آيه ۱۰۸ یوسف و غدیر: تفاوت میان نسخه‌ها

از ویکی غدیر
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۱۶: خط ۱۶:


=== نتيجه اعتقادى ===
=== نتيجه اعتقادى ===
در اين فراز از دعاى روز غدير شش آيه گنجانده شده، كه يكى آيه «قُلْ هذِهِ سَبِيلِى» است. در اين آيه به پيامبر صلى الله عليه و آله دستور داده شده كه اعلام كند:
در اين فراز از دعاى روز غدير شش آيه گنجانده شده، كه يكى آيه {{قرآن| قُلْ هذِهِ سَبِيلِى}} است. در اين آيه به پيامبر صلى الله عليه و آله دستور داده شده كه اعلام كند:


«اين راه من است كه من و پيروانم با بصيرت به سوى خدا دعوت مى‏ كنيم و از هر چه شرک است خدا را منزه مى‏ دانيم».
«اين راه من است كه من و پيروانم با بصيرت به سوى خدا دعوت مى‏ كنيم و از هر چه شرک است خدا را منزه مى‏ دانيم».

نسخهٔ ‏۱۰ ژانویهٔ ۲۰۲۴، ساعت ۰۹:۴۴

«قُلْ هذِهِ سَبِيلِى أَدْعُوا إِلَى اللَّهِ عَلى بَصِيرَةٍ أَنَا وَ مَنِ اتَّبَعَنِى وَ سُبْحانَ اللَّهِ...»[۱]

   يكى از جلوه‏ هاى قرآنى غدير كه مورد غفلت قرار گرفته، فرازهاى دعا و زياراتى است كه در آنها به تبيين و تفسير آيات مربوط به واقعه غدیر پرداخته شده است. در بسيارى از دعاها و زيارات -  به خصوص آنچه مربوط به شب و روز غدير است -  ناگفته ‏هايى از مسئله غدير به چشم مى‏ خورد كه در هيچ روايت ديگرى يافت نمى‏ شود. در مواردى شأن نزول آيات و در مواردى استشهاد به آيه‏ هاى قرآن و در مواردى مصداق قرار دادن غدير براى آيه مزبور مطرح شده است. از جمله اين موارد است:

Ra bracket.png قُلْ هذِهِ سَبِيلِى أَدْعُوا إِلَى اللَّهِ عَلى بَصِيرَةٍ أَنَا وَ مَنِ اتَّبَعَنِى وَ سُبْحانَ اللَّهِ وَ ما أَنَا مِنَ الْمُشْرِكِينَ La bracket.png[۲]:

«بگو اين راه من است كه با بصيرت به سوى خدا دعوت مى كنم: من و آنان كه پيروان من‏اند. خدا منزه است و من از مشركين نيستم».

اين آيه و دعاى مربوط به آن از دو بُعد قابل بررسى است:

متن دعا

در دعايى كه بعد از نماز روز عيد غدير مى‏ خوانيم چنين مى‏ گوييم:

«رَبَّنا آمَنّا وَ اتَّبَعْنا مَوْلانا وَ وَلِيَّنا وَ هاديَنا وَ داعِيَنا وَ داعِىَ الانامِ، وَ صِراطَكَ السَّوِىَّ الْمُسْتَقيمَ وَ مَحَجَّتَكَ الْبَيْضاءَ، وَ سَبيلَكَ الدّاعِىَ الَيْكَ عَلى بَصيرَةٍ هُوَ وَ مَنِ اتَّبَعَهُ، وَ سُبْحانَ اللَّهِ عَمّا يُشْرِكُونَ بِوِلايَتِهِ وَ بِامْرِ رَبِّهِمْ وَ بِاتِّخاذِ الْوَلائِجِ مِنْ دُونِهِ»[۳]:

پروردگارا، ما ايمان آورديم و از صاحب اختيار و ولىّ و هدايت كننده و دعوت كننده ما و مردم پيروى نموديم، همان راه درست و مستقيم تو، و جايگاه حجتِ واضح تو، و راه تو كه او و پيروانش با بصيرت به سوى تو دعوت مى‏ كنند، و خدا منزه است از آنچه در ولايت على ‏عليه السلام شرك مى‏ ورزند و درباره امر پروردگارشان كسى را شريك مى‏ كنند، و كسانى را جز او محبوب دل خود قرار مى‏ دهند.

نتيجه اعتقادى

در اين فراز از دعاى روز غدير شش آيه گنجانده شده، كه يكى آيه Ra bracket.png قُلْ هذِهِ سَبِيلِى La bracket.png است. در اين آيه به پيامبر صلى الله عليه و آله دستور داده شده كه اعلام كند:

«اين راه من است كه من و پيروانم با بصيرت به سوى خدا دعوت مى‏ كنيم و از هر چه شرک است خدا را منزه مى‏ دانيم».

در دعاى روز غدير به موشكافى اين راه پرداخته كه اشاره Ra bracket.png هذِهِ سَبِيلِى La bracket.png به كدام سو است آنجا كه مى‏ فرمايد:«آمَنّا وَ اتَّبَعْنا...»، «سَبيلَكَ الدّاعى الَيْكَ عَلى بَصيرَةٍ هُوَ وَ مَنِ اتَّبَعَهُ ...» :

خدايا ما ايمان آورده و پيروى مى‏ كنيم از مولايمان...، كه راه توست و او و پيروانش با بصيرت به سوى آن دعوت مى‏ كنند.

آنگاه دو بُعد پذيرش و عدم قبول ولايت را طبق آنچه در آيه آمده به عنوان مظهر توحيد و شرک مطرح كرده است: در بُعد اول ايمان و پيروى از راه با بصيرت پيامبر صلى الله عليه و آله را مطرح مى ‏كند، و در بُعد دوم بيزارى از شرک در ولايت يا شرک در امر پروردگار را مطرح مى‏ كند، و يا شرك با پذيرفتن ولايت و صاحب اختيارى هر كسى جز ائمه ‏عليهم السلام كه مورد اعتماد قرار گيرد.

در اين باره امام باقر علیه السلام مى ‏فرمايد: منظور از Ra bracket.png قُلْ هذِهِ سَبِيلِى ... La bracket.png پيامبر و اميرالمؤمنين و اوصياء بعد از ايشان است.[۴]

امام صادق‏ علیه السلام درباره همين آيه مى ‏فرمايد: منظور ولايت ما اهل‏بيت است كه هيچ كس جز گمراه آن را انكار نمى‏ كند.[۵]

پانویس

  1. يوسف /  ۱۰۸. غدير در قرآن: ج ۳ ص ۴۲۵-۴۳۳.
  2. يوسف /  ۱۰۸.
  3. عوالم العلوم: ج ۳/۱۵ ص ۲۱۷،۲۱۶. الاقبال: ص ۴۷۵.
  4. بحار الانوار: ج ۹ ص ۲۱۵ و ج ۲۴ ص ۲۱.
  5. بحار الانوار: ج ۲۴ ص ۲۳.