۲۵٬۵۹۲
ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۸۴: | خط ۸۴: | ||
ابو جعفر رشید الدین محمد بن علی معروف به ابن شهرآشوب (م ۵۸۸) از دیگر کسانی است که از کتاب الولایه و کتاب المناقب یاد و از آن نقل کرده است. | ابو جعفر رشید الدین محمد بن علی معروف به ابن شهرآشوب (م ۵۸۸) از دیگر کسانی است که از کتاب الولایه و کتاب المناقب یاد و از آن نقل کرده است. | ||
ابن شهرآشوب در موارد زیادی از کتاب مناقب از کتاب الولایه بهره برده، اما این که مستقیم از این کتاب بهره برده یانه، روشن نیست، آنچه مهم است این که نقلهای او از این کتاب، بجز اندکی، در منابع دیگر نیامده است. وی که معمولاً در ابتدای جمله، منبع خود را می‌آورد، می‌نویسد: «حلیة ابونعیم و ولایة الطبری، قال النبی…»<ref>۲۸. همان‌جا، ج ۳، ص ۶۷.</ref> یا می‌نویسد: «ابن مجاهد فی التاریخ و الطبری فی الولایة».<ref>۲۹. المناقب، ج ۳، ص ۷۰، ج ۴ ص۷۳.</ref> در یک مورد هم نوشته است: «الطبریان فی الولایة و المناقب»<ref>۳۰. همان، ج ۳، ص ۱۲۹.</ref> بدون تردید مقصود او دو کتاب الولایه و المناقب طبری است. در جای دیگر: «و الطبری فی التاریخ و المناقب».<ref>۳۱. همان، ج ۲، ص ۲۸۲. </ref> از آن روی که وی در عبارتی می‌نویسد طبری حدیث طیر را در کتاب الولایه آورده» < | ابن شهرآشوب در موارد زیادی از کتاب مناقب از کتاب الولایه بهره برده، اما این که مستقیم از این کتاب بهره برده یانه، روشن نیست، آنچه مهم است این که نقلهای او از این کتاب، بجز اندکی، در منابع دیگر نیامده است. وی که معمولاً در ابتدای جمله، منبع خود را می‌آورد، می‌نویسد: «حلیة ابونعیم و ولایة الطبری، قال النبی…»<ref>۲۸. همان‌جا، ج ۳، ص ۶۷.</ref> یا می‌نویسد: «ابن مجاهد فی التاریخ و الطبری فی الولایة».<ref>۲۹. المناقب، ج ۳، ص ۷۰، ج ۴ ص۷۳.</ref> در یک مورد هم نوشته است: «الطبریان فی الولایة و المناقب»<ref>۳۰. همان، ج ۳، ص ۱۲۹.</ref> بدون تردید مقصود او دو کتاب الولایه و المناقب طبری است. در جای دیگر: «و الطبری فی التاریخ و المناقب».<ref>۳۱. همان، ج ۲، ص ۲۸۲. </ref> از آن روی که وی در عبارتی می‌نویسد طبری حدیث طیر را در کتاب الولایه آورده»<ref>۳۲. متشابه القرآن، ج ۲، ص۴۱.</ref> روشن می‌شود که او عنوان کتاب الولایه را اعم از کتاب فضائل می‌دانسته است. وی یک بارهم در متشابه القرآن از تعبیر الطبری فی الولایه یاد کرده است.<ref>۳۳. در جای دیگری هم (الیقین باختصاص مولانا علی بامیر المؤمنین، ص ۴۸۷) نقلهای دیگری در ستایش طبری از سوی علمای اهل سنت آورده است.</ref> | ||
