آیه ۱۵ سوره اسراء و غدیر: تفاوت میان نسخه‌ها

جز
بدون خلاصۀ ویرایش
جزبدون خلاصۀ ویرایش
جزبدون خلاصۀ ویرایش
خط ۱: خط ۱:
غدير همان اندازه كه يک اعتقاد بود يک دستور نيز بود. دستورى به گستردگى جوانب مختلف آن، كه مجموعه‏ اى از ايمان و اطاعت و پيمان در يک سو و حمد و سپاس و تشكر از اين [[نعمت]] در سوى ديگرِ آن به چشم مى‏ خورد.
اين فرامين خاص كه در غدير به مردم داده شد وظايف آنان را در آن مقطع خاص به عنوان مقدمه ‏اى براى آينده ‏ها تعيين كرد.
بسيار جالب است كه آيات قرآن پشتيبانِ اين اوامر غديرى است كه مستقيماً در كلام پيامبر صلى الله عليه و آله بدان ها استشهاد شده است.


{{آیه قرآن
آياتى كه به اين عنوان در غدير به صورت تركيب و تضمين در كلام حضرت ديده مى‏ شود ۱۰ آيه است، كه يكى از آنها آيه ۱۵ سوره اسراء است.<ref>اسراء/ ۱۵؛غدير در قرآن: ج ۲ ص ۲۲۸،۲۲۷. </ref>{{آیه قرآن
| متن آیه = مَنِ اهْتَدَىٰ فَإِنَّمَا يَهْتَدِي لِنَفْسِهِ ۖ وَمَنْ ضَلَّ فَإِنَّمَا يَضِلُّ عَلَيْهَا ۚ وَلَا تَزِرُ وَازِرَةٌ وِزْرَ أُخْرَىٰ ۗ وَمَا كُنَّا مُعَذِّبِينَ حَتَّىٰ نَبْعَثَ رَسُولًا
| متن آیه = مَنِ اهْتَدَىٰ فَإِنَّمَا يَهْتَدِي لِنَفْسِهِ ۖ وَمَنْ ضَلَّ فَإِنَّمَا يَضِلُّ عَلَيْهَا ۚ وَلَا تَزِرُ وَازِرَةٌ وِزْرَ أُخْرَىٰ ۗ وَمَا كُنَّا مُعَذِّبِينَ حَتَّىٰ نَبْعَثَ رَسُولًا


خط ۱۵: خط ۲۰:
| موضوع = هدایت هر کس به نفع خودش و ضلالت آن هم به ضرر خودش است
| موضوع = هدایت هر کس به نفع خودش و ضلالت آن هم به ضرر خودش است
}}
}}
غدير همان اندازه كه يک اعتقاد بود يک دستور نيز بود. دستورى به گستردگى جوانب مختلف آن، كه مجموعه‏ اى از ايمان و اطاعت و پيمان در يک سو و حمد و سپاس و تشكر از اين [[نعمت]] در سوى ديگرِ آن به چشم مى‏ خورد.
اين فرامين خاص كه در غدير به مردم داده شد وظايف آنان را در آن مقطع خاص به عنوان مقدمه ‏اى براى آينده ‏ها تعيين كرد.
بسيار جالب است كه آيات قرآن پشتيبانِ اين اوامر غديرى است كه مستقيماً در كلام پيامبر صلى الله عليه و آله بدان ها استشهاد شده است.
آياتى كه به اين عنوان در غدير به صورت تركيب و تضمين در كلام حضرت ديده مى‏ شود ۱۰ آيه است، كه يكى از آنها آيه ۱۵ سوره اسراء است:
{{قرآن|مَنِ اهْتَدَىٰ فَإِنَّمَا يَهْتَدِي لِنَفْسِهِ ۖ وَمَنْ ضَلَّ فَإِنَّمَا يَضِلُّ عَلَيْهَا ۚ وَلَا تَزِرُ وَازِرَةٌ وِزْرَ أُخْرَىٰ ۗ وَمَا كُنَّا مُعَذِّبِينَ حَتَّىٰ نَبْعَثَ رَسُولًا}}
هر کس هدایت یافت، فقط به سود خودش هدایت می یابد و هر کس گمراه شد، فقط به زیان خودش گمراه می شود. و هیچ بردارنده بار گناهی بار گناه دیگری را به دوش خود بر نمی دارد؛ و ما بدون اینکه پیامبری را [برای هدایت واتمام حجت به سوی مردم] بفرستیم، عذاب کننده [آنان] نبودیم.<ref>اسراء/ ۱۵؛غدير در قرآن: ج ۲ ص ۲۲۸،۲۲۷. </ref>
در تفسیر اهل البیت علیهم السلام ذیل این آیه شریفه از امام حسن عسکری علیه السلام روایت شده است: در نامه‌ی حضرت امام هادی علیه السلام در انکار و ردّ مذهب جبر و تفویض ... آمده است؛ امّا شواهد قرآنی بسیاری است مبنی بر اینکه خدا به‌وسیله‌ی استطاعت [و امکاناتی که داده] انسان را آزمایش می‌کند، که این هم جامع همان عقیده متوسّط است [چون آزمایش نه با جبر سازگار است نه با تفویض] و این مفهوم گاهی به فتنه و گاهی به ابتلا تعبیر شده و مفهوم هر دو یکی است.
اگر کسی گوید: «آیا خداوند تا بنده‌ای را نیازماید از آینده‌اش باخبر نمی‌شود»؟ گوییم: «آری! او پیش از وقوع عمل بر آینده‌ی ایشان واقف است و این همان آیه است که فرموده: و اگر بازگردند، به همان اعمالی که از آن نهی شده بودند بازمی‌گردند. و جز این نیست که آنان را امتحان کند تا ایشان را به عدالت خود آگاه سازد و بعد از ارتکاب کار زشت جز با حجّت و برهان عذابشان نکند و در این آیه خبر داده است که؛ اگر ما آنان را پیش از آن [که قرآن نازل شود] با عذابی هلاک می‌کردیم، [در قیامت] می‌گفتند: «پروردگارا! چرا پیامبری برای ما نفرستادی». و این آیه: پیامبرانی که بشارت‌دهنده و بیم‌دهنده بودند.
در نتیجه آن آزمون الهی با استطاعتی که به بنده ارزانی داشته [یا به بنده داده] همان عقیده‌ی ما بین جبر و تفویض است، که قرآن بدان گویاست و احادیث امامان از خاندان پیامبر صلی الله علیه و آله بدان جاری است».<ref>تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۸، ص۱۱۴؛ تحف العقول، ص۴۷۴</ref>


