زمینه های بحث تجلی غدیر در عصر ظهور: تفاوت میان نسخه‌ها
بدون خلاصۀ ویرایش |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
== زمینه هاى بحثِ «تجلی غدیر در عصر ظهور»<ref>محمد باقر انصارى</ref> == | |||
=== چكيده === | |||
۱ . تلخى روزگارِ سقيفه، اميد به ظهور را چند برابر كرده است. | ۱ . تلخى روزگارِ سقيفه، اميد به ظهور را چند برابر كرده است. | ||
| خط ۱۳: | خط ۱۲: | ||
۵ . منابع بحث درباره «تجلى غدير در ظهور» | ۵ . منابع بحث درباره «تجلى غدير در ظهور» | ||
همه آنان كه با شنيدن نام غدير تا عرش پر مى كشند، از تحقّق نيافتن آن در روزگار بعد از پيامبر صلى الله عليه وآله به خروش مى آيند و تا عمق جانشان مى سوزد. اين دل سوختگان پس از آنكه لعن و تنفر و انزجار خود را نثار سد كنندگان راه غدير مى نمايند، از خود مى پرسند: اگر در آن روزهايى كه حقِّ غدير بود مانع آن شدند، آيا اميدى هست كه روزى بر اين كره خاكى نامى جز غدير و امامش شنيده نشود و آن بهشت موعود را با تمام وجود خود احساس كنيم؟ | |||
همه آنان كه با شنيدن نام غدير تا عرش پر | |||
=== تلخى روزگارِ سقيفه، مشوق اميد به ظهور === | |||
با يادآورى نام مبارك حضرت بقية اللَّه الاعظمعليه السلام، روزگار شيرينتر از عسلى را پيش بينى مىكنيم كه غدير در آن به صورت تمام عيار تحقق يافته، و ولايت تمام عيار امامتِ الهى بر سراسر گيتى سايه گسترده است. | با يادآورى نام مبارك حضرت بقية اللَّه الاعظمعليه السلام، روزگار شيرينتر از عسلى را پيش بينى مىكنيم كه غدير در آن به صورت تمام عيار تحقق يافته، و ولايت تمام عيار امامتِ الهى بر سراسر گيتى سايه گسترده است. | ||
| خط ۳۸: | خط ۳۲: | ||
د . منابع اين بحث. | د . منابع اين بحث. | ||
=== سؤالاتِ زمينهسازِ بحثِ »تجلى غدير در ظهور« === | |||
سؤالاتِ زمينهسازِ بحثِ »تجلى غدير در ظهور« | |||
رشد و فراگيرى هر بحثى در گروِ تعدّد سؤالاتى است كه بر اساس فرضيههاى علمى درباره آن مطرح مىشود. درباره موضوع »تجلى غدير در ظهور« مىتوان چهارده سؤال زير را مطرح كرد، كه پاسخ به هر يك از آنها زاويهاى از مطلب را روشن مىنمايد: | رشد و فراگيرى هر بحثى در گروِ تعدّد سؤالاتى است كه بر اساس فرضيههاى علمى درباره آن مطرح مىشود. درباره موضوع »تجلى غدير در ظهور« مىتوان چهارده سؤال زير را مطرح كرد، كه پاسخ به هر يك از آنها زاويهاى از مطلب را روشن مىنمايد: | ||
1 . نقطه ارتباط غدير با مهدويت در كجاست؟ | 1 . نقطه ارتباط غدير با مهدويت در كجاست؟ | ||
2 . آيا تجلّى غدير در مهدويت به طور كلى است يا فقط به عصر ظهور اختصاص دارد؟ | 2 . آيا تجلّى غدير در مهدويت به طور كلى است يا فقط به عصر ظهور اختصاص دارد؟ | ||
3 . مگر غدير تجلّى نداشته كه بايد در عصر ظهور متجلّى شود؟ | 3 . مگر غدير تجلّى نداشته كه بايد در عصر ظهور متجلّى شود؟ | ||
4 . تاكنون چه مقدار در اين باره كار علمى شده است؟ | 4 . تاكنون چه مقدار در اين باره كار علمى شده است؟ | ||
5 . اگر كلام صريحى درباره تحقيق عينى غدير در عصر ظهور نداشته باشيم، آيا با استفاده از كلّيات و تطبيق آنها مىتوانيم ادعا كنيم آنچه در غدير انتظارش مىرفت در عصر ظهور محقق مىشود؟ | 5 . اگر كلام صريحى درباره تحقيق عينى غدير در عصر ظهور نداشته باشيم، آيا با استفاده از كلّيات و تطبيق آنها مىتوانيم ادعا كنيم آنچه در غدير انتظارش مىرفت در عصر ظهور محقق مىشود؟ | ||