نکته دیگر این که ابن شهر آشوب، گاه به صراحت از کتاب الولایه و گاه از تاریخ طبری نقل می‌کند، اما در مواردی بدون یاد از کتاب خاصی، حدیثی را از وی نقل کرده است طبعاً با توجه به این که محتوای برخی از این نقل‌ها فضائل امام علی علیه السلام است، می‌توان حدس زد که موارد یاد شده نیز از کتاب الولایه است. | نکته دیگر این که ابن شهر آشوب، گاه به صراحت از کتاب الولایه و گاه از تاریخ طبری نقل می‌کند، اما در مواردی بدون یاد از کتاب خاصی، حدیثی را از وی نقل کرده است طبعاً با توجه به این که محتوای برخی از این نقل‌ها فضائل امام علی علیه السلام است، می‌توان حدس زد که موارد یاد شده نیز از کتاب الولایه است. | ||
| خط ۹۳: | خط ۹۳: | ||
وی می‌گوید که طبری مناقب را باب باب آورده است، اما این که این تقسیم‌بندی بابی بر چه اساس بوده است، چندان روشن نیست. | وی می‌گوید که طبری مناقب را باب باب آورده است، اما این که این تقسیم‌بندی بابی بر چه اساس بوده است، چندان روشن نیست. | ||
سپس ابن طاوس عبارتی از خطیب بغدادی در ستایش ابن جریر طبری آورده که عیناً در شرح حال طبری در تاریخ بغداد (۲/۱۶۲) آمده است. < | سپس ابن طاوس عبارتی از خطیب بغدادی در ستایش ابن جریر طبری آورده که عیناً در شرح حال طبری در تاریخ بغداد (۲/۱۶۲) آمده است.<ref>۳۴. البدایة و النهایة، ج ۵، صص ۲۲۷ -۲۳۳.</ref> آنگاه با تأکید بر این که این نقل را آورده تا پایه استدلال خویش را استوار کرده باشد. | ||
سپس متن احادیث را آورده است. ابن طاوس اشاراتی نیز به کتاب الولایه دارد که در جای دیگری به نقل از الطرائف آوردیم. | سپس متن احادیث را آورده است. ابن طاوس اشاراتی نیز به کتاب الولایه دارد که در جای دیگری به نقل از الطرائف آوردیم. | ||
| خط ۱۰۱: | خط ۱۰۱: | ||
=== ابن کثیر === | === ابن کثیر === | ||
گذشت که ابن کثیر نیز از این کتاب یاد کرده است. وی در دو مورد از کتاب البدایة و النهایة از حدیث غدیر سخن گفته است. نخست در حوادث سال دهم هجرت از آن یاد کرده و برخی از طرق آن را آورده است. < | گذشت که ابن کثیر نیز از این کتاب یاد کرده است. وی در دو مورد از کتاب البدایة و النهایة از حدیث غدیر سخن گفته است. نخست در حوادث سال دهم هجرت از آن یاد کرده و برخی از طرق آن را آورده است.<ref>۳۵. همان، ج ۷، صص ۳۸۳ -۳۸۷.</ref> دوم در پایان زندگی امیر مؤمنان علیه السلام در ضمن فضائل آن حضرت، برخی از طرق حدیث غدیر را آورده اما یادی از کتاب طبری نکرده است. <ref>۳۶. الصراط المستقیم، ج ۱، ص ۹. </ref> | ||
وی سپس اشاره می‌کند به این که رسول خدا صلی الله علیه و آله و سلم در بازگشت از حج در غدیر خم، فضیلتی از فضائل امام علی علیه السلام را آشکار ساخت. | وی سپس اشاره می‌کند به این که رسول خدا صلی الله علیه و آله و سلم در بازگشت از حج در غدیر خم، فضیلتی از فضائل امام علی علیه السلام را آشکار ساخت. | ||
| خط ۱۰۸: | خط ۱۰۸: | ||
=== علی بن یونس عاملی === | === علی بن یونس عاملی === | ||
