب» و ابوبكر جعابى در«نخب المناقب» امرتسرى در «ارجح المطالب» حديث غدير را از اسعد بن زراره روايت كرده اند.<ref>اسنى المطالب (شمس الدين جزرى) : ص ۴. ارجح المطالب (امرتسرى) : ص ۵۶۸ .</ref>
| |
| | |
| | |
| | |
| در شيعه نيز ابنطاووس در »اليقين« و مجلسى در »بحار الانوار« حديث غدير را از وى نقل كردهاند.××× 6 اليقين فى امرة المؤمنين )ابنطاووس( : ص 34 ب 37. بحار الانوار: ج 37 ص 233 ح 102. ×××
| |
| | |
| 18. اسماء بنت عميس خثعميّه )م 55 ق(
| |
| | |
| ابنعقده در كتاب »الموالاة« حديث غدير را از اسماء بنت عميس نقل كرده است.××× 1 كتاب الولاية: ص 244 ح 84 . ××× در كتب شيعه نيز سيد بن طاووس حديث غدير را از وى نقل كرده است.××× 2 الطرائف: ص ج 1 ص 141. ×××
| |
| | |
| | |
| 19. امّسلمه، همسر پيامبرصلى الله عليه وآله )م 59 يا 61 يا 62 يا 63 ق(
| |
| | |
| ابنعقده حديث غدير را همراه با حديث ثقلين با سند خود از امسلمه روايت كرده است. همچنين سمهودى شافعى در »جواهر العقدين« به نقل كتاب »ينابيع المودة« ، و نيز شيخ احمد بن فضل بن محمد باكثير مكى شافعى در »وسيلة المآل« حديث غدير را از طريق ابنعقده از امسلمه روايت كردهاند. امرتسرى نيز در »ارجح المطالب« و شهابالدين خفاجى در »تفسير آية المودة« حديث غدير را از او نقل كرده است.××× 3 حديث الولاية: ص 244 ح 85 . ينابيع المودة: ص 40. مناقب آلابىطالب: ج 2 ص 229. تفسير آية المودة: ص 74. ×××
| |
| | |
| | |
| در كتب شيعه نيز شيخ طوسى در »اختيار معرفة الرجال« و سيد بن طاووس در »الطرائف« و مجلسى در »بحار الانوار« حديث غدير را از او نقل كردهاند.××× 4 اختيار معرفة الرجال )طوسى( : ص 66 ح 119. بحار الانوار: ج 37 ص 233 ح 103. الطرائف: ج 1 ص 141. ×××
| |
| | |
| | |
| 20. امّهانى بنت ابىطالب
| |
| | |
| بزّار در مسند خود حديث غدير را با ذكر سند از امهانى نقل كرده است. همچنين بنا بر آنچه قندوزى حنفى در »ينابيع المودة« ذكر نموده، سمهودى شافعى حديث غدير را از امهانى روايت كرده، و نيز ابنعقده به اسناد خود در كتاب »الموالاة« و جعابى در »نخب المناقب« اين حديث را از امهانى نقل كردهاند.××× 5 حديث الولاية: ص 245 ح 88 . مناقب آلابىطالب: ج 2 ص 228. ينابيع المودة: ص 40. ×××
| |
| | |
| در كتب شيعه نيز سيد بن طاووس در »الطرائف« حديث غدير را از او نقل كرده است.××× 1 الطرائف: ج 1 ص 141. ×××
| |
| | |
| | |
| 21. انس بن مالك انصارى خزرجى، ابوحمزه، خدمتكار رسولخداصلى الله عليه وآله )م 93 ق(
| |
| | |
| خطيب بغدادى در تاريخش و ابنقتيبه دينورى در »المعارف« و ابنعقده در به كتاب »الموالاة« اسناد خود و ابوبكر جعابى در »نخب المناقب« و خوارزمى در مقتل و سيوطى در »تاريخ الخلفاء« به طريق طبرانى و متقى هندى در »كنز العمال« و بدخشى در »نزل الابرار« از طريق طبرانى و خطيب و ابنعساكر در »تاريخ مدينة دمشق« ، همگى حديث غدير را از انس روايت كردهاند. همچنين جزرى در »اسنى المطالب« او را در شمار راويان حديث غدير ذكر كرده است.××× 2 تاريخ بغداد: ج 7 ص 277. المعارف )ابنقتيبه دينورى( : ص 291. تاريخ الخلفاء )سيوطى( : ص 114. كنز العمال )متقى هندى( : ج 6 ص 403 154. نزل الابرار )بدخشى( : ص 20. اسنى المطالب )جزرى( : ص 4. ترجمة الامام علىعليه السلام من تاريخ دمشق: ج 2 ص 8 ح 583 . ×××
| |
| | |
| | |
| در كتب شيعه نيز شيخ صدوق در »معانى الاخبار« و شيخ طوسى در »الامالى« و مجلسى در »بحار الانوار« و ابنمغازلى در »المناقب« و سيد بن طاووس در »الطرائف« حديث غدير را از وى نقل كردهاند.××× 3 معانى الاخبار )صدوق( : ص 341 ح 4. بحار الانوار: ج 37 ص 123 ح 17. الامالى )طوسى( : ج 2 ص 341 ح 4. مناقب على بن ابىطالبعليه السلام )ابنمغازلى( : ص 26 ح 38. الطرائف )ابنطاووس( : ص 148 ح 224. ×××
| |
| | |
| | |
| 22. براء بن عازب انصارى اوسى )م 72 ق(
| |
| | |
| افراد و كتبى كه ذيلاً آورده مىشود حديث غدير را از براء بن عازب روايت كردهاند؛ بعضى به سند خود تا او و بعضى به نقل از كتب مصدر:
| |
| | |
| | |
| احمد بن حنبل در مسند، ابنماجه در سنن، نسائى در »الخصائص« ، خطيب در »تاريخ بغداد« ، طبرى در تفسير، »تهذيب الكمال فى اسماء الرجال« ، ثعلبى در »الكشف و البيان« ، ابنعبدالبر در »الاستيعاب« ، محبالدين طبرى در »الرياض النضرة« و »ذخائر العقبى« ، خوارزمى در »المناقب« ، ابنصبّاغ مالكى در »الفصول المهمة« ، حافظ گنجى شافعى در »كفاية الطالب« ، فخر رازى در تفسير، نيشابورى در تفسير، جمالالدين زرندى در »نظم درر السمطين« ، »الجامع الصغير« ، »مشكات المصابيح« ، ميبدى در »شرح ديوان اميرالمؤمنينعليه السلام« ، »فرائد السمطين« ، »كنز العمال« ، »سنن ابن ابىشيبه« ، ابنكثير در »البداية و النهاية« ، حافظ ابومحمد عاصمى در »زين الفتى« ، »نزل الابرار« ، مقريزى در »الخطط« ، »مناقب الثلاثة« ، »روح المعانى« ، تفسير »المنار« ، جزرى در »اسنى المطالب« .××× 1 مسند احمد بن حنبل: ج 4 ص 281. سنن ابنماجه: ج 2 ص 29 28. الخصائص )نسائى( : ص 16. تاريخ بغداد: ج 14 ص 236. تفسير طبرى: ج 3 ص 427. الاستيعاب )ابنعبدالبر( : ج 2 ص 473. الرياض النضرة )محبالدين طبرى( : ج 2 ص 169. ذخائر العقبى )محبالدين طبرى( : ص 67 . المناقب )خوارزمى( : ص 94. الفصول المهمة )ابنصباغ مالكى( : ص 25. كفاية الطالب )گنجى شافعى( : ص 14. تفسير فخر رازى: ج 3 ص 636 . تفسير نيشابورى: ج 6 ص 194. الجامع الصغير: ج 1 ص 555 . مشكات المصابيح: ص 557 . كنز العمال: ج 6 ص 397 152. البداية و النهايه )ابنكثير( : ج 5 ص 209 و ج 7 ص 349. نزل الابرار: ص 21 19. الخطط )مقريزى( : ج 2 ص 222. روح المعانى: ج 2 ص 350. المنار: ج 6 ص 464. اسنى المطالب: ص 3. ×××
| |
| | |
| | |
| در كتب شيعه نيز طبرى در »بشارة المصطفىصلى الله عليه وآله« و مجلسى در »بحار الانوار« و همدانى در »مودة القربى« و محقق كركى در »نفحات اللاهوت« و ابنشهرآشوب در »مناقب آلابىطالب« حديث غدير را از او نقل كردهاند.××× 2 بشارة المصطفىصلى الله عليه وآله )طبرى( : ص 203 166. بحار الانوار: ج 37 ص 167 ح 43 و ص 222 ح 94. مودة القربى )همدانى( : ص 55 . نفحات اللاهوت )كركى( : ص 27. مناقب آلابىطالب )ابنشهرآشوب( : ج 2 ص 236 220. ×××
| |
| | |
| | |
| 23. بريدة بن حصيب اسلمى، ابوسهل )م 63 ق(
| |
| | |
| افراد و كتبى كه ذيلاً آورده مىشود حديث غدير را از بريده روايت كردهاند؛ بعضى به سند خود تا او و بعضى به نقل از كتب مصدر: »مستدرك حاكم« با دو سند، »حلية الاولياء« ، ابنعبدالبرّ در »الاستيعاب« ، مقتل خوارزمى، جزرى شافعى در »اسنى المطالب« ، »تاريخ الخلفاء« ، »الجامع الصغير« ، »كنز العمال« ، »مفتاح النجا« ، »نزل الابرار« ، »المنار« .××× 1 مستدرك حاكم: ج 3 ص 110. حلية الاولياء: ج 4 ص 23. الاستيعاب: ج 2 ص 473. اسنى المطالب )جزرى شافعى( : ص 3. تاريخ الخلفاء: ص 114. الجامع الصغير: ج 2 ص 555 . كنز العمال: ج 6 ص 397. نزل الابرار: ص 20. المنار: ج 4 ص 464. ××× در كتب شيعه نيز اربلى در »كشف الغمة« و مجلسى در »بحار الانوار« و ابنطاووس در »الطرائف« حديث غدير را از وى نقل كردهاند.××× 2 كشف الغمة )اربلى( : ج 1 ص 289. بحار الانوار: ج 37 ص 196 ح 79. الطرائف )ابن طاووس( : ص 149 ح 22. ×××
| |
| | |
| | |
| 24. بشير بن عبدالمنذر اوسى انصارى، ابولبابه
| |
| | |
| جعابى در »نخب المناقب« حديث غدير را از او نقل كرده است.××× 3 مناقب آلابىطالب: ج 2 ص 228. ×××
| |
| | |
| | |
| 25. بشير بن عمرو بن محصن خزرجى انصارى، ابوعمره
| |
| | |
| ابناثير در »اسد الغابة« حديث غدير را در ماجراى احتجاج اميرالمؤمنينعليه السلام به حديث غدير در رحبه كوفه از كتاب »الموالاة« ابنعقده نقل كرده است، كه از جمله كسانى كه در مناشده حضرت به حديث غدير گواهى دادند ابوعمره بن عمرو بن محصن انصارى است.××× 4 كتاب الولاية: ص 237 ح 74. اسد الغابة: ج 3 ص 307. ××× در كتب شيعه نيز سيد بن طاووس در »الطرائف« حديث غدير را از وى نقل كرده است.××× 5 الطرائف: ج 1 ص 141. ×××
| |
| | |
| | |
| 26. تميم بن اسد عدوى، ابورفاعه )م 44 ق(
| |
| | |
| جعابى در »نخب المناقب« حديث غدير را از او نقل كرده است.××× 6 مناقب آلابىطالب: ج 2 ص 228. ×××
| |
| | |
| | |
| 27. ثابت بن وديعه انصارى خزرجى مدنى، ابوسعيد
| |
| | |
| ابنعقده در كتاب »الموالاة« و ابناثير در »اسد الغابة« و در »تاريخ آلمحمدعليهم السلام« حديث غدير را در ماجراى احتجاج اميرالمؤمنينعليه السلام به حديث غدير در رحبه كوفه نقل كردهاند، كه از جمله كسانى كه در مناشده حضرت به حديث غدير گواهى دادند ثابت بن وديعه انصارى است. همچنين جعابى در »نخب المناقب« و خوارزمى در »مقتل الحسينعليه السلام« حديث غدير را از وى نقل كردهاند.××× 1 مناقب آلابىطالب: ج 2 ص 228. اسد الغابة )ابناثير( : ج 3 ص 307 و ج 5 ص 205. مقتل الحسينعليه السلام: ج 1 ص 48. تاريخ آلمحمدعليهم السلام: ص 67 . ××× در كتب شيعه نيز سيد بن طاووس در »الطرائف« حديث غدير را از او نقل كرده است.××× 2 الطرائف: ج 1 ص 140. ×××
| |
| | |
| | |
| 28. ثابت بن يزيد بن وديعه انصارى
| |
| | |
| ابنعقده در كتاب »الموالاة« حديث غدير را از او نقل كرده، و او غير از ثابت بن وديعه انصارى است. در كتب شيعه نيز سيد بن طاووس در »الطرائف« حديث غدير را از او نقل كرده است.××× 3 الطرائف: ج 1 ص 140. ×××
| |
| | |
| | |
| 29. جابر بن سمرة بن جناده سوائى، ابوسليمان )م 66 يا 74 ق(
| |
| | |
| ابنعقده در كتاب »الموالاة« حديث غدير را ضمن واقعه غدير از جابر بن سمرة نقل كرده است. همچنين خوارزمى در مقتل خود و جعابى در »نخب المناقب« او را در شمار راويان حديث غدير ذكر كرده، و متقى هندى در »كنز العمال« حديث غدير را از وى نقل كرده است.××× 4 كتاب الولاية: ص 230. مناقب آلابىطالب: ج 2 ص 228. مقتل خوارزمى: فصل چهارم. كنز العمال: ج 6 ص 398. ××× در كتب شيعه نيز سيد بن طاووس در »الطرائف« حديث غدير را از او نقل كرده است.××× 5 الطرائف: ج 1 ص 140. ×××
| |
| | |
| | |
| 30. جابر بن عبداللَّه سلمى انصارى )م 73 يا 74 يا 78 ق(
| |
| | |
| ابنعقده در كتاب »الموالاة« و ابوبكر جعابى در »نخب المناقب« و ابنعبدالبرّ در »الاستيعاب« حديث غدير را ضمن واقعه غدير از جابر بن عبداللَّه انصارى نقل كرده است. همچنين در كتب و موارد زير حديث غدير را از وى نقل كردهاند:
| |
| | |
| ابوالحجاج در »اسماء الرجال« ، »تهذيب التهذيب« ، »كفاية الطالب« ، حموينى در »فرائد السمطين« ، ابنكثير در »البداية و النهاية« ، متقى هندى در »كنز العمال« ، سمهودى در »جواهر العقدين« ، قندوزى حنفى در »ينابيع المودة« ، وصابى شافعى در »الاكتفاء« ، ابنابىشيبه در سنن، ابنالمغازلى در مناقب خود، ابنبطريق در »العمدة« ، ثعلبى در تفسير خود، »ضياء العالمين« ، خوارزمى در مقتل خود، جزرى در »اسنى المطالب« و قاضى در »تاريخ آلمحمدعليهم السلام« .××× 1 كتابالولاية: ص 218 ح 49. الاستيعاب: ج 2 ص 473. تهذيب التهذيب: ج 7 ص 337. كفاية الطالب: ص 16. فرائد السمطين: باب نهم، سمط اول. البداية و النهاية: ج 5 ص 209. كنز العمّال: ج 6 ص 398. ينابيع المودة: ص 41. العمدة: ص 53 . اسنى المطالب: ص 3. تاريخ آلمحمدعليهم السلام: ص 67 . ×××
| |
| | |
| | |
| در كتب شيعه نيز مجلسى در »بحار الانوار« و سيد بن طاووس در »الطرائف« حديث غدير را از وى نقل كرده است.××× 2 بحار الانوار: ج 37 ص 134. الطرائف )ابنطاووس( : ص 145 ح 219. ×××
| |
| | |
| | |
| 31. جابر بن نضر بن حارث بن كلده عبدرى
| |
| | |
| ابنشهرآشوب در »مناقب آلابىطالب« و مجلسى در »بحار الانوار« حديث غدير را از او نقل كردهاند.××× 3 مناقب آلابىطالبعليه السلام )ابنشهرآشوب( : ج 2 ص 240. بحار الانوار: ج 37 ص 162. ×××
| |
| | |
| | |
| 32. جبلة بن عمرو انصارى
| |
| | |
| ابنعقده در كتاب »الموالاة« حديث غدير را از جبلة بن عمرو نقل كرده است. در كتب شيعه نيز سيد بن طاووس در كتاب »الطرائف« حديث غدير را از او نقل كرده است.××× 4 الطرائف: ج 1 ص 141 140. ×××
| |
| | |
| | |
| 33. جبير بن مطعم بن عدى قرشى نوفلى )م 57 يا 58 يا 59 ق(
| |
| | |
| قاضى بهلول بهجت در »تاريخ آلمحمدعليهم السلام« و همدانى در »مودة القربى« و نيز در »ينابيع المودة« حديث غدير را از جبير بن مطعم روايت كردهاند.××× 5 تاريخ آلمحمدعليهم السلام )قاضى بهلول بهجت( : ص 68 . ينابيع المودة: ص 336 31. ×××
| |
| | |
| 34. جرير بن حميد حميرى
| |
| | |
| جعابى در »نخب المناقب« حديث غدير را از وى نقل كرده است.
| |
| | |
| | |
| 35. جرير بن عبداللَّه بن جابر بجلى )م 51 يا 52 يا 53 يا 54 ق(
| |
| | |
| هيثمى در »مجمع الزوائد« و طبرانى در »المعجم الكبير« و سيوطى در »تاريخ الخلفاء« و ابنكثير در »البداية و النهاية« و متقى هندى در »كنز العمال« و وصابى در »الاكتفاء« و بدخشى در »مفتاح النجا« حديث غدير را ضمن واقعه غدير از جرير بن عبداللَّه نقل كرده است. همچنين خوارزمى در مقتل خود و ابنعقده در كتاب »الموالاة« و جعابى در »نخب المناقب« و وى را از راويان حديث غدير شمرده است.××× 1 مجمع الزوائد )هيثمى( : ج 9 ص 106. تاريخ الخلفاء )سيوطى( : ص 14. البداية و النهاية )ابنكثير( : ج 7 ص 349. كنز العمال: ج 6 ص 399 154. كتاب الولاية: ص 255. مناقب آلابىطالب: ج 2 ص 228. المعجم الكبير: ج 2 ص 257 ح 2505. ×××
| |
| | |
| | |
| در كتب شيعه نيز سيد بن طاووس در »الطرائف« حديث غدير را از او نقل كرده است.××× 2 الطرائف: ج 1 ص 141. ×××
| |
| | |
| | |
| 36. جُندب انصارى
| |
| | |
| شهابالدين در »تشنيف الآذان« حديث غدير را از او نقل كرده است.
| |
| | |
| | |
| 37. جندب بن جناده غفارى، ابوذر )م 31 ق(
| |
| | |
| ابنعقده در كتاب »الموالاة« و جعابى در »نخب المناقب« و در »فرائد السمطين« و خطيب خوارزمى در مقتل خود و شمسالدين جزرى شافعى در »اسنى المطالب« و قندوزى در »ينابيع المودة« همگى حديث غدير را از ابوذر نقل كردهاند.××× 3 كتاب الولاية: ص 193 ح 25. فرائد السمطين: ج 1 ص 316 - 314 ب 58 . اسنى المطالب: ص 4. مقتل الحسينعليه السلام: ج 1 ص 48. ينابيع المودة: ج 1 ص 341 ح 3. ×××
| |
| | |
| | |
| در كتب شيعه نيز سليم »كتاب سليم بن قيس الهلالى« و سيد بن طاووس در »الطرائف« حديث غدير را از وى نقل كردهاند.××× 4 كتاب سليم بن قيس الهلالى: ج 2 ص 636 ح 11. الطرائف: ج 1 ص 140. ×××
| |
| | |
| 38. جُندب بن عبداللَّه بن سفيان بجلّى عقلى
| |
| | |
| ابنعقده در كتاب »الموالاة« و جعابى در »نخب المناقب« و قاضى بهجت در »تاريخ آلمحمدعليهم السلام« حديث غدير را از وى نقل كرده است.××× 1 كتاب الولاية: ص 288. مناقب آلابىطالب: ج 2 ص 228. تاريخ آلمحمدعليهم السلام: ص 67 . ××× در كتب شيعه نيز سيد بن طاووس در »الطرائف« حديث غدير را از وى نقل كرده است.××× 2 الطرائف: ج 1 ص 141. ×××
| |
| | |
| | |
| 39. جندع بن عمرو بن مازن اوسى مازنى انصارى، ابوجنيده
| |
| | |
| ابناثير در »اسد الغابة« و شيخ محمد صدر عالم در »معارج العلى« و فقير عينى در »مناقب سيدنا علىعليه السلام« و احمد عبدالرحمن بنا در »بلوغ الامانى« و سيد محمد بن حسين جلال در »كشف الاستار« حديث غدير را از جندع بن عمرو نقل كردهاند. در »تاريخ آلمحمدعليهم السلام« نيز وى را در شمار راويان حديث غدير ذكر كرده است.××× 3 اسد الغابة: ج 1 ص 308. تاريخ آلمحمدعليهم السلام: ص 67 . مناقب سيدنا علىعليه السلام: ص 52 . بلوغ الامانى )چاپ در ذيل »الفتح الربانى« ( : ج 23 ص 128. كشف الاستار »چاپ در ذيل »مسند شمس الاخبار« ( : ج 1 ص 102. ×××
| |
| | |
| | |
| 40. حارث )عمرو، نعمان( بن ربعى سلمى خزرجى انصارى، ابوقتاده
| |
| | |
| جعابى در »نخب المناقب« حديث غدير را از او نقل كرده است.××× 4 مناقب آلابىطالب: ج 2 ص 228. ×××
| |
| | |
| | |
| 41. حبّاب بن عتبه
| |
| | |
| جعابى در »نخب المناقب« وى را از راويان حديث غدير معرفى كرده است.××× 5 مناقب آلابىطالب: ج 2 ص 228. ×××
| |
| | |
| | |
| 42. حَبّة بن جوين عَرَنى بجلى، ابوقدامه )م 76 تا 79 ق(
| |
| | |
| ابنعقده در كتاب »الموالاة« و دولابى در »الكنى و الاسماء« و ابنالمغازلى در »المناقب« حديث غدير را در ماجراى احتجاج اميرالمؤمنينعليه السلام به حديث غدير در رحبه كوفه از حَبّه عَرَنى نقل كردهاند. همچنين خطيب خوارزمى در مقتل خود و ابناثير در »اسد الغابة« و ابوموسى و ابنحجر در »الاصابة« و قندوزى در »ينابيع المودة« ، همگى حديث غدير را از او روايت كردهاند.××× 1 كتاب الولاية: ص 239 ح 78. الكنى و الاسماء )دولابى( : ج 2 ص 88 . اسد الغابة: ج 1 ص 367. الاصابة: ج 1 ص 372. ينابيع المودة: ج 1 ص 109 ح 30. مناقب آلابىطالب: ج 2 ص 228. ××× در كتب شيعه نيز سيد بن طاووس در »الطرائف« حديث غدير را از وى نقل كرده است.××× 2 الطرائف: ج 1 ص 141. ××× هيثمى و خطيب خوارزمى××× 3 مجمع الزوائد: ج 9 ص 103. تاريخ خوارزمى: ج 8 ص 276. ×××: او را توثيق كردهاند.
| |
| | |
| | |
| 43. حَبشى بن جناده سلولى
| |
| | |
| در ماجراى احتجاج اميرالمؤمنينعليه السلام به حديث غدير در رحبه كوفه به نقل اصبغ بن نباته، وى از جمله كسانى است كه به حديث غدير گواهى دادند.
