معرفی قرآن در غدیر: تفاوت میان نسخه‌ها

غدير آن روزى است كه بى‏ نظيرترين شكل دستور الهى به ميان آمد، و براى رسولِ حق صلی الله علیه و آله و سلم از هر سو براى ابلاغ مهم ‏ترين فرمان پروردگار آمادگى ايجاد شد و پشتيبانى از ایشان قدم به قدم از سوى خداوند اعلام گرديد. از يک سو با سؤال گونه «فَلَعَلَّكَ تارِكٌ بَعْضَ ما يُوحى إِلَيْكَ وَ ضائِقٌ بِهِ صَدْرُكَ»<ref>هود /  ۱۲.</ref> از مبلّغ غدير رفع نگرانى شد. از سوى ديگر با خطاب «فَاصْدَعْ بِما تُؤْمَرُ وَ أَعْرِضْ عَنِ الْمُشْرِكِينَ، إِنَّا كَفَيْناكَ الْمُسْتَهْزِئِينَ»<ref>حجر /  ۹۵ ۹۴.</ref> دستور اكيد بر ابلاغ اين فرمان و بى‏توجهى به دشمنان صادر شد.   در مرحله حساس ماجرا، فرمان اصلىِ »يا أَيُّهَا الرَّسُولُ بَلِّغْ ما أُنْزِلَ إِلَيْكَ مِنْ رَبِّكَ وَ إِنْ لَمْ تَفْعَلْ فَما بَلَّغْتَ رِسالَتَهُ وَ اللَّهُ يَعْصِمُكَ مِنَ النَّاسِ«××× ۳ مائده /  ۶۷ . ××× آمد؛ و با يك ضمانت همه جانبه تكليف را روشن كرد.  سپس در برابر هرگونه تغيير و تبديلى در اين دستور الهى، خطابِ »قُلْ ما يَكُونُ لِى أَنْ أُبَدِّلَهُ مِنْ تِلْقاءِ نَفْسِى إِنْ أَتَّبِعُ إِلا ما يُوحى إِلَىَّ« نازل شد؛ و در پى آن با جمله »إِنِّى أَخافُ إِنْ عَصَيْتُ رَبِّى عَذابَ يَوْمٍ عَظِيمٍ«××× ۴ يونس /  ۱۵. ××× راه تحريف مسدود گرديد.  آنگاه در مقابل تقاضاى مشاركت ديگران در خلافت، كلمه قاطعِ »لَئِنْ أَشْرَكْتَ لَيَحْبَطَنَّ عَمَلُكَ وَ لَتَكُونَنَّ مِنَ الْخاسِرِينَ«××× ۵ زمر /  ۶۵ . ××× نازل شد؛ و اين گونه غدير در بى‏سابقه‏ترين شكلِ همه دستورات الهى در تاريخ انبياعليهم السلام به بشريت ابلاغ گرديد. 

غدير روزى بود كه با اشاره مستقيم، دست روى »صراط مستقيم« گذاشته شد؛ و اين راه راست بدون هر زنگارى در شفاف‏ترين آينه‏ها به مردم نشان داده شد. تفسير سوره حمد در خطابه غدير و تبيين »اهْدِنَا الصِّراطَ الْمُسْتَقِيمَ«××× ۶ حمد /  ۶ . ××× در آن، و استشهاد به »وَ اتَّبِعُونِ هذا صِراطٌ مُسْتَقِيمٌ«××× ۱ زخرف /  ۶۱ . ××× در ادامه آن، بلندترين معرفى راه راست بود كه ولايت را با نماز پيوند ابدى داد. 