زین الدین علی بن یونس عاملی در مقدمه کتاب الصراط المستقیم خود فهرستی از منابعش را به دست داده و از جمله نام کتاب الولایة طبری را آورده است. < | زین الدین علی بن یونس عاملی در مقدمه کتاب الصراط المستقیم خود فهرستی از منابعش را به دست داده و از جمله نام کتاب الولایة طبری را آورده است.<ref>۳۷ همان، ج ۱، ص۱۵۳.</ref> | ||
از میان این نقل‌ها، یک نقل مفصل از زید بن ارقم به نقل از کتاب الولایة طبری دارد که علامه امینی نیز ظاهراً آن را از بیاضی نقل کرد، < | در جای دیگری نیز، ضمن بر شرمدن آثار سنیان درباره اهل بیت علیه السلام از کتاب طبری آغاز کرده می‌نویسد: «فصنف ابن جریر کتاب الغدیر و ابن شاهین کتاب المناقب…»<ref>۳۸ الغدیر، ج ۱، ص ۲۱۴، بنگرید: الصراط المستقیم، ج ۱، ص ۳۰۱.</ref> بر همین قیاس نقلهایی از این کتاب را در کتابش آورده که به ظن قوی، آنها را از ابن شهر آشوب، ابن طاوس یا منابع دیگر گرفته است. | ||
از میان این نقل‌ها، یک نقل مفصل از زید بن ارقم به نقل از کتاب الولایة طبری دارد که علامه امینی نیز ظاهراً آن را از بیاضی نقل کرد،<ref>۳۹. الصراط، ج ۳، ص ۷۹، ۸۱ ،۱۶۲.</ref> و البته این عبارت، در جای دیگر دیده نشد. | |||
گفتنی است که وی گاه به صراحت از کتاب الولایه طبری یاد کرده، گاه از طبری مطلبی آورده و نامش را در کنار دیگر راویان اهل سنت نهاده که باید طبری مورخ باشد. در برابر از تاریخ الطبری در چندین مورد یاد کرده <sup>(40)</sup> همچنان که از طبری شیعه و کتابش المسترشد <sup>(41)</sup> نیز مطالبی آورده است. در مواردی که تنها به ارائه نام طبری اکتفا کرده، روشن نیست که مقصودش کدام طبری است. <sup>(42)</sup> در یک مورد نیز از کتاب المناقب طبری یاد کرده که مطلب نقل شده درباره ابو بکر <sup>(43)</sup> | گفتنی است که وی گاه به صراحت از کتاب الولایه طبری یاد کرده، گاه از طبری مطلبی آورده و نامش را در کنار دیگر راویان اهل سنت نهاده که باید طبری مورخ باشد. در برابر از تاریخ الطبری در چندین مورد یاد کرده <sup>(40)</sup> همچنان که از طبری شیعه و کتابش المسترشد <sup>(41)</sup> نیز مطالبی آورده است. در مواردی که تنها به ارائه نام طبری اکتفا کرده، روشن نیست که مقصودش کدام طبری است. <sup>(42)</sup> در یک مورد نیز از کتاب المناقب طبری یاد کرده که مطلب نقل شده درباره ابو بکر <sup>(43)</sup> | ||
| خط ۱۷۰: | خط ۱۷۲: | ||
۳۱ همان‌جا، ج ۲، ص .۲۸۲ | ۳۱ همان‌جا، ج ۲، ص .۲۸۲ | ||
۳۲ متشابه القرآن، | ۳۲ متشابه القرآن، ج ۲، ص۴۱. | ||
۳۳ در جای دیگری هم (الیقین باختصاص مولانا علی بامیر المؤمنین، تصحیح الانصاری، قم، دار الکتاب، ۱۴۱۳، ص ۴۸۷) نقلهای دیگری در ستایش طبری از سوی علمای اهل سنت آورده است. | ۳۳ در جای دیگری هم (الیقین باختصاص مولانا علی بامیر المؤمنین، تصحیح الانصاری، قم، دار الکتاب، ۱۴۱۳، ص ۴۸۷) نقلهای دیگری در ستایش طبری از سوی علمای اهل سنت آورده است. | ||