| |
| | |
| | |
| همچنين در مدارك زير حديث غدير را از حَبشى بن جناده نقل كرده است: ابنعقده در كتاب »الموالاة« ، ابناثير در »اسد الغابة« ، محبالدين طبرى در »الرياض النضرة« ، سيوطى در »جمع الجوامع« ، طبرانى در »المعجم الكبير« ، متقى هندى در »كنز العمال« ، ابنكثير در »البداية و النهاية« ، حافظ هيثمى در »مجمع الزوائد« ، طبرانى، سيوطى در »تاريخ الخلفاء« ، بدخشى در »نزل الابرار« و »مفتاح النجا« ، شيخ ابراهيم وصابى شافعى در »الاكتفاء فى فضل الاربعة الخلفاء« ، جزرى در »اسنى المطالب« .××× 4 اسد الغابة: ج 3 ص 307 و ج 5 ص 205. الرياض النضره: ج 2 ص 169. كنز العمال: ج 6 ص 154. البداية و النهاية: ج 5 ص 211 و ج 7 ص 349. مجمع الزوائد: ج 9 ص 106. تاريخ الخلفاء )سيوطى( : ص 114. نزل الابرار )بدخشى( : ص 20. اسنى المطالب )جزرى( : ص 4. ××× در كتب شيعه نيز علامه مجلسى در »بحار الانوار« حديث غدير را از او نقل كرده است.××× 5 بحار الانوار: ج 37 ص 201. ×××
| |
| | |
| | |
| 44. حبيب بن بديل بن ورقاء خزاعى
| |
| | |
| ابنعقده در كتاب »الموالاة« به اسنادش حديث غدير را از حبيب بن بديل روايت كرده است. همچنين ابناثير در »اسد الغابة« از كتاب »الموالاة« ابنعقده به اسنادش از زرّ بن حبيش حديث غدير را ضمن ماجراى سلام به حضرت با لقب »اميرالمؤمنين« روايت كرده، كه ابنحجر اين روايت را در »الاصابة« به طور خلاصه ذكر آورده است. قندوزى نيز در »ينابيع المودة« حديث غدير را ازوى نقل كرده است.××× 1 كتاب الولاية: ص 241. اسد الغابة: ج 1 ص 368. الاصابة: ج 1 ص 304. ينابيع المودة: ج 1 ص 109 108. ××× در كتب شيعه نيز سيد بن طاووس در »الطرائف« حديث غدير را از وى نقل كرده است.××× 2 الطرائف: ج 1 ص 141. ×××
| |
| | |
| | |
| 45. حذيفة بن اسيد غفارى، ابوسَريحه )م 40 يا 41 يا 42 ق(
| |
| | |
| ابنعقده در كتاب »الموالاة« حديث غدير را همراه با حديث ثقلين از حذيفة بن اسيد - كه از اصحاب شجره است - روايت كرده است. همچنين در منابع زير حديث غدير از او نقل شده، كه گاهى همراه با ماجراى غدير و حديث ثقلين است:
| |
| | |
| | |
| »ينابيع المودة« ، طبرانى در دو مورد از »المعجم الكبير« ، ضياء در »المختارة« ، ترمذى در صحيح خود و در »نوادر الاصول« ، ابناثير در »اسد الغابة« ، حموينى در »فرائد السمطين« ، ابنصباغ مالكى در »الفصول المهمة« ، ابوالفتوح اسعد بن ابىالفضايل عجلى در »الموجز فى فضائل الخلفاء الاربعة« ، »مناقب الثلاثة« ، حافظ ابوالفتوح در »الموجز« ، ابنعساكر در »تاريخ مدينة دمشق« ، ابنكثير در دو مورد از »البداية و النهاية« ، ابنحجر در »الصواعق« ، حلبى در »السيرة الحلبية« ، »مفتاح النجا فى مناقب آلالعباءعليهم السلام« ، هيثمى در »مجمع الزوائد« ، »نزل الابرار« ، قرمانى در »اخبار الدول« ، سيوطى در »تاريخ الخلفاء« ، خطيب خوارزمى در مقتلش، قاضى در »تاريخ آل محمدعليهم السلام« .××× 3 ينابيع المودة: ص 38. صحيح ترمذى: ج 2 ص 298. الفصول المهمة: ص 25. مناقب الثلاثة )چاپ مصر( : ص 19. البداية و النهاية: ج 5 ص 209 و ج 7 ص 348. الصواعق )ابنحجر( : ص 25. السيرة الحلبية: ج 3 ص 301. مجمع الزوائد: ج 9 ص 165. نزل الابرار: ص 18. اخبار الدول: ص 102. تاريخ الخلفاء: ص 114. تاريخ آلمحمدعليهم السلام: ص 68 . ××× در كتب شيعه نيز شيخ صدوق در »الخصال« و علامه مجلسى در »بحار الانوار« حديث غدير را از او نقل كردهاند.××× 4 الخصال )صدوق( : ج 1 ص 65 ح 8 . بحار الانوار: ج 37 ص 121 ح 15 و ص 190. ×××
| |
| | |
| 46. حذيفة بن يمان يمانى عبسى )م 36 ق(
| |
| | |
| ابنعقده در كتاب »الموالاة« و ابوبكر جعابى در »نخب المناقب« و حاكم حسكانى در »دعاء الهداة الى اداء حق الموالات« حديث غدير را از حذيفة بن يمان روايت نمودهاند. همچنين جزرى در »اسنى المطالب« او را جزو راويان حديث غدير شمرده است.××× 1 اسنى المطالب: ص 4. ×××
| |
| | |
| | |
| در كتب شيعه نيز ابنطاووس در »اقبال الاعمال« و فرات كوفى در »تفسير فرات الكوفى« و علامه مجلسى در »بحار الانوار« حديث غدير را از وى نقل كردهاند.××× 2 اقبال الاعمال )ابنطاووس( : ص 459. تفسير فرات الكوفى: ص 195. بحار الانوار: ج 37 ص 193 136 ح 77. ×××
| |
| | |
| | |
| 47. حسّان بن ثابت انصارى )م 36 يا 40 يا 50 يا 54 ق(
| |
| | |
| او يكى از حاضرين در غدير است و شعر او در غدير و در حضور پيامبرصلى الله عليه وآله كه حديث غدير هم در آن آمده در محل خود مفصل توضيح داده شده است. به عنوان نمونه:
| |
| | |
| | |
| ابنعقده در كتاب »الموالاة« و جعابى در »نخب المناقب« و مرزبانى در »مرقاة الشعر« و خركوشى در »شرف المصطفىصلى الله عليه وآله« و ابونعيم اصفهانى در »الاوائل« و سجستانى در »كتاب الولاية« و خوارزمى در »المناقب« و ابنجوزى در »تذكرة خواص الامة« و گنجى شافعى در »كفاية الطالب« و حموئى در »فرائد السمطين« و زرندى در »نظم درر السمطين« حديث غدير را از وى نقل كردهاند.××× 3 مرقاة الشعر )مرزبانى( . شرف المصطفىصلى الله عليه وآله )خركوشى( . الاوائل )ابونعيم اصفهانى( . كتاب الولاية )سجستانى( . المناقب )خوارزمى( : ص 80 . تذكرة خواص الامة )ابنجوزى( : ص 20. كفاية الطالب )گنجى شافعى( : ص 17. فرائد السمطين )حموئى( . نظم درر السمطين )زرندى( . ×××
| |
| | |
| | |
| در كتب شيعه نيز طبرى امامى در »المسترشد« و علامه امينى در »الغدير« حديث غدير را از او نقل كردهاند.××× 4 الغدير: ج 2 ص 65 - 34 . المسترشد )طبرى( . ×××
| |
| | |
| 48. امام حسن بن على المجتبىعليه السلام
| |
| | |
| ابنعقده در كتاب »الموالاة« و جعابى در »نخب المناقب« حديث غدير را از امام مجتبىعليه السلام روايت كردهاند. همچنين خوارزمى آن حضرت را در شمار راويان حديث غدير ذكر كرده است.××× 1 كتاب الولاية: ص 182 181. مناقب آلابىطالب: ج 2 ص 228. ××× در كتب شيعه نيز سيد بن طاووس در »الطرائف« حديث غدير را از وى نقل كرده است.××× 2 الطرائف: ج 1 ص 140. ×××
| |
| | |
| | |
| 49. امام حسين بن على الشهيدعليه السلام )م 61 ق(
| |
| | |
| ابنعقده در كتاب »الموالاة« و جعابى در »نخب المناقب« حديث غدير را از امام مجتبىعليه السلام روايت كردهاند. همچنين خوارزمى آن حضرت را در شمار راويان حديث غدير ذكر كرده است.××× 3 كتاب الولاية: ص 18 190. مناقب آلابىطالب: ص 22 ح 29. حلية الاولياء: ج 9 ص 64 . مقتل الحسينعليه السلام: ج 1 ص 48. ××× در كتب شيعه نيز سيد بن طاووس در »الطرائف« حديث غدير را از وى نقل كرده است.××× 4 الطرائف: ج 1 ص 140. ×××
| |
| | |
| | |
| 50 . خالد بن زيد خزرجى، ابوايوب انصارى )م 50 يا 51 يا 52 ق(
| |
| | |
| ابنعقده در كتاب »الموالاة« حديث غدير را از ابوايوب انصارى نقل كرده است. همچنين در مدارك زير حديث غدير از او نقل شده است:
| |
| | |
| | |
| جعابى در »نخب المناقب« ، محبالدين طبرى در »الرياض النضرة« ، ابناثير »اسد الغابة« ، ابنكثير در »البداية و النهاية« ، سيوطى در »جمع الجوامع« و در »تاريخ الخلفاء« ، متقى هندى در »كنز العمال« ، طبرانى در »المعجم الكبير« ، ضياء مقدسى، ابنحجر عسقلانى در »الاصابة« ، سمهودى در »جواهر العقدين« ، بدخشى در »نزل الابرار« ، جزرى در »اسنى المطالب« و فقير عينى در »مناقب سيدنا علىعليه السلام« و سيد محمد بن حسين جلال در »كشف الاستار« و هيثمى در »مجمع الزوائد« و متقى هندى در »كنز العمال« .××× 1 كتاب الولاية: ص 195 ح 29. مناقب آلابىطالب: ج 2 ص 228. مقتل الحسينعليه السلام )خوارزمى( : ص 14 ج 48. الرياض النضرة )محبالدين طبرى( : ج 2 ص 169. اسد الغابة )ابناثير( : ج 3 ص 307 و 5 ص 205 6. البداية و النهاية )ابنكثير( : ج 5 ص 209. تاريخ الخلفاء )سيوطى( : ص 114. كنز العمال: ج 2 ص 154. الاصابة )ابنحجر( : ج 223 / 6 و ج 7 ص 780، و در چاپ اول: ج 2 ص 408. نزل الابرار )بدخشى( : ص 20. اسنى المطالب )جزرى( : ص 4. مناقب سيدنا علىعليه السلام )فقير عينى( : ص 52 . كشف الاستار )چاپ در ذيل مسند شمس الاخبار« ( : ج 1 ص 102. مجمع الزوائد )هيثمى( : ج 9 ص 104. كنز العمال )متقى هندى( : ج 11 ص 610 ح 32950. ××× در كتب شيعه نيز سيد بن طاووس در »الطرائف« حديث غدير را از وى نقل كرده است.××× 2 الطرائف: ج 1 ص 140. ×××
| |
| | |
| | |
| 51 . خالد بن وليد بن مغيره مخزومى، ابوسليمان )م 21 يا 22 ق(
| |
| | |
| جعابى در »نخب المناقب« حديث غدير را همراه با ماجراى غدير از خالد بن وليد نقل كرده است.××× 3 مناقب آلابىطالب: ج 2 ص 228. ×××
| |
| | |
| | |
| 52 . خباب بن سَمره
| |
| | |
| جعابى در »نخب المناقب« او را از روايان حديث غدير به شمار آورده است.××× 4 مناقب آلابىطالب: ج 2 ص 228. ×××
| |
| | |
| | |
| 53 . خزيمة بن ثابت انصارى، ذوالشهادتين )م 37 ق(
| |
| | |
| ابنعقده در كتاب »الموالاة« و جعابى در »نخب المناقب« و سمهودى در »جواهر العقدين« حديث غدير را خزيمة بن ثابت نقل كردهاند. همچنين ابناثير در »اسد الغابة« حديث غدير را در ماجراى احتجاج اميرالمؤمنينعليه السلام به حديث غدير در رحبه كوفه از اصبغ بن نباته نقل كرده، كه از جمله كسانى كه در مناشده حضرت به حديث غدير گواهى دادند خزيمة بن ثابت است. جزرى در »اسنى المطالب« و قاضى در »تاريخ آلمحمدعليهم السلام« نيز وى را از جمله صحابه راويان حديث غدير شمردهاند.××× 5 كتاب الولاية: ص 195 ح 30 و ص 198 ح 31 و 236 ح 74. مناقب آلابىطالب: ج 2 ص 228. اسد الغابة )ابناثير( : ج 3 ص 307. اسنى المطالب )جزرى( : ص 4. تاريخ آلمحمدعليهم السلام )قاضى( : ص 67 . ×××
| |
| | |
| در كتب شيعه نيز سيد بن طاووس در »الطرائف« حديث غدير را از وى نقل كرده است.××× 1 الطرائف: ج 1 ص 140. ×××
| |
| | |
| | |
| 54 . خويلد )خالد( بن خالد بن محرث هذلى، ابوذويب )م در خلافت عثمان(
| |
| | |
| ابنعقده در كتاب »الموالاة« و خوارزمى در »مقتل الحسينعليه السلام« خود حديث غدير را از ابوذويب روايت كردهاند.××× 2 حديث الولاية: ص 255 ح 96. مقتل الحسينعليه السلام: ج 1 ص 48 فصل چهارم. ××× در كتب شيعه نيز سيد بن طاووس در »الطرائف« حديث غدير را از او نقل كرده است.××× 3 الطرائف: ج 1 ص 141. ××× وى از شعراى زمان جاهليت و عصر اسلام است.
| |
| | |
| | |
| 55 . خويلد بن عمرو خزاعى، ابوشريح )م 68 ق(
| |
| | |
| به نقل سمهودى در »جواهر العقدين« در ماجراى احتجاج اميرالمؤمنينعليه السلام به حديث غدير در رحبه كوفه، از جمله كسانى كه در مناشده حضرت به حديث غدير گواهى دادند خويلد بن عمرو خزاعى است.××× 4 جواهر العقدين: ج 2 ص 171 170. ×××
| |
| | |
| | |
| 56 . رفاعة بن رافع انصارى
| |
| | |
| ابنعقده در كتاب »الموالاة« و جعابى در »نخب المناقب« حديث غدير را از او نقل كردهاند.××× 5 مناقب آلابىطالب: ج 2 ص 228. ×××
| |
| | |
| | |
| 57 . رفاعة بن عبدالمنذر انصارى
| |
| | |
| ابنعقده در كتاب »الموالاة« و جعابى در »نخب المناقب« و منصور رازى در »كتاب الغدير« حديث غدير را از رفاعة بن عبدالمنذر انصارى نقل كردهاند. در كتب شيعه نيز سيد بن طاووس در »الطرائف« حديث غدير را از وى نقل كرده است.××× 6 الطرائف: ج 1 ص 140. ×××
| |
| | |
| 58 . زبير بن عوام قرشى )م 37 ق(
| |
| | |
| ابنعقده در كتاب »الموالاة« و جعابى در »نخب المناقب« و منصور رازى در »كتاب الغدير« حديث غدير را از زبير روايت كردهاند. زبير يكى از »عشره مبشّره« است كه حافظ ابنالمغازلى آنان را در شمار راويان غدير ذكر كرده، و جزرى شافعى نيز در »اسنى المطالب« او را در شمار راويان حديث غدير ثبت نموده است.××× 1 كتاب الولاية: ص 163 ح 9. مناقب آلابىطالب: ج 2 ص 228. مناقب على بن ابىطالبعليه السلام: ص 27 ح 39. اسنى المطالب: ص 48. ××× در كتب شيعه نيز سيد بن طاووس در »الطرائف« حديث غدير را از وى نقل كرده است.××× 2 الطرائف: ج 1 ص 140. ×××
| |
| | |
| | |
| 59 . زيد بن ارقم انصارى خزرجى )م 66 يا 67 يا 68 ق(
| |
| | |
| احمد بن حنبل در سه مورد از مسند خود حديث غدير را از زيد بن ارقم روايت نموده است. همچنين در مدارك زير حديث غدير را از او نقل كردهاند؛ كه بعضاً همراه با بيان ماجراى غدير و يا حديث ثقلين است، و در بعضى مدارك با چند نقل و اسناد متعدد آمده است:
| |
| | |
| | |
| ابنعقده در كتاب »الموالاة« و جعابى در »نخب المناقب« و نسائى در »الخصائص« ، دولابى در »الكنى و الاسماء« ، مسلم در صحيح خود، بغوى در »مصابيح السنة« ، ترمذى در صحيح خود، حاكم در »المستدرك« ، عاصمى در »زين الفتى« ، حموينى در »فرائد السمطين« ، محبالدين طبرى در »الرياض النضرة« ، ذهبى در »تلخيص« و »ميزان الاعتدال« ، ابنصباغ مالكى در »الفصول المهمة« ، ابنطلحه شافعى در »مطالب السئول« ، ابوبكر هيثمى در »مجمع الزوائد« ، زرقانى مالكى در »شرح المواهب« ، خوارزمى در »المناقب« ، ابنعبدالبر در »الاستيعاب« ، ابوالحجاج در »تهذيب الكمال فى اسماء الرجال« ، ابنكثير شامى در »البداية و النهاية« ، حافظ گنجى شافعى در »كفاية الطالب« ، سيوطى در »جمع الجوامع« و »تاريخ الخلفاء« و »الجامع الصغير« ، ابنحجر در »تهذيب التهذيب« ، »رياض الصالحين« ، »البيان و التعريف« ، »كنز العمال« ، طبرانى در »المعجم الكبير« ، طبرى در »حديث الولاية« ، »مشكاة المصابيح« ، »تذكرة خواص الامة« ، احمد در »الفضائل« ، محمد بن اسماعيل يمنى در »الروضة الندية« ، حميد محلى در »محاسن الازهار« ، ابنمغازلى در »المناقب« ، بدخشانى در »نزل الابرار« ، آلوسى در »روح المعانى« .××× 1 كتاب الولاية: ص 219 ح 51 . مناقب آلابىطالب: ص 27 ح 39. مسند احمد: ج 1 ص 118 و ج 4 ص 372 368. الخصائص )نسائى( : ص 16 15. الكنى و الاسماء )دولابى( : ج 2 ص 61 . صحيح مسلم )چاپ سال 1327 ق( : ج 2 ص 325. مصابيح السنة )بغوى( : ج 2 ص 199. صحيح ترمذى: ج 2 ص 298. المستدرك )حاكم( : ج 3 ص 533 109 . فرائد السمطين: باب 58 . الرياض النضرة )محبالدين طبرى( : ج 2 ص 169. تلخيص )ذهبى( : ج 3 ص 433. ميزان الاعتدال: ج 3 ص 224. الفصول المهمة: ص 24. مطالب السئول )ابنطلحه شافعى( : ص 16. مجمع الزوائد )هيثمى( : ج 9 ص 163 104 و ج 9 ص 105. شرح المواهب )زرقانى مالكى( : ج 7 ص 13. المناقب )خوارزمى( : ص 93. الاستيعاب: ج 2 ص 473. البداية و النهاية: ج 5 ص 208 109 و ج 7 ص 348. كفاية الطالب )گنجى( : ص 14. تاريخ الخلفاء )سيوطى( : ص 114. الجامع الصغير: ج 2 ص 555 . تهذيب التهذيب: ج 7 ص 337. رياض الصالحين: ص 152. البيان و التعريف: ج 2 ص 230 136. كنز العمال: ج 6 ص 390 154 152 102. مشكاة المصابيح: ص 557 . تذكرة خواص الامة: ص 18. نزل الابرار )بدخشانى( : ص 21 19. روح المعانى: ج 2 ص 350. ×××
| |
| | |
| | |
| در كتب شيعه نيز صدوق در »اكمال الدين« و شيخ طوسى در »الامالى« و طبرى در »بشارة المصطفىصلى الله عليه وآله« و عياشى در »تفسير العياشى« و ابنطاووس در »الطرائف« و علامه مجلسى در »بحار الانوار« و محقق كركى در »نفحات اللاهوت« حديث غدير را از او نقل كردهاند.××× 2 اكمال الدين )صدوق( : ج 1 ص 234 ح 5 . الامالى )طوسى( : ج 1 ص 231 ح 46 و ص 295 ح 36، بشارة المصطفىصلى الله عليه وآله )طبرى( : ص 203 166. تفسير العياشى: ج 2 ص 97 ح 89 و ص 141 ح 10. الطرائف )ابنطاووس( : ص 150 ح 228 227 و ص 153 ح 23. بحار الانوار: ج 37 ص 123 ح 18 و ص 137 ح 25 و ص 151 ح 37 و ص 167 ح 43 و ص 22 ح 94. نفخات اللاهوت )كركى( : ص 28. ×××
| |
| | |
| | |
| 60 . زيد بن ثابت خزرجى انصارى نجّارى، ابوسعيد )م 45 يا 46 يا 47 يا 48 يا بعد از 50 ق(
| |
| | |
| ابنعقده در كتاب »الموالاة« و ابوبكر جعابى در »نخب المناقب« حديث غدير را از او نقل كردهاند. همچنين جزرى شافعى در »اسنى المطالب« وى را در شمار راويان حديث غدير آورده است.××× 1 كتاب الولاية: ص 208 ح 39. اسنى المطالب: ص 4. مناقب آلابىطالب: ج 2 ص 228. ××× در كتب شيعه نيز سليم در »كتاب سليم بن قيس الهلالى« و سيد بن طاووس در »الطرائف« حديث غدير را از وى نقل كرده است.××× 2 كتاب سليم بن قيس الهلالى: ص 111. الطرائف: ج 1 ص 141. ×××
| |
| | |
| | |
| 61 . زيد بن حارثه انصارى، شهابالدين
| |
| | |
| ابنعقده در كتاب »الموالاة« و نيز در كتاب »تشنيف الآذان« وى را از راويان حديث غدير بر شمردهاند.××× 3 كتاب الولاية: ص 195 ح 29. ××× در كتب شيعه نيز سيد بن طاووس در »الطرائف« حديث غدير را از وى نقل كرده است.××× 4 الطرائف: ج 1 ص 141. ×××
| |
| | |
| | |
| 62 . زيد )يزيد( بن شراحيل انصارى
| |
| | |
| ابنعقده در كتاب »الموالاة« و ابناثير در »اسد الغابة« و ابنحجر در »الاصابة« حديث غدير را در ماجراى احتجاج اميرالمؤمنينعليه السلام به حديث غدير در رحبه كوفه نقل كردهاند، كه از جمله كسانى كه در مناشده حضرت به حديث غدير گواهى دادند زيد بن شراحيل انصارى است. همچنين در مقتل خوارزمى و »تاريخ آلمحمدعليهم السلام« و فقير عينى در در »مناقب سيدنا علىعليه السلام« و سيد محمد بن حسين جلال در »كشف الاستار« وى را در شمار روايان حديث غدير از صحابه آوردهاند.××× 5 اسد الغابة )ابناثير( : ج 2 ص 233. الاصابة )ابنحجر( : ج 1 ص 567 . تاريخ آلمحمدعليهم السلام: ص 67 . مناقب سيدنا علىعليه السلام: ص 52 . كشف الاستار )چاپ در ذيل »مسند شمس الاخبار« ( : ج 1 ص 102. ××× در كتب شيعه نيز سيد بن طاووس در »الطرائف« حديث غدير را از وى نقل كرده است.××× 6 الطرائف: ج 1 ص 141. ×××
| |
| | |
| | |
| 63 . زيد بن عبداللَّه انصارى
| |
| | |
| ابنعقده در كتاب »الموالاة« حديث غدير را از زيد بن عبداللَّه انصارى نقل كرده است. در كتب شيعه نيز سيد بن طاووس در »الطرائف« حديث غدير را از وى نقل كرده است.××× 7 الطرائف: ج 1 ص 141. ×××
| |
| | |
| 64 . سعد بن ابىوقاص، ابواسحق )م 54 يا 55 يا 56 يا 58 ق(
| |
| | |
| حافظ نسائى در »الخصائص« حديث غدير را در چهار مورد؛ در ماجراى غدير و نيز همراه با حديث منزلت از سعد بن ابىوقاص نقل كرده است. همچنين در مدارك زير حديث غدير را از او روايت كردهاند:
| |
| | |
| | |
| ابنعقده در كتاب »الموالاة« ، ابنماجه در سنن خود، حاكم در »المستدرك« ، حافظ ابونعيم در »حلية الاولياء« ، »فضائل الصحابة« ، طحاوى حنفى در »مشكل الاثار« ، حموينى در »فرائد السمطين« ، خوارزمى در مقتل خود، جزرى در »اسنى المطالب« ، گنجى در »كفاية الطالب« در دو مورد، هيثمى در »مجمع الزوائد« ، ابنكثير در »البداية و النهاية« در دو مورد، سيوطى در »جمع الجوامع« و »تاريخ الخلفاء« ، متقى هندى در »كنز العمال« ، وصابى در »الاكتفاء فى فضائل الاربعة الخلفاء« ، بدخشانى در »نزل الابرار« ، فقير عينى در »مناقب سيدنا علىعليه السلام« ، سيد محمد بن حسين جلال در »كشف الاستار« .××× 1 كتاب الولاية: ص 155 ح 1 و ص 163 ح 9 و ص 179 ح 14. الخصائص )نسائى( : ص 18 3. العمدة: ص 48. سنن ابنماجه: ج 1 ص 30. مستدرك حاكم: ج 3 ص 116. حلية الاولياء: ج 4 ص 356. مشكل الاثار )طحاوى( : ج 2 ص 309. اسنى المطالب )جزرى( : ص 3. كفاية الطالب: ص 151 16. مجمع الزوائد )هيثمى( : ج 9 ص 107. البداية و النهاية )ابنكثير( : ج 5 ص 212 و ج 7 ص 340. تاريخ الخلفاء )سيوطى( : ص 114. كنز العمال: ج 6 ص 405 154. نزل الابرار: ص 20. مقتل الحسينعليه السلام )خوارزمى( : ص 1 ح 48. مناقب سيدنا علىعليه السلام: ص 53 . كشف الاستار: ج 1 ص 102. ×××