غدير روز تبيين پر عمق‏ترين واژه رسالت انبياءعليهم السلام بود و بايد معناى »اولو الامر« در چهارچوبى واضح و بى‏نقاب روشن مى‏شد. ولايت على‏عليه السلام در سايه »إِنَّما وَلِيُّكُمُ اللَّهُ وَ رَسُولُهُ وَ الَّذِينَ آمَنُوا الَّذِينَ يُقِيمُونَ الصَّلاةَ وَ يُؤْتُونَ الزَّكاةَ وَ هُمْ راكِعُونَ«××× ۲ مائده /  ۵۵ . ×××، و ولايت امامان با استناد به »أَطِيعُوا اللَّهَ وَ أَطِيعُوا الرَّسُولَ وَ أُولِى الْأَمْرِ مِنْكُمْ«××× ۳ اسراء /  ۵۹ . ××× چنان تبيين گرديد، كه ولايت و صاحب اختيارى مطلق اهل‏بيت‏عليهم السلام تا ابد از متن قرآن درخشيد و به ابديت قرآن پيوست.   

غدير روزى بود كه ولايت از متن قرآن ترجمه شد و لغت نامه‏ها از تبيين آن عاجز ماندند. آن روز كلمه فشرده »مَوْلى« با آيه »النَّبِىُّ أَوْلى بِالْمُؤْمِنِينَ مِنْ أَنْفُسِهِمْ«××× ۴ احزاب /  ۶ . ××× تفسير شد، كه هم صاحب اختيارى مطلق را رساند و هم قِرانِ نبوت و ولايت را ثابت كرد.   

==== ۱۳. روز نشان دادن نفس رسول ====

غدير آن روز شيرينى بود كه لايق شأن رسول و آنكه قادر بر اداى حق آن مقام است با »مَنْ كُنْتُ مَوْلاهُ فَعَلِىٌّ مَوْلاهُ« بيان گرديد، و معناى »أَنْفُسَنا وَ أَنْفُسَكُمْ«××× ۵ آل عمران /  ۶۱ . ××× در آيه مباهله روشن شد، و تا آنجا پيش رفت كه »فَإِمَّا نَذْهَبَنَّ بِكَ فَإِنَّا مِنْهُمْ مُنْتَقِمُونَ«××× ۶ زخرف /  ۴۱. ××× نازل شد، و آن روز همه فهميدند كه دست على‏عليه السلام دست محمدصلى الله عليه وآله است.

غدير آن روز با عظمتى است كه خداوند ختم تمام اديان را با »الْيَوْمَ أَكْمَلْتُ لَكُمْ دِينَكُمْ«××× ۱ مائده /  ۳. ××× اعلام فرمود، و اوج كمال دين الهى را بر بلندترين قله‏ها با اين چهار كلمه كنار هم چيده شده نشان داد كه »الْيَوْمَ« يعنى اين كمال در روز اعلان ولايت است، و »أَكْمَلْتُ« يعنى كامل كننده دين خداست و به اراده او دين به كمال خود رسيده، و »لَكُمْ« يعنى اين كمال در راه مصلحت بشريت انجام گرفته، و »دِينِكُمْ« يعنى آن دينى كه خدا از شما مى‏خواهد اين است. 

غدير روزى بود كه خداوند با آن همه نعمت كه به بشريت ارزانى داشته، بزرگ‏ترين نعمت خود را بر بشر نازل فرمود، و اين كمالِ نعمت را با »الْيَوْمَ ... أَتْمَمْتُ عَلَيْكُمْ نِعْمَتِى«××× ۲ مائده /  ۳. ××× اعلام فرمود، تا ولايت سرآمد همه نعمت‏هاى الهى شناخته شود. 

غدير آن روز رضايت پروردگار است كه هر دو بُعد رضايت و سخط الهى با تابلوى بلند ولايت نشان داده شده است. آنگاه كه اعلام شد »الْيَوْمَ ... رَضِيتُ لَكُمُ الْإِسْلامَ دِيناً«××× ۳ مائده /  ۳. ××× جمع بين »رضايت« و »اسلام« و »دين« واژه‏هاى ناشكفته بسيارى را با عميق‏ترين معانى شكوفا ساخت.  آن روز بود كه معناى انحصار در »إِنَّ الدِّينَ عِنْدَ اللَّهِ الْإِسْلامُ«××× ۴ آل عمران /  ۱۹. ××× روشن شد، و همه فهميدند كه »فمن يَبْتَغِ غَيْرَ الْإِسْلامِ دِيناً فَلَنْ يُقْبَلَ مِنْهُ«××× ۵ آل عمران / ۸۵ . ××× اشاره به كدامين غير اسلام‏هايى است كه به اسم اسلام به مردم تحميل مى‏گردد.  

