نبات

عرضه ولايت بر گياهان در روز غدير

در آن روز از ايام سال كه مقارن با روز غدير بوده است وقايع بسيار مهمى در عالم خلقت و در تكوين جهان رخ داده، همان طور كه انبياء نيز برنامه ‏هاى مهم خود را در اين روز انجام داده ‏اند.

اين به خاطر ارزشى است كه صاحب اين روز يعنى اميرالمؤمنين‏ عليه السلام به آن داده است و حاكى از آن است كه واقعه اى مهم ‏تر از آن در تاريخ عالم نبوده است كه سعى شده ساير وقايع با آن مقارن گردد و از مباركى اين روز طلب بركت و يُمن شود. از جمله عرضه ولايت بر همه مخلوقات در روز غدير است.

همان طور كه در روز غدير «ولایت» بر انسان‏ ها عرضه شد، در عالم خلقت بر ساير مخلوقات نيز عرضه شد. امام رضا علیه السلام در حديثى به وقوع اين امور در روز غدير اشاره مى ‏فرمايد.

از جمله آنها عرضه ولايت بر نباتات است؛ هر كدام قبول كرد شيرين و خوش طعم، و هر كدام قبول نكرد تلخ شد.

ولايت ائمه ‏عليهم السلام بر گياهان

از جمله آياتى كه در غدير بر پيامبرصلى الله عليه وآله نازل شده اين آيات است:

«وَ إِنْ يَكادُ الَّذِينَ كَفَرُوا لَيُزْلِقُونَكَ بِأَبْصارِهِمْ لَمَّا سَمِعُوا الذِّكْرَ وَ يَقُولُونَ إِنَّهُ لَمَجْنُونٌ . وَ ما هُوَ إِلاَّ ذِكْرٌ لِلْعالَمِينَ»:

«كسانى كه كافر شدند آنگاه كه ذكر را مى‏ شنوند از روى غضب نگاه‏ هاى تندى به تو مى ‏كنند و مى‏ گويند: او ديوانه است، ولى آن جز ذكرى براى جهانيان نيست».

با توجه به اينكه در احاديث نزول اين آيه در غدير و پس از اهانت منافقين به پيامبر صلى الله عليه و آله بيان شده، و براى تبيين كاملِ آيه «وَ ما هُوَ إِلاَّ ذِكْرٌ لِلْعالَمِينَ» رواياتى مربوط به ولايت مطلقه معصومين‏ عليهم السلام و عموميت صاحب اختيارى ايشان نسبت به همه مخلوقات و نيز پذيرش تكوينى مخلوقات نسبت به ولايت ايشان و اقرار بسيارى از آنها به مقام با عظمت ايشان وارد شده است.

در اينجا احاديث مربوط به ولايت ائمه‏ عليهم السلام بر حيوانات و نباتات و جمادات را يادآور مى‏ شويم:

حيوانات و نباتات چون صامت هستند و بشر سخن آنان را نمى ‏فهمد در سايه معجزاتى كه با حضور معصومين ‏عليهم السلام درباره آنها اتفاق افتاده، به وضوح نشان داده ‏اند كه تحت ولايت على الاطلاق ايشان قرار دارند.

وقايع بسيارى در انقياد حيواناتى نظير آهو، شتر، گوسفند، شير، گرگ، سگ، سوسمار، مار، مرغابى، كلاغ، قرقاول و حتى ماهيان دريا وارد شده كه امر معصومين‏ عليهم السلام را اطاعت كرده ‏اند و يا با ايشان سخن گفته ‏اند.

همچنين درباره گياهان و جماداتى نظير نخل و آفتاب و ماه و كوه و ساختمان و لباس و گوشت قضاياى زيادى وارد شده كه فرمان ايشان را اجرا كرده ‏اند و يا با ايشان سخن گفته ‏اند.

روايات خاصى هم به طور كلى ولايت معصومين‏ عليهم السلام بر حيوان و نبات و جماد را بيان كرده است كه يک نمونه ذكر مى‏ شود:

اميرالمؤمنين‏ عليه السلام پيوند حياتى حيوان و نبات را با مقام ولايت چنين بيان مى‏ فرمايد:

انَّ اللَّه تَبارَكَ وَ تَعالى اخَذَ عَقْدَ مَوَدَّتِنا عَلى كُلِّ حَيْوانٍ وَ نَبْتٍ:

خداوند تبارک و تعالى پيمان مودت و دوستى ما را بر هر حيوان و گياهى قرار داده است.