اين آيه از چهار بُعد قابل بررسى است:
اين آيه از چهار بُعد قابل بررسى است:
خط ۷۵: خط ۶۲:


«بر تو -  اى پيامبر -  منت مى‏ گذارند كه اسلام را پذيرفته ‏اند. به آنان بگو: اسلام آوردن خود را بر من منت مگذاريد، بلكه خدا بر شما منت مى ‏گذارد كه به اسلام هدايتتان نموده است».
«بر تو -  اى پيامبر -  منت مى‏ گذارند كه اسلام را پذيرفته ‏اند. به آنان بگو: اسلام آوردن خود را بر من منت مگذاريد، بلكه خدا بر شما منت مى ‏گذارد كه به اسلام هدايتتان نموده است».
در تفسیر اهل البیت علیهم السلام ذیل این آیه شریفه از امام حسن عسکری علیه السلام روایت شده است: در نامه‌ی حضرت امام هادی علیه السلام در انکار و ردّ مذهب جبر و تفویض ... آمده است؛ امّا شواهد قرآنی بسیاری است مبنی بر اینکه خدا به‌وسیله‌ی استطاعت [و امکاناتی که داده] انسان را آزمایش می‌کند، که این هم جامع همان عقیده متوسّط است [چون آزمایش نه با جبر سازگار است نه با تفویض] و این مفهوم گاهی به فتنه و گاهی به ابتلا تعبیر شده و مفهوم هر دو یکی است.
اگر کسی گوید: «آیا خداوند تا بنده‌ای را نیازماید از آینده‌اش باخبر نمی‌شود»؟ گوییم: «آری! او پیش از وقوع عمل بر آینده‌ی ایشان واقف است و این همان آیه است که فرموده: و اگر بازگردند، به همان اعمالی که از آن نهی شده بودند بازمی‌گردند. و جز این نیست که آنان را امتحان کند تا ایشان را به عدالت خود آگاه سازد و بعد از ارتکاب کار زشت جز با حجّت و برهان عذابشان نکند و در این آیه خبر داده است که؛ اگر ما آنان را پیش از آن [که قرآن نازل شود] با عذابی هلاک می‌کردیم، [در قیامت] می‌گفتند: «پروردگارا! چرا پیامبری برای ما نفرستادی». و این آیه: پیامبرانی که بشارت‌دهنده و بیم‌دهنده بودند.
در نتیجه آن آزمون الهی با استطاعتی که به بنده ارزانی داشته [یا به بنده داده] همان عقیده‌ی ما بین جبر و تفویض است، که قرآن بدان گویاست و احادیث امامان از خاندان پیامبر صلی الله علیه و آله بدان جاری است».<ref>تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۸، ص۱۱۴؛ تحف العقول، ص۴۷۴</ref>


== پانویس ==
== پانویس ==
{{پانویس}}
{{پانویس}}
[[رده:قرآن و غدیر]]
[[رده:قرآن و غدیر]]