==== ۱۷. روز معرفى نسل پاك امامت ====

غدير آن روزى است كه خداوند پاك‏ترين نسل‏ها را براى امامت برگزيد، كه از اصلاب شامخه و ارحام مطهره قدم در اين جهان گذارده‏اند. اين نسل پاك از سلاله ابراهيم خليل‏عليه السلام جز در نسل مطهر پيامبرصلى الله عليه وآله نمى‏تواند باشد، و اين عظمت در قرآن به صراحت نقش بسته و خدا فرموده: »وَ جَعَلَها كَلِمَةً باقِيَةً فِى عَقِبِهِ«××× ۱ زخرف /  ۲۸. ×××، و پيامبرصلى الله عليه وآله در غدير آن را تفسير كرده است. 

غدير روز بازخوانى پرونده همه مردم بود كه در روز »الَست« سر تسليم در برابر پروردگار فرود آوردند. امروز بايد معلوم مى‏شد كه آيا همچنان بر سر پيمان خويش هستند يا آن را به فراموشى سپرده‏اند يا در صدد انكار آن هستند.  آن ميثاق و اين يادآورى در متن قرآن براى هميشه انعكاس يافت كه »وَ اذْكُرُوا نِعْمَةَ اللَّهِ عَلَيْكُمْ وَ مِيثاقَهُ الَّذِى واثَقَكُمْ بِهِ إِذْ قُلْتُمْ سَمِعْنا وَ أَطَعْنا وَ اتَّقُوا اللَّهَ إِنَّ اللَّهَ عَلِيمٌ بِذاتِ الصُّدُورِ« .××× ۲ مائده /  ۷. ××× 

غدير پايان يك انتظار براى به دست آوردن براتِ بهشت بود. ولايت اهل‏بيت‏عليهم السلام كليد جنت بود كه جز خدا كسى نمى‏توانست آن را در دست مردم گذارد، و اين گونه است كه در بهشت خواهند گفت: »الْحَمْدُ للَّهِ الَّذِى هَدانا لِهذا وَ ما كُنَّا لِنَهْتَدِىَ لَوْ لا أَنْ هَدانَا اللَّهُ« .××× ۳ اعراف /  ۴۳. ××× 

==== ۲۰. روز وعده مهدی ‏عليه السلام ====

غدير آن روزِ تاريخى بود كه مردم از بلنداى قرن‏ها وعده مهدى صاحب‏الزمان‏عليه السلام را از دو لب مبارك مبلغ اعظم غدير گرفتند، كه منتقم همه ظالمين قبل از روز قيامت خواهد آمد؛ و اين وعده را در متن قرآن نشان دادند كه »وَ إِنْ مِنْ قَرْيَةٍ إِلا نَحْنُ مُهْلِكُوها قَبْلَ يَوْمِ الْقِيامَةِ«××× ۱ اسراء /  ۵۸ . ×××، و به همه اعلام گرديد كه اين منتقم مهدى آل‏محمدعليهم السلام است. 