| |
| | |
| | |
| در كتب شيعه نيز سليم در »كتاب سليم بن قيس الهلالى و طبرى در »بشارة المصطفىصلى الله عليه وآله« و شيخ مفيد در »الامالى« و علامه مجلسى در »بحار الانوار« حديث غدير را از او نقل كردهاند.××× 2 كتاب سليم بن قيس الهلالى. بشارة المصطفىصلى الله عليه وآله )طبرى( : ص 204. الامالى )مفيد( : ص 58 ح 2. بحار الانوار: ج 40 ص 49 ح 75. ×××
| |
| | |
| | |
| 65 . سعد )سعيد( بن جناده عوفى، پدر عطيه عوفى
| |
| | |
| ابنعقده در كتاب »الموالاة« و جعابى در »نخب المناقب« حديث غدير را از سعد بن جناده روايت كردهاند. خوارزمى نيز در مقتل خود او را در شمار راويان حديث غدير از صحابه ثبت كرده است.××× 1 كتاب الولاية: ص 238 ح 75. مناقب آلابىطالب: ج 2 ص 228. ××× در كتب شيعه نيز سيد بن طاووس در »الطرائف« حديث غدير را از وى نقل كرده است.××× 2 الطرائف: ج 1 ص 141. ×××
| |
| | |
| | |
| 66 . سعد بن عباده انصارى خزرجى )م 14 يا 15 ق(
| |
| | |
| جعابى در »نخب المناقب« حديث غدير را از سعد بن عباده - كه يكى از نقباء دوازدهگانه است - روايت كرده است.××× 3 مناقب آلابىطالب: ج 2 ص 228. ×××
| |
| | |
| | |
| 67 . سعد بن مالك انصارى خدرى، ابوسعيد )م 63 يا 64 يا 65 يا 74 ق(
| |
| | |
| ابنعقده در كتاب »الموالاة« و نيز ابوبكر بن مردويه حديث غدير را از ابوسعيد خدرى نقل كردهاند. همچنين در مدارك زير حديث غدير از او نقل شده است:
| |
| | |
| | |
| جعابى در »نخب المناقب« حافظ ابونعيم در »ما نزل من القرآن فى علىعليه السلام« ، حافظ ابوسعيد مسعود بن ناصر سجستانى در »كتاب الولاية« ، حافظ ابوالقاسم عبداللَّه حسكانى، حافظ ابوالفتح محمد بن على نطنزى در »الخصائص العلوية« ، نيشابورى در تفسير خود، حموينى در »فرائد السمطين« ، خوارزمى در »المناقب« ، ابنصباغ مالكى در »الفصول المهمة« ، و هيثمى در »مجمع الزوائد« ، طبرانى در »المعجم الاوسط« ، ابنكثير در تفسيرش و نيز در »البداية و النهاية« ، سيوطى در »جمع الجوامع« و »تاريخ الخلفاء« و »الدرّ المنثور« ، متقى هندى در »كنز العمال« ، بدخشانى در »نزل الابرار« ، آلوسى در »روح المعانى« ، »تفسير المنار« ، بدرالدين عينى در »عمدة القارى« ، جزرى در »اسنى المطالب« .××× 4 كتاب الولاية: ص 196 ح 130 و ص 214 ح 46. مناقب آلابىطالب: ج 2 ص 228. تفسير نيشابورى: ج 6 ص 194. المناقب )خوارزمى( : ج ص 80 . الفصول المهمة )ابنصباغ مالكى( : ص 27. مجمع الزوائد )هيثمى( : ج 9 ص 108. تفسير ابنكثير: ج 2 ص 14. البداية و النهاية: ج 7 ص 350 349. تاريخ الخلفاء )سيوطى( : ص 114. الدر المنثور: ج 2 ص 298 259. كنز العمال: ج 6 ص 390. نزل الابرار: ص 20. روح المعانى )آلوسى( : ج 2 ص 349. تفسير المنار: ج 6 ص 463. اسنى المطالب )جزرى( : ص 3. ×××
| |
| | |
| در كتب شيعه نيز سليم در »كتاب سليم بن قيس الهلالى« و شيخ صدوق در »الامالى« و شيخ طوسى در »الامالى« و سيد بن طاووس در »الطرائف« و علامه مجلسى »بحار الانوار« حديث غدير را از وى نقل كردهاند.××× 1 كتاب سليم بن قيس الهلالى: ص 228.الامالى )صدوق( : ص 342. الامالى )طوسى( :ص 154. الطرائف: ج 1 ص 141. بحار الانوار: ج 37 ص 121 ح 4. ×××
| |
| | |
| | |
| 68 . سعيد بن زيد قرشى عدوى )م 51 يا 52 ق(
| |
| | |
| او يكى از عشره مبشّره است كه ابنمغازلى در »المناقب« آنها را از جمله يكصد تن راويان حديث غدير به طُرُق خود به شمار آورده است.××× 2 مناقب على بن ابىطالبعليه السلام: ص 27 ح 39. ×××
| |
| | |
| | |
| 69 . سعيد بن سعد بن عباده انصارى
| |
| | |
| ابنعقده در كتاب »الموالاة« حديث غدير را از او روايت كرده است.××× 3 كتاب الولاية: ص 255. ××× در كتب شيعه نيز سيد بن طاووس در »الطرائف« حديث غدير را از وى نقل كرده است.××× 4 الطرائف: ج 1 ص 141. ×××
| |
| | |
| | |
| 70. سلمان فارسى، ابوعبداللَّه )م 36 يا 37 ق(
| |
| | |
| ابنعقده در كتاب »الموالاة« و جعابى در »نخب المناقب« و حموينى »فرائد السمطين« و قاضى بهلول بهجت در »تاريخ آلمحمدعليهم السلام« حديث غدير را از سلمان روايت كردهاند. همچنين شمسالدين جزرى در »اسنى المطالب« وى را در شمار راويان حديث غدير از صحابه شمرده است.××× 5 كتاب الولاية: ص 194. مناقب آلابىطالب: ج 2 ص 228. اسنى المطالب )جزرى( : ص 48. تاريخ آلمحمدعليهم السلام: ص 67 . فرائد السمطين )حموينى( : ج 1 ص 315 ح 250. ××× در كتب شيعه نيز سليم در »كتاب سليم بن قيس الهلالى« و سيد بن طاووس در »الطرائف« حديث غدير را از وى نقل كردهاند.××× 6 الطرائف: ج 1 ص 140. ×××
| |
| | |
| 71. سلمة بن عمرو بن اكوع اسلمى، ابومسلم )م 74 ق(
| |
| | |
| ابنعقده در كتاب »الموالاة« و جعابى در »نخب المناقب« حديث غدير را از مسلمة بن عمرو روايت كردهاند.××× 1 كتاب الولاية: ص 208 ح 38. ××× در كتب شيعه نيز سيد بن طاووس در »الطرائف« حديث غدير را از وى نقل كرده است.××× 2 الطرائف: ج 1 ص 140. ×××
| |
| | |
| | |
| 72. سمرة بن جندب فزارى، ابوسليمان هلالى )م 58 يا 59 يا 60 ق(
| |
| | |
| ابنعقده در كتاب »الموالاة« و جعابى در »نخب المناقب« و شمسالدين جزرى در »اسنى المطالب« ، سمرة بن جندب را يكى از راويان حديث غدير شمردهاند. همچنين ابنعساكر در »تاريخ مدينة دمشق« حديث غدير را از او نقل كرده است.××× 3 كتاب الولاية: ص 208 ح 37. مناقب آلابىطالب: ج 2 ص 228. ترجمة الامام علىعليه السلام من تاريخ مدينة دمشق: ج 2 ص 71 ح 570 . اسنى المطالب: ص 48. ××× در كتب شيعه نيز سيد بن طاووس در »الطرائف« حديث غدير را از وى نقل كرده است.××× 4 الطرائف: ج 1 ص 140. ×××
| |
| | |
| | |
| 73. سهل بن حنيف انصارى اوسى )م 38 ق(
| |
| | |
| ابنعقده در كتاب »الموالاة« و جعابى در »نخب المناقب« حديث غدير را از سهل بن حنيف نقل كردهاند. همچنين ابناثير در »اسد الغابة« حديث غدير را در ماجراى احتجاج اميرالمؤمنينعليه السلام به حديث غدير در رحبه كوفه از اصبغ بن نباته نقل كرده، كه از جمله كسانى كه در مناشده حضرت به حديث غدير گواهى دادند سهل بن حنيف است. جزرى شافعى نيز در »اسنى المطالب« او را از جمله راويان حديث غدير از صحابه به شمار آورده است.××× 5 كتاب الولاية: ص 195 ح 32. مناقب آلابىطالب: ج 2 ص 228. اسد الغابة )ابناثير( : ج 3 ص 307. اسنى المطالب )جزرى( : ص 48. ××× در كتب شيعه نيز سيد بن طاووس در »الطرائف« حديث غدير را از وى نقل كرده است.××× 6 الطرائف: ج 1 ص 140. ×××
| |
| | |
| 74. سهل بن سعد انصارى خزرجى ساعدى، ابوالعباس )م 91 ق(
| |
| | |
| سمهودى در »جواهر العقدين« از طريق ابنعقده و قندوزى در »ينابيع المودة« حديث غدير را در ماجراى احتجاج اميرالمؤمنينعليه السلام به حديث غدير در رحبه كوفه نقل كردهاند، كه از جمله كسانى كه در مناشده حضرت به حديث غدير گواهى دادند سهل بن سعد است. همچنين ابنعقده در كتاب »الموالاة« در »تاريخ آلمحمدعليهم السلام« وى را در شمار راويان حديث غدير ثبت كرده است.××× 1 كتاب الولاية: ص 196 ح 30. ينابيع المودة: ص ج 3 ص 118 ح 42. تاريخ آلمحمدعليهم السلام: ص 67 . جواهر العقدين: ج 2 ص 171 170. ×××
| |
| | |
| | |
| در كتب شيعه نيز سيد بن طاووس در »الطرائف« حديث غدير را از وى نقل كرده است.××× 2 الطرائف: ج 1 ص 140. ×××
| |
| | |
| | |
| 75. شداد بن اوس بن ثابت خزرجى انصارى، ابويعلى )م 58 ق(
| |
| | |
| بهجت افندى در »تاريخ آلمحمدعليهم السلام« وى را از راويان حديث غدير شمرده است.××× 3 تاريخ آلمحمدعليهم السلام: ص 67 . ×××
| |
| | |
| | |
| 76. صدى بن عجلان باهلى، ابوامامه )م 86 ق(
| |
| | |
| ابنعقده در كتاب »الموالاة« حديث غدير را با ذكر سند از صدى بن عجلان روايت كرده است.××× 4 كتاب الولاية: ص 240 ح 79. ××× در كتب شيعه نيز سيد بن طاووس در »الطرائف« حديث غدير را از وى نقل كرده است.××× 5 الطرائف: ج 1 ص 141. ×××
| |
| | |
| | |
| 77. ضميره اسدى
| |
| | |
| ابنعقده در كتاب »الموالاة« و منصور رازى در »كتاب الغدير« و جعابى ذر »نخب المناقب« حديث غدير را از ضمرة بن حديد نقل كردهاند. ظاهراً وى همان ضميرة بن جندب يا ضميرة بن حبيب باشد.××× 1 كتاب الولاية: ص 227 ح 60 . مناقب آلابىطالب: ج 2 ص 228. ××× در كتب شيعه نيز سيد بن طاووس در »الطرائف« حديث غدير را از وى نقل كرده است.××× 2 الطرائف: ج 1 ص 141. ×××
| |
| | |
| | |
| 78. طلحة بن عبيداللَّه تميمى )م 36 ق(
| |
| | |
| مسعودى در »مروج الذهب« و حاكم »المستدرك« و خوارزمى در »المناقب« و حافظ هيثمى در »مجمع الزوائد« و سيوطى در »جمع الجوامع« و ابنحجر در »تهذيب التهذيب« و حافظ نسائى و متقى هندى در »كنز العمال« و ابنعساكر، همه نقل كردهاند كه طلحه در جنگ جمل براى اميرالمؤمنينعليه السلام به حديث غدير شهادت داده است.
| |
| | |
| | |
| همچنين در مدارك زير حديث غدير را از طلحة بن عبيداللَّه نقل كردهاند: ابنعقده در كتاب »الموالاة« ، جعابى در »نخب المناقب« ، خوارزمى در »مقتل الحسينعليه السلام« ، بدخشانى در »نزل الابرار« ، سيد محمد بن حسين جلال در »كشف الاستار« ، بزّاز در »المسند« ، حافظ عاصمى در »زين الفتى فى شرح سورة هلاتى« ، ابنكثير در »البداية و النهاية« ، ابنمغازلى در »المناقب« ، جزرى شافعى در »اسنى المطالب« ، مزّى در »تهذيب الكمال« ، حاكم در »المستدرك« ، ذهبى در »تلخيص المستدرك« ، حسامالدين حميد بن احمد محلى در »الحدائق الوردية« ، احمد بن عبدالرحمن بنا در »بلوغ الامانى« ، سيد جميلى در »العشرة المبشّرون بالجنة« .××× 3 كتاب الولاية: ص 163 ح 9. مروج الذهب: ج 2 ص 11. المستدرك )حاكم( : ج 3 ص 171. المناقب )خوارزمى( : ص 112. مجمع الزوائد )هيثمى( : ج 9 ص 107. تهذيب التهذيب )ابنحجر( : ج 1 ص 391. كنز العمال: ج 6 ص 154 83. ترجمة الامام علىعليه السلام من تاريخ دمشق: ج 2 ص 56 ح 555 . البداية و النهاية: ج 7 ص 349. اسنى المطالب: ص 3. مناقب آل ابى طالب: ج 2 ص 228. مقتل الحسينعليه السلام: ج 1 ص 48. نزل الابرار: ص 52 . كشف الاستار: )چاپ در ذيل »شمس الاخبار« ( : ج 1 ص 102. مناقب على بن ابىطالبعليه السلام: ص 27 ح 37. مسند بزّاز: ج 3 ص 171 ح 958. تهذيب الكمال: ج 3 ص 441 440 ح 595 . المستدرك على الصحيحين: ج 3 ص 371. تلخيص المستدرك )چاپ در ذيل »المستدرك« ( : ج 3 ص 371. الحدائق الوردية: ج 1 ص 360. بلوغ الامانى )چاپ در ذيل »الفتح الربانى« ( : ج 23 ص 127 ح 280. العشرة المبشرون بالجنة: ص 125 124. ×××
| |
| | |
| در كتب شيعه نيز سيد بن طاووس در »الطرائف« حديث غدير را از وى نقل كرده است.××× 1 الطرائف: ج 1 ص 140. ×××
| |
| | |
| | |
| 79. عامر بن عمير نميرى
| |
| | |
| ابنعقده در كتاب »الموالاة« و ابنحجر در »الاصابة« حديث غدير را عامر بن عمير نقل كرده است.××× 2 كتاب الولاية: ص 238 ح 76. الاصابة )ابنحجر( : ج 2 ص 255. ××× در كتب شيعه نيز سيد بن طاووس در »الطرائف« حديث غدير را از وى نقل كرده است.××× 3 الطرائف: ج 1 ص 141. ×××
| |
| | |
| | |
| 80 . عامر بن ليلى بن ضمره غفارى
| |
| | |
| ابنحجر در »الاصابة« و ابناثير جزرى در »اسد الغابة« حديث غدير را در ماجراى احتجاج اميرالمؤمنينعليه السلام به حديث غدير در رحبه كوفه نقل كرده، كه از جمله كسانى كه در مناشده حضرت به حديث غدير گواهى دادند عامر بن ليلى غفارى است.
| |
| | |
| | |
| همچنين در مدارك زير حديث غدير همراه با ماجراى غدير از او نقل شده است: ابنعقده در كتاب »الموالاة« ، ابناثير در »اسد الغابة« ، ابنصباغ مالكى، اسعد بن ابىالفضائل در »الموجز« ، ابنحجر در »الاصابة« ، سمهودى، احمد ابوالفضل بن محمد باكثير مكى شافعى در »وسيلة المآل فى مناقب الآلعليهم السلام« ، خطيب خوارزمى در مقتل خود، در كتاب »الفصول المهمة« .××× 4 كتاب الولاية: ص 232 ح 69 . اسد الغابة )ابناثير( : ج 3 ص 93 92. الاصابة )ابنحجر( : ج 2 ص 257. الفصول المهمة: ص 41. ××× در كتب شيعه نيز سيد بن طاووس در »الطرائف« حديث غدير را از وى نقل كرده است.××× 5 الطرائف: ج 1 ص 141. ×××
| |
| | |
| | |
| 81 . عامر بن واثله ليثى، ابوالطفيل )م 100 يا 102 يا 108 يا 110 ق(
| |
| | |
| احمد بن حنبل در مسند خود حديث غدير را در ماجراى احتجاج اميرالمؤمنينعليه السلام به حديث غدير در رحبه كوفه از عامر بن واثله نقل كرده است. همچنين در مدارك زير حديث غدير را از او روايت كردهاند:
| |
| | |
| | |
| ابنعقده در كتاب »الموالاة« ، نسائى در »الخصائص« ، حاكم در »المستدرك« ، ابومحمد عاصمى در »زين الفتى« ، ابناثير در »اسد الغابة« ، خوارزمى در »المناقب« ، گنجى شافعى در »كفاية الطالب« ، طبرى در »الرياض النضرة« ، ابنحمزه حنفى دمشقى در »البيان و التعريف« ، ابنكثير در »البداية و النهاية« ، ابنحجر در »الاصابة« و »تعجيل المنفعة« ، متقى هندى در »كنز العمال« ، سمهودى در »جواهر العقدين« ، قندوزى حنفى در »ينابيع المودة« ، ابنعساكر در »تاريخ مدينة دمشق« ، ذهبى در »تلخيص المستدرك« ، سيد محمد بن حسين جلالى در »كشف الاستار« ، المرشد باللَّه يحيى بن حسين شجرى در »الامالى الخميسيّة« ، مباركفورى در »تحفة الاحوذى« ، بدخشانى در »نزل الابرار« .××× 1 مسند احمد: ج 1 ص 118 و ج 4 ص 370. كتاب الولاية: ص 195 ح 29 و ص 234 ح 70. الخصائص )نسائى( : ص 17 15. صحيح ترمذى: ج 2 ص 298. المستدرك )حاكم( : ج 3 ص 109. اسد الغابة )ابناثير( : ج 3 ص 92 و ج 5 ص 376. المناقب )خوارزمى( : ص 217 93. كفاية الطالب )گنجى( : ص 15. الرياض النضرة )طبرى( : ج 2 ص 179. البداية و النهاية )ابنكثير( : ج 5 ص 211 و ج 7 ص 348 246. الاصابة )ابنحجر( : ج 2 ص 252 و ج 4 ص 159. تعجيل المنفة: ص 464 ح 1222. كنز العمال: ج 6 ص 390. ينابيع المودة )قندوزى( : ص 38. ترجمة الامام علىعليه السلام من تاريخ مدينة دمشق: ج 2 ص 20 ح 519 و ص 36 ح 536 . تلخيص المستدرك )چاپ در حاشيه »المستدرك« ( : ج 3 ص 109. كشف الاستار: )چاپ در حاشيه »مسند شمس الاخبار« ( : ج 1 ص 102. الامالى الخميسيّة: ج 1 ص 145. تحفة الاحوذى: ج 4 ص 326. نزل الابرار: ص 53 . ×××
| |
| | |
| | |
| در كتب شيعه نيز سيد بن طاووس در »الطرائف« حديث غدير را از وى نقل كرده است.××× 2 الطرائف: ج 1 ص 141. ×××
| |
| | |
| | |
| 82 . عايشه بنت ابىبكر بن ابىقحافه )م 57 ق(
| |
| | |
| ابنعقده در كتاب »الموالاة« و جعابى ذر »نخب المناقب« و منصور رازى در »حديث الغدير« حديث غدير را با ذكر سند از عايشه نقل نموده است.××× 1 كتاب الولاية: ص 243 ح 84 . مناقب آلابىطالب: ج 2 ص 228. ××× در كتب شيعه نيز ابنطاووس در »الطرائف« و علامه مجلسى در »بحار الانوار« حديث غدير را از او نقل كردهاند.××× 2 الطرائف: ج 1 ص ص 141. بحار الانوار: ج 37 ص 67 ح 180. ×××
| |
| | |
| | |
| 83 . عبادة بن صامت سالمى خزرجى انصارى )م 34 ق(
| |
| | |
| جعابى در »نخب المناقب« وى را از راويان حديث غدير بر شمرده است.××× 3 مناقب آلابىطالب: ج 2 ص 228. ×××
| |
| | |
| | |
| 84 . عباس بن عبدالمطلب بن هاشم قرشى هاشمى )م 32 ق(
| |
| | |
| ابنعقده در كتاب »الموالاة« و جعابى در »نخب المناقب« حديث غدير را از عباس بن عبدالمطلب نقل كرده است، و جزرى در »اسنى المطالب« او را از جمله راويان حديث غدير ذكر كرده است.××× 4 كتاب الولاية: ص 181 ح 15. مناقب آلابىطالب: ج 2 ص 228. اسنى المطالب: ص 48. ××× در كتب شيعه نيز ابنطاووس در »الطرائف« و علامه مجلسى در »بحار الانوار« حديث غدير را از او نقل كردهاند.××× 5 الطرائف: ج 1 ص ص 140. ×××
| |
| | |
| | |
| 85 . عبدالاعلى بن عدى بهرانى
| |
| | |
| جعابى در »نخب المناقب« او را از راويان حديث غدير بر شمرده، و ابناثير جزرى در »اسد الغابة« حديث غدير را از او نقل كرده است.××× 6 مناقب آلابىطالب: ج 2 ص 228. اسد الغابة: ج 3 ص 114. ×××
| |
| | |
| | |
| 86 . عبدالرحمن بن عبدرب انصارى
| |
| | |
| ابنعقده حديث غدير را در ماجراى احتجاج اميرالمؤمنينعليه السلام به حديث غدير در رحبه كوفه از اصبغ بن نباته نقل كرده، كه از جمله كسانى كه در مناشده حضرت به حديث غدير گواهى دادند عبدالرحمن بن عبدرب انصارى است. همچنين ابناثير در »اسد الغابة« و ابنحجر در »الاصابة« حديث غدير را از او نقل كردهاند. قاضى نيز در »تاريخ آلمحمدعليهم السلام« او را از جمله راويان حديث غدير ثبت كرده است.××× 1 كتاب الولاية: ص 237 ح 74. اسد الغابة )ابناثير( : ج 3 ص 307 و ج 5 ص 205. الاصابة )ابنحجر( : ج 2 ص 408. تاريخ آلمحمدعليهم السلام: ص 67 . ××× در كتب شيعه نيز سيد بن طاووس در »الطرائف« حديث غدير را از وى نقل كرده است.××× 2 الطرائف: ج 1 ص 141. ×××
| |
| | |
| | |
| 87 . عبدالرحمن بن عوف قرشى زهرى، ابومحمد )م 31 يا 32 ق(
| |
| | |
| ابنعقده در كتاب »الموالاة« و جعابى در »نخب المناقب« و منصور رازى در »كتاب الغدير« حديث غدير را از عبدالرحمن بن عوف روايت كرده است. همچنين ابنمغازلى او را از عشره مبشره مىداند كه آنها را از جمله يكصد تن راويان حديث غدير به طُرُق خود شمرده است. جزرى نيز »اسنى المطالب« او را از جمله راويان حديث غدير ذكر نموده است.××× 3 كتاب سليم بن قيس الهلالى. اسنى المطالب: ص 3. ××× در كتب شيعه نيز سيد بن طاووس در »الطرائف« حديث غدير را از وى نقل كرده است.××× 4 الطرائف: ج 1 ص 140. ×××
| |
| | |
| | |
| 88 . عبدالرحمن بن مدلج
| |
| | |
| ابنعقده در كتاب »الموالاة« و ابناثير در »اسد الغابة« و ابنحجر در »الاصابة« حديث غدير را از او نقل كردهاند.××× 5 اسد الغابة )ابناثير( : ج 3 ص 321. الاصابة: ج 2 ص 414 413 ح 5199 . ××× در كتب شيعه نيز سيد بن طاووس در »الطرائف« حديث غدير را از وى نقل كرده است.××× 6 الطرائف: ج 1 ص 141. ×××
| |
| | |
| | |
| 89 . عبدالرحمن بن يعمر ابوالاسود دُئَلى
| |
| | |
| ابنعقده در كتاب »الموالاة« و جعابى در »نخب المناقب« و خوارزمى در »مقتل الحسينعليه السلام« حديث غدير را از عبدالرحمن بن يعمر روايت كردهاند.××× 7 اسد الغابة )ابناثير( : ج 3 ص 321. الاصابة: ج 2 ص 414 413 ح 5199 . ××× در كتب شيعه نيز سيد بن طاووس در »الطرائف« حديث غدير را از وى نقل كرده است.××× 8 الطرائف: ج 1 ص 141. ×××
| |
| | |
| 90. عبداللَّه بن انيس
| |
| | |
| جعابى در »نخب المناقب« او را از راويان حديث غدير بر شمرده است.××× 1 مناقب آلابىطالب: ج 2 ص 228. ×××
| |
| | |
| | |
| 91. عبداللَّه بن بديل بن ورقاء، سيد خزاعه
| |
| | |
| در ماجراى احتجاج اميرالمؤمنينعليه السلام به حديث غدير در رحبه كوفه، از جمله كسانى كه در مناشده حضرت به حديث غدير گواهى دادند عبداللَّه بن بديل است.