6 . اهداف تصريح شده غدير كدام است؟ | 6 . اهداف تصريح شده غدير كدام است؟ | ||
| خط ۶۴: | خط ۵۰: | ||
8 . در اثر عدم تحقّق غدير چه اتفاقى افتاد كه با ظهور جبران مىشود؟ | 8 . در اثر عدم تحقّق غدير چه اتفاقى افتاد كه با ظهور جبران مىشود؟ | ||
9 . فرقِ امام غدير با امام سقيفه در چيست كه بايد در ايّام ظهور فقدان 1400 سالهاش جبران شود؟ | 9 . فرقِ امام غدير با امام سقيفه در چيست كه بايد در ايّام ظهور فقدان 1400 سالهاش جبران شود؟ | ||
10 . آيا بين غدير و عدالت گسترى حضرت مهدىعليه السلام ارتباطى وجود دارد؟ | 10 . آيا بين غدير و عدالت گسترى حضرت مهدىعليه السلام ارتباطى وجود دارد؟ | ||
| خط ۷۴: | خط ۵۸: | ||
12 . چه سرنخهايى از روايات مىتواند به بحث ارتباط غدير و مهدويت كمك كند؟ | 12 . چه سرنخهايى از روايات مىتواند به بحث ارتباط غدير و مهدويت كمك كند؟ | ||
13 . چه منابعى و كدام دسته از موضوعات حديثى مىتواند مطالب مربوط به غدير در عصر ظهور را در بر داشته باشد؟ | 13 . چه منابعى و كدام دسته از موضوعات حديثى مىتواند مطالب مربوط به غدير در عصر ظهور را در بر داشته باشد؟ | ||
14 . آيا مباحث برائت و لعن چه اندازه در روشنگرى مسئله تحقق غدير در عصر ظهور راهگشاست؟ | 14 . آيا مباحث برائت و لعن چه اندازه در روشنگرى مسئله تحقق غدير در عصر ظهور راهگشاست؟ | ||
=== خصوصيات علمى در بحث «تجلى غدير در ظهور» === | |||
خصوصيات علمى در بحث | قبل از ورود به كار علمى درباره «تجلى غدير در ظهور» بايد متوجه ابعاد دقيق علمى اعتقادى در اين مسئله باشيم؛ تا در تحليلهاى اعتقادى به بيراهه نرويم. مهمترين جهات اين دقتها چهار نقطه است: | ||
قبل از ورود به كار علمى درباره | |||
1 . بحثى است كه تاكنون به صورت تخصصى درباره آن كار نشده است. | 1 . بحثى است كه تاكنون به صورت تخصصى درباره آن كار نشده است. | ||
| خط ۹۵: | خط ۷۴: | ||
4 . بايد مواظب تحليل و جمع بندى و پردازشها باشيم كه از حد معقول به استحسانات كشيده نشود. | 4 . بايد مواظب تحليل و جمع بندى و پردازشها باشيم كه از حد معقول به استحسانات كشيده نشود. | ||
=== ورودى هاى بحث درباره «تجلى غدير در ظهور» === | |||
براى جستجو در منابع اعتقادى و حديثى و تاريخى درباره بحث »تجلى غدير در ظهور« بايد دريچههاى فكرى مرتبط با مسئله را شناسايى كنيم، و گمشده خود را از لابلاى متون استخراج نماييم. نُه مدخل براى ريزيافتههاى بحث مزبور معرفى مىشود، با اذعان به اينكه در ضمن كار علمى هر محققى ممكن است به ورودىهاى جديدى دست يابد. | براى جستجو در منابع اعتقادى و حديثى و تاريخى درباره بحث »تجلى غدير در ظهور« بايد دريچههاى فكرى مرتبط با مسئله را شناسايى كنيم، و گمشده خود را از لابلاى متون استخراج نماييم. نُه مدخل براى ريزيافتههاى بحث مزبور معرفى مىشود، با اذعان به اينكه در ضمن كار علمى هر محققى ممكن است به ورودىهاى جديدى دست يابد. | ||
نسخهٔ ۱۱ ژوئیهٔ ۲۰۲۳، ساعت ۱۱:۳۳
زمینه هاى بحثِ «تجلی غدیر در عصر ظهور»[۱]
چكيده
۱ . تلخى روزگارِ سقيفه، اميد به ظهور را چند برابر كرده است.
