بررسی شخصیت امام علی علیه السلام در آیه مباهله از منظر فریقین: تفاوت میان نسخه‌ها

خط ۳۸: خط ۳۸:


==== ۱. مفهوم‌شناسی ====
==== ۱. مفهوم‌شناسی ====
«مباهله» از بهل واژه ای عربی است و معنای آن رهاکردن، آزادگذاشتن و قید و بندی را از چیزی برداشتن است. یکی از معانی آن، رهاگذاشتن حیوان ماده و نبستن پستان اوست تا این که نوزادش بتواند به راحتی شیر
«مباهله» از بهل واژه ای عربی است و معنای آن رهاکردن، آزادگذاشتن و قید و بندی را از چیزی برداشتن است. یکی از معانی آن، رهاگذاشتن حیوان ماده و نبستن پستان اوست تا این که نوزادش بتواند به راحتی شیر بنوشد. در زبان عربی به این حیوان ماده «باهل» گفته می‌شود. <ref>المفردات الالفاظ القرآن، ص۱۴۹؛ اساس البلاغه، ص۳۲.</ref>هم چنین این کلمه به معنای نوعی نفرین یعنی لعنت کردن نیز آمده است (ابن منظور، لسان العرب، ج۱۱، ص۷۲؛ طریحی، مجمع البحرین، ج۵، ص۲۷؛ فیومی، مصباح المنیر، ج۱، ص۶۴؛ زمخشری، اساس البلاغه، ص۳۲) و نفرین و لعن نیز به معنای رهاکردن انسان به حال خودش می‌باشد.
 
بنوشد. در زبان عربی به این حیوان ماده «باهل» گفته می‌شود (راغب اصفهانی، المفردات الالفاظ القرآن، ص۱۴۹؛ زمخشری، اساس البلاغه، ص۳۲). هم چنین این کلمه به معنای نوعی نفرین یعنی لعنت کردن نیز آمده است (ابن منظور، لسان العرب، ج۱۱، ص۷۲؛ طریحی، مجمع البحرین، ج۵، ص۲۷؛ فیومی، مصباح المنیر، ج۱، ص۶۴؛ زمخشری، اساس البلاغه، ص۳۲) و نفرین و لعن نیز به معنای رهاکردن انسان به حال خودش می‌باشد.


هم چنین واژه «نبتهل» را از باب ابتهال دانسته‌اند و آن را با فتحه بَهل یا ضمه بُهل به همان معنای تضرع و دعا، همراه با اصرار و تلاش می‌دانند. مباهله نیز به همین معنا می‌باشد (ابن فارس، مقاییس اللغه، ماده بهل؛ ابن منظور، لسان العرب، همان).
هم چنین واژه «نبتهل» را از باب ابتهال دانسته‌اند و آن را با فتحه بَهل یا ضمه بُهل به همان معنای تضرع و دعا، همراه با اصرار و تلاش می‌دانند. مباهله نیز به همین معنا می‌باشد (ابن فارس، مقاییس اللغه، ماده بهل؛ ابن منظور، لسان العرب، همان).


این واژه در اصطلاح به معنای نفرین کردن دو نفر یا دو گروه به یکدیگر است؛ به گونه ای که افرادی که با هم درباره یک مسئله مهم دینی، مذهبی و … گفت وگو و اختلاف نظر دارند، در یک جا جمع شوند و به درگاه الهی تضرع کنند و از خداوند بخواهند که فرد دروغگو یا
این واژه در اصطلاح به معنای نفرین کردن دو نفر یا دو گروه به یکدیگر است؛ به گونه ای که افرادی که با هم درباره یک مسئله مهم دینی، مذهبی و … گفت وگو و اختلاف نظر دارند، در یک جا جمع شوند و به درگاه الهی تضرع کنند و از خداوند بخواهند که فرد دروغگو یاظالم را رسوا سازد یا بر او عذابی نازل فرماید (طبرسی، جوامع الجامع، ج۱، ص۴۲۶؛ مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ج۲، ص۵۷۸).
 
جلد ۱ صفحه ۲۳۳
 
ظالم را رسوا سازد یا بر او عذابی نازل فرماید (طبرسی، جوامع الجامع، ج۱، ص۴۲۶؛ مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ج۲، ص۵۷۸).


==== ۲. اشتراکات تفسیری فریقین در تفسیر آیه مباهله ====
==== ۲. اشتراکات تفسیری فریقین در تفسیر آیه مباهله ====
خط ۱۰۴: خط ۹۸:


ابن‌عباس، جابربن عبدالله، عثمان بن عفان، طلحةبن عبدالله، زبیربن عوام، عبدالرحمن بن عوف، سعیدبن زید، سعدبن ابی وقاص، حذیفةبن یمان، براءبن عازب، ابوسعید خدری، امّ سلمه، زیدبن علی بن الحسین، شعبی، حسن بصری، سدّی، مقاتل، کلبی، مجاهد، ابوالطفیل لیثی (حسینی میلانی، نفحات الازهار فی خلاصة عقبات الانوار، ص۲۱۸).
ابن‌عباس، جابربن عبدالله، عثمان بن عفان، طلحةبن عبدالله، زبیربن عوام، عبدالرحمن بن عوف، سعیدبن زید، سعدبن ابی وقاص، حذیفةبن یمان، براءبن عازب، ابوسعید خدری، امّ سلمه، زیدبن علی بن الحسین، شعبی، حسن بصری، سدّی، مقاتل، کلبی، مجاهد، ابوالطفیل لیثی (حسینی میلانی، نفحات الازهار فی خلاصة عقبات الانوار، ص۲۱۸).
جلد ۱ صفحه ۲۳۷


==== روایات اهل سنت ====
==== روایات اهل سنت ====