غدير روزى بود كه مردم با خدا دست بيعت دادند و عهد و پيمان بستند كه بر سر قول خود وفادار بمانند، و از خدا شرم كنند كه رو در روى او پيمان‏شكنى كنند. اين حقيقت بزرگ در آيه‏اى صريح در آغوش قرآن قرار گرفت كه »إِنَّ الَّذِينَ يُبايِعُونَكَ إِنَّما يُبايِعُونَ اللَّهَ، يَدُ اللَّهِ فَوْقَ أَيْدِيهِمْ فَمَنْ نَكَثَ فَإِنَّما يَنْكُثُ عَلى نَفْسِهِ وَ مَنْ أَوْفى بِما عاهَدَ عَلَيْهُ اللَّهَ فَسَيُؤْتِيهِ أَجْراً عَظِيماً«××× ۲ فتح /  ۱۰. ×××، و اين گونه بيعت غدير گِره ابدى دست مردم با دست خداوند عز و جل و دست محمد و على‏عليهما السلام شد.   

غدير آن روزى است كه پيامبرصلى الله عليه وآله با ابلاغ آخرين و بزرگ‏ترين پيام الهى، نشانِ »وَ إِنَّ لَكَ لَأَجْراً غَيْرَ مَمْنُونٍ«××× ۳ قلم /  ۳. ××× را به خود اختصاص داد، و امضاى الهى را بر انجام خطيرترين رسالت خويش دريافت كرد.   

دشمنان غدير به طور جدى در آيات قرآن مطرح شده‏اند، و پيامبرصلى الله عليه وآله به صراحت آياتى از قرآن را به آنان تفسير كرده است. ۲۱ عنوان در اين باره از آيات غدير استخراج شده كه به ترتيب از كلى تا جزئيات ذكر مى‏گردد: 

غدير روز سخت‏ترين امتحان مردمان بود، كه با عبور از باب حطه و سوار شدن بر كشتى نجات بايد فكر رسيدن به بهشت را به نتيجه مى‏رساندند. دو ضربه هشدار دهنده مراحلِ غدير براى بيدار باش مردم كافى بود، كه در متن قرآن براى بيدارى نسل‏ها باقى ماند:  از يك سو با »أَ حَسِبَ النَّاسُ أَنْ يُتْرَكُوا أَنْ يَقُولُوا آمَنَّا وَ هُمْ لا يُفْتَنُونَ«××× ۱ عنكبوت /  ۴  - ۱. ××× شروع امتحان اعلام شد؛ و از سوى ديگر با »أَمْ حَسِبْتُمْ أَنْ تُتْرَكُوا وَ لَمَّا يَعْلَمِ اللَّهُ الَّذِينَ جاهَدُوا مِنْكُمْ وَ لَمْ يَتَّخِذُوا مِنْ دُونِ اللَّهِ وَ لا رَسُولِهِ وَ لا الْمُؤْمِنِينَ وَلِيجَةً«××× ۲ توبه /  ۱۶. ××× جهت‏گيرى اين امتحان و كارنامه‏اى كه به قبول شدگان آن اعطا خواهد شد، تبيين گرديد.

غدير روز شناسايى كسانى است كه با اطلاع از »رَضِيتُ لَكُمُ الْإِسْلامَ دِيناً«××× ۳ مائده /  ۳. ×××، آگاهانه به دنبال سخط خدا رفتند و رضايت الهى را زير پا گذاشتند. خداوند هم با آيه »ذلِكَ بِأَنَّهُمُ اتَّبَعُوا ما أَسْخَطَ اللَّهَ وَ كَرِهُوا رِضْوانَهُ«××× ۴ محمدصلى الله عليه وآله /  ۲۸. ××× آنان را معرفى كرد تا غديريان گول نخورند.   

غدير روزى است كه با انتخاب الهى، براى مردم اختيارى نماند تا چه رسد به اكثريت كه ارزشى داشته باشد. اعلام بى‏ارزشى اكثريت آنگاه به اوج خود رسيد كه با استناد به آيه »وَ لَقَدْ ضَلَّ قَبْلَهُمْ أَكْثَرُ الْأَوَّلِينَ«××× ۵ صافات /  ۷۱. ××× بى‏ارزشى اكثريت تا گذشته‏هاى بسيار دور نيز به اثبات رسيد. 