۲ . سؤالاتِ زمينه سازِ بحثِ «تجلى غدير در ظهور»
۳ . خصوصيات علمى در بحث «تجلى غدير در ظهور»
۴ . ورودى هاى بحث درباره «تجلى غدير در ظهور«
۵ . منابع بحث درباره «تجلى غدير در ظهور»
همه آنان كه با شنيدن نام غدير تا عرش پر مى كشند، از تحقّق نيافتن آن در روزگار بعد از پيامبر صلى الله عليه وآله به خروش مى آيند و تا عمق جانشان مى سوزد. اين دل سوختگان پس از آنكه لعن و تنفر و انزجار خود را نثار سد كنندگان راه غدير مى نمايند، از خود مى پرسند: اگر در آن روزهايى كه حقِّ غدير بود مانع آن شدند، آيا اميدى هست كه روزى بر اين كره خاكى نامى جز غدير و امامش شنيده نشود و آن بهشت موعود را با تمام وجود خود احساس كنيم؟
تلخى روزگارِ سقيفه، مشوق اميد به ظهور
با يادآورى نام مبارك حضرت بقية اللَّه الاعظمعليه السلام، روزگار شيرينتر از عسلى را پيش بينى مىكنيم كه غدير در آن به صورت تمام عيار تحقق يافته، و ولايت تمام عيار امامتِ الهى بر سراسر گيتى سايه گسترده است.
ارتباط بين غدير و ظهورِ حضرت مهدىعليه السلام، مبحثى عميق است كه تاكنون به تفصيل آن پرداخته نشده، و نياز به تحقيقى جامع و تحليل و پردازشى علمى و منطقى دارد كه نقاط ابهام آن را راز گشايى كند.
بنابراين مىتوان ادعا كرد مسئله »تجلى غدير در عصر ظهور« موضوعى بِكر و در آغاز راه تحقيق است، كه فروع بسيارى را در خود جاى داده است؛ و هر چه بيشتر به مباحث آن پرداخته شود ابواب جديدى به روى ما باز خواهد شد. مقاله حاضر به عنوان معرفى و شناسايى پيش زمينههاى اين بحث تنظيم شده است، كه در چهار بخش تقديم مىگردد:
الف . سؤالات زمينه ساز اين بحث.
ب . خصوصيات علمى و منطقى اين بحث.
ج . ورودىهاى اين بحث.
د . منابع اين بحث.
سؤالاتِ زمينهسازِ بحثِ »تجلى غدير در ظهور«
رشد و فراگيرى هر بحثى در گروِ تعدّد سؤالاتى است كه بر اساس فرضيههاى علمى درباره آن مطرح مىشود. درباره موضوع »تجلى غدير در ظهور« مىتوان چهارده سؤال زير را مطرح كرد، كه پاسخ به هر يك از آنها زاويهاى از مطلب را روشن مىنمايد:
1 . نقطه ارتباط غدير با مهدويت در كجاست؟
2 . آيا تجلّى غدير در مهدويت به طور كلى است يا فقط به عصر ظهور اختصاص دارد؟
3 . مگر غدير تجلّى نداشته كه بايد در عصر ظهور متجلّى شود؟
4 . تاكنون چه مقدار در اين باره كار علمى شده است؟
5 . اگر كلام صريحى درباره تحقيق عينى غدير در عصر ظهور نداشته باشيم، آيا با استفاده از كلّيات و تطبيق آنها مىتوانيم ادعا كنيم آنچه در غدير انتظارش مىرفت در عصر ظهور محقق مىشود؟
6 . اهداف تصريح شده غدير كدام است؟
7 . اهداف تصريح شده عصر ظهور كدام است؟
8 . در اثر عدم تحقّق غدير چه اتفاقى افتاد كه با ظهور جبران مىشود؟
9 . فرقِ امام غدير با امام سقيفه در چيست كه بايد در ايّام ظهور فقدان 1400 سالهاش جبران شود؟
10 . آيا بين غدير و عدالت گسترى حضرت مهدىعليه السلام ارتباطى وجود دارد؟
11 . فرق فضاى حاكم بر اجتماعى بر مبناى حكومت غدير، با فضاى حاكم بر اجتماعى بر مبناى حكومت سقيفه چيست؟
12 . چه سرنخهايى از روايات مىتواند به بحث ارتباط غدير و مهدويت كمك كند؟
13 . چه منابعى و كدام دسته از موضوعات حديثى مىتواند مطالب مربوط به غدير در عصر ظهور را در بر داشته باشد؟
14 . آيا مباحث برائت و لعن چه اندازه در روشنگرى مسئله تحقق غدير در عصر ظهور راهگشاست؟
خصوصيات علمى در بحث «تجلى غدير در ظهور»
قبل از ورود به كار علمى درباره «تجلى غدير در ظهور» بايد متوجه ابعاد دقيق علمى اعتقادى در اين مسئله باشيم؛ تا در تحليلهاى اعتقادى به بيراهه نرويم. مهمترين جهات اين دقتها چهار نقطه است:
1 . بحثى است كه تاكنون به صورت تخصصى درباره آن كار نشده است.
2 . به طور مستقيم و صريح در اين باره مطلبى در روايات نيامده است.