| |
| | |
| | |
| 92. عبداللَّه بن بشير )بُسر( مازنى
| |
| | |
| ابنعقده، عبداللَّه بن بشير را از راويان حديث غدير به شمار آورده است.××× 2 كتاب الولاية: ص 231 ح 66 . ××× در كتب شيعه نيز سيد بن طاووس در »الطرائف« حديث غدير را از وى نقل كرده است.××× 3 الطرائف: ج 1 ص 141. ×××
| |
| | |
| | |
| 93. عبداللَّه بن ثابت انصارى
| |
| | |
| در »اسد الغابة« آمده كه در ماجراى احتجاج اميرالمؤمنينعليه السلام به حديث غدير در رحبه كوفه، از جمله كسانى كه در مناشده حضرت به حديث غدير گواهى دادند عبداللَّه بن ثابت است. همچنين ابنعقده در كتاب »الموالاة« و جعابى در »نخب المناقب« و نيز در كتاب در »تاريخ آلمحمدعليهم السلام« او را از جمله راويان حديث غدير شمردهاند.××× 4 اسد الغابة: ج 5 ص 205. مناقب آلابىطالب: ج 2 ص 228. تاريخ آلمحمدعليهم السلام: ص 67 . ××× در كتب شيعه نيز سيد بن طاووس در »الطرائف« حديث غدير را از وى نقل كرده است.××× 5 الطرائف: ج 1 ص 141. ×××
| |
| | |
| | |
| 94. عبداللَّه بن جعفر بن ابىطالب هاشمى )م 80 ق(
| |
| | |
| ابنعقده در كتاب »الموالاة« و جعابى در »نخب المناقب« حديث غدير را از عبداللَّه بن جعفر روايت كرده است.××× 6 كتاب الولاية: ص 236 ح 74. مناقب آلابىطالب: ج 2 ص 228. تاريخ آلمحمدعليهم السلام: ص 67 . ××× در كتب شيعه نيز سليم در »كتاب سليم بن قيس الهلالى« و طبرسى در »الاحتجاج« احتجاج او با حديث غدير بر معاويه و نيز سيد بن طاووس در »الطرائف« حديث غدير را از وى نقل كردهاند.××× 1 كتاب سليم بن قيس الهلالى: ج 2 ص 834 ح 42. الاحتجاج )طبرسى( : ج 2 ص 3. الطرائف: ج 1 ص 140. ×××
| |
| | |
| | |
| 95. عبداللَّه بن حنطب قرشى مخزومى
| |
| | |
| سيوطى در »احياء الميت« و هيثمى در »مجمع الزوائد« و ابناثير در »اسد الغابة« و نيز حافظ طبرانى خطبه پيامبرصلى الله عليه وآله در غدير و حديث غدير را از عبداللَّه بن حنطب روايت كردهاند.××× 2 احياء الميت )سيوطى( : ص 260 ح 43. مجمع الزوائد: ج 5 ص 195. اسد الغابة )ابناثير( : ج 3 ص 147. ××× در كتب شيعه نيز شيخ صدوق در »الامالى« و طبرى »بشارة المصطفىصلى الله عليه وآله« و فرات در »تفسير فرات الكوفى« و ابن طاووس در »الطرائف« و علامه مجلسى در »بحار الانوار« حديث غدير را از وى نقل كردهاند.××× 3 الامالى )صدوق( : ص 290 ح 10. بشارة المصطفىصلى الله عليه وآله )طبرى( : ص 301. تفسير فرات الكوفى: ص 190. الطرائف )ابنطاووس( : ص 152 ح 234. بحار الانوار: ج 37 ص 109 ح 3. ×××
| |
| | |
| | |
| 96. عبداللَّه بن ربيعه
| |
| | |
| جعابى در »نخب المناقب« و خوارزمى در مقتلش عبداللَّه بن ربيعه را از راويان حديث غدير شمردهاند.××× 4 مناقب آلابىطالب: ج 2 ص 228. مقتل الحسينعليه السلام: ج 1 ص 48. ×××
| |
| | |
| | |
| 97. عبداللَّه بن عباس قرشى هاشمى )م 68 ق(
| |
| | |
| نسائى در »الخصائص« ماجرايى مفصل از ابنعباس نقل كرده، كه در آن ابنعباس حديث غدير را نقل كرده است. اين ماجرا را در مدارك زير نيز نقل كردهاند:
| |
| | |
| | |
| احمد در مسند خود و در »فضائل على بن ابىطالبعليه السلام« ، حاكم در »المستدرك« ، خوارزمى در »المناقب« ، حافظ بيهقى، محبالدين طبرى در »الرياض النضرة« و »ذخائر العقبى« ، حموينى در »فرائد السمطين« ، ابنكثير شامى در »البداية و النهاية« ، هيثمى در »مجمع الزوائد« ، گنجى در »الكفاية« ابنعساكر در »الاربعين الطوال« ، ابنحجر در »الاصابة« ، طبرانى در »المعجم الكبير« قاضى يوسف بن موسى حنفى در »المعتصر من المختصر« ، ابنمنظور در »مختصر تاريخ دمشق« .
| |
| | |
| | |
| همچنين در مدارك زير حديث غدير را از ابنعباس نقل كردهاند: ابنعقده در كتاب »الموالاة« ، جعابى در »نخب المناقب« ، محاملى در امالى خود، وصابى شافعى در »الاكتفاء« ، متقى هندى در »كنز العمال« ، سيوطى در »تاريخ الخلفاء« ، قرشى در »شمس الاخبار« ، المرشد باللَّه در »الامالى« ، بدخشانى در »نزل الابرار« ، سجستانى در »كتاب الولاية« ، ابنكثير در تاريخش، ابوبكر شيرازى در »فى ما نزل من القرآن« ، ابواسحاق ثعلبى در »الكشف و البيان« ، حاكم حسكانى در »شواهد التنزيل« ، فخرالدين رازى در تفسيرش، عزالدين موصلى حنبلى، نظامالدين نيشابورى در تفسيرش، آلوسى در »روح المعانى« ، بدخشانى در »مفتاح النجا« ، جزرى در »اسنى المطالب« ، قاضى بهلول بهجت در »تاريخ آلمحمدعليهم السلام« ، ابنعساكر در »تاريخ مدينة دمشق« .××× 1 الخصائص )نسائى( : ص 70. مسند احمد: ج 1 ص 331. فضائل على بن ابىطالبعليه السلام: ص 211 ح 291. المعجم الكبير: ج 12 ص 97 ح 12593. المستدرك )حاكم( : ج 3 ص 132. المناقب )خوارزمى( : ص 75. الرياض النضرة )محبالدين طبرى( : ج 2 ص 203. ذخائر العقبى: ص 68 . البداية و النهاية )ابنكثير( : ج 7 ص 337. مجمع الزوائد )هيثمى( : ج 9 ص 108. الكفايه )گنجى( : ص 115. الاصابة )ابنحجر( : ج 2 ص 509 . مختصر تاريخ دمشق: ج 17 ص 328. كتاب الولاية: ص 190 ح 20. مناقب آلابىطالب: ج 2 ص 228. كنز العمال )متقى هندى( : ج 6 ص 153. تاريخ الخلفاء )سيوطى( : ص 114. شمس الاخبار )قرشى( : ص 38. نزل الابرار )بدخشانى( : ص 21 20. تاريخ ابنكثير: ج 7 ص 348. تفسير فخر رازى: ج 3 ص 636 . شواهد التنزيل: ج 1 ص 256 ح 250. تفسير نيشابورى: ج 6 ص 194. روح المعانى )آلوسى( : ج 2 ص 348. اسنى المطالب: ص 48. ترجمة الامام علىعليه السلام من تاريخ مدينة دمشق: ج 1 ص 202 ح 249. ×××
| |
| | |
| | |
| در كتب شيعه نيز به عنوان نمونه سليم در »كتاب سليم بن قيس الهلالى« و سيد بن طاووس در »الطرائف« حديث غدير را از او نقل كردهاند.××× 2 الطرائف: ج 1 ص 140. ×××
| |
| | |
| 98. عبداللَّه بن عبدالاسد )ابىعبدالاسد( بن هلالى مخزومى، برادر رضاعى پيامبرصلى الله عليه وآله و همسر امسلمه )م حدود 2 ق(
| |
| | |
| ابنعقده در كتاب »الموالاة« حديث غدير را از عبداللَّه بن عبدالاسد روايت كرده است. در كتب شيعه نيز ابنطاووس در »الطرائف« حديث غدير را از او نقل كردهاند.××× 1 الطرائف: ج 1 ص 140. ×××
| |
| | |
| | |
| 99. عبداللَّه بن علقمه )ابىاوفى( اسلمى )م 80 يا 86 يا 87 ق(
| |
| | |
| ابنعقده در كتاب »الموالاة« و ابنمغازلى در »مناقب على بن ابىطالبعليه السلام« و حسكانى در »شواهد التنزيل« حديث غدير را از عبداللَّه بن ابىاوفى نقل كردهاند.××× 2 كتاب الولاية: ص 228 ح 61 . مناقب على بن ابىطالبعليه السلام )ابنمغازلى( : ص 24 23 ح 247. شواهد التنزيل )حسكانى( : ج 1 ص 190 ح 247. ××× در كتب شيعه نيز سليم در »كتاب سليم بن قيس الهلالى« و ابنطاووس در »الطرائف« و علامه مجلسى در »بحار الانوار« حديث غدير را از او نقل كردهاند.××× 3 الطرائف: ج 1 ص 141. بحار الانوار: ج 37 ص 185 ح 70. ×××
| |
| | |
| | |
| 100. عبداللَّه بن عمر بن خطاب عدوى، ابوعبدالرحمن )م 72 يا 73 ق(
| |
| | |
| ابنعقده در كتاب »الموالاة« و جعابى در »نخب المناقب« و منصور رازى در كتابى كه در موضوع غدير نوشته و هيثمى در »مجمع الزوائد« و ابنابىشيبه در سنن خود و وصابى شافعى در »الاكتفاء« و سيوطى در »جمع الجوامع« و در »تاريخ الخلفاء« و متقى هندى در »كنز العمال« و طبرانى در »المعجم الكبير« و بدخشانى در »نزل الابرار« و در »مفتاح النجا« و خطيب خوارزمى در مقتل خود و جزرى در »اسنى المطالب« ، ابنعدى جرجانى در »الكامل« ، ابنعساكر در »تاريخ مدينة دمشق« ، همگى حديث غدير را از عبداللَّه بن عمر نقل كردهاند.××× 4 كتاب الولاية: ص 163 ح 9 و ص 207 ح 35. مناقب آلابىطالب: ج 2 ص 228. مجمع الزوائد )هيثمى( : ج 9 ص 106. تاريخ الخلفاء: ص 114. كنز العمال )متقى هندى( : ج 6 ص 154. نزل الابرار: ص 20. مقتل خوارزمى: فصل چهارم. اسنى المطالب )جزرى( : ص 4. الكامل: ج 5 ص 33. ترجمة الامام علىعليه السلام من تاريخ مدينة دمشق: ج 2 ص 83 ح 586 . ×××
| |
| | |
| در كتب شيعه نيز سليم در كتابش و ابنطاووس در »الطرائف« حديث غدير را از او نقل كردهاند.××× 1 الطرائف: ج 1 ص 140. ×××
| |
| | |
| | |
| 101. عبداللَّه بن مسعود هذلى، ابوعبدالرحمن )م 32 يا 33 ق(
| |
| | |
| حافظ ابنمردويه به اسنادش نزول آيه تبليغ را در روز غدير از عبداللَّه بن مسعود روايت كرده، كه در مدارك زير آمده است: سيوطى در جلد »الدر المنثور« ، قاضى شوكانى در »فتح القدير« ، آلوسى بغدادى در »روح المعانى« . همچنين ابنعقده در كتاب »الموالاة« و خوارزمى در »مقتل الحسينعليه السلام« و شمسالدين جزرى در »اسنى المطالب« او را از جمله راويان حديث غدير از صحابه شمرده است.××× 2 الدرّ المنثور )سيوطى( : ص 298. فتح القدير: ج 2 ص 57 . روح المعانى )آلوسى( : ج 2 ص 348. اسنى المطالب )جزرى( : ص 4. كتاب الولاية: ص 255. مقتل الحسينعليه السلام: ج 1 ص 48. مناقب على بن ابىطالبعليه السلام: ص 23 ح 32. ××× در كتب شيعه نيز ابنطاووس در »الطرائف« حديث غدير را از او نقل كرده است.××× 3 الطرائف: ج 1 ص 140. ×××
| |
| | |
| | |
| 102. عبداللَّه بن ياميل
| |
| | |
| ابنعقده در كتاب »المفرد فى الحديث« حديث غدير را از عبداللَّه بن ياميل نقل كرده است. همچنين در مدارك زير اين روايت را نقل كردهاند: ابناثير در »اسد الغابة« ، ابنحجر در »الاصابة« ، قندوزى حنفى در »ينابيع المودة« .××× 4 كتاب الولاية: ص 239 ح 77. اسد الغابة )ابناثير( : ج 3 ص 274. الاصابة )ابنحجر( : ج 2 ص 382. ينابيع المودة )قندوزى( : ص 34. ××× در كتب شيعه نيز ابنطاووس در »الطرائف« حديث غدير را از او نقل كرده است.××× 5 الطرائف: ج 1 ص 141. ×××
| |
| | |
| | |
| 103. عبيداللَّه بن عباس قرشى هاشمى )م 58 يا 87 ق(
| |
| | |
| سليم بن قيس در كتابش ماجراى احتجاج اميرالمؤمنينعليه السلام به حديث غدير را نقل كرده، كه يكى از شهادت دهندگان براى حضرت عبيداللَّه بن عباس است.××× 6 كتاب سليم بن قيس الهلالى: ج 2 ص 638 ح 11. ×××
| |
| | |
| 104. عبيد بن عازب انصارى، برادر براء بن عازب
| |
| | |
| ابنعقده در كتاب »الموالاة« حديث غدير را از او نقل كرده است. همچنين ابناثير جزرى عبيد بن عازب را از كسانى بر شمرده كه در ماجراى احتجاج اميرالمؤمنينعليه السلام به حديث غدير در رحبه كوفه به حديث غدير گواهى دادند.××× 1 كتاب الولاية: ص 237 ح 74. اسد الغابة )ابناثير( : ج 5 ص 205. ××× در كتب شيعه نيز ابنطاووس در »الطرائف« حديث غدير را از او نقل كرده است.××× 2 الطرائف: ج 1 ص 141. ×××
| |
| | |
| | |
| 105. عثمان بن حنيف اوسى انصارى
| |
| | |
| ابنعقده در كتاب »الموالاة« و جعابى در »نخب المناقب« حديث غدير را از وى نقل كردهاند.××× 3 مناقب آلابىطالب: ج 2 ص 228. ×××
| |
| | |
| | |
| 106. عثمان بن عفان اموى )م 35 ق(
| |
| | |
| ابنعقده در كتاب »الموالاة« و جعابى در »نخب المناقب« و منصور رازى در »كتاب الغدير« حديث غدير را با ذكر سند از عثمان بن عفان روايت كردهاند. همچنين او يكى از عشره مبشّره است كه ابنمغازلى به طُرق خود آنها را از جمله يكصد تن راويان حديث غدير شمرده است.××× 4 كتاب الولاية: ص 163 ح 9. مناقب آلابىطالب: ج 2 ص 228. مناقب على بن ابىطالبعليه السلام: ص 27 ح 39. ××× در كتب شيعه نيز ابنطاووس در »الطرائف« حديث غدير را از او نقل كرده است.××× 5 الطرائف: ج 1 ص 140. ×××
| |
|
| |
|
| | === ۴. ابو رافع قبطى، مولى رسول اللَّه صلى الله عليه و آله<ref>حديث الولاية: ص ۲۵۴ ح ۵۵ . مقتل خوارزمى: ج ۱ ص ۴۸. مناقب آل ابى طالب: ج ۲ ص ۲۲۸.</ref> <ref>الطرائف: ج ۱ ص ۱۴۱.</ref> === |
|
| |
|
| 107. عدى بن حاتم طائى، ابوطريف )م 68 ق(
| | === ۵. ابو زينب بن عوف انصارى<ref>حديث الولاية: ص ۲۳۶ ح ۲۳. اسد الغابة: ج ۳ ص ۳۰۷ و ج ۵ ص ۲۰۵. الاصابة: ج ۳ ص ۴۰۸ و ج ۴ ص ۸۰ .</ref> <ref>الطرائف: ج ۱ ص ۱۴۱.</ref> === |
|
| |
|
| ابنعقده در كتاب »الموالاة« نقل كرده كه عدى بن حاتم از كسانى است كه در ماجراى احتجاج اميرالمؤمنينعليه السلام به حديث غدير در رحبه كوفه به حديث غدير گواهى دادند. همچنين اين ماجرا در مدارك زير نقل كردهاند: سيد نورالدين سمهودى در »جواهر العقدين« ، قندوزى در »ينابيع المودة« ، احمد مكى شافعى در »وسيلة المآل فى مناقب الآلعليهم السلام« . جعابى در »نخب الناقب« و قاضى بهلول بهجت در »تاريخ آل محمدصلى الله عليه وآله« نيز او را در شمار راويان حديث غدير ثبت كرده است.××× 1 كتاب الولاية: ص 196 ح 30. مناقب آلابىطالب: ج 2 ص 228. جواهر العقدين: ج 2 ص 171 170. ينابيع المودة )قندوزى( : ص 38. تاريخ آلمحمدعليهم السلام: ص 67 . ×××
| | === ۶. ابو شريحه غفارى<ref>حديث الولاية: ص ۱۹۶ ح ۳۰.</ref> <ref>الطرائف: ج ۱ ص ۱۴۱.</ref> === |
|
| |
|
| | === ۷. ابو عبيده جرّاح<ref>مناقب على بن ابى طالب عليه السلام (ابن مغازلى) : ص ۲۷ ح ۳۹.</ref> === |
|
| |
|
| 108. عروة بن ابىالجعد ازدى بارقى
| | === ۸. ابو فضاله انصارى<ref>تاريخ آل محمد عليهم السلام: ص ۶۷ . الاستيعاب (چاپ در ذيل الاصابة) : ج ۴ ص ۱۳۴. اسد الغابة: ج ۵ ص ۲۷۳. الاصابة: ج ۴ ص ۱۵۵ ح ۹۰۴ و ص ۱۵۹ ح ۹۲۷.</ref><ref>اسعد الغابة: ج ۳ ص ۳۰۷ و ج ۵ ص ۲۰۵. تاريخ آل محمد عليهم السلام (قاضى بهلول بهجت) : ص ۶۷ .</ref> === |
|
| |
|
| جعابى در »نخب المناقب« حديث غدير را از وى نقل كرده است.××× 2 مناقب آلابىطالب: ج 2 ص 228. ×××
| | === ۹. ابو قدامه انصارى<ref>اسد الغابة: ج ۵ ص ۲۷۶. الاصابة: ج ۵ ص ۱۵۹ ح ۹۲۶.</ref> === |
|
| |
|
| | === ۱۰. ابو كامل احمس === |
|
| |
|
| 109. عطية بن بسر مازنى
| | === ۱۱. ابو كاهل<ref>مناقب آل ابى طالب: ج ۲ ص ۲۲۸.</ref> === |
|
| |
|
| ابنعقده در كتاب »الموالاة« و جعابى در »نخب المناقب« حديث غدير را با ذكر سند از عطية بن بسر روايت كردهاند.××× 3 كتاب الولاية: ص 255. ××× در كتب شيعه نيز ابنطاووس در »الطرائف« حديث غدير را از او نقل كرده است.××× 4 الطرائف: ج 1 ص 141. ×××
| | === ۱۲. ابو ليلى بن سعيد انصارى (م ۳۷ ق)<ref>المناقب (خوارزمى) : ص ۳۵. تاريخ الخلفاء (سيوطى) : ص ۱۱۴.</ref> === |
|
| |
|
| | === ۱۳. ابو هريره دوسى(م ۵۸ يا ۵۹ ق)<ref>تاريخ بغداد: ج ۸ ص ۲۹۰. تهذيب الكمال فى اسماء الرجال: ج ۷ ص ۳۲۷. مناقب خوارزمى: ص ۱۳۰. اسنى المطالب: ص ۳. الدرّ المنثور: ج ۲ ص ۲۵۹. تاريخ الخلفاء: ص ۱۱۴. كنز العمال: ج ۶ ص ۴۰۳،۱۵۴. الاستيعاب: ج ۲ ص ۴۷۳. البداية و النهاية: ج ۵ ص ۲۱۴. نزل الابرار: ص ۲۰.</ref><ref>كتاب الامالى (صدوق) : ص ۲. بحار الانوار: ج ۳۷ ص ۱۰۸ ح ۱۴ و ج ۹۷ ص ۱۱۰ ح ۱. الطرائف (ابن طاووس) : ص ۱۴۷ ح ۲۲۲. الغارات (ثقفى) : ج ۲ ص ۶۵۶ .</ref> === |
|
| |
|
| 110. عقبة بن عامر جهنى )م 60 ق(
| | === ۱۴. ابو الهيثم بن التيهان (م ۳۷ ق)<ref>تاريخ آل محمد عليهم السلام: ص ۶۷ .</ref> === |
|
| |
|
| ابنعقده در كتاب »الموالاة« نقل كرده كه عقبة بن عامر از كسانى است كه در ماجراى احتجاج اميرالمؤمنينعليه السلام به حديث غدير در رحبه كوفه به حديث غدير گواهى دادند. همچنين جعابى در »نخب المناقب« و قاضى در »تاريخ آلمحمدعليهم السلام« او را در شمار راويان حديث غدير ثبت كرده است.××× 5 كتاب الولاية: ص 196 ح 30. مناقب آلابىطالب: ج 2 ص 228. تاريخ آلمحمدعليهم السلام: ص 67 . ×××
| | === ۱۵. ابىّ بن كعب انصارى خزرجى، سيد القرّاء (م ۳۰ يا ۳۱ يا ۳۲ ق)<ref>مناقب آل ابى طالب: ج ۲ ص ۲۲۸.</ref> === |
|
| |
|
| | === ۱۶. اسامة بن زيد بن حارثه كلبى، ابوزيد(م ۵۴ ق)<ref>الطرائف: ج ۱ ص ۱۴۱.</ref> === |
|
| |
|
| در كتب شيعه نيز ابنطاووس در »الطرائف« حديث غدير را از عقبة بن عامر نقل كرده است.××× 6 الطرائف: ج 1 ص 141. ×××
| | === ۱۷. اسعد بن زراره نجارى خزرجى انصارى، ابوامامه (م ۱ ق)<ref>اسنى المطالب (شمس الدين جزرى) : ص ۴. ارجح المطالب (امرتسرى) : ص ۵۶۸ .</ref><ref>اليقين فى امرة المؤمنين (ابن طاووس) : ص ۳۴ ب ۳۷. بحار الانوار: ج ۳۷ ص ۲۳۳ ح ۱۰۲.</ref> === |
|
| |
|
| | === ۱۸. اسماء بنت عميس خثعميّه (م ۵۵ ق)<ref>كتاب الولاية: ص ۲۴۴ ح ۸۴ .</ref> <ref>الطرائف: ص ج ۱ ص ۱۴۱.</ref> === |
|
| |
|
| 111. عقبة بن عمرو بدرى، ابومسعود
| | === ۱۹. امّ سلمه، همسر پيامبر صلى الله عليه و آله(م ۵۹ يا ۶۱ يا ۶۲ يا ۶۳ ق)<ref>حديث الولاية: ص ۲۴۴ ح ۸۵ . ينابيع المودة: ص ۴۰. مناقب آل ابى طالب: ج ۲ ص ۲۲۹. تفسير آية المودة: ص ۷۴.</ref><ref>اختيار معرفة الرجال (طوسى) : ص ۶۶ ح ۱۱۹. بحار الانوار: ج ۳۷ ص ۲۳۳ ح ۱۰۳. الطرائف: ج ۱ ص ۱۴۱.</ref> === |
|
| |
|
| جعابى در »نخب المناقب« حديث غدير را از وى نقل كرده است.