غدير آن روزى است كه در كنار معرفى امامان جنّت، سوق دهندگان مردم به سوى دوزخ نيز به مردم معرفى شدند؛ تا با چشمانى باز به آينده خود بنگرند، و از كنار حوادث دينشان بى‏تفاوت نگذرند. در غدير با تفسير آيه »وَ جَعَلْناهُمْ أَئِمَّةً يَدْعُونَ إِلَى النَّارِ«××× ۱ قصص /  ۴۱. ××× اين حقيقت تلخ براى همه تبيين گرديد.

غدير روز بيدارباش امت از آينده‏اى پرحادثه و ظلمانى بود كه در آن فتنه مردم تا دَرّه »أَ فَإِنْ ماتَ أَوْ قُتِلَ انْقَلَبْتُمْ عَلى أَعْقابِكُمْ« سقوط مى‏كنند، اما بايد بدانند كه »وَ مَنْ يَنْقَلِبْ عَلى عَقِبَيْهِ فَلَنْ يَضُرَّ اللَّهَ شَيْئاً«××× ۲ آل عمران /  ۱۴۴. ×××، و اين ناهوشيارانند كه خسارت مى‏كنند، و راه طى شده را باز مى‏گردند. 

غدير روزى بود كه دشمنان غدير نشان دادند حاضرند ولايت را نپذيرند اگر چه عذاب بر آنان نازل شود، همانطور كه شيطان حاضر شد آتش را بپذيرد ولى سخن خدا را نپذيرد. خداوند اين جلوه غدير را با »اللَّهُمَّ إِنْ كانَ هذا هُوَ الْحَقَّ مِنْ عِنْدِكَ فَأَمْطِرْ عَلَيْنا حِجارَةً مِنَ السَّماءِ أَوِ ائْتِنا بِعَذابٍ أَلِيمٍ«××× ۳ انفال /  ۳۳. ××× از قول آنان در قرآن ثبت كرد، و با »سَأَلَ سائِلٌ بِعَذابٍ واقِعٍ«××× ۴ معارج /  ۳  - ۱. ××× نشان داد كه براى دشمن ولايت تخفيفى قائل نمى‏شود. 

غدير آن روزى است كه شياطين در پوست انسان خود را نشان دادند، در حالى كه سعى در مخفى كارى حال خود داشتند و خود را به پيامبرصلى الله عليه وآله بسيار نزديك نشان مى‏دادند. آن روز با نزول آيه »وَ كَذلِكَ جَعَلْنا لِكُلِّ نَبِىٍّ عَدُوًّا شَياطِينَ الْإِنْسِ وَ الْجِنِّ يُوحِى بَعْضُهُمْ إِلى بَعْضٍ زُخْرُفَ الْقَوْلِ غُرُوراً«××× ۵ انعام /  ۱۱۲. ××× بر همه معلوم شد كه چه آتشى زير خاكستر براى اسلام تدارك فتنه مى‏بيند.

غدير روز آبروريزى دشمنان اسلام بود كه غدير را بزرگ‏ترين سد راه خود به حساب آوردند. خدا هم آنان را آماج حملات قرآنى قرار داد و گاهى با »وَ مَكَرُوا مَكْراً وَ مَكَرْنا مَكْراً«××× ۱ نمل /  ۵۰ . ×××، و گاهى ديگر با »يُخادِعُونَ اللَّهَ وَ الَّذِينَ آمَنُوا وَ ما يَخْدَعُونَ إِلا أَنْفُسَهُمْ«××× ۲ بقره /  ۹. ×××، و گاهى ديگر با »أَمْ أَبْرَمُوا أَمْراً فَإِنَّا مُبْرِمُونَ«××× ۳ زخرف /  ۸۰ . ××× به معرفى آنان پرداخت. 