3 . از جمع بندى چند گروه از روايات مىتوانيم در اين باره به نتايجى دست يابيم.
4 . بايد مواظب تحليل و جمع بندى و پردازشها باشيم كه از حد معقول به استحسانات كشيده نشود.
ورودى هاى بحث درباره «تجلى غدير در ظهور»
براى جستجو در منابع اعتقادى و حديثى و تاريخى درباره بحث »تجلى غدير در ظهور« بايد دريچههاى فكرى مرتبط با مسئله را شناسايى كنيم، و گمشده خود را از لابلاى متون استخراج نماييم. نُه مدخل براى ريزيافتههاى بحث مزبور معرفى مىشود، با اذعان به اينكه در ضمن كار علمى هر محققى ممكن است به ورودىهاى جديدى دست يابد.
1 . اخبار غدير و اهداف بلندى كه در اين برنامه عظيم ترسيم شده، دريچهاى به سوى تطابق آن با ايام ظهور است.
2 . اخبار عصر ظهور و آنچه به طور كلى و جزئى در زمان ظهور محقق مىشود، دريچهاى براى تطبيق آنها با اهداف غدير است.
3 . آنچه درباره مقام امامت و شؤون و خصوصيات آن در احاديث داريم، نشانگر آن است كه اگر امام غدير حاكم بود اوضاع جهان به صورت ريشهاى فرق مىكرد، كه در عصر ظهور اين مسئله به فعليّت خواهد رسيد.
4 . بررسى وقايع رخداده در اثر عدم اجراى غدير و عدم حضور امام غدير، دريچهاى است به سوى دريافت معكوس آنكه با غدير محقق مىگردد، و معلوم مىكند كه اگر غدير محقّق مىشد چه اتفاقى مىافتاد.
5 . در نظر گرفتن اهداف فكرى و عملى اسلام و مجرد تحقق همانها آن گونه كه خدا گفته، كافى است كه تأسف ما را برانگيزد كه چرا با آمدن سقيفه آن اهداف به نتيجه نرسيد و شوق ما را زنده كند كه آن اهداف با ظهور به نتيجه خواهد رسيد.
6 . بشارتهاى مربوط به پيامبر و امامان و حضرت مهدىعليهم السلام در كتب انبياءعليهم السلام، مىتواند دريچهاى براى تطبيق غدير بر مهدويت به عنوان ادامه يك مسير باشد كه از انبياء آغاز شده و تا پيامبرصلى الله عليه وآله و سپس امامانعليهم السلام ادامه يافته، و آنگاه محقَّق كننده تمام عيار آن حضرت مهدىعليه السلام خواهد بود.
7 . آنچه به عنوان عدالت حضرت مهدىعليه السلام با ابعاد گسترده آن مطرح است، مىتواند دريچهاى به تقارن غدير با عصر ظهور باشد.
8 . بايد توجه داشت كه چه اهداف غدير و چه اهداف ظهور بر اساس منافع دنيا و آخرت بشر تنظيم شده و هر دو بايد كنار هم در نظر گرفته شود.
منابع بحث درباره »تجلى غدير در ظهور«
معرفى منابع مربوط به بحث »غدير و ظهور«، گذشته از شناسايى كتب حديثى و تاريخى، بايد پيش زمينهاى از نظر جايگاه فكرىِ اين موضوع در متون داشته باشيم كه هفت موقعيت زير معرفى مىشود:
1 . روايات مربوط به شؤون حضرت مهدىعليه السلام.
2 . روايات مربوط به وقايع عصر ظهور از نظر انتقام و دادخواهى.
3 . روايات مربوط به كيفيت زندگى مردم در عصر ظهور از نظر دينى و دنيايى.
4 . روايات مربوط به مقام امامت مثل زيارت جامعه و حديث امام رضاعليه السلام در مَرو.
5 . روايات مربوط به لعن و مطاعن اهل سقيفه.
6 . دعاها و زيارات مربوط به امام زمانعليه السلام.
7 . دعاها و زياراتى كه جرم دشمنان و مظلوميت اهل بيتعليه السلام را بيان كرده است.
با اذعان به اينكه بحث »تجلى غدير در عصر ظهور« در آغاز راه است، نوشته حاضر اميدوار است توانسته باشد كليدى براى شروع مباحث عميق در اين باره باشد.
نتيجه اين مبحث آن است كه دلهاى به انتظار نشسته غديريان را مسرور كنيم؛ و آنان كه با كامى تلخ از سقيفه، هر صبح و شام ظهورِ غدير را با حضور امامش حضرت مهدىعليه السلام لحظه شمارى مىكنند، نيك بدانند كه منتظر كدامين بهشت موعود هستند، مطمئن شوند كه حقيقتاً ارزش انتظار را دارد.
پانویس
- ↑ محمد باقر انصارى