| | === ۲۰. امّ هانى بنت ابى طالب<ref>حديث الولاية: ص ۲۴۵ ح ۸۸ . مناقب آل ابى طالب: ج ۲ ص ۲۲۸. ينابيع المودة: ص ۴۰.</ref><ref>حديث الولاية: ص ۲۴۵ ح ۸۸ .</ref> === |
|
| |
|
| 112. على بن ابىطالبعليه السلام، اميرالمؤمنين
| | === ۲۱. انس بن مالک انصارى خزرجى، ابوحمزه، خدمت كار رسول خدا صلى الله عليه و آله (م ۹۳ ق)<ref>تاريخ بغداد: ج ۷ ص ۲۷۷. المعارف (ابن قتيبه دينورى)ج۹ : ص ۲۹۱. تاريخ الخلفاء (سيوطى) : ص ۱۱۴. كنز العمال (متقى هندى) : ج ۶ ص ۴۰۳ ۱۵۴. نزل الابرار (بدخشى) : ص ۲۰. اسنى المطالب (جزرى) : ص ۴. ترجمة الامام على عليه السلام من تاريخ دمشق: ج ۲ ص ۸ ح ۵۸۳ .</ref><ref>معانى الاخبار (صدوق) : ص ۳۴۱ ح ۴. بحار الانوار: ج ۳۷ ص ۱۲۳ ح ۱۷. الامالى (طوسى) : ج ۲ ص ۳۴۱ ح ۴. مناقب على بن ابى طالب عليه السلام (ابن مغازلى) : ص ۲۶ ح ۳۸. الطرائف (ابن طاووس) : ص ۱۴۸ ح ۲۲۴.</ref> === |
|
| |
|
| اميرالمؤمنينعليه السلام در چند مورد و به چند شكل حديث غدير را بيان فرموده است:
| | === ۲۲. براء بن عازب انصارى اوسى (م ۷۲ ق)<ref>۱ مسند احمد بن حنبل: ج ۴ ص ۲۸۱. سنن ابن ماجه: ج ۲ ص ۲۹ ۲۸. الخصائص (نسائى) : ص ۱۶. تاريخ بغداد: ج ۱۴ ص ۲۳۶. تفسير طبرى: ج ۳ ص ۴۲۷. الاستيعاب (ابن عبدالبر) : ج ۲ ص ۴۷۳. الرياض النضرة (محب الدين طبرى) : ج ۲ ص ۱۶۹. ذخائر العقبى (محب الدين طبرى) : ص ۶۷ . المناقب (خوارزمى) : ص ۹۴. الفصول المهمة (ابن صباغ مالكى) : ص ۲۵. كفاية الطالب (گنجى شافعى) : ص ۱۴. تفسير فخر رازى: ج ۳ ص ۶۳۶ . تفسير نيشابورى: ج ۶ ص ۱۹۴. الجامع الصغير: ج ۱ ص ۵۵۵ . مشكات المصابيح: ص ۵۵۷ . كنز العمال: ج ۶ ص ۳۹۷ ۱۵۲. البداية و النهايه (ابن كثير) : ج ۵ ص ۲۰۹ و ج ۷ ص ۳۴۹. نزل الابرار: ص ۲۱ ۱۹. الخطط (مقريزى) : ج ۲ ص ۲۲۲. روح المعانى: ج ۲ ص ۳۵۰. المنار: ج ۶ ص ۴۶۴. اسنى المطالب: ص ۳.</ref><ref>بشارة المصطفى صلى الله عليه وآله (طبرى) : ص ۲۰۳ ۱۶۶. بحار الانوار: ج ۳۷ ص ۱۶۷ ح ۴۳ و ص ۲۲۲ ح ۹۴. مودة القربى (همدانى) : ص ۵۵ . نفحات اللاهوت (كركى) : ص ۲۷. مناقب آل ابى طالب (ابن شهرآشوب) : ج ۲ ص ۲۳۶ ۲۲۰.</ref> === |
|
| |
|
| | === ۲۳. بريدة بن حصيب اسلمى، ابوسهل (م ۶۳ ق)<ref>مستدرك حاكم: ج ۳ ص ۱۱۰. حلية الاولياء: ج ۴ ص ۲۳. الاستيعاب: ج ۲ ص ۴۷۳. اسنى المطالب (جزرى شافعى) : ص ۳. تاريخ الخلفاء: ص ۱۱۴. الجامع الصغير: ج ۲ ص ۵۵۵ . كنز العمال: ج ۶ ص ۳۹۷. نزل الابرار: ص ۲۰. المنار: ج ۴ ص ۴۶۴.</ref><ref>كشف الغمة (اربلى) : ج ۱ ص ۲۸۹. بحار الانوار: ج ۳۷ ص ۱۹۶ ح ۷۹. الطرائف (ابن طاووس) : ص ۱۴۹ ح ۲۲.</ref> === |
|
| |
|
| الف. شعر حضرت در غدير كه حديث غدير هم در آن آمده، و راويان مورد وثوق و اعتماد آن را ذكر نمودهاند.
| | === ۲۴. بشير بن عبدالمنذر اوسى انصارى، ابولبابه<ref>مناقب آل ابى طالب: ج ۲ ص ۲۲۸.</ref> === |
|
| |
|
| ب. احتجاج آن حضرت به حديث غدير در روز شورى.
| | === ۲۵. بشير بن عمرو بن محصن خزرجى انصارى، ابوعمره.<ref>كتاب الولاية: ص ۲۳۷ ح ۷۴. اسد الغابة: ج ۳ ص ۳۰۷.</ref><ref>الطرائف: ج ۱ ص ۱۴۱.</ref> === |
|
| |
|
| ج. احتجاج آن حضرت به حديث غدير در جنگ جمل. | | === ۲۶. تميم بن اسد عدوى، ابورفاعه (م ۴۴ ق)<ref>مناقب آل ابى طالب: ج ۲ ص ۲۲۸.</ref> === |
|
| |
|
| د. احتجاج آن حضرت به حديث غدير و سوگند دادنش براى گواهى دادن به آن در رحبه كوفه.
| | === ۲۷. ثابت بن وديعه انصارى خزرجى مدنى، ابوسعيد<ref>مناقب آل ابى طالب: ج ۲ ص ۲۲۸. اسد الغابة (ابن اثير) : ج ۳ ص ۳۰۷ و ج ۵ ص ۲۰۵. مقتل الحسين عليه السلام: ج ۱ ص ۴۸. تاريخ آل محمدعليهم السلام: ص ۶۷ .</ref> <ref>الطرائف: ج ۱ ص ۱۴۰.</ref> === |
|
| |
|
| ه . نقل حديث غدير به طور كلى.
| | === ۲۸. ثابت بن يزيد بن وديعه انصارى<ref>الطرائف: ج ۱ ص ۱۴۰.</ref> === |
|
| |
|
| | === ۲۹. جابر بن سمرة بن جناده سوائى، ابوسليمان(م ۶۶ يا ۷۴ ق)<ref>الطرائف: ج ۱ ص ۱۴۰.</ref> === |
|
| |
|
| حديث غدير به روايت حضرت و در موارد ياد شده در مدارك زير آمده است:
| | === ۳۰. جابر بن عبداللَّه سلمى انصارى (م ۷۳ يا ۷۴ يا ۷۸ ق)<ref>كتاب الولاية: ص ۲۱۸ ح ۴۹. الاستيعاب: ج ۲ ص ۴۷۳. تهذيب التهذيب: ج ۷ ص ۳۳۷. كفاية الطالب: ص ۱۶. فرائد السمطين: باب نهم، سمط اول. البداية و النهاية: ج ۵ ص ۲۰۹. كنز العمّال: ج ۶ ص ۳۹۸. ينابيع المودة: ص ۴۱. العمدة: ص ۵۳ . اسنى المطالب: ص ۳. تاريخ آل محمد عليهم السلام: ص ۶۷ .</ref><ref>بحار الانوار: ج ۳۷ ص ۱۳۴. الطرائف (ابن طاووس) : ص ۱۴۵ ح ۲۱۹.</ref> === |
|
| |
|
| | === ۳۱. جابر بن نضر بن حارث بن كلده عبدرى<ref>مناقب آل ابى طالب عليه السلام (ابن شهرآشوب) : ج ۲ ص ۲۴۰. بحار الانوار: ج ۳۷ ص ۱۶۲.</ref> === |
|
| |
|
| ابنعقده در كتاب »الموالاة« ، جعابى در »نخب المناقب« ، خوارزمى در »مقتل الحسينعليه السلام« ، احمد بن حنبل در مسند، ابنكثير در »البداية و النهاية« ، هيثمى در »مجمع الزوائد« ، سيوطى در »جمع الجوامع« و »تاريخ الخلفاء« ، ابنحجر در »تهذيب التهذيب« و »المطالب العالية« ، بدخشانى در »نزل الابرار« ، »مفتاح النجا« ، طحاوى در »مشكل الآثار« ، متقى هندى در »كنز العمال« ، حاكم در »المستدرك« ، طبرانى در »المعجم الكبير« ، ضياء مقدسى، محاملى در »الامالى« . وصابى در »الاكتفاء« ، »سنن ابنابىعاصم« ، »سنن سعيد بن منصور« ، ذهبى در »ميزان الاعتدال« ، حموينى در »فرائد السمطين« ، »حلية الاولياء« ، عقيلى در »الضعفاء الكبير« ، ابنعساكر در »تاريخ مدينة دمشق« ، ابنمغازلى در »المناقب« .××× 1 كتاب الولاية: ص 156 ح 2 و ص 163 ح 9 و ص 196 ح 30 و ص 198 ح 31 و ص 236 ح 73 و ص 237 ح 74 و ص 241 ح 81 . مقتل الحسينعليه السلام: ج 1 ص 48. مسند احمد: ج 1 ص 152. البداية و النهاية )ابنكثير( : ج 2 ص 348. مجمع الزوائد )هيثمى( : ج 9 ص 107. تاريخ الخلفاء )سيوطى( : ص 114. تهذيب التهذيب )ابنحجر( : ج 7 ص 337. المطالب العالية: ج 4 ص 65 ح 3973. نزل الابرار )بدخشانى( : ص 20. مشكل الآثار )طحاوى( : ج 2 ص 307. البداية و النهاية )ابنكثير( : ج 5 ص 211. كنز العمال )متقى هندى( : ج 6 ص 406 399 397 154. ميزان الاعتدال )ذهبى( : ج 2 ص 303. حلية الاولياء: ج 9 ص 64 . الضعفاء الكبير: ج 3 ص 271 ح 1276. ترجمة الامام علىعليه السلام من تاريخ مدينة دمشق: ج 2 ص 25 ح 525 و ص 27 ح 528 527 و ص 28 ح 529 و ص 30 ح 534 . مناقب على بن ابىطالبعليه السلام: ص 21 ح 29. ×××
| | === ۳۲. جبلة بن عمرو انصارى<ref>الطرائف: ج ۱ ص ۱۴۰ ، ۱۴۱.</ref> === |
|
| |
|
| در كتب شيعه نيز ابنطاووس در »الطرائف« حديث غدير را از اميرالمؤمنينعليه السلام نقل كرده است.××× 1 الطرائف: ج 1 ص 140. ×××
| | === ۳۳. جبير بن مطعم بن عدى قرشى نوفلى (م ۵۷ يا ۵۸ يا ۵۹ ق)<ref>تاريخ آل محمد عليهم السلام (قاضى بهلول بهجت) : ص ۶۸ . ينابيع المودة: ص ۳۳۶ ۳۱.</ref> === |
|
| |
|
| | === ۳۴.جرير بن حميد حميرى === |
| | جعابى در «نخب المناقب» [[حدیث غدیر]] را از وى نقل كرده است. |
|
| |
|
| 113. عمّار بن ياسر عنسى، ابواليقظان )م 37 ق(
| | === ۳۵. جرير بن عبداللَّه بن جابر بجلى (م ۵۱ يا ۵۲ يا ۵۳ يا ۵۴ ق)<ref>مجمع الزوائد (هيثمى) : ج ۹ ص ۱۰۶. تاريخ الخلفاء (سيوطى) : ص ۱۴. البداية و النهاية (ابن كثير) : ج ۷ ص ۳۴۹. كنز العمال: ج ۶ ص ۳۹۹ ۱۵۴. كتاب الولاية: ص ۲۵۵. مناقب آل ابى طالب: ج ۲ ص ۲۲۸. المعجم الكبير: ج ۲ ص ۲۵۷ ح ۲۵۰۵.</ref> <ref>الطرائف: ج ۱ ص ۱۴۱.</ref> === |
|
| |
|
| نصر بن مزاحم در »كتاب صفّين« و در »شرح نهجالبلاغة« ، احتجاج عمّار بن ياسر بر عمرو بن عاص به حديث غدير را نقل كردهاند.
| | === ۳۶. جُندب انصارى === |
| | شهاب الدين در «تشنيف الآذان» حديث غدير را از او نقل كرده است. |
|
| |
|
| | === ۳۷. جندب بن جناده غفارى، ابوذر (م ۳۱ ق)<ref>كتاب الولاية: ص ۱۹۳ ح ۲۵. فرائد السمطين: ج ۱ ص ۳۱۶ - ۳۱۴ ب ۵۸ . اسنى المطالب: ص ۴. مقتل الحسين عليه السلام: ج ۱ ص ۴۸. ينابيع المودة: ج ۱ ص ۳۴۱ ح ۳.</ref> <ref>كتاب سليم بن قيس الهلالى: ج ۲ ص ۶۳۶ ح ۱۱. الطرائف: ج ۱ ص ۱۴۰.</ref> === |
|
| |
|
| همچنين ابنعقده در كتاب »الموالاة« و حموينى »فرائد السمطين« و خوارزمى در »مقتل الحسينعليه السلام« و شمسالدين جزرى در »اسنى المطالب« و حسكانى در »شواهد التنزيل« و سيوطى در »الدرّ المنثور« و هيثمى در »مجمع الزوائد« او را در شمار راويان حديث غدير از صحابه ذكر كردهاند. او از ركبان است كه براى اميرالمؤمنينعليه السلام به حديث غدير شهادت دادند.××× 2 كتاب صفّين )نصر بن مزاحم( : ص 186. كتاب الولاية: ص 191 ح 23. مقتل الحسينعليه السلام: ج 1 ص 48. شرح نهجالبلاغة: ج 2 ص 273. فرائد السمطين )حموينى( : ص 58 باب 40. اسنى المطالب )جزرى( : ص 4. شواهد التنزيل: ج 1 ص 223 ح 231. الدرّ المنثور: ج 2 ص 293. مجمع الزوائد: ج 7 ص 17. ×××
| | === ۳۸. جُندب بن عبداللَّه بن سفيان بجلّى عقلى<ref>الطرائف: ج ۱ ص ۱۴۱.</ref> === |
|
| |
|
| | === ۳۹.جندع بن عمرو بن مازن اوسى مازنى انصارى، ابوجنيده<ref>اسد الغابة: ج ۱ ص ۳۰۸. تاريخ آلمحمد عليهم السلام: ص ۶۷ . مناقب سيدنا على عليه السلام: ص ۵۲ . بلوغ الامانى (چاپ در ذيل «الفتح الربانى» ) : ج ۲۳ ص ۱۲۸. كشف الاستار «چاپ در ذيل مسند شمس الاخبار» ) : ج ۱ ص ۱۰۲.</ref> === |
|
| |
|
| در كتب شيعه نيز سليم در »كتاب سليم بن قيس الهلالى« و ابنطاووس در »الطرائف« حديث غدير را از او نقل كردهاند.××× 3 الطرائف: ج 1 ص 140. ×××
| | === ۴۰. حارث (عمرو، نعمان) بن ربعى سلمى خزرجى انصارى، ابوقتاده<ref>مناقب آل ابى طالب: ج ۲ ص ۲۲۸.</ref> === |
|
| |
|
| | === ۴۱. حبّاب بن عتبه === |
| | جعابى در «نخب المناقب» وى را از راويان حديث غدير معرفى كرده است<ref>مناقب آل ابى طالب: ج ۲ ص ۲۲۸.</ref> |
|
| |
|
| 114. عمارة بن حزم خزرجى انصارى
| | === ۴۲. حَبّة بن جوين عَرَنى بجلى، ابوقدامه (م ۷۶ تا ۷۹ ق)<ref>كتاب الولاية: ص ۲۳۹ ح ۷۸. الكنى و الاسماء (دولابى) : ج ۲ ص ۸۸ . اسد الغابة: ج ۱ ص ۳۶۷. الاصابة: ج ۱ ص ۳۷۲. ينابيع المودة: ج ۱ ص ۱۰۹ ح ۳۰. مناقب آل ابی طالب: ج ۲ ص ۲۲۸.</ref> <ref>الطرائف: ج ۱ ص ۱۴۱.</ref> <ref>الطرائف: ج ۱ ص ۱۴۱.مجمع الزوائد: ج ۹ ص ۱۰۳. تاريخ خوارزمى: ج ۸ ص ۲۷۶.</ref>=== |
|
| |
|
| حافظ هيثمى در »مجمع الزوائد« و سيوطى در »تاريخ الخلفاء« و بدخشانى در »مفتاح النجا« و »نزل الابرار« حديث غدير را از وى نقل كرده است.××× 4 مجمع الزوائد )هيثمى( : ج 9 ص 107. تاريخ الخلفاء )سيوطى( : ص 65 . نزل الابرار: ص 51 . ×××
| | === ۴۳. حَبشى بن جناده سلولى.<ref>اسد الغابة: ج ۳ ص ۳۰۷ و ج ۵ ص ۲۰۵. الرياض النضره: ج ۲ ص ۱۶۹. كنز العمال: ج ۶ ص ۱۵۴. البداية و النهاية: ج ۵ ص ۲۱۱ و ج ۷ ص ۳۴۹. مجمع الزوائد: ج ۹ ص ۱۰۶. تاريخ الخلفاء (سيوطى) : ص ۱۱۴. نزل الابرار (بدخشى) : ص ۲۰. اسنى المطالب (جزرى) : ص ۴.</ref> <ref>بحار الانوار: ج ۳۷ ص ۲۰۱.</ref> === |
|
| |
|
| 115. عمران بن حصين خزاعى كعبى، ابونجيد )م 52 ق(
| | === ۴۴. حبيب بن بديل بن ورقاء خزاعى<ref>كتاب الولاية: ص ۲۴۱. اسد الغابة: ج ۱ ص ۳۶۸. الاصابة: ج ۱ ص ۳۰۴. ينابيع المودة: ج ۱ ص ۱۰۹ ۱۰۸.</ref> <ref>الطرائف: ج ۱ ص ۱۴۱.</ref> === |
|
| |
|
| ابنعقده در كتاب »الموالاة« حديث غدير را از عمران بن حصين روايت كرده است. همچنين مولوى محمدسالم بخارى و ترمذى نموده و خطيب خوارزمى و شمسالدين جزرى در »اسنى المطالب« حديث غدير را از عمران بن حصين نقل كردهاند.××× 1 كتاب الولاية: ص 255. مقتل الحسينعليه السلام: ج 1 ص 48. اسنى المطالب: ص 48. ××× در كتب شيعه نيز ابنطاووس در »الطرائف« حديث غدير را از او نقل كرده است.××× 2 الطرائف: ج 1 ص 140. ×××
| | === ۴۵. حذيفة بن اسيد غفارى، ابوسَريحه (م ۴۰ يا ۴۱ يا ۴۲ ق)<ref>ينابيع المودة: ص ۳۸. صحيح ترمذى: ج ۲ ص ۲۹۸. الفصول المهمة: ص ۲۵. مناقب الثلاثة (چاپ مصر) : ص ۱۹. البداية و النهاية: ج ۵ ص ۲۰۹ و ج ۷ ص ۳۴۸. الصواعق (ابن حجر) : ص ۲۵. السيرة الحلبية: ج ۳ ص ۳۰۱. مجمع الزوائد: ج ۹ ص ۱۶۵. نزل الابرار: ص ۱۸. اخبار الدول: ص ۱۰۲. تاريخ الخلفاء: ص ۱۱۴. تاريخ آل محمد عليهم السلام: ص ۶۸</ref> <ref>الخصال (صدوق) : ج ۱ ص ۶۵ ح ۸ . بحار الانوار: ج ۳۷ ص ۱۲۱ ح ۱۵ و ص ۱۹۰.</ref> === |
|
| |
|
| | === ۴۶. حذيفة بن يمان يمانى عبسى (م ۳۶ ق)<ref>اسنى المطالب: ص ۴.</ref><ref>اقبال الاعمال ۰ابن طاووس) : ص ۴۵۹. تفسير فرات الكوفى: ص ۱۹۵. بحار الانوار: ج ۳۷ ص۱۹۳،۱۳۶ ح ۷۷.</ref> === |
|
| |
|
| 116. عمر بن ابىسلمة بن عبدالاسد مخزومى، ربيب پيامبرصلى الله عليه وآله، پسر امسلمه )م 83 ق(
| | === ۴۷. حسّان بن ثابت انصارى (م ۳۶ يا ۴۰ يا ۵۰ يا ۵۴ ق)<ref>مرقاة الشعر (مرزبانى) . شرف المصطفى صلى الله عليه وآله (خركوشى) . الاوائل (ابونعيم اصفهانى) . كتاب الولاية (سجستانى ). المناقب (خوارزمى) : ص ۸۰ . تذكرة خواص الامة (ابن جوزى) : ص ۲۰. كفاية الطالب (گنجى شافعى) : ص ۱۷. فرائد السمطين (حموئى) . نظم درر السمطين (زرندى) .</ref> <ref>الغدير: ج ۲ ص ۳۴ - ۶۵ . المسترشد (طبرى)</ref> === |
|
| |
|
| ابنعقده در كتاب »الموالاة« و جعابى در »نخب المناقب« حديث غدير را از عمر بن ابىسلمه روايت كردهاند.××× 3 كتاب الولاية: ص 255. مناقب آلابىطالب: ج 2 ص 228. ××× در كتب شيعه نيز سليم در »كتاب سليم بن قيس الهلالى« و ابنطاووس در »الطرائف« حديث غدير را از عمر بن ابىسلمة نقل كردهاند.××× 4 الطرائف: ج 1 ص 140. ×××
| | === ۴۸.امام حسن بن على المجتبى عليه السلام<ref>الغدیر:ج1 ص 72.</ref> <ref>الطرائف: ج ۱ ص ۱۴۰.</ref> === |
|
| |
|
| | === ۴۹. امام حسين بن على الشهيد عليه السلام (م ۶۱ ق)<ref>الغدیر: ج1 ص 73.</ref> <ref>الطرائف: ج ۱ ص ۱۴۰.</ref> === |
|
| |
|
| 117. عمر بن خطاب عدوى )م 23 ق(
| | === ۵۰ . خالد بن زيد خزرجى، ابوايوب انصارى (م ۵۰ يا ۵۱ يا ۵۲ ق)<ref>كتاب الولاية: ص ۱۹۵ ح ۲۹. مناقب آل ابى طالب: ج ۲ ص ۲۲۸. مقتل الحسين عليه السلام (خوارزمى) : ص ۱۴ ج ۴۸. الرياض النضرة (محب الدين طبرى) : ج ۲ ص ۱۶۹. اسد الغابة (ابن اثير) : ج ۳ ص ۳۰۷ و ۵ ص ۲۰۵ ، ۲۰۶. البداية و النهاية (ابن كثير) : ج ۵ ص ۲۰۹. تاريخ الخلفاء(سيوطى): ص ۱۱۴. كنز العمال: ج ۲ ص ۱۵۴. الاصابة (ابن حجر) : ج ۲۲۳ / ۶ و ج ۷ ص ۷۸۰، و در چاپ اول: ج ۲ ص ۴۰۸. نزل الابرار (بدخشى) : ص ۲۰. اسنى المطالب (جزرى) : ص ۴. مناقب سيدنا على عليه السلام (فقير عينى) : ص ۵۲ . كشف الاستار (چاپ در ذيل مسند شمس الاخبار) : ج ۱ ص ۱۰۲. مجمع الزوائد (هيثمى) : ج ۹ ص ۱۰۴. كنز العمال (متقى هندى) : ج ۱۱ ص ۶۱۰ ح ۳۲۹۵۰.</ref> <ref>الطرائف: ج ۱ ص ۱۴۰.</ref> === |
|
| |
|
| در مدارك زير حديث غدير از عمر بن خطاب روايت شده است: ابنعقده در كتاب »الموالاة« ، جعابى در »نخب المناقب« ، ابنمغازلى در »المناقب« ، سمعانى در »فضائل الصحابة« ، محبالدين طبرى در »الرياض النضرة« ، احمد بن حنبل در »المناقب« ، ابنسمان، »ذخائر العقبى« ، محمد خوارجه پارسا در »فصل الخطاب« ، خطيب خوارزمى در »مقتل الحسينعليه السلام« ، ابنكثير شامى در »البداية و النهاية« ، ابنجرير طبرى در »كتاب غدير خم« ، شمسالدين جزرى در »اسنى المطالب« ، شهابالدين همدانى »مودة القربى« ، قندوزى حنفى در »ينابيع المودة« ، ابنعساكر در »تاريخ مدينة دمشق« ، مناوى در »فيض القدير« ، ابنحجر هيتمى در »الصواعق المحرقة« .××× 1 كتاب الولاية: ص 155 ح 1. مناقب آل ابى ابىطالبعليه السلام: ج 2 ص 228. مناقب على بن ابىطالبعليه السلام )ابنمغازلى( : ص 22 ح 31 و ص 27 ح 39. مقتل الحسينعليه السلام: ج 1 ص 48. الرياض النضرة )محبالدين طبرى( : ج 2 ص 244 161. ذخائر العقبى: ص 67 . البداية و النهاية: ج 5 ص 213 و ج 7 ص 349. ينابيع المودة: ص 249. ترجمة الامام علىعليه السلام من تاريخ مدينة دمشق: ج 2 ص 79 ح 581 و ص 82 ح 585 584 . فيض القدير: ج 6 ص 218. الصواعق المحرقة: ص 177 42. ××× در كتب شيعه نيز ابنطاووس در »الطرائف« و مجلسى در »بحار الانوار« حديث غدير را از او نقل كردهاند.××× 2 الطرائف: ج 1 ص 140. بحار الانوار: ج 37 ص 196 ح 79. ×××
| | === ۵۱ . خالد بن وليد بن مغيره مخزومى، ابوسليمان (م ۲۱ يا ۲۲ ق)<ref>مناقب آل ابى طالب: ج ۲ ص ۲۲۸.</ref> === |
|
| |
|
| | === ۵۲ . خباب بن سَمره<ref>مناقب آل ابى طالب: ج ۲ ص ۲۲۸.</ref> === |
|
| |
|
| 118. عمرو بن حريث قرشى مخزومى )م 55 يا 98 ق(
| | === ۵۳ . خزيمة بن ثابت انصارى، ذوالشهادتين (م ۳۷ ق)<ref>كتاب الولاية: ص ۱۹۵ ح ۳۰ و ص ۱۹۸ ح ۳۱ و ۲۳۶ ح ۷۴. مناقب آل ابى طالب: ج ۲ ص ۲۲۸. اسد الغابة (ابن اثير) : ج ۳ ص ۳۰۷. اسنى المطالب (جزرى) : ص ۴. تاريخ آل محمد عليهم السلام (قاضى) : ص ۶۷ .</ref> <ref>الطرائف: ج ۱ ص ۱۴۰.</ref> === |
|
| |
|
| جعابى در »نخب المناقب« حديث غدير را از وى نقل كرده است.××× 3 مناقب آلابىطالب: ج 2 ص 228. ×××
| | === ۵۴ . خويلد (خالد) بن خالد بن محرث هذلى، ابوذويب(م در خلافت عثمان)<ref>حديث الولاية: ص ۲۵۵ ح ۹۶. مقتل الحسين عليه السلام: ج ۱ ص ۴۸ فصل چهارم.</ref> <ref>الطرائف: ج ۱ ص ۱۴۱.</ref> === |
| | وى از شعراى زمان [[جاهلیت]] و عصر [[اسلام]] است. |
|
| |
|
| | === ۵۵ . خويلد بن عمرو خزاعى، ابوشريح (م ۶۸ ق)<ref>جواهر العقدين: ج ۲ ص ۱۷۰ ، ۱۷۱.</ref> === |
|
| |
|
| 119. عمرو بن حمق بن كاهن خزاعى كوفى )م 50 ق(
| | === ۵۶. رفاعة بن رافع انصارى === |
| | [[ابن عقده]] در كتاب «الموالاة» و جعابى در «نخب المناقب» حديث غدير را از او نقل كرده اند.<ref>مناقب آل ابى طالب: ج ۲ ص ۲۲۸.</ref> |
|
| |
|
| ابنعقده در كتاب »الموالاة« و جعابى در »نخب المناقب« و خوارزمى در مقتلش حديث غدير را از عمرو بن حمق روايت كردهاند.××× 4 كتاب الولاية: ص 195 ح 29. مناقب آلابىطالب: ج 2 ص 228. مقتل الحسينعليه السلام: ج 1 ص 48. ××× در كتب شيعه نيز ابنطاووس در »الطرائف« حديث غدير را از او نقل كرده است.××× 5 الطرائف: ج 1 ص 141. ×××
| | === ۵۷. رفاعة بن عبدالمنذر انصارى === |
| | ابن عقده در كتاب «الموالاة» و جعابى در «نخب المناقب» و منصور رازى در «كتاب الغدير» [[حدیث غدیر]] را از رفاعة بن عبدالمنذر انصارى نقل كرده اند. |
|
| |
|
| | در كتب شيعه نيز سيد بن طاووس در «الطرائف» حديث غدير را از وى نقل كرده است.<ref>الطرائف: ج ۱ ص ۱۴۰.</ref> |
|
| |
|
| 120. عمرو بن ذىمرّ
| | === ۵۸ . زبير بن عوام قرشى(م ۳۷ ق)<ref>كتاب الولاية: ص ۱۶۳ ح ۹. مناقب آل ابى طالب: ج ۲ ص ۲۲۸. مناقب على بن ابى طالب عليه السلام: ص ۲۷ ح ۳۹. اسنى المطالب: ص ۴۸.</ref> <ref>الطرائف: ج ۱ ص ۱۴۰.</ref> === |
|
| |
|
| هيثمى در »مجمع الزوائد« و شهابالدين در »تشنيف الآذان« حديث غدير را از او نقل كردهاند.××× 6 مجمع الزوائد )هيثمى( : ج 9 ص 104. تشنيف الآذان )شهابالدين( . ×××
| | === ۵۹ . زيد بن ارقم انصارى خزرجى (م ۶۶ يا ۶۷ يا ۶۸ ق) === |
| | [[احمد بن حنبل]] در سه مورد از مسند خود حديث غدير را از زيد بن ارقم روايت نموده است. |
|
| |
|
| | هم چنين در مدارک زير حديث غدير را از او نقل كرده اند؛ كه بعضاً همراه با بيان ماجراى غدير و يا [[ثقلین(حدیث)|حدیث ثقلین]] است، و در بعضى مدارک با چند نقل و اسناد متعدد آمده است.<ref>كتاب الولاية: ص ۲۱۹ ح ۵۱ . مناقب آل ابى طالب: ص ۲۷ ح ۳۹. مسند احمد: ج ۱ ص ۱۱۸ و ج ۴ ص ۳۶۸ ، ۳۷۲. الخصائص (نسائى) : ص ۱۶ ۱۵. الكنى و الاسماء (دولابى) : ج ۲ ص ۶۱ . صحيح مسلم (چاپ سال ۱۳۲۷ ق) : ج ۲ ص ۳۲۵. مصابيح السنة (بغوى) : ج ۲ ص ۱۹۹. صحيح ترمذى: ج ۲ ص ۲۹۸. المستدرك (حاكم) : ج ۳ ص ۱۰۹ ، ۵۵۳ . فرائد السمطين: باب ۵۸ . الرياض النضرة (محب الدين طبرى) : ج ۲ ص ۱۶۹. تلخيص (ذهبى) : ج ۳ ص ۴۳۳. ميزان الاعتدال: ج ۳ ص ۲۲۴. الفصول المهمة: ص ۲۴. مطالب السئول (ابن طلحه شافعى) : ص ۱۶. مجمع الزوائد (هيثمى) : ج ۹ ص ۱۶۳،۱۰۴ و ج ۹ ص ۱۰۵. شرح المواهب (زرقانى مالكى) : ج ۷ ص ۱۳. المناقب (خوارزمى) : ص ۹۳. الاستيعاب: ج ۲ ص ۴۷۳. البداية و النهاية: ج ۵ ص ۲۰۸،۱۰۹ و ج ۷ ص ۳۴۸. كفاية الطالب (گنجى) : ص ۱۴. تاريخ الخلفاء (سيوطى) : ص ۱۱۴. الجامع الصغير: ج ۲ ص ۵۵۵ . تهذيب التهذيب: ج ۷ ص ۳۳۷. رياض الصالحين: ص ۱۵۲. البيان و التعريف: ج ۲ ص ۲۳۰،۱۳۶ . كنز العمال: ج ۶ ص ۳۹۰،۱۵۴،۱۵۲،۱۰۲،. مشكاة المصابيح: ص ۵۵۷ . تذكرة خواص الامة: ص ۱۸. نزل الابرار (بدخشانى) : ص ۲۱ ۱۹. روح المعانى: ج ۲ ص ۳۵۰</ref> <ref>اكمال الدين (صدوق) : ج ۱ ص ۲۳۴ ح ۵ . الامالى (طوسى) : ج ۱ ص ۲۳۱ ح ۴۶ و ص ۲۹۵ ح ۳۶، بشارة المصطفى صلى الله عليه و آله (طبرى) : ص ۲۰۳،۱۶۶. تفسير العياشى: ج ۲ ص ۹۷ ح ۸۹ و ص ۱۴۱ ح ۱۰. الطرائف (ابن طاووس) : ص ۱۵۰ ح ۲۲۷ ، ۲۲۸ و ص ۱۵۳ ح ۲۳. بحار الانوار: ج ۳۷ ص ۱۲۳ ح ۱۸ و ص ۱۳۷ ح ۲۵ و ص ۱۵۱ ح ۳۷ و ص ۱۶۷ ح ۴۳ و ص ۲۲ ح ۹۴. نفخات اللاهوت (كركى) : ص ۲۸.</ref> |
|
| |
|
| 121. عمرو بن شراحيل
| | === ۶۰ . زيد بن ثابت خزرجى انصارى نجّارى، ابوسعيد (م ۴۵ يا ۴۶ يا ۴۷ يا ۴۸ يا بعد از ۵۰ ق)<ref>كتاب الولاية: ص ۲۰۸ ح ۳۹. اسنى المطالب: ص ۴. مناقب آل ابى طالب: ج ۲ ص ۲۲۸.</ref> <ref>الطرائف: ج ۱ ص ۱۴۱.</ref> === |
| | === ۶۱. زيد بن حارثه انصارى، شهاب الدين<ref>كتاب الولاية: ص ۱۹۵ ح ۲۹.</ref> <ref>الطرائف: ج ۱ ص ۱۴۱.</ref>=== |
|
| |
|
| ابناثير در »اسد الغابة« حديث غدير را از وى نقل كرده است.××× 7 اسد الغابة: ج 4 ص 114. ×××
| | === ۶۲ . زيد (يزيد) بن شراحيل انصارى<ref>اسد الغابة (ابن اثير) : ج ۲ ص ۲۳۳. الاصابة (ابن حجر) : ج ۱ ص ۵۶۷ . تاريخ آل محمد عليهم السلام: ص ۶۷ . مناقب سيدنا على عليه السلام: ص ۵۲ . كشف الاستار (چاپ در ذيل »مسند شمس الاخبار) : ج ۱ ص ۱۰۲.</ref> <ref>الطرائف: ج ۱ ص ۱۴۱.</ref> === |
| | === ۶۳. زيد بن عبداللَّه انصارى<ref>الطرائف: ج ۱ ص ۱۴۱.</ref>=== |
| | ابن عقده در كتاب «الموالاة» حديث غدير را از زيد بن عبدالله انصارى نقل كرده است. |
|
| |
|
| 122. عمرو بن شرحبيل
| | === ۶۴ . سعد بن ابى وقاص، ابواسحق (م ۵۴ يا ۵۵ يا ۵۶ يا ۵۸ ق)<ref>كتاب الولاية: ص ۱۵۵ ح ۱ و ص ۱۶۳ ح ۹ و ص ۱۷۹ ح ۱۴. الخصائص (نسائى) : ص ۱۸ ۳. العمدة: ص ۴۸. سنن ابن ماجه: ج ۱ ص ۳۰. مستدرک حاكم: ج ۳ ص ۱۱۶. حلية الاولياء: ج ۴ ص ۳۵۶. مشكل الاثار (طحاوى) : ج ۲ ص ۳۰۹. اسنى المطالب (جزرى) : ص ۳. كفاية الطالب: ص ۱۵۱،۱۶. مجمع الزوائد (هيثمى) : ج ۹ ص ۱۰۷. البداية و النهاية (ابن كثير) : ج ۵ ص ۲۱۲ و ج ۷ ص ۳۴۰. تاريخ الخلفاء (سيوطى) : ص ۱۱۴. كنز العمال: ج ۶ ص ۴۰۵،۱۵۴. نزل الابرار: ص ۲۰. مقتل الحسين عليه السلام (خوارزمى) : ص ۱ ح ۴۸. مناقب سيدنا على عليه السلام: ص ۵۳ . كشف الاستار: ج ۱ ص ۱۰۲.</ref> <ref>كتاب سليم بن قيس الهلالى. بشارة المصطفى صلى الله عليه وآله (طبرى) : ص ۲۰۴. الامالى (مفيد) : ص ۵۸ ح ۲. بحار الانوار: ج ۴۰ ص ۴۹ ح ۷۵.</ref> === |
|
| |
|
| خوارزمى در »مقتل الحسينعليه السلام« عمرو بن شرحبيل را از جمله راويان حديث غدير از صحابه به شمار آورده است.××× 1 مقتل الحسينعليه السلام: ج 1 ص 48. ×××
| | === ۶۵. سعد(سعيد) بن جناده عوفى، پدر عطيه عوفى<ref>كتاب الولاية: ص ۲۳۸ ح ۷۵. مناقب آل ابى طالب: ج ۲ ص ۲۲۸.</ref> <ref>الطرائف: ج ۱ ص ۱۴۱.</ref> === |
|
| |
|
| | === ۶۶ . سعد بن عباده انصارى خزرجى (م ۱۴ يا ۱۵ ق)<ref>مناقب آل ابى طالب: ج ۲ ص ۲۲۸.</ref> === |
|
| |
|
| 123. عمرو بن عاص بن وائل سهمى )م 43 يا 47 يا 48 يا 51 ق(
| | === ۶۷ . سعد بن مالک انصارى خدرى، ابوسعيد (م ۶۳ يا ۶۴ يا ۶۵ يا ۷۴ ق)<ref>كتاب الولاية: ص ۱۹۶ ح ۱۳۰ و ص ۲۱۴ ح ۴۶. مناقب آل ابى طالب: ج ۲ ص ۲۲۸. تفسير نيشابورى: ج ۶ ص ۱۹۴. المناقب (خوارزمى) : ج ص ۸۰ . الفصول المهمة (ابن صباغ مالكى) : ص ۲۷. مجمع الزوائد (هيثمى) : ج ۹ ص ۱۰۸. تفسير ابن كثير: ج ۲ ص ۱۴. البداية و النهاية: ج ۷ ص ۳۴۹ ، ۳۵۰. تاريخ الخلفاء (سيوطى) : ص ۱۱۴. الدر المنثور: ج ۲ ص ۲۵۹ ، ۲۹۸. كنز العمال: ج ۶ ص ۳۹۰. نزل الابرار: ص ۲۰. روح المعانى (آلوسى) : ج ۲ ص ۳۴۹. تفسير المنار: ج ۶ ص ۴۶۳. اسنى المطالب (جزرى) : ص ۳.</ref> <ref>كتاب سليم بن قيس الهلالى: ص ۲۲۸.الامالى (صدوق) : ص ۳۴۲. الامالى (طوسى) :ص ۱۵۴. الطرائف: ج ۱ ص ۱۴۱. بحار الانوار: ج ۳۷ ص ۱۲۱ ح ۴.</ref> === |
|
| |
|
| يكى از شعراى غدير عمرو بن عاص است. همچنين ابنقتيبه در »الامامة و السياسة« ماجراى استدلال و احتجاج شخصى به نام »برد« با حديث غدير بر عمرو عاص و اعتراف او را نقل كرده است. خوارزمى نيز در »المناقب« نامهاى كه عمرو در مورد حديث غدير به معاويه نوشت را روايت كرده است.××× 2 الامامة و السياسة: ص 93، و در چاپ ديگر: ج 1 ص 109. المناقب )خوارزمى( : ص 126. ×××
| | === ۶۸ . سعيد بن زيد قرشى عدوى (م ۵۱ يا ۵۲ ق)<ref>مناقب على بن ابى طالب عليه السلام: ص ۲۷ ح ۳۹.</ref> === |
|
| |
|
| | === ۶۹. سعيد بن سعد بن عباده انصارى<ref>كتاب الولاية: ص ۲۵۵.</ref> <ref>الطرائف: ج ۱ ص ۱۴۱.</ref> === |
|
| |
|
| 124. عمرو بن مرّه جهنى، ابوطلحه، ابومريم )م در خلافت معاويه(
| | === ۷۰. سلمان فارسى، ابوعبداللَّه (م ۳۶ يا ۳۷ ق)<ref>كتاب الولاية: ص ۱۹۴. مناقب آل ابى طالب: ج ۲ ص ۲۲۸. اسنى المطالب (جزرى) : ص ۴۸. تاريخ آل محمد عليهم السلام: ص ۶۷ . فرائد السمطين (حموينى) : ج ۱ ص ۳۱۵ ح ۲۵۰.</ref> <ref>الطرائف: ج ۱ ص ۱۴۰.</ref> === |
|
| |
|
| احمد بن حنبل و طبرانى در »المعجم الكبير« حديث غدير را از عمرو بن مره روايت كردهاند. همچنين در مدارك زير حديث غدير را از او نقل كردهاند: »كنز العمال« ، ابراهيم وصابى شافعى در »الاكتفاء« ، محمد صدر عالم در »معارج العلى« ، بدخشانى در »مفتاح النجا« ، »نزل الابرار« .××× 3 المعجم الكبير: ج 5 ص 192 ح 5059 . كنز العمال: ج 11 ص 610 ح 32951. ×××
| | === ۷۱. سلمة بن عمرو بن اكوع اسلمى، ابومسلم (م ۷۴ ق)<ref>كتاب الولاية: ص ۲۰۸ ح ۳۸.</ref> <ref>الطرائف: ج ۱ ص ۱۴۰.</ref> === |
|
| |
|
| | === ۷۲. سمرة بن جندب فزارى، ابوسليمان هلالى (م ۵۸ يا ۵۹ يا ۶۰ ق)<ref>كتاب الولاية: ص ۲۰۸ ح ۳۷. مناقب آل ابى طالب: ج ۲ ص ۲۲۸. ترجمة الامام على عليه السلام من تاريخ مدينة دمشق: ج ۲ ص ۷۱ ح ۵۷۰ . اسنى المطالب: ص ۴۸.</ref> <ref>الطرائف: ج ۱ ص ۱۴۰.</ref> === |
|
| |
|
| 125. فاطمه بنت حمزة بن عبدالمطلب
| | === ۷۳. سهل بن حنيف انصارى اوسى(م ۳۸ ق)<ref>كتاب الولاية: ص ۱۹۵ ح ۳۲. مناقب آل ابى طالب: ج ۲ ص ۲۲۸. اسد الغابة (ابن اثير) : ج ۳ ص ۳۰۷. اسنى المطالب (جزرى) : ص ۴۸.</ref> <ref>الطرائف: ج ۱ ص ۱۴۰.</ref> === |
|
| |
|
| ابنعقده و جعابى در »نخب المناقب« و منصور رازى در »كتاب الغدير« حديث غدير را از فاطمه بنت حمزه روايت كرده است.××× 4 كتاب الولاية: ص 255. مناقب آلابىطالب: ج 2 ص 228. ××× در كتب شيعه نيز ابنطاووس در »الطرائف« حديث غدير را از او نقل كرده است.××× 5 الطرائف: ج 1 ص 141. ×××
| | === ۷۴. سهل بن سعد انصارى خزرجى ساعدى، ابوالعباس(م ۹۱ ق)<ref>كتاب الولاية: ص ۱۹۶ ح ۳۰. ينابيع المودة: ص ج ۳ ص ۱۱۸ ح ۴۲. تاريخ آلمحمدعليهم السلام: ص ۶۷ . جواهر العقدين: ج ۲ ص ۱۷۱،۱۷۰.</ref> <ref>الطرائف: ج ۱ ص ۱۴۰.</ref> === |
|
| |
|
| | === ۷۵. شداد بن اوس بن ثابت خزرجى انصارى، ابويعلى (م ۵۸ ق)<ref>تاريخ آل محمد عليهم السلام: ص ۶۷ .</ref> === |
|
| |
|
| 126. فاطمهعليها السلام بنت محمدصلى الله عليه وآله، صديقه )م 11 ق(
| | === ۷۶. صدى بن عجلان باهلى، ابوامامه (م ۸۶ ق)<ref>كتاب الولاية: ص ۲۴۰ ح ۷۹.</ref> <ref>الطرائف: ج ۱ ص ۱۴۱.</ref> === |
|
| |
|
| ابنعقده در كتاب »الموالاة« و جعابى در »نخب الناقب« و منصور رازى در »كتاب الغدير« و شهابالدين همدانى در »مودة القربى« حديث غدير را از حضرت زهراعليها السلام روايت كردهاند. همچنين ابوموسى اصفهانى در »نزهة الحفاظ« و جزرى شافعى در »اسنى المطالب« و حافظ مقدسى احتجاج حضرت به حديث غدير را نقل كردهاند.××× 1 كتاب الولاية: ص 242 ح 83 . مناقب على بن ابىطالبعليه السلام: ج 2 ص 228. نزهة الحفاظ: ض 65 . اسنى المطالب: ص 51 50 . ××× در كتب شيعه نيز ابنطاووس در »الطرائف« حديث غدير را از او نقل كرده است.××× 2 الطرائف: ج 1 ص 141. ×××
| | === ۷۷. ضميره اسدى<ref>كتاب الولاية: ص ۲۲۷ ح ۶۰ . مناقب آل ابى طالب: ج ۲ ص ۲۲۸.</ref> <ref>الطرائف: ج ۱ ص ۱۴۱.</ref> === |
|
| |
|
| | === ۷۸. طلحة بن عبيداللَّه تميمى (م ۳۶ ق)<ref>كتاب الولاية: ص ۱۶۳ ح ۹. مروج الذهب: ج ۲ ص ۱۱. المستدرك (حاكم) : ج ۳ ص ۱۷۱. المناقب (خوارزمى) : ص ۱۱۲. مجمع الزوائد (هيثمى) : ج ۹ ص ۱۰۷. تهذيب التهذيب (ابن حجر) : ج ۱ ص ۳۹۱. كنز العمال: ج ۶ ص ۱۵۴ ۸۳. ترجمة الامام على عليه السلام من تاريخ دمشق: ج ۲ ص ۵۶ ح ۵۵۵ . البداية و النهاية: ج ۷ ص ۳۴۹. اسنى المطالب: ص ۳. مناقب آل ابى طالب: ج ۲ ص ۲۲۸. مقتل الحسين عليه السلام: ج ۱ ص ۴۸. نزل الابرار: ص ۵۲ . كشف الاستار: (چاپ در ذيل »شمس الاخبار) : ج ۱ ص ۱۰۲. مناقب على بن ابى طالبعليه السلام: ص ۲۷ ح ۳۷. مسند بزّاز: ج ۳ ص ۱۷۱ ح ۹۵۸. تهذيب الكمال: ج ۳ ص ۴۴۰ ، ۴۴۱ ح ۵۹۵ . المستدرک على الصحيحين: ج ۳ ص ۳۷۱. تلخيص المستدرک (چاپ در ذيل »المستدرک) : ج ۳ ص ۳۷۱. الحدائق الوردية: ج ۱ ص ۳۶۰. بلوغ الامانى(چاپ در ذيل «الفتح الربانى» ) : ج ۲۳ ص ۱۲۷ ح ۲۸۰. العشرة المبشرون بالجنة: ص ۱۲۵ ۱۲۴.</ref> <ref>الطرائف: ج ۱ ص ۱۴۰.</ref>=== |
|
| |
|
| 127. فضل بن عباس
| | === ۷۹. عامر بن عمير نميرى<ref>كتاب الولاية: ص ۲۳۸ ح ۷۶. الاصابة (ابن حجر) : ج ۲ ص ۲۵۵.</ref> <ref>الطرائف: ج ۱ ص ۱۴۱.</ref> === |
|
| |
|
| سليم در »كتاب سليم بن قيس الهلالى« حديث غدير را از او نقل كرده است.××× 3 كتاب سليم بن قيس الهلالى: ص 231. ×××
| | === ۸۰. عامر بن ليلى بن ضمره غفارى<ref>كتاب الولاية: ص ۲۳۲ ح ۶۹ . اسد الغابة (ابن اثير) : ج ۳ ص ۹۲ ،۹۳. الاصابة (ابن حجر) : ج ۲ ص ۲۵۷. الفصول المهمة: ص ۴۱.</ref> <ref>الطرائف: ج ۱ ص ۱۴۱.</ref> === |
|
| |
|
| | === ۸۱ . عامر بن واثله ليثى، ابوالطفيل (م ۱۰۰ يا ۱۰۲ يا ۱۰۸ يا ۱۱۰ ق)<ref>مسند احمد: ج ۱ ص ۱۱۸ و ج ۴ ص ۳۷۰. كتاب الولاية: ص ۱۹۵ ح ۲۹ و ص ۲۳۴ ح ۷۰. الخصائص (نسائى) : ص ۱۷ ۱۵. صحيح ترمذى: ج ۲ ص ۲۹۸. المستدرک (حاكم) : ج ۳ ص ۱۰۹. اسد الغابة (ابن اثير) : ج ۳ ص ۹۲ و ج ۵ ص ۳۷۶. المناقب (خوارزمى) : ص ۲۱۷،۹۳. كفاية الطالب (گنجى) : ص ۱۵. الرياض النضرة (طبرى) : ج ۲ ص ۱۷۹. البداية و النهاية (ابن كثير) : ج ۵ ص ۲۱۱ و ج ۷ ص ۳۸۴،۲۴۶ . الاصابة (ابن حجر) : ج ۲ ص ۲۵۲ و ج ۴ ص ۱۵۹. تعجيل المنفة: ص ۴۶۴ ح ۱۲۲۲. كنز العمال: ج ۶ ص ۳۹۰. ينابيع المودة (قندوزى): ص ۳۸. ترجمة الامام على عليه السلام من تاريخ مدينة دمشق: ج ۲ ص ۲۰ ح ۵۱۹ و ص ۳۶ ح ۵۳۶ . تلخيص المستدرک (چاپ در حاشيه «المستدرک» ) : ج ۳ ص ۱۰۹. كشف الاستار: (چاپ در حاشيه «مسند شمس الاخبار») : ج ۱ ص ۱۰۲. الامالى الخميسيّة: ج ۱ ص ۱۴۵. تحفة الاحوذى: ج ۴ ص ۳۲۶. نزل الابرار: ص ۵۳ .</ref> <ref>الطرائف: ج ۱ ص ۱۴۱.</ref> === |
|
| |
|
| 128. فضلة )نضلة( بن عتبه )عبيد( اسلمى، ابوبرزه )م 65 ق(
| | === ۸۲ . عايشه بنت ابى بكر بن ابى قحافه (م ۵۷ ق)<ref>كتاب الولاية: ص ۲۴۳ ح ۸۴ . مناقب آل ابى طالب: ج ۲ ص ۲۲۸.</ref> <ref>الطرائف: ج ۱ ص ص ۱۴۱. بحار الانوار: ج ۳۷ ص ۶۷ ح ۱۸۰.</ref> === |
|
| |
|
| ابنعقد در كتاب »حديث الولاية« و جعابى در »نخب المناقب« حديث غدير را از فضلة بن عتبه روايت كرده است.××× 4 كتاب الولاية: ص 255. مناقب آلابىطالب: ج 2 ص 228. ××× در كتب شيعه نيز ابنطاووس در »الطرائف« حديث غدير را از او نقل كردهاند.××× 5 الطرائف: ج 1 ص 141. ×××
| | === ۸۳ . عبادة بن صامت سالمى خزرجى انصارى (م ۳۴ ق)<ref>مناقب آل ابى طالب: ج ۲ ص ۲۲۸.</ref> === |
|
| |
|
| | === ۸۴ . عباس بن عبدالمطلب بن هاشم قرشى هاشمى (م ۳۲ ق)<ref>كتاب الولاية: ص ۱۸۱ ح ۱۵. مناقب آل ابى طالب: ج ۲ ص ۲۲۸. اسنى المطالب: ص ۴۸.</ref> <ref>الطرائف: ج ۱ ص ۱۴۰.</ref> === |
|
| |
|
| 129. قيس بن ثابت بن شماس انصارى
| | === ۸۵. عبدالاعلى بن عدى بهرانى<ref>مناقب آل ابى طالب: ج ۲ ص ۲۲۸. اسد الغابة: ج ۳ ص ۱۱۴. </ref> === |
|
| |
|
| قيس بن ثابت از جمله كسانى است كه در ماجراى احتجاج اميرالمؤمنينعليه السلام به حديث غدير در كوفه به حديث غدير شهادت داد. همچنين ابنعقده در كتاب »الموالاة« و ابناثير در »اسد الغابة« و ابنحجر در »الاصابة« و محمد صدر عالم در »معارج العلى« حديث غدير را از قيس بن ثابت نقل كردهاند.××× 6 كتاب الولاية: ص 241 ح 81 . اسد الغابة )ابناثير( : ج 1 ص 368. الاصابة )ابنحجر( : ج 1 ص 305. ××× در كتب شيعه نيز سليم در »كتاب سليم بن قيس الهلالى« و ابنطاووس در »الطرائف« حديث غدير را از او نقل كردهاند.××× 7 الطرائف: ج 1 ص 141. ×××
| | === ۸۶ . عبدالرحمن بن عبدرب انصارى<ref>كتاب الولاية: ص ۲۳۷ ح ۷۴. اسد الغابة (ابن اثير) : ج ۳ ص ۳۰۷ و ج ۵ ص ۲۰۵. الاصابة (ابن حجر) : ج ۲ ص ۴۰۸. تاريخ آل محمد عليهم السلام: ص ۶۷ .</ref> <ref>الطرائف: ج ۱ ص ۱۴۱.</ref> === |
|
| |
|
| 130. قيس بن سعد بن عباده انصارى خزرجى )م 59 يا 60 ق(
| | === ۸۷ . عبدالرحمن بن عوف قرشى زهرى، ابومحمد (م ۳۱ يا ۳۲ ق)<ref>كتاب سليم بن قيس الهلالى. اسنى المطالب: ص ۳.</ref> <ref>الطرائف: ج ۱ ص ۱۴۰.</ref> === |
|
| |
|
| قيس بن سعد بن عباده يكى از شعراى غدير، و نيز يكى از كسانى است كه در ماجراى احتجاج اميرالمؤمنينعليه السلام به حديث غدير در كوفه براى حضرت شهادت داد. همچنين او به حديث غدير بر معاوية بن ابىسفيان احتجاج كرده است. از جمله كسانى كه حديث غدير را از او نقل كردهاند جعابى در »نخب المناقب« است.××× 1 مناقب آلابىطالب: ج 2 ص 228. ×××
| | === ۸۸ . عبدالرحمن بن مدلج<ref>اسد الغابة (ابن اثير) : ج ۳ ص ۳۲۱. الاصابة: ج ۲ ص ۴۱۳ ، ۴۱۴ ح ۵۱۹۹ .</ref> <ref>الطرائف: ج ۱ ص ۱۴۱.</ref> === |
|
| |
|
| | === ۸۹ . عبدالرحمن بن يعمر ابوالاسود دُئَلى<ref>اسد الغابة (ابن اثير) : ج ۳ ص ۳۲۱. الاصابة: ج ۲ ص ۴۱۳ ، ۴۱۴ ح ۵۱۹۹ .</ref> <ref>الطرائف: ج ۱ ص ۱۴۱.</ref> === |
|
| |
|
| در كتب شيعه نيز سليم در »كتاب سليم بن قيس الهلالى« و حديث غدير را از او نقل كرده است.××× 2 كتاب سليم بن قيس الهلالى: ج 2 ص 777 ح 26. ×××
| | === ۹۰. عبداللَّه بن انيس<ref>مناقب آل ابى طالب: ج ۲ ص ۲۲۸.</ref> === |
|
| |
|
| | === ۹۱. عبداللَّه بن بديل بن ورقاء، سيد خزاعه === |
| | در ماجراى احتجاج اميرالمؤمنين عليه السلام به حديث غدير در رحبه كوفه، از جمله كسانى كه در مناشده حضرت به حديث غدير گواهى دادند عبداللَّه بن بديل است. |
|
| |
|
| 131. قيس بن عاصم
| | === ۹۲. عبداللَّه بن بشير (بُسر)مازنى<ref>كتاب الولاية: ص ۲۳۱ ح ۶۶ .</ref> <ref>الطرائف: ج ۱ ص ۱۴۱.</ref> === |
|
| |
|
| جعابى در »نخب المناقب« حديث غدير را از او نقل كرده است.××× 3 مناقب آلابىطالب: ج 2 ص 228. ×××
| | === ۹۳. عبداللَّه بن ثابت انصارى<ref>اسد الغابة: ج ۵ ص ۲۰۵. مناقب آل ابى طالب: ج ۲ ص ۲۲۸. تاريخ آل محمد عليهم السلام: ص ۶۷ .</ref> <ref>الطرائف: ج ۱ ص ۱۴۱.</ref> === |
|
| |
|
| | === ۹۴. عبداللَّه بن جعفر بن ابى طالب هاشمى (م ۸۰ ق)<ref>كتاب الولاية: ص ۲۳۶ ح ۷۴. مناقب آل ابى طالب: ج ۲ ص ۲۲۸. تاريخ آل محمد عليهم السلام: ص ۶۷ .</ref> <ref>كتاب سليم بن قيس الهلالى: ج ۲ ص ۸۳۴ ح ۴۲. الاحتجاج (طبرسى) : ج ۲ ص ۳. الطرائف: ج ۱ ص ۱۴۰.</ref> === |
|
| |
|
| 132. كعب بن عجره )عجزه( انصارى مدنى، ابومحمد )م 51 ق(
| | === ۹۵. عبداللَّه بن حنطب قرشى مخزومى<ref>احياء الميت (سيوطى) : ص ۲۶۰ ح ۴۳. مجمع الزوائد: ج ۵ ص ۱۹۵. اسد الغابة (ابن اثير) : ج ۳ ص ۱۴۷.</ref> <ref>الامالى (صدوق) : ص ۲۹۰ ح ۱۰. بشارة المصطفى صلى الله عليه وآله (طبرى) : ص ۳۰۱. تفسير فرات الكوفى: ص ۱۹۰. الطرائف (ابن طاووس) : ص ۱۵۲ ح ۲۳۴. بحار الانوار: ج ۳۷ ص ۱۰۹ ح ۳.</ref> === |
|
| |
|
| ابنعقده در كتاب »الموالاة« و جعابى در »نخب المناقب« حديث غدير را از كعب بن عجره روايت كردهاند.××× 4 مناقب آلابىطالب: ج 2 ص 228. ××× در كتب شيعه نيز ابنطاووس در »الطرائف« حديث غدير را از او نقل كرده است.××× 5 الطرائف: ج 1 ص 140. ×××
| | === ۹۶. عبداللَّه بن ربيعه<ref>مناقب آل ابى طالب: ج ۲ ص ۲۲۸. مقتل الحسين عليه السلام: ج ۱ ص ۴۸.</ref> === |
|
| |
|
| | === ۹۷. عبداللَّه بن عباس قرشى هاشمى (م ۶۸ ق)<ref>الخصائص(نسائى) : ص ۷۰. مسند احمد: ج ۱ ص ۳۳۱. فضائل على بن ابى طالب عليه السلام: ص ۲۱۱ ح ۲۹۱. المعجم الكبير: ج ۱۲ ص ۹۷ ح ۱۲۵۹۳. المستدرک(حاكم) : ج ۳ ص ۱۳۲. المناقب (خوارزمى) : ص ۷۵. الرياض النضرة (محب الدين طبرى) : ج ۲ ص ۲۰۳. ذخائر العقبى: ص ۶۸ . البداية و النهاية (ابن كثير) : ج ۷ ص ۳۳۷. مجمع الزوائد (هيثمى) : ج ۹ ص ۱۰۸. الكفايه (گنجى) : ص ۱۱۵. الاصابة (ابن حجر) : ج ۲ ص ۵۰۹ . مختصر تاريخ دمشق: ج ۱۷ ص ۳۲۸. كتاب الولاية: ص ۱۹۰ ح ۲۰. مناقب آل ابى طالب: ج ۲ ص ۲۲۸. كنز العمال (متقى هندى): ج ۶ ص ۱۵۳. تاريخ الخلفاء(سيوطى) : ص ۱۱۴. شمس الاخبار (قرشى): ص ۳۸. نزل الابرار (بدخشانى) : ص ۲۰ ، ۲۱. تاريخ ابن كثير: ج ۷ ص ۳۴۸. تفسير فخر رازى: ج ۳ ص ۶۳۶ . شواهد التنزيل: ج ۱ ص ۲۵۶ ح ۲۵۰. تفسير نيشابورى: ج ۶ ص ۱۹۴. روح المعانى (آلوسى) : ج ۲ ص ۳۴۸. اسنى المطالب: ص ۴۸. ترجمة الامام على عليه السلام من تاريخ مدينة دمشق: ج ۱ ص ۲۰۲ ح ۲۴۹.×</ref> <ref>الطرائف: ج ۱ ص ۱۴۰.</ref> === |
|
| |
|
| 133. مالك بن حويرث ليثى، ابوسليمان )م 74 ق(
| | === ۹۸.عبد الله بن عبد الاسد (ابی عاد الاسد)بن هلالی مخزومی ،برادر رضاعی پیامبر صلی الله علیه و آله و همسر ام سلمه<ref>الطرائف:ج۱ ص۱۴۰.</ref> === |
| | ابن عقده در الموالاة حدیث غدیر را از او نقل کرده است. |
|
| |
|
| احمد بن حنبل در »المناقب« و ابنعقده در كتاب »الموالاة« حديث غدير را از مالك بن حويرث روايت كردهاند. همچنين در مدارك زير حديث غدير را از او نقل كردهاند: ابنعقده در كتاب »الموالاة« ، جعابى در »نخب المناقب« ، هيثمى در »مجمع الزوائد« ، طبرانى در »المعجم الكبير« ، جلالالدين سيوطى در »تاريخ الخلفاء« ، بدخشانى در »مفتاح النجا« و »نزل الابرار« ، محمد صدر عالم در »معارج العلى« ، وصابى شافعى در »الاكتفاء« ، ابونعيم در »فضائل الصحابة« ، خوارزمى در »مقتل الحسينعليه السلام« ، ابنعدى در »الكامل« ، ابنعساكر در »تارخ مدينة دمشق« .××× 1 كتاب الولاية: ص 230 ح 64 . مناقب آلابىطالب: ج 2 ص 228. مجمع الزوائد )هيثمى( : ج 9 ص 108. المعجم الكبير: ج 19 ص 291 ح 646 . تاريخ الخلفاء )سيوطى( : ص 114. نزل الابرار: ص 20. مقتل الحسينعليه السلام: ج 1 ص 48. الكامل: ج 6 ص 381. ترجمة الامام علىعليه السلام من تاريخ مدينة دمشق: ج 2 ص 81 ح 582 . ××× در كتب شيعه نيز ابنطاووس در »الطرائف« حديث غدير را از او نقل كرده است.××× 2 الطرائف: ج 1 ص 140. ×××
| | === ۹۹. عبداللَّه بن علقمه (ابى اوفى) اسلمى (م ۸۰ يا ۸۶ يا ۸۷ ق)<ref>كتاب الولاية: ص ۲۲۸ ح ۶۱ . مناقب على بن ابى طالب عليه السلام (ابن مغازلى) : ص ۲۳، ۲۴ ح ۲۴۷. شواهد التنزيل (حسكانى) : ج ۱ ص ۱۹۰ ح ۲۴۷.</ref> <ref>الطرائف: ج ۱ ص ۱۴۱. بحار الانوار: ج ۳۷ ص ۱۸۵ ح ۷۰.</ref> === |
|
| |
|
| | === ۱۰۰. عبداللَّه بن عمر بن خطاب عدوى، ابوعبدالرحمن (م ۷۲ يا ۷۳ ق)<ref>كتاب الولاية: ص ۱۶۳ ح ۹ و ص ۲۰۷ ح ۳۵. مناقب آل ابى طالب: ج ۲ ص ۲۲۸. مجمع الزوائد (هيثمى) : ج ۹ ص ۱۰۶. تاريخ الخلفاء: ص ۱۱۴. كنز العمال(متقى هندى): ج ۶ ص ۱۵۴. نزل الابرار: ص ۲۰. مقتل خوارزمى: فصل چهارم. اسنى المطالب (جزرى) : ص ۴. الكامل: ج ۵ ص ۳۳. ترجمة الامام على عليه السلام من تاريخ مدينة دمشق: ج ۲ ص ۸۳ ح ۵۸۶ .</ref> <ref>الطرائف: ج ۱ ص ۱۴۰.</ref> === |
|
| |
|
| 134. محمد بن ابىبكر
| | === ۱۰۱. عبداللَّه بن مسعود هذلى، ابوعبدالرحمن (م ۳۲ يا ۳۳ ق)<ref>الدرّ المنثور (سيوطى) : ص ۲۹۸. فتح القدير: ج ۲ ص ۵۷ . روح المعانى (آلوسى) : ج ۲ ص ۳۴۸. اسنى المطالب (جزرى) : ص ۴. كتاب الولاية: ص ۲۵۵. مقتل الحسين عليه السلام: ج ۱ ص ۴۸. مناقب على بن ابى طالب عليه السلام: ص ۲۳ ح ۳۲.</ref> <ref>الطرائف: ج ۱ ص ۱۴۰.</ref> === |
| | === ۱۰۲. عبداللَّه بن ياميل<ref>كتاب الولاية: ص ۲۳۹ ح ۷۷. اسد الغابة (ابن اثير): ج ۳ ص ۲۷۴. الاصابة (ابن حجر) : ج ۲ ص ۳۸۲. ينابيع المودة (قندوزى): ص ۳۴.</ref> <ref>الطرائف: ج ۱ ص ۱۴۱.</ref>=== |
|
| |
|
| سليم در كتاب خود به نام »كتاب سليم بن قيس الهلالى« حديث غدير را از وى نقل كرده است.
| | === ۱۰۳. عبيداللَّه بن عباس قرشى هاشمى (م ۵۸ يا ۸۷ ق)<ref>كتاب سليم بن قيس الهلالى: ج ۲ ص ۶۳۸ ح ۱۱.</ref> === |
|
| |
|
| | === ۱۰۴. عبيد بن عازب انصارى، برادر براء بن عازب<ref>كتاب الولاية: ص ۲۳۷ ح ۷۴. اسد الغابة (ابن اثير) : ج ۵ ص ۲۰۵.</ref> <ref>الطرائف: ج ۱ ص ۱۴۱.</ref> === |
|
| |
|
| 135. محمد بن مسلمه انصارى )م 43 يا 46 يا 47 ق(
| | === ۱۰۵. عثمان بن حنيف اوسى انصارى<ref>مناقب آل ابى طالب: ج ۲ ص ۲۲۸.</ref> === |
| | ابن عقده در كتاب «الموالاة» و جعابى در«نخب المناقب»نیز حديث غدير را از وى نقل كرده اند. |
|
| |
|
| سليم در »كتاب سليم بن قيس الهلالى« حديث غدير را از او نقل كرده است.××× 3 كتاب سليم بن قيس الهلالى: ج 2 ص 636 ح 11. ×××
| | === ۱۰۶. عثمان بن عفان اموى (م ۳۵ ق)<ref>كتاب الولاية: ص ۱۶۳ ح ۹. مناقب آل ابى طالب: ج ۲ ص ۲۲۸. مناقب على بن ابى طالب عليه السلام: ص ۲۷ ح ۳۹.</ref> <ref>الطرائف: ج ۱ ص ۱۴۰.</ref> === |
|
| |
|
| | === ۱۰۷. عدى بن حاتم طائى، ابوطريف(م ۶۸ ق)<ref>كتاب الولاية: ص ۱۹۶ ح ۳۰. مناقب آل ابى طالب: ج ۲ ص ۲۲۸. جواهر العقدين: ج ۲ ص ۱۷۰ ، ۱۷۱. ينابيع المودة (قندوزى) : ص ۳۸. تاريخ آل محمد عليهم السلام: ص ۶۷ .</ref> === |
| | === ۱۰۸. عروة بن ابىالجعد ازدى بارقى<ref>مناقب آل ابى طالب: ج ۲ ص ۲۲۸.</ref> === |
| | === ۱۰۹. عطية بن بسر مازنى<ref>كتاب الولاية: ص ۲۵۵.</ref> <ref>الطرائف: ج ۱ ص ۱۴۱.</ref>=== |
| | جعابى در «نخب المناقب» حديث غدير را با ذكر سند از عطية بن بسر روايت كرده است. |
|
| |
|
| 136. مقداد بن عمرو كندى زهرى )م 33 ق(
| | === ۱۱۰. عقبة بن عامر جهنى(م ۶۰ ق)<ref>كتاب الولاية: ص ۱۹۶ ح ۳۰. مناقب آل ابى طالب: ج ۲ ص ۲۲۸. تاريخ آل محمد عليهم السلام: ص ۶۷ .</ref> <ref>الطرائف: ج ۱ ص ۱۴۱.</ref> === |
|
| |
|
| ابنعقده در كتاب »الموالاة« و حموينى در »فرائد السمطين« حديث غدير را از مقداد روايت كردهاند.××× 4 فرائد السمطين: ج 1 ص 312 ح 250. ××× در كتب شيعه نيز ابنطاووس در »الطرائف« حديث غدير را از او نقل كرده است.××× 5 الطرائف: ج 1 ص 140. ×××
| | === ۱۱۱. عقبة بن عمرو بدرى، ابومسعود === |
| | جعابى در «نخب المناقب» حديث غدير را از وى نقل كرده است. |
|
| |
|
| | === ۱۱۲. على بن ابى طالب عليه السلام، اميرالمؤمنين<ref>كتاب الولاية: ص ۱۵۶ ح ۲ و ص ۱۶۳ ح ۹ و ص ۱۹۶ ح ۳۰ و ص ۱۹۸ ح ۳۱ و ص ۲۳۶ ح ۷۳ و ص ۲۳۷ ح ۷۴ و ص ۲۴۱ ح ۸۱ . مقتل الحسين عليه السلام: ج ۱ ص ۴۸. مسند احمد: ج ۱ ص ۱۵۲. البداية و النهاية (ابن كثير) : ج ۲ ص ۳۴۸. مجمع الزوائد(هيثمى) : ج ۹ ص ۱۰۷. تاريخ الخلفاء(سيوطى) : ص ۱۱۴. تهذيب التهذيب (ابن حجر) : ج ۷ ص ۳۳۷. المطالب العالية: ج ۴ ص ۶۵ ح ۳۹۷۳. نزل الابرار (بدخشانى) : ص ۲۰. مشكل الآثار (طحاوى) : ج ۲ ص ۳۰۷. البداية و النهاية (ابن كثير) : ج ۵ ص ۲۱۱. كنز العمال (متقى هندى) : ج ۶ ص ۴۰۶،۳۹۹،۳۹۷،۱۵۴. ميزان الاعتدال (ذهبى) : ج ۲ ص ۳۰۳. حلية الاولياء: ج ۹ ص ۶۴ . الضعفاء الكبير: ج ۳ ص ۲۷۱ ح ۱۲۷۶. ترجمة الامام على عليه السلام من تاريخ مدينة دمشق: ج ۲ ص ۲۵ ح ۵۲۵ و ص ۲۷ ح ۵۲۷ ، ۵۲۸ و ص ۲۸ ح ۵۲۹ و ص ۳۰ ح ۵۳۴ . مناقب على بن ابى طالب عليه السلام: ص ۲۱ ح ۲۹.</ref> <ref>الطرائف: ج ۱ ص ۱۴۰.</ref> === |
| | اميرالمؤمنين عليه السلام در چند مورد و به چند شكل حديث غدير را بيان فرموده است: |
|
| |
|
| 137. ناجية بن عمرو خزاعى
| | الف) [[شعر غدیر|شعر]] حضرت در غدير كه حديث غدير هم در آن آمده، و راويان مورد وثوق و اعتماد آن را ذكر نموده اند. |
|
| |
|
| ابناثير در »اسد الغابة« و ابنحجر در »الاصابة« روايت كردهاند كه ناجية بن عمرو يكى از كسانى است كه در ماجراى احتجاج اميرالمؤمنينعليه السلام به حديث غدير در كوفه براى حضرت شهادت داد. همچنين ابنعقده در كتاب »الموالاة« و جعابى در »نخب المناقب« و خطيب خوارزمى در »مقتل الحسينعليه السلام« او را از جمله روايان حديث غدير از صحابه به شمار آورده است.××× 1 اسد الغابة )ابناثير( : ج 5 ص 6 . الاصابة )ابنحجر( : ج 3 ص 542 . كتاب الولاية: ص 195 ح 29. مناقب آلابىطالب: ج 2 ص 228. مقتل الحسينعليه السلام: ج 1 ص 48. ××× در كتب شيعه نيز ابنطاووس در »الطرائف« حديث غدير را از او نقل كرده است.××× 2 الطرائف: ج 1 ص 141. ×××
| | ب) احتجاج آن حضرت به حديث غدير در روز شورى. |
|
| |
|
| | ج) احتجاج آن حضرت به حديث غدير در [[جمل|جنگ جمل]]. |
|
| |
|
| 138. نعمان بن عجلان زرقى انصارى
| | د) احتجاج آن حضرت به حديث غدير و سوگند دادنش براى گواهى دادن به آن در [[رحبه کوفه]]. |
|
| |
|
| ابناثير جزرى در »اسد الغابة« و ابنحجر در »الاصابة« نقل كردهاند كه در ماجراى احتجاج اميرالمؤمنينعليه السلام به حديث غدير در رحبه كوفه به نقل اصبغ بن نباته، از جمله كسانى كه در مناشده حضرت به حديث غدير گواهى دادند نعمان بن عجلان است. همچنين ابنعقده در كتاب »الموالاة« و جعابى در »نخب المناقب« و قاضى در »تاريخ آلمحمدعليهم السلام« وى را از جمله راويان حديث غدير از صحابه شمرده است.××× 3 اسد الغابة: ج 1 ص 369 368. الاصابة: ج 1 ص 304 ش 1567. كتاب الولاية: ص 255. مناقب آلابىطالب: ج 2 ص 228. تاريخ آلمحمدعليهم السلام: ص 67 . ××× در كتب شيعه نيز ابنطاووس در »الطرائف« حديث غدير را از او نقل كرده است.××× 4 الطرائف: ج 1 ص 141. ×××
| | هـ) نقل حديث غدير به طور كلى. |
|
| |
|
| | === ۱۱۳. عمّار بن ياسر عنسى، ابواليقظان (م ۳۷ ق)<ref>كتاب صفّين(نصر بن مزاحم) : ص ۱۸۶. كتاب الولاية: ص ۱۹۱ ح ۲۳. مقتل الحسين عليه السلام: ج ۱ ص ۴۸. شرح نهج البلاغة: ج ۲ ص ۲۷۳. فرائد السمطين (حموينى) : ص ۵۸ باب ۴۰. اسنى المطالب (جزرى) : ص ۴. شواهد التنزيل: ج ۱ ص ۲۲۳ ح ۲۳۱. الدرّ المنثور: ج ۲ ص ۲۹۳. مجمع الزوائد: ج ۷ ص ۱۷.</ref> <ref>الطرائف: ج ۱ ص ۱۴۰.</ref> === |
|
| |
|
| نضلة بن عتبه )عبيد( اسلمى، ابوبرزه = فضلة )نضلة( بن عتبه )عبيد( اسلمى، ابوبرزه
| | === ۱۱۴. عمارة بن حزم خزرجى انصارى<ref>مجمع الزوائد(هيثمى) : ج ۹ ص ۱۰۷. تاريخ الخلفاء (سيوطى) : ص ۶۵ . نزل الابرار: ص ۵۱ .</ref> === |
|
| |
|
| | === ۱۱۵. عمران بن حصين خزاعى كعبى، ابونجيد (م ۵۲ ق)<ref>کتاب الولاية: ص ۲۵۵. مقتل الحسين عليه السلام: ج ۱ ص ۴۸. اسنى المطالب: ص ۴۸. </ref> <ref>الطرائف: ج ۱ ص ۱۴۰.</ref> === |
| | === ۱۱۶. عمر بن ابى سلمة بن عبدالاسد مخزومى، ربيب پيامبر صلى الله عليه وآله، پسر ام سلمه (م ۸۳ ق)<ref>کتاب الولاية: ص ۲۵۵. مناقب آل ابى طالب: ج ۲ ص ۲۲۸.</ref> <ref>الطرائف: ج ۱ ص ۱۴۰.</ref>=== |
|
| |
|
| 139. نيط بن شريط
| | === ۱۱۷. عمر بن خطاب عدوى (م ۲۳ ق)<ref>كتاب الولاية: ص ۱۵۵ ح ۱. مناقب آل ابى ابى طالب عليه السلام: ج ۲ ص ۲۲۸. مناقب على بن ابى طالب عليه السلام (ابن مغازلى) : ص ۲۲ ح ۳۱ و ص ۲۷ ح ۳۹. مقتل الحسين عليه السلام: ج ۱ ص ۴۸. الرياض النضرة (محبالدين طبرى) : ج ۲ ص ۲۴۴،۱۶۱. ذخائر العقبى: ص ۶۷ . البداية و النهاية: ج ۵ ص ۲۱۳ و ج ۷ ص ۳۴۹. ينابيع المودة: ص ۲۴۹. ترجمة الامام على عليه السلام من تاريخ مدينة دمشق: ج ۲ ص ۷۹ ح ۵۸۱ و ص ۸۲ ح ۵۸۴ ، ۵۸۵ . فيض القدير: ج ۶ ص ۲۱۸. الصواعق المحرقة: ص ۱۷۷،۴۲.</ref> <ref>الطرائف: ج ۱ ص ۱۴۰. بحار الانوار: ج ۳۷ ص ۱۹۶ ح ۷۹.</ref> === |
|
| |
|
| شهابالدين در »تشنيف الآذان« حديث غدير را از وى نقل كرده است.
| | === ۱۱۸. عمرو بن حريث قرشى مخزومى (م ۵۵ يا ۹۸ ق)<ref>مناقب آل ابى طالب: ج ۲ ص ۲۲۸.</ref> === |
| | === ۱۱۹. عمرو بن حمق بن كاهن خزاعى كوفى (م ۵۰ ق)<ref>كتاب الولاية: ص ۱۹۵ ح ۲۹. مناقب آل ابى طالب: ج ۲ ص ۲۲۸. مقتل الحسين عليه السلام: ج ۱ ص ۴۸.</ref> <ref>الطرائف: ج ۱ ص ۱۴۱.</ref>=== |
|
| |
|
| | === ۱۲۰. عمرو بن ذى مرّ<ref>مجمع الزوائد(هيثمى) : ج ۹ ص ۱۰۴. تشنيف الآذان (شهاب الدين) .</ref> === |
|
| |
|
| 140. هاشم بن عتبة بن ابىوقاص مرقال زهرى مدنى )م 37 ق(
| | === ۱۲۱. عمرو بن شراحيل<ref>اسد الغابة: ج ۴ ص ۱۱۴.</ref> === |
|
| |
|
| ابنعقده در كتاب »الموالاة« و ابناثير در »اسد الغابة« و قندوزى در »ينابيع المودة« ماجراى احتجاج اميرالمؤمنينعليه السلام به حديث غدير در كوفه را نقل كردهاند، كه هاشم مرقال از جمله كسانى است كه به حديث غدير شهادت دادند. ابنحجر نيز در »الاصابة« اين ماجرا را روايت كرده، ولى قسمتى از اول آن را انداخته و نام هاشم مرقال را ذكر نكرده است! البته از اين قبيل سقط و تحريف در كتب و تأليفات ابنحجر بسيار مشاهده مىشود!××× 1 كتاب الولاية: ص 241 ح 81 . اسد الغابة )ابناثير( : ج 1 ص 368. ينابيع المودة: ج 1 ص 109 108. الاصابة )ابنحجر( : ج 1 ص 305. ××× در كتب شيعه نيز ابنطاووس در »الطرائف« حديث غدير را از او نقل كرده است.××× 2 الطرائف: ج 1 ص 140. ×××
| | === ۱۲۲. عمرو بن شرحبيل<ref>مقتل الحسين عليه السلام: ج ۱ ص ۴۸. </ref> === |
|
| |
|
| | === ۱۲۳. عمرو بن عاص بن وائل سهمى (م ۴۳ يا ۴۷ يا ۴۸ يا ۵۱ ق)<ref>الامامة و السياسة: ص ۹۳، و در چاپ ديگر: ج ۱ ص ۱۰۹. المناقب (خوارزمى): ص ۱۲۶.</ref> === |
|
| |
|
| 141. هلال بن حارث، ابوحمراء خادم رسولخداصلى الله عليه وآله
| | === ۱۲۴. عمرو بن مرّه جهنى، ابوطلحه، ابومريم (م در خلافت معاويه)<ref>المعجم الكبير: ج ۵ ص ۱۹۲ ح ۵۰۵۹ . كنز العمال: ج ۱۱ ص ۶۱۰ ح ۳۲۹۵۱.</ref> === |
|
| |
|
| جعابى در »نخب المناقب« و همدانى در »مودة القربى« و امرتسرى در »ارجح المطالب« و نيز در »احقاق الحق« حديث غدير را از او نقل كردهاند.××× 3 مناقب آلابىطالب: ج 2 ص 228. مودة القربى )همدانى( : ص 50 . ارجح المطالب )امرتسرى( : ص 581 . تعليقات احقاق الحق: 5 ص 38 ح 7. ×××
| | === ۱۲۵. فاطمه بنت حمزة بن عبدالمطلب <ref>كتاب الولاية: ص ۲۵۵. مناقب آل ابى طالب: ج ۲ ص ۲۲۸.</ref> <ref>الطرائف: ج ۱ ص ۱۴۱.</ref> === |
|
| |
|
| | === ۱۲۶. فاطمه عليها السلام بنت محمد صلى الله عليه و آله، صديقه (م ۱۱ ق)<ref>كتاب الولاية: ص ۲۴۲ ح ۸۳ . مناقب على بن ابى طالب عليه السلام: ج ۲ ص ۲۲۸. نزهة الحفاظ: ض ۶۵ . اسنى المطالب: ص ۵۰ ، ۵۱ .</ref> <ref>الطرائف: ج ۱ ص ۱۴۱.</ref> === |
|
| |
|
| 142. وحشى بن حرب حبشى حمصى، ابووسمه )ابودسمه(
| | === ۱۲۷. فضل بن عباس<ref>كتاب سليم بن قيس الهلالى: ص ۲۳۱.</ref> === |
|
| |
|
| ابنعقده در كتاب »الموالاة« و جعابى در »نخب المناقب« حديث غدير را از وحشى بن حرب روايت كرده، و خوارزمى در مقتلش او را از جمله راويان حديث غدير از صحابه به شمار آورده است.××× 4 كتاب الولاية: ص 240 ح 80 . مناقب آلابىطالب: چ 2 ص 228. ××× در كتب شيعه نيز ابنطاووس در »الطرائف« حديث غدير را از او نقل كرده است.××× 5 الطرائف: ج 1 ص 140. ×××
| | === ۱۲۸. فضلة (نضلة) بن عتبه (عبيد) اسلمى، ابوبرزه (م ۶۵ ق)<ref>كتاب الولاية: ص ۲۵۵. مناقب آل ابى طالب: ج ۲ ص ۲۲۸.</ref> <ref>الطرائف: ج ۱ ص ۱۴۱.</ref> === |
|
| |
|
| | === ۱۲۹. قيس بن ثابت بن شماس انصارى<ref>كتاب الولاية: ص ۲۴۱ ح ۸۱ . اسد الغابة(ابن اثير) : ج ۱ ص ۳۶۸. الاصابة (ابن حجر) : ج ۱ ص ۳۰۵.</ref> <ref>الطرائف: ج ۱ ص ۱۴۱.</ref> === |
|
| |
|
| 143. وهب بن حمزه
| | === ۱۳۰. قيس بن سعد بن عباده انصارى خزرجى (م ۵۹ يا ۶۰ ق)<ref>مناقب آل ابى طالب: ج ۲ ص ۲۲۸.</ref> <ref>كتاب سليم بن قيس الهلالى: ج ۲ ص ۷۷۷ ح ۲۶.</ref> === |
| | قيس بن سعد بن عباده يكى از شعراى غدير، و نيز يكى از كسانى است كه در ماجراى احتجاج اميرالمؤمنين عليه السلام به حديث غدير در [[کوفه]] براى حضرت شهادت داد. |
|
| |
|
| خوارزمى در »مقتل الحسينعليه السلام« خود وهب بن حمزه را از جمله راويان حديث غدير از صحابه شمرده است. همچنين ابنحجر در »الاصابة« و ابن اثير در »اسد الغابة« حديث غدير را از او نقل كرده است.××× 6 مقتل الحسينعليه السلام: فصل چهارم. الاصابة: ج 3 ص 604 ح 9159. اسد الغابة: ج 5 ص 94. ×××
| | هم چنين او به حديث غدير بر [[معاویة بن ابی سفیان]] احتجاج كرده است. |
|
| |
|
| | === ۱۳۱. قيس بن عاصم<ref>مناقب آل ابى طالب: ج ۲ ص ۲۲۸.</ref> === |
|
| |
|
| 144. وهب بن عبداللَّه سوائى )شوائى( ، ابوحجيفه، وهب الخير )م 64 يا 74 ق(
| | === ۱۳۲. كعب بن عجره (عجزه) انصارى مدنى، ابومحمد (م ۵۱ ق)<ref>مناقب آل ابى طالب: ج ۲ ص ۲۲۸.</ref> <ref>الطرائف: ج ۱ ص ۱۴۰.</ref> === |
|
| |
|
| ابنعقده در كتاب »الموالاة« حديث غدير را از وهب بن عبداللَّه روايت كرده است.××× 1 كتاب الولاية: ص 255. ××× در كتب شيعه نيز ابنطاووس در »الطرائف« حديث غدير را از او نقل كرده است.××× 2 الطرائف: ج 1 ص 141. ×××
| | === ۱۳۳. مالک بن حويرث ليثى، ابوسليمان (م ۷۴ ق)<ref>كتاب الولاية: ص ۲۳۰ ح ۶۴ . مناقب آل ابى طالب: ج ۲ ص ۲۲۸. مجمع الزوائد (هيثمى) : ج ۹ ص ۱۰۸. المعجم الكبير: ج ۱۹ ص ۲۹۱ ح ۶۴۶ . تاريخ الخلفاء (سيوطى) : ص ۱۱۴. نزل الابرار: ص ۲۰. مقتل الحسين عليه السلام: ج ۱ ص ۴۸. الكامل: ج ۶ ص ۳۸۱. ترجمة الامام على عليه السلام من تاريخ مدينة دمشق: ج ۲ ص ۸۱ ح ۵۸۲ .</ref> <ref>الطرائف: ج ۱ ص ۱۴۰.</ref> === |
|
| |
|
| | === ۱۳۴. محمد بن ابى بكر === |
| | [[سلیم بن قیس هلالی (ابوصادق)|سلیم]] در كتاب خود به نام «[[کتاب سلیم بن قیس الهلالی (کتاب)|کتاب سلیم بن قیس الهلالی]]» حديث غدير را از وى نقل كرده است. |
|
| |
|
| 145. يزيد بن خطيب اسلمى
| | === ۱۳۵. محمد بن مسلمه انصارى (م ۴۳ يا ۴۶ يا ۴۷ ق)<ref>كتاب سليم بن قيس الهلالى: ج ۲ ص ۶۳۶ ح ۱۱.</ref> === |
| | === ۱۳۶. مقداد بن عمرو كندى زهرى (م ۳۳ ق)<ref>فرائد السمطين: ج ۱ ص ۳۱۲ ح ۲۵۰.</ref> <ref>الطرائف: ج ۱ ص ۱۴۰.</ref>=== |
| | [[ابن عقده]] در كتاب «الموالاة» حديث غدير را از مقداد [[فرهنگ غدیر در تاریخ|روایت]] كرده است. |
|
| |
|
| ابنعقده در كتاب »الموالاة« وى را از راويان حديث غدير بر شمرده است.
| | === ۱۳۷. ناجية بن عمرو خزاعى<ref>اسد الغابة (ابن اثير) : ج ۵ ص ۶ . الاصابة (ابن حجر) : ج ۳ ص ۵۴۲ . كتاب الولاية: ص ۱۹۵ ح ۲۹. مناقب آل ابى طالب: ج ۲ ص ۲۲۸. مقتل الحسين عليه السلام: ج ۱ ص ۴۸.</ref> <ref>الطرائف: ج ۱ ص ۱۴۱.</ref> === |
|
| |
|
| | === ۱۳۸. نعمان بن عجلان زرقى انصارى<ref>اسد الغابة: ج ۱ ص ۳۶۸ ، ۳۶۹. الاصابة: ج ۱ ص ۳۰۴ ش ۱۵۶۷. كتاب الولاية: ص ۲۵۵. مناقب آل ابى طالب: ج ۲ ص ۲۲۸. تاريخ آل محمد عليهم السلام: ص ۶۷ .</ref> <ref>الطرائف: ج ۱ ص ۱۴۱.</ref> === |
| | نضلة بن عتبه (عبيد) اسلمى، ابوبرزه = فضلة (نضلة) بن عتبه (عبيد) اسلمى، ابوبرزه |
|
| |
|
| يزيد بن شراحيل انصارى = زيد )يزيد( بن شراحيل انصارى
| | === ۱۳۹. نيط بن شريط === |
| | شهاب الدين در «تشنيف الآذان» حديث غدير را از وى نقل كرده است. |
|
| |
|
| | === ۱۴۰. هاشم بن عتبة بن ابى وقاص مرقال زهرى مدنى (م ۳۷ ق)<ref>كتاب الولاية: ص ۲۴۱ ح ۸۱ . اسد الغابة (ابن اثير) : ج ۱ ص ۳۶۸. ينابيع المودة: ج ۱ ص ۱۰۸ ، ۱۰۹. الاصابة (ابن حجر) : ج ۱ ص ۳۰۵.</ref> <ref>الطرائف: ج ۱ ص ۱۴۰.</ref> === |
|
| |
|
| 146. يزيد بن وديعه
| | === ۱۴۱. هلال بن حارث، ابو حمراء خادم رسول خدا صلى الله عليه و آله<ref>مناقب آل ابى طالب: ج ۲ ص ۲۲۸. مودة القربى (همدانى) : ص ۵۰ . ارجح المطالب (امرتسرى) : ص ۵۸۱ . تعليقات احقاق الحق: ۵ ص ۳۸ ح ۷.</ref> === |
|
| |
|
| ابناثير در »اسد الغابة« حديث غدير را از او نقل كرده است.××× 3 اسد الغابة )ابناثير( : ج 3 ص 231. ×××
| | === ۱۴۲. وحشى بن حرب حبشى حمصى، ابووسمه(ابودسمه)<ref>كتاب الولاية: ص ۲۴۰ ح ۸۰ . مناقب آل ابى طالب: چ ۲ ص ۲۲۸.</ref> <ref>الطرائف: ج ۱ ص ۱۴۰.</ref> === |
|
| |
|
| | === ۱۴۳. وهب بن حمزه<ref>مقتل الحسين عليه السلام: فصل چهارم. الاصابة: ج ۳ ص ۶۰۴ ح ۹۱۵۹. اسد الغابة: ج ۵ ص ۹۴.</ref>=== |
|
| |
|
| 147. يعلى بن مرّة بن وهب ثقفى، ابومُرازم
| | === ۱۴۴. وهب بن عبداللَّه سوائى (شوائى) ، ابوحجيفه، وهب الخير (م ۶۴ يا ۷۴ ق)<ref>كتاب الولاية: ص ۲۵۵.</ref> <ref>الطرائف: ج ۱ ص ۱۴۱.</ref> === |
| | === ۱۴۵. يزيد بن خطيب اسلمى === |
| | ابن عقده در كتاب «الموالاة» وى را از راويان حديث غدير بر شمرده است. |
|
| |
|
| ابنعقده در كتاب »الموالاة« و جعابى در »نخب المناقب« و حافظ ابوموسى و حافظ ابونعيم و ابناثير در »اسد الغابة« و ابنحجر در »الاصابة« حديث غدير را از يعلى بن مره روايت كردهاند.××× 4 كتاب الولاية: ص 195 ح 29. مناقب آلابىطالب: ج 2 ص 228. اسد الغابة )ابناثير( : ج 2 ص 233 و ج 4 ص 93 و ج 5 ص 6 . الاصابة )ابنحجر( : ج 3 ص 452. ×××
| | يزيد بن شراحيل انصارى = زيد(يزيد) بن شراحيل انصارى |
|
| |
|
| | === ۱۴۶. يزيد بن وديعه<ref>اسد الغابة (ابن اثير) : ج ۳ ص ۲۳۱.</ref> === |
|
| |
|
| در كتب شيعه نيز ابنطاووس در »الطرائف« حديث غدير را از او نقل كرده است.××× 5 الطرائف: ج 1 ص 141. ×××
| | === ۱۴۷. يعلى بن مرّة بن وهب ثقفى، ابومُرازم<ref>كتاب الولاية: ص ۱۹۵ ح ۲۹. مناقب آل ابى طالب: ج ۲ ص ۲۲۸. اسد الغابة (ابن اثير) : ج ۲ ص ۲۳۳ و ج ۴ ص ۹۳ و ج ۵ ص ۶ . الاصابة(ابن حجر) : ج ۳ ص ۴۵۲.</ref> <ref>الطرائف: ج ۱ ص ۱۴۱.</ref> === |
|
| |
|
| | اين ها يک صد و چهل و هفت تن از بزرگان [[صحابه]] [[حضرت محمّد صلی الله علیه و آله|پیامبر صلی الله علیه و آله]] هستند كه به شكل هاى مختلف و جريان هاى متفاوت حديث غدير را نقل كرده اند، كه هر كدام با اسناد بسيار و در كتب متعدد آمده است. |
|
| |
|
| اينها يكصد و چهل و هفت تن از بزرگان صحابه پيامبرصلى الله عليه وآله هستند كه به شكلهاى مختلف و جريانهاى متفاوت حديث غدير را نقل كردهاند، كه هر كدام با اسناد بسيار و در كتب متعدد آمده است. بسا آنچه به دست نياوردهايم يا به دست ما نرسيده بسيار بيش از اين باشد، چرا كه با توجه به جمعيتى كه در غدير خم وجود داشته، حتماً راويان حديث غدير چندين برابر نامبردگان بوده است.
| | بسا آن چه به دست نياورده ايم يا به دست ما نرسيده بسيار بيش از اين باشد، چرا كه با توجه به جمعيتى كه در غدير خم وجود داشته، حتماً راويان حديث غدير چندين برابر نام بردگان بوده است. |
|
| |
|
| اجتماعى كه در آن روز به اين داستان گوش فرا داده و آن را درك كردند بيش از يكصد هزار تن بودهاند. بالطبع تك تك اين گروه عظيم پس از بازگشت به وطن خود از اين واقعه عظيم سخن گفته و آن را نقل كردهاند. | | اجتماعى كه در آن روز به اين داستان گوش فرا داده و آن را درک كردند بيش از يک صد هزار تن بوده اند. |
|
| |
|
| | بالطبع تک تک اين گروه عظيم پس از بازگشت به وطن خود از اين واقعه عظيم سخن گفته و آن را نقل كرده اند. |
|
| |
|
| همان طور كه هر مسافرى پس از بازگشت به وطن، آنچه از حوادث مهم و غير عادى در طى مسافرت ديده را براى خويشان و دوستان خود بيان مىكند. اين گروه عظيم هم چنين بودهاند و اين داستان تاريخى و مهم را همگى بازگو كردهاند. البته آنانكه كينه در دل داشتند، حِقد درونى آنها مانع شد كه اين داستان مهم را نقل و اشاعه دهند. | | همان طور كه هر مسافرى پس از بازگشت به وطن، آن چه از حوادث مهم و غير عادى در طى مسافرت ديده را براى خويشان و دوستان خود بيان مى كند. |
|
| |
|
| | اين گروه عظيم هم چنين بوده اند و اين داستان تاريخى و مهم را همگى بازگو كرده اند. البته آنان كه كينه در دل داشتند، حِقد درونى آن ها مانع شد كه اين داستان مهم را نقل و اشاعه دهند. |
|
| |
|
| بنابراين، اين تعداد كه نام آنها برده شد از جمله اشخاصى هستند كه اين واقعه را از آن جماعت نقل كردهاند، و چه بسيار كسانى هم كه پس از درك اين مجمع بزرگ و شنيدن اين امر مهم قبل از آنكه به وطن و مسكن خود برسند و يا پيش از آنكه موفق ببيان مشهودات و مسموعات خود شوند، دست حوادث آنها را نابود ساخته، يا در بيابانها و پهنه صحراى حجاز مرگ گريبانشان را گرفته و يا سوانح و حوادث گوناگون آنها را از يادآورى و بيان اين خاطره بزرگ باز داشته است. | | بنابراين، اين تعداد كه نام آن ها برده شد از جمله اشخاصى هستند كه اين واقعه را از آن جماعت نقل كرده اند، و چه بسيار كسانى هم كه پس از درک اين مجمع بزرگ و شنيدن اين امر مهم قبل از آن كه به وطن و مسكن خود برسند و يا پيش از آن كه موفق ببيان مشهودات و مسموعات خود شوند، دست حوادث آن ها را نابود ساخته، يا در بيابان ها و پهنه صحراى [[حجاز]] [[مرگ]] گريبان شان را گرفته و يا سوانح و حوادث گوناگون آن ها را از يادآورى و بيان اين خاطره بزرگ باز داشته است. |
|
| |
|
| | در روايت [[زید بن ارقم انصاری|زید بن ارقم]] تلويحاً به اين معنى اشاره شده كه قسمتى از حاضرين در آن روز و در آن مكان از جمله صحرانشينان بوده اند كه سخنى از آنان در دسترس ديگران قرار نگرفته و منشأ نشر و اِسناد اين خبر واقع نشده اند. با همه اين امور و حوادث و موانع، در اثبات و تواتر اين حديث آن چه كه به آن دست يافته و ذكر كرديم كافى است. |
|
| |
|
| در روايت زيد بن ارقم تلويحاً به اين معنى اشاره شده كه قسمتى از حاضرين در آن روز و در آن مكان از جمله صحرانشينان بودهاند كه سخنى از آنان در دسترس ديگران قرار نگرفته و منشأ نشر و اِسناد اين خبر واقع نشدهاند. با همه اين امور و حوادث و موانع، در اثبات و تواتر اين حديث آنچه كه به آن دست يافته و ذكر كرديم كافى است.
| | == پانویس == |
| | [[رده:راویان حدیث غدیر]] |