غدير آن روزى بود كه دل‏هاى پر از كينه نسبت به اسلام و مبلّغ اعظم آن پيامبرصلى الله عليه وآله عداوت خود را با على‏عليه السلام ظاهر ساختند، و قرآن اعلام كرد كه هنوز كينه‏هاى بسيارى در سينه دارند، آنجا كه فرمود: »قَدْ بَدَتِ الْبَغْضاءُ مِنْ أَفْواهِهِمْ وَ ما تُخْفِى صُدُورُهُمْ أَكْبَرُ«××× ۴ آل عمران /  ۱۱۵. ××× و آن كينه‏ها بود كه بعد از پيامبرصلى الله عليه وآله آتش بر در خانه على و زهراعليهما السلام زد. 

==== ۱۰. روز معرفى آزار دهندگان رسول‏صلى الله عليه وآله ====

غدير روز شناسايى اذيت كنندگان مقام رسالت بود كه پيامبرصلى الله عليه وآله با آنان به ديده اغماض مى‏نگريست، اما متن قرآن با »وَ مِنْهُمُ الَّذِينَ يُؤْذُونَ النَّبِىَّ وَ يَقُولُونَ هُوَ أُذُنٌ«××× ۵ توبه / ۶۱ . ××× آنان را با صفتشان معرفى كرد. 

غدير روزى بود كه امانتداران وحى از يك سو و افشاكنندگان اسرار رسول از سوى ديگر شناخته شدند، و با آيه »وَ إِذْ أَسَرَّ النَّبِىُّ إِلى بَعْضِ أَزْواجِهِ حَدِيثاً«××× ۶ تحريم /  ۳. ××× معلوم گرديد كه آتش بسيارى از فتنه‏ها زير سر دو تن از همسران پيامبرصلى الله عليه وآله يعنى عايشه و حفصه است، و گردانندگان سقيفه از اين موقعيت حد اكثر استفاده را برده‏اند.  

غدير روز شناسايى كسانى بود كه ابليس چشم اميد بدانان داشت و در آرزوى يارى آنان لحظه‏شمارى مى‏كرد، تا آنجا كه گمان خود را بر آنان عملى كرد و مصداق »وَ لَقَدْ صَدَّقَ عَلَيْهِمْ إِبْلِيسُ ظَنَّهُ«××× ۱ سبأ /  ۲۰. ××× شدند، در حالى كه گروه »إِنَّ عِبادِى لَيْسَ لَكَ عَلَيْهِمْ سُلْطانٌ«××× ۲ حجر /  ۴۲. ××× همچنان ستبر و استوار راه خود را ادامه دادند.

غدير روز شناسايى ملحدين بدتر از كفارى بود كه با امضاى صحيفه ملعونه در كنار كعبه بى‏شرمى را به حد اعلا رساندند، تا آنجا كه خداوند با آيه »وَ مَنْ يُرِدْ فِيهِ بِإِلْحادٍ بِظُلْمٍ نُذِقْهُ مِنْ عَذابٍ أَلِيمٍ«××× ۳ حج /  ۲۵. ××× پُتْك عذاب را بر سر آنان فرود آورد. 

غدير روزى است پرده‏ها برداشته شد و گروهى با تابلوى »وَ لَقَدْ قالُوا كَلِمَةَ الْكُفْرِ بَعْدَ إِسْلامِهِمْ«××× ۴ توبه /  ۷۴. ××× شناخته شدند، و گروهى ديگر با علامت »إِنَّ الَّذِينَ آمَنُوا ثُمَّ كَفَرُوا ثُمَّ آمَنُوا ثُمَّ كَفَرُوا«××× ۵ نساء /  ۱۳۷. ××× شناسايى گرديدند.   

غدير آن روزى بود كه مفسدين فى الارض در اعلاترين مصداق آن شناسايى و معرفى شدند. آنان كه بزرگ‏ترين پيمان نامه را بر ضد خدا نوشتند، با نشان »أَلا إِنَّهُمْ هُمُ الْمُفْسِدُونَ«××× ۶ بقره /  ۱۲. ××× شهره عالم شدند، و با تابلوى »فَهَلْ عَسَيْتُمْ إِنْ تَوَلَّيْتُمْ أَنْ تُفْسِدُوا فِى الْأَرْضِ«××× ۷ محمدصلى الله عليه وآله /  ۲۲. ××× به همه معرفى گرديدند.  

غدير روزى بود كه دشمنان غدير به آن زن بنى‏اسرائيلى تشبيه شدند كه رشته‏هاى خود را پنبه مى‏كرد، و اينان با انكار ولايت همه پايه‏هاى ساخته عمر خود را ويران كردند تا آنجا كه مصداق اين آيه شدند: »كَالَّتِى نَقَضَتْ غَزْلَها مِنْ بَعْدِ قُوَّةٍ أَنْكاثاً« .××× ۱ نحل /  ۹۲. ×××

غدير روز بيزارى از دشمنان آل محمدعليهم السلام است قبل از روزى كه حسرتِ اين بغض و برائت و لعن را نسبت به آنان بكشيم، و مصداق اين آيه غديرى شويم كه »وَ قالَ الَّذِينَ اتَّبَعُوا لَوْ أَنَّ لَنا كَرَّةً فَنَتَبَرَّأَ مِنْهُمْ كَما تَبَرَّؤُا مِنَّا« .××× ۲ بقره /  ۱۶۷. ××× 

==== ۱۸. روز معرفى حسرت‏كشان ====

غدير آن روز حسرت بار براى دشمنان ولايت در قيامت است كه شرم زدگى و تأسفِ »كَذلِكَ يُرِيهِمُ اللَّهُ أَعْمالَهُمْ حَسَراتٍ عَلَيْهِمْ« شوند، و به دنبال آن »ما هُمْ بِخارِجِينَ مِنَ النَّارِ«××× ۳ بقره /  ۱۶۷. ××× نشانگر جايگاه ابدى آنان باشد. 

غدير روزى است كه پيامبرِ غدير تأسفِ بلندى همراه با دلسوزى درباره كسانى داشت كه به ولايت ايمان نياوردند و اين نعمت عظمى را از دست دادند، تا آنجا كه خداوند با آيه »فَلَعَلَّكَ باخِعٌ نَفْسَكَ عَلى آثارِهِمْ إِنْ لَمْ يُؤْمِنُوا بِهذَا الْحَدِيثِ أَسَفاً«××× ۴ كهف / ۶. ××× پيامبرش را مورد خطاب قرار داد. 

غدير روز مأيوس شدن كفار از رخنه در اسلام است، چرا كه قافله سالار آن تا ابد تعيين شده و هيچ كس را جرئت نگاهِ ناروا به آخرين دينِ الهى نيست، و چه زيبا اين امضاى الهى در غدير آمد كه »الْيَوْمَ يَئِسَ الَّذِينَ كَفَرُوا مِنْ دِينِكُمْ فَلا تَخْشَوْهُمْ وَ اخْشَوْنِ« .××× ۱ مائده /  ۳. ××× 

غدير روز جداسازى اصحاب يمين از كوردلان است، كه ثمره‏اش در قيامت آنگاه ظاهر مى‏شود كه »يَوْمَ نَدْعُوا كُلَّ أُناسٍ بِإِمامِهِمْ« ، پس گروهى خرسند مصداقِ »فَمَنْ أُوتِىَ كِتابَهُ بِيَمِينِهِ فَأُولئِكَ يَقْرَؤُنَ كِتابَهُمْ وَ لا يُظْلَمُونَ فَتِيلاً«××× ۲ اسراء /  ۷۱. ××× مى‏شوند، همان گونه كه گروهى ديگر ناخشنود مصداق »مَنْ كانَ فِى هذِهِ أَعْمى فَهُوَ فِى الْآخِرَةِ أَعْمى وَ أَضَلُّ سَبِيلاً«××× ۳ اسراء /  ۷۲ ۷۱. ××× خواهند بود؛ و آن روزى است كه راه‏هاى بازگشت بسته است.

[[رده:خطابه